«Έγινε πολλή κατάχρηση στόμφου, φτηνού λυρισμού, πολλή σπατάλη άχρηστης φιλοπατρίας...»

-Μενέλαος Λουντέμης, Οδός Αβύσσου αριθμός 0

Στα τέλη του 2014, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μας ανατέθηκε σε μια ομάδα φοιτητών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, Επιστήμες της Αγωγής, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας να αναζητήσουμε και να αναλύσουμε πρωτογενείς πηγές που αφορούσαν τα γεγονότα της περιόδου 1916 – 1918 στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.

...Αφού λοιπόν καταλάγιασε ο κουρνιαχτός από τις εκλογές για τον επικεφαλής του νέου φορέα της κεντροαριστεράς, θεωρώ χρήσιμη μια συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο τα βιώματα του παρελθόντος επηρεάζουν τις πολιτικές αποφάσεις του σήμερα. Γιατί, εκτός των άλλων, αν κάτι επηρέασε αυτές τις εκλογές, ήταν και η επιθυμία ενός τμήματος της ελληνικής κοινωνίας να αντισταθεί στην ισοπέδωση των επιτευγμάτων της μεταπολίτευσης. Εδώ προστίθεται και η επιθυμία για συνέχεια (ή ο φόβος για την ανατροπή μιας γνώριμης κατάστασης), όπως εκφράστηκε από τους υπόλοιπους συντελεστές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Εν τέλει, η Φώφη Γεννηματά εκλέχθηκε ως καταλληλότερη εκφραστής ενός διπλού μηνύματος που λέει «Σεβόμαστε το παρελθόν μας - Συνεχίζουμε την κοινή μας προσπάθεια».

Ως πολιτικός χώρος, έχουμε τη μεγάλη ευκαιρία να εκλέξουμε έναν 38χρονο πρόεδρο, χωρίς κυβερνητικό παρελθόν, με σύγχρονο και κατανοητό λόγο σε ευρύτερα ακροατήρια και γνώση των ευρωπαϊκών συσχετισμών. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα την αφήσουμε να πάει χαμένη. Αν η συμμετοχή της πρώτης Κυριακής υπήρξε ένα ιστορικό πολιτικό γεγονός, το αποτέλεσμα της δεύτερης Κυριακής θα πρέπει να είναι ένας πραγματικός σεισμός που θα ανατρέψει τους πολιτικούς συσχετισμούς στη χώρα. Όχι άλλες λάιτ επιλογές.

... Όσοι πιστεύουμε ότι ένας άλλος δρόμος, ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης, είναι εφικτός, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τις αποφάσεις τις παίρνουν αυτοί που συμμετέχουν, όχι εκείνοι που απέχουν. Επομένως, δεν έχουμε παρά να ανταποκριθούμε στο προσκλητήριο που απευθύνουν τα κόμματα της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας και του προοδευτικού κέντρου και να συμμετέχουμε μαζικά την ερχόμενη Κυριακή, 12 Νοεμβρίου, στις εκλογές για την ανάδειξη εκείνου ή εκείνης που ο καθένας μας πιστεύει ότι είναι καταλληλότερος να ηγηθεί του νέου προοδευτικού κόμματος που ιδρύεται.

Σήμερα συμπληρώνονται τέσσερα χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από το μέλος της Χρυσής Αυγής, Γιώργο Ρουπακιά, έγκλημα που αποτέλεσε την τραγική κατάληξη μίας σειράς δολοφονικών επιθέσεων, ώστε η πολιτεία έδειξε τελικά να «ξυπνάει».

Έστω κι αργά, έγιναν κάποια σημαντικά βήματα. Υπήρξαν προφυλακίσεις ηγετικών και ανώτερων στελεχών, ενώ στις 20 Απριλίου 2015 ξεκίνησε η δίκη της Χ.Α., όπου οι κατηγορίες εναντίον της αφορούν μια σειρά από ειδεχθή ποινικά αδικήματα, όπως ανθρωποκτονίες, απόπειρες ανθρωποκτονιών, σωματικές βλάβες, ληστείες, εμπρησμούς, πλαστογραφίες κλπ., στο πλαίσιο μιας δομημένης εγκληματικής οργάνωσης, την οποία συντόνισαν ή/και εντάχθηκαν ο αρχηγός, οι βουλευτές, ανώτερα στελέχη και μέλη της.

Το συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης αποτελεί ακόμη ένα σημαντικό βήμα σε μία προσπάθεια που ξεκίνησε με τη γενναία απόφαση δύο κομμάτων και των οργανωμένων πολιτών του προοδευτικού χώρου να απαντήσουν με τη συμπαράταξή τους στον εκλογικό αιφνιδιασμό του Σεπτεμβρίου του 2015. Η προσπάθεια αυτή ήταν επίπονη. Απαιτούσε καταρχήν την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία μεταξύ των φορέων δύο ιστορικών πολιτικών ρευμάτων. Σταδιακά εγκαταλείφτηκε η λογική του ενδιάμεσου χώρου, που ταλαιπώρησε την κεντροαριστερή συζήτηση τα προηγούμενα χρόνια, και τέθηκε πλέον το ζήτημα της πολιτικής ηγεμονίας στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο.

