Η σύγκριση Ελλάδας- Γαλλίας είναι καταλυτική: Στη Γαλλία -γράφει στην επίκαιρη και, πλέον, διάσημη μελέτη του, ο δασολόγος- περιβαλλοντολόγος Λευτέρης Σταματόπουλος (dasarxeio.com)- υπάρχουν 16 εκατ. εκτάρια δάσους, στην Ελλάδα μόνο 3,3 εκατ. Από αυτά, τα πευκοδάση καλύπτουν 4 εκατ. εκτάρια, στην Ελλάδα καλύπτουν μόνο 491 χιλ. εκτάρια. Η Γαλλία διαθέτει 64 εναέρια μέσα πυρόσβεσης, η Ελλάδα 92. Οι δύο χώρες διαθέτουν τον ίδιο περίπου αριθμό πυροσβεστικών οχημάτων. Στη Γαλλία αντιστοιχεί ένας πυροσβέστης ανά 1.644 κατοίκους, στην Ελλάδα ένας ανά 453 κατοίκους. Κι όμως, στη Γαλλία ο μέσος όρος των καμένων δασικών εκτάσεων ετησίως είναι μόλις 160 χιλ. στρέμματα την τελευταία 10ετία, ενώ στην Ελλάδα είναι 4 φορές μεγαλύτερος. Γιατί;

Πυρκαγιές στο φυσικό περιβάλλον της χώρας μας είχαμε και θα έχουμε γιατί στο μεσογειακό δασικό οικοσύστημά μας κυριαρχούν τα πυρόφιλα είδη. Κι αυτή η βλάστηση αν συνδυαστεί με μελτέμια, υψηλές θερμοκρασίες και το δύσκολο ανάγλυφο, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα για τους εμπρηστές.

Και εμπρηστής δεν είναι η κλιματική αλλαγή. Είναι κάποιο ανθρώπινο χέρι, από τον εγκληματικά αμελή πολίτη που βάζει φωτιές για να κάψει κλαδιά μέχρι τον δημοτικό άρχοντα που παίρνουν φωτιά οι χωματερές του δήμου του, τη ΔΕΗ με τους υποσταθμούς και τα καλώδιά της και την πολιτεία που την επόμενη ημέρα σκέπτεται πώς θα τακτοποιήσει τους καταπατητές. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει και μεγεθύνει τις επιπτώσεις.

Τα τείχη, οι τάφροι, τα συρματοπλέγματα, τα σύνορα γενικά, μόνο τη ροή των ανθρώπων που πέφτουν στην ανάγκη της μετοικεσίας μπορούν να εμποδίσουν, χωρίς πάντως να είναι ικανά να την ανακόψουν πλήρως. Τα φυσικά φαινόμενα, αν νοείται πια ως φυσική η ασφυξία που προκαλεί η «κανονικοποίηση» της κλιματικής ακρότητας, είναι διεθνή. Ο καύσωνας των τελευταίων ημερών πλήττει όλες τις μεσογειακές χώρες. Οι δικοί μας μετεωρολόγοι τον ονόμασαν «Κλέωνα», θαρρείς και σκόπευαν να θέσουν σε δοκιμασία τις γνώσεις μας στη γραμματική. Η λαθεμένη γενική «του Κλέοντος» ακούστηκε ακόμα και στην ΕΡΤ. Πιθανόν κατά το «του λέοντος». Κρίμα για τον αρχιδημαγωγό Κλέωνα. Με τόσους μιμητές του στην πολιτική σκηνή και να μας δυσκολεύει η κλίση του…

Καθώς εξελίσσεται η κλιματική κρίση, καταγράφονται όλο και περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα και πυρκαγιές κατά τη θερινή περίοδο. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, στο διάστημα 1980-2021 στην Ελλάδα χάθηκαν 4.632 ανθρώπινες ζωές λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή [1].

Τέτοιου είδους ακραία καιρικά φαινόμενα δεν μπορούν να θεωρούνται πια εξαίρεση. Τα επιστημονικά δεδομένα είναι ξεκάθαρα: θα τα αντιμετωπίζουμε όλο και πιο συχνά.

Σε μια εποχή που σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφεται υπέρβαση των παγκόσμιων ορίων εξαιτίας του παραγωγικού και καταναλωτικού προτύπου που εξαντλεί τους πόρους και παράγει απόβλητα που δεν μπορεί να απορροφήσει το περιβάλλον, άνοιξε στην Ελλάδα η συζήτηση για τη Φέρουσα Ικανότητα, ειδικά των νησιών. Οχι τυχαία, αφού εδώ και κάποια χρόνια καταγράφονται σοβαρές αντιρρήσεις για την αλόγιστη οικιστική επέκταση, την υποβάθμιση της βιοποικιλότητας

και του τοπίου, την εξάντληση των υδάτινων πόρων, τα απορρίμματα.

Η ειδησεογραφία είναι πυκνή: Στις ΗΠΑ ο Κολοράντο στεγνώνει, στον Καναδά φοβούνται ότι ο καύσωνας ίσως προκαλέσει δεκάδες θανάτους όπως πέρυσι. Στην άλλη άκρη της Γης, στην Μπανγκόκ, το θερμόμετρο γράφει ρεκόρ εποχής, 41° Κελσίου, μεγαλουπόλεις της νοτιοανατολικής Ασίας έχουν μετατραπεί σε θερμοκήπια με καυτό και μολυσμένο αέρα, παραδίπλα, στην πολύπαθη Μιανμάρ, ο κυκλώνας «Μόχα» άφησε πίσω του δεκάδες νεκρούς και αμέτρητες καταστροφές.

Το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης είναι οικουμενικό: Τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί από το 1850, πέρυσι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η υπερθέρμανση των ωκεανών έφθασαν σε νέα υψηλά επίπεδα, ενώ νέο ρεκόρ σημείωσαν οι συγκεντρώσεις ρύπων στην ατμόσφαιρα.

Είναι και δικό μας πρόβλημα: Η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στην κόκκινη ζώνη. Για «θερμοκρασίες Σουδάν», αν δεν αναστρέψουμε την πορεία, μιλούσε προχθές ο Χρ. Ζερεφός στον ΣΚΑΪ, για καύσωνες διαρκείας (χωρίς να αποκλείσει 50άρια), με ό,τι συνεπάγονται για την ανθρώπινη ζωή και την υγεία, τα δάση, τα νερά και τις καλλιέργειες, μιλούσε στην ΕΡΤ ο Κ. Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου.

Αν δεν καταφέρουμε να περιορίσουμε στο μισό τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ως το 2030, αυτό δεν θα είναι γιατί δεν έχουμε εναλλακτικές επιλογές». Μιλά στον Guardian ο καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ντελφτ της Ολλανδίας, Κορνέλις Μπλοκ, αναφερόμενος στην τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που, πέρα από τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης, σκιαγραφεί και σειρά προτάσεων για την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου.

Αργά τη νύχτα του περασμένου Σαββάτου στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και ύστερα από κάποιες ψηφοφορίες, η Ρένα Λι από τη Σιγκαπούρη άνοιξε το μικρόφωνο στην αίθουσα 2 και είπε δύο λέξεις: Εχουμε συμφωνία! (Για την ακρίβεια πέντε: We have got an agreement!). Τα νέα διαδόθηκαν αστραπιαία σε όλο τον κόσμο: έχουμε ιστορική συμφωνία για την προστασία των ωκεανών, για το κλίμα, για τον πλανήτη! Η έκπληξη στα μέσα επικοινωνίας ήταν μεγάλη: ιστορική συμφωνία που σχεδόν κανείς δεν γνώριζε;

Οι αλλαγές του κλίματος στη χώρα μας είναι πλέον προφανείς και οι επιπτώσεις τους έχουν αρχίσει να είναι σοβαρές, τόσο στην καθημερινότητά μας όσο και σε αρκετούς τομείς της οικονομίας. Ολοι θυμόμαστε τον παρατεταμένο καύσωνα του 2021 και τις επιπτώσεις που είχε όχι μόνο στους ανθρώπους, αλλά και στα οικοσυστήματα, με τις ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές αλλά και τον κλονισμό της αγροτικής παραγωγής.

H είδηση ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, από τις σημαντικότερες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του κόσμου, ανέλαβαν να διοργανώσουν την επόμενη σύνοδο του ΟΗΕ για τον περιορισμό των ορυκτών καυσίμων προκάλεσε την ίδια έκπληξη με εκείνη που είχε προκαλέσει η ανακοίνωση ότι το Κατάρ απέσπασε τη διοργάνωση του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου!

Κύριο άρθρο του Γκάρντιαν για την κλιματική αλλαγή.

• Ο πληθυσμός των πλούσιων χωρών αντιστοιχεί στο ένα όγδοο του παγκόσμιου συνόλου, αλλά είναι υπεύθυνος για τα μισά αέρια θερμοκηπίου. Αυτά τα έθνη έχουν σαφή ηθική ευθύνη να βοηθήσουν.
• Η βάση της ευθύνης κάθε χώρας για δράση πρέπει να είναι οι συνολικές εκπομπές της.
• Kατά τη διάρκεια της πανδημίας οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο τροφοδότησαν τις δαπάνες των κρατών προχωρώντας στην αγορά των ομολόγων που εξέδιδαν οι ίδιες οι κυβερνήσεις τους.