Το κλίμα φόβου και ανασφάλειας, που τώρα και αρκετό καιρό άρχισε να επικρατεί και στην κοινωνία μας, βαίνει εντεινόμενο με ανησυχητικά συμπτώματα. Η πρωτοφανής, παγκόσμια οικονομική κρίση, συνδυαζόμενη με την πολύ σοβαρότερη οικολογική κρίση, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις συμπεριφορές ατόμων και ομάδων. Καταντήσαμε, ακόμη, να κοιτάμε ο ένας τον άλλο στον δρόμο και στη γειτονιά με καχυποψία, ως εν δυνάμει απειλή της σωματικής μας ακεραιότητας και της τσέπης μας.
Ας μιλήσουμε και λίγο για τη διαδικασία της αναθεώρησης και ας αφήσουμε κατά μέρος, προς στιγμήν, το περιεχόμενό της. Διότι, το περιεχόμενο της αναθεώρησης εξαρτάται τελικά από τη διαδικασία, από το ποιος, πώς και πότε αποφασίζει.
Και μαζί με τη διαδικασία, ας σταθούμε και πάλι λίγο στην αξιοπιστία των φορέων της αναθεωρητικής διαδικασίας, αυτών που έχουν ή είχαν την πρωτοβουλία και αυτών που θα καθορίσουν το περιεχόμενό της.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια ο πολιτικός βίος στην Ελλάδα γνωρίζει ένα αξιοπερίεργο συνταγματικό φαινόμενο: ενώ παρατηρούνται εντυπωσιακές για την συνταγματική ιστορία του κοινοβουλευτική ομαλότητα και κυβερνητική σταθερότητα, οι πολιτικοί άρχοντες δεν σταματούν να σκέφτονται, να συζητούν και να απεργάζονται αναθεώρηση του συντάγματος.
Αν εκλάβουμε την μεταπολίτευση ως πολιτειακό ορόσημο της συνταγματικής ιστορίας, ως μια τομή, και επιχειρήσουμε να συγκρίνουμε τα πολιτικά γνωρίσματα της δημοκρατίας που εγκαταστάθηκε τότε, με τα γνωρίσματα της δημοκρατίας που ζούμε σήμερα, θα διαπιστώσουμε, σίγουρα, σημαντικές διαφορές.
Φαύλος κύκλος κατάντησε η αντιμετώπιση της «διαπλοκής». Επί δεκαπέντε χρόνια συζητάμε και ακούμε να παίρνονται μέτρα γι’ αυτήν και αποτέλεσμα δεν βλέπουμε. Επί δεκαπέντε χρόνια κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση αλληλο-καταγγέλλονται για συνένοχοι της διαπλοκής ή εμφανίζονται ως οι ασυμβίβαστοι πολέμιοί της, χωρίς να αλλάζει το σκηνικό ή το επιχείρημα.