Καταρχήν, με την όρο εκπαιδευτική διαγενεακή κινητικότητα αναφερόμαστε στην κινητικότητα ως προς το επίπεδο εκπαίδευσης των γονέων και τα αντίστοιχα εκπαιδευτικά αποτελέσματα των παιδιών τους. Δεδομένου ότι το επίπεδο εκπαίδευσης του κάθε ατόμου σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το επάγγελμά του, και επομένως με το εισόδημά του, η εκπαιδευτική διαγενεακή κινητικότητα είναι ένας από τους σημαντικότερους δείκτες αναφορικά με τα επιτεύγματα μιας κοινωνίας στον τομέα της κοινωνικής κινητικότητας.

Αναμφίβολα, το γεγονός που απασχόλησε την επικαιρότητα στη Βέροια την προηγούμενη εβδομάδα ήταν τα εγκαίνια των γραφείων της Χρυσής Αυγής και οι αντιδράσεις πολιτικών κομμάτων και φορέων. Μάλιστα, οι εικόνες από τα επεισόδια που σημειώθηκαν, μεταξύ μελών του λεγόμενου αντιεξουσιαστικού χώρου και δυνάμεων της αστυνομίας, έκαναν το γύρο των ΜΜΕ και του διαδικτύου και αναζωπύρωσαν τη συζήτηση σχετικά με τα αίτια ισχυροποίησης της Χ.Α. και τους τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το φαινόμενο.

Σύμφωνα με την Έκθεση Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης 2016, που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2014 η Ελλάδα δαπάνησε για την εκπαίδευση ποσό ίσο με το 4,4% του ΑΕΠ και ίσο με το 8,8% του συνόλου των κρατικών δαπανών, με αποτέλεσμα να βρίσκεται, μαζί με άλλες 9 χώρες-μέλη από τις 28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ήταν 4,9 % και 10,2 % αντίστοιχα.

Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν και τα αποτελέσματα της έκτης διεθνούς αξιολόγησης μαθητών (Program for International Student Assessment) για το έτος 2015, γνωστή και ως PISA, η οποία διεξάγεται κάθε τρία χρόνια και αφορά τις δεξιότητες δεκαπεντάχρονων μαθητών από όλο τον κόσμο στη φυσική, στα μαθηματικά και στην κατανόηση κειμένου.

Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως προοδευτικός χώρος, μετά την καταστροφική διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η σταδιακή απαξίωση κάθε προοδευτικής ιδέας και η υιοθέτηση υπερσυντηρητικών θέσεων, τόσο σε οικονομικά όσο και σε κοινωνικά θέματα, από ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας.
Συγκεκριμένα, η φοροεπιδρομή στη μεσαία τάξη ενισχύει τα επιχειρήματα όσων υποστηρίζουν ότι η χρηματοδότηση της κοινωνικής πολιτικής, μέσω της προοδευτικής φορολογίας, είναι τιμωρία για τους επιτυχημένους. Την ίδια ώρα, οι κρατικίστικες εμμονές του ΣΥΡΙΖΑ, οι παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη και η προσπάθεια ελέγχου της ενημέρωσης ενισχύουν τις απόψεις όσων πιστεύουν ότι οποιαδήποτε μορφή ρύθμισης εγγράφει ολοκληρωτικές προθέσεις.

Η υποχώρηση της κυβέρνησης, από τη θέση για αναβάθμιση των θρησκευτικών σε μάθημα θρησκειολογίας, έρχεται να μας υπενθυμίσει τη διαχρονική απροθυμία του πολιτικού συστήματος να εκσυγχρονίσει το δημόσιο σχολείο και να ανανεώσει το περιεχόμενο των ανθρωπιστικών σπουδών στην εκπαίδευση, προσδίδοντάς του οικουμενικό και κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, ώστε να συμβαδίζει με τις σύγχρονες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις. Παρά το γεγονός ότι η διαμάχη για τα θρησκευτικά ήταν μικρής έντασης και διάρκειας, εμφανίζει κοινά σημεία με τους συμβολικούς πολέμους που κατά καιρούς έχουν ξεσπάσει με αφορμή το μάθημα της ιστορίας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την περίπτωση του αποσυρθέντος εγχειριδίου της Στ’ Δημοτικού.

...Η πολιτική συζήτηση αυτής της περιόδου διεξάγεται σε έντονους τόνους. Αν και μπορούμε να πούμε ότι μέχρι το δημοψήφισμα η αντιπαράθεση αντανακλούσε δύο διαφορετικές στρατηγικές για την πορεία της χώρας, η γνωστή συνέχεια δε δικαιολογεί κατά την άποψή μου αυτή την ένταση, η οποία μάλλον εξυπηρετεί μικροκομματικά συμφέροντα παρά αντανακλά κάποια προγραμματική σύγκρουση μεταξύ εναλλακτικών προτάσεων. Η υπέρβαση όμως αυτού του σχήματος, δηλαδή η ανάπλαση του δημόσιου διάλογου, είναι βασική προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση.