Προσαρμογή στις γεωπολιτικές μετατοπίσεις που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία επιχειρεί η κυπριακή κυβέρνηση. Η προσπάθεια δεν είναι καθόλου εύκολη. Με γενική εντολή του υπουργού Εξωτερικών Ι. Κασουλίδη, η διπλωματική υπηρεσία ακολουθεί τη γραμμή της «πλήρους ευθυγράμμισης» με την Ε.Ε.

Είναι οδυνηρή η διαπίστωση του πόσο εύκολα η Κύπρος εφάρμοσε την τυχοδιωκτική αυτή διπλωματία και η Αθήνα συμπορεύτηκε μαζί της. Με επιπόλαιους υπολογισμούς εργάζονταν τόσο καιρό πάνω σε αβάσιμα σενάρια, αφήνοντας την εντύπωση ότι άλλαξαν τους όρους του παιχνιδιού («game changer»). Στην πραγματικότητα, όμως, η Κύπρος εγκλωβίστηκε στους προσωπικούς σχεδιασμούς και τις «φιλίες» της ηγεσίας της, αγνοώντας τους πραγματικούς συσχετισμούς και αδιαφορώντας για τις συνέπειες στο Κυπριακό.

Η Κύπρος μπήκε ταχέως σε προεκλογικό κλίμα εν όψει των προεδρικών εκλογών. Ο πρόεδρος του κυβερνώντος ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, «τρέχει», προσκαλώντας χθες Παρασκευή στο αρχηγείο του κόμματος όλους τους υπουργούς της κυβέρνησης για συντονισμό. Αλλο ένα δείγμα πλήρους υπαγωγής του κράτους στις επιταγές του ενός κόμματος.

Από το 2004 μέχρι σήμερα οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου εγκατέλειψαν τη «στρατηγική Ελσίνκι» και άφησαν τα προβλήματά τους με την Τουρκία να λιμνάζουν. Σήμερα το Κυπριακό και οι διαφορές στις θάλασσες έγιναν πιο βαθιές και τοξικές από ποτέ, μισό αιώνα μετά την εισβολή του ’74. Ιδίως για την Κύπρο, που βυθίζεται στη διχοτόμηση. Η αδράνεια, η καταφυγή στον λαϊκισμό δεν άφησαν τίποτα παγωμένο

Η εγκατάλειψη του EastMed από τις ΗΠΑ σηματοδοτεί την ολική στροφή της αμερικανικής διπλωματίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι δύο κυβερνήσεις σε Λευκωσία και Αθήνα αντέδρασαν ως να ήταν αιφνιδιασμός, αλλά η αλήθεια είναι άλλη: γνώριζαν από πρώτο χέρι – από τον περασμένο μήνα – την ξεκάθαρη θέση των ΗΠΑ και απλώς σιωπούσαν, αποκλίνοντας διαρκώς από την πραγματικότητα και εμπαίζοντας την κοινή γνώμη.

Το βάρος του άλυτου Κυπριακού βρίσκει συνεχώς μπροστά της η Κύπρος, καθώς ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης κλείνει τον κύκλο της μακράς διακυβέρνησής του. Με δύο εκθέσεις του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες περιγράφει (3/1/22) με μελανά χρώματα την κατάσταση σήμερα στην Κύπρο.

Το 2021 κλείνει αφήνοντας την κοινωνία της Κύπρου –και στις δυο Κοινότητες που τις χωρίζει η γραμμή κατοχής– να αισθάνεται πιο έντονα το κενό στις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού. Επί μισό αιώνα τρεις γενιές Κυπρίων βιώνουν τις συνέπειες της de facto διαίρεσης, αλλά το πρόβλημα δεν έχει στεγανοποιηθεί, όπως αρκετοί πιστεύουν.

Τέλος στον φαύλο κύκλο των αλυσιδωτών παρενεργειών που προκαλεί το άλυτο Κυπριακό αποφάσισαν να δώσουν συντονισμένα η Ευρωπαϊκή Ενωση και ο ΟΗΕ, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια συγκροτημένη πολιτική πρωτοβουλία επίλυσης. Στις Βρυξέλλες και τη Νέα Υόρκη ωριμάζει πια η ιδέα ότι πρέπει να αναλάβουν από τώρα πολιτική δράση, που στον κατάλληλο χρόνο να εξελιχθεί σε πλήρη και αποφασιστική πρωτοβουλία. Το μήνυμα που διαβιβάζουν στο διπλωματικό παρασκήνιο προς όλους είναι: όχι άλλα παιχνίδια με μηδενικό αποτέλεσμα! Μόνιμη λύση, συνεργασία και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Σε προεκλογική εκστρατεία πλήρους κλίμακας για τις προεδρικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2023 εισήλθε η Κύπρος, 14 μήνες πριν από την εκπνοή της δεύτερης θητείας Ν. Αναστασιάδη. Τις πολιτικές εξελίξεις πυροδότησε ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, που είναι έτοιμος να εξαγγείλει υποψηφιότητα αρχές Ιανουαρίου, «ψαλιδίζοντας» ταυτόχρονα τις αντίστοιχες φιλοδοξίες του ΥΠΕΞ Νίκου Χριστοδουλίδη.

Ποιος θα επωμιστεί το τίμημα της τεράστιας νέας φούσκας ακινήτων (πύργοι έναντι πολιτογραφήσεων), που στρέβλωσε τη δυναμική της οικονομίας; H πανδημία έδωσε δυνατότητες για φτηνό δανεισμό στο κράτος, αλλά εκτόξευσε το δημόσιο χρέος μιας ήδη βεβαρημένης οικονομίας πέρα από το 118%. Ποιος θα εξηγήσει στους πολίτες ότι η επόμενη γενιά θα κληθεί να το αποπληρώσει μέχρι το 2045;

Το φάσμα της διεθνούς απαξίωσης του προέδρου Ν. Αναστασιάδη για τα Pandora Papers κλονίζει ξανά την Κύπρο, τη θέση της στην Ευρώπη και την υπόθεση του Κυπριακού. Το βράδυ της Πέμπτης (21/10), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία καταδίκασε τις γκρίζες πρακτικές φοροδιαφυγής δισεκατομμυρίων ευρώ προς όφελος Ρώσων και άλλων ολιγαρχών με τη συνέργεια Ευρωπαίων νυν και πρώην αρχηγών κυβερνήσεων. Στο ψήφισμα που ενέκρινε, περιέλαβε ονομαστικά τον Τσέχο πρωθυπουργό Αντρέι Μπάμπις και τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη.

Ένα χρόνο μετά τις εκλογές που έφερε στην ηγεσία των Τ/Κ τον «ντενκτασικό» Ερσίν Τατάρ, η Κύπρος βυθίζεται στη διχοτόμηση, η ε/κ κοινότητα στην εσωστρέφεια και τον λαϊκισμό και η τ/κ κοινότητα στην απόγνωση και το περιθώριο. Οι Ε/Κ πολιτικές δυνάμεις βρίσκονται σε οξύ καθημερινό ανταγωνισμό, βλέπουν την καταστροφική αυτή πορεία, αλλά κανείς δεν έχει μέχρι στιγμής καταθέσει μια συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση για το μέλλον. Το ορόσημο για τους Ε/Κ είναι πλέον οι προεδρικές εκλογές και η διαπάλη έχει ήδη αρχίσει…