Οταν η Σοβιετική Ενωση πήρε για τα καλά την κάτω βόλτα καθ’ οδόν προς την τελική κατάρρευση του ’89, κάποιοι που αναθάρρησαν και άρχισαν να επικρίνουν ανοιχτά το καθεστώς χαρακτηρίστηκαν ψυχολογικά διαταραγμένοι και κλείστηκαν σε ιδρύματα για τη σχετική θεραπεία.

Αυτό το εξωφρενικό και απάνθρωπο μέτρο μπορεί να μας σοκάρει, αλλά, τώρα που το ξανασκέφτομαι, αποτελεί πρόοδο. Γιατί αν έκαναν το ίδιο πριν μερικές δεκαετίες, είτε θα πήγαιναν στη Σιβηρία να σπάνε πέτρες ως αντικοινωνικά στοιχεία είτε θα τους φύτευσαν μια σφαίρα στο κεφάλι ως πράκτορες ξένων δυνάμεων που ήθελαν να ανατρέψουν το καθεστώς.

...

Τα εθνικά θέματα συνιστούν μια πολύ σοβαρή υπόθεση. Οποτε έμπλεξαν με την εσωτερική πολιτική σκηνή, κατέληξαν σε τραγωδίες ή χαμένες ευκαιρίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς αν η κυβέρνηση θέλει ειλικρινώς την επίλυση του προβλήματος ή τη διάσπαση της αξιωματικής αντιπολίτευσης· και την πολυδιάσπαση του πολιτικού μας συστήματος, που θα δώσει την ευκαιρία σε μικρά ακραία κόμματα να έχουν ρυθμιστικό ρόλο σε συνθήκες απλής αναλογικής.

Από την αρχή της κρίσης, όταν οι διεθνείς αγορές αρνήθηκαν να συνεχίσουν να μας δανείζουν και υποχρεωθήκαμε να μπούμε σε πρόγραμμα, το πρώτο μνημόνιο, η Ελλάδα είχε αναλάβει μεταξύ των άλλων υποχρεώσεων και την ακόλουθη: Να καταρτίσει δικό της εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο. Δεν την υλοποίησε. Την ίδια, πάλι, υποχρέωση ανέλαβε με το τρέχον, τρίτο μνημόνιο: Οφειλε να έχει καταρτίσει εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο και μάλιστα με προθεσμία τον Μάρτιο 2016. Ούτε αυτή υλοποιήθηκε. Οπως εξελίσσονται τα πράγματα, είναι πιθανό να βγούμε από το μνημόνιο και η μόνη δέσμευση που αναλάβαμε και δεν υλοποιήσαμε να είναι αυτή: Οτι, δηλαδή, δεν καταρτίσαμε δικό μας σχέδιο για τη χώρα μας…

Το ζήτημα της ονομασίας της FYROM είναι ένα θέμα που ταλανίζει για δεκαετίες τη χώρα.
Η θέση μας είναι σταθερά υπέρ της σύνθετης ονομασίας για χρήση έναντι όλων (erga omnes).
Σταθερά είμαι υπέρ της χάραξης εθνικής στρατηγικής και υπέρ της εθνικής συνεννόησης σε αυτά τα κρίσιμα εθνικά θέματα.
Η κυβέρνηση παρουσιάζεται εγκλωβισμένη σε μια συμμαχία με ένα ακροδεξιό σχήμα και φαίνεται ότι δεν μπορεί με αποτελεσματικό και αποφασιστικό τρόπο να δώσει λύση στο πρόβλημα. Επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδά της.
Η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να διαπραγματευθεί αποτελεσματικά και να φέρει λύση και πρόταση όσον αφορά την ονομασία της FYROM.

Τ​​ον Αύγουστο 2018, ο κ. Τσίπρας ετοιμάζεται να πανηγυρίσει το τέλος των μνημονίων, ανεμίζοντας το δικό του success story. Η έξοδος δεν θα είναι ανέφελη. Τα προαπαιτούμενα για την τέταρτη αξιολόγηση είναι βαριά, το ΔΝΤ δεν έχει πει την τελευταία λέξη και οι εταίροι δεν δείχνουν διάθεση για σοβαρές παραχωρήσεις στο χρέος. Το κυριότερο, αναζητούν το πλαίσιο εκείνο που θα εξασφαλίσει ότι η κυβέρνηση δεν θα αρχίσει να ξηλώνει μεταρρυθμίσεις, να διορίζει πελάτες στο Δημόσιο, να μοιράζει λεφτά μόλις χαλαρώσει ο έλεγχος.

Μέχρις ότου «τραγουδήσει η χοντρή κυρία», κανείς δεν πρέπει να προβλέπει τις συνθήκες που θα επικρατούν όταν θα δούμε, επιτέλους, την έξοδο από τα μνημόνια. Πολύ περισσότερο, δεν είναι σώφρον να κάνει παρόμοιες προβλέψεις ο πρωθυπουργός ή ο υπουργός Οικονομικών. Ακόμη κι αν η χώρα ήταν ένας καλοκουρδισμένος μηχανισμός, δεν μπορείς να γνωρίζεις την υποδοχή που θα σου επιφυλάξουν οι «αγορές», το αίσθημα εμπιστοσύνης των καταναλωτών, τις προοπτικές των επενδυτών.

Η δημόσια συζήτηση για το πρόσφατο παρελθόν είναι πολύτιμη όταν γίνεται με στόχο να οξύνει και να βαθύνει την αυτογνωσία μας, για να κατανοήσουμε πώς φτάσαμε στην πιο παρατεταμένη και βαθιά κρίση που έχει γνωρίσει μια χώρα σε συνθήκες ειρήνης και να αποφύγουμε την επανάληψη των ίδιων λαθών. Ενα τέτοιο θέμα είναι τα «πώς», τα «πότε» και τα «γιατί» της μεγάλης κρίσης.

Μπήκαμε σε κρίση εξαιτίας μιας συνωμοσίας, ενός λάθους ή μιας διαχειριστικής ανεπάρκειας της τελευταίας στιγμής; Οχι, βέβαια. Η χώρα είχε βάλει ρότα συνάντησης με τη χρεοκοπία πολύ πριν. Τον Δεκέμβριο του 2008, η «Κ» αποκάλυπτε ότι η ΕΚΤ, απαντώντας σε ερώτημα της ανήσυχης Κομισιόν, διευκρίνιζε ότι αν μια χώρα της Ευρωζώνης χρεοκοπήσει, δεν υπάρχει παρά μόνο ένας δρόμος: Να προσφύγει στο ΔΝΤ.

Οι Σιουδαδάνος και η χαρισματική Ινές Αριμάδας μπορεί να ήρθαν πρώτοι στις εκλογές στην Καταλονία και να κέρδισαν 37 έδρες στο καταλανικό κοινοβούλιο , τα κόμματα όμως που υποστήριζαν την ανεξαρτητοποίηση της ισπανικής αυτής περιφέρειας κέρδισαν σε έδρες την απόλυτη πλειοψηφία.
Ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι ηττήθηκε. Οι Καταλανοί τον τιμώρησαν για την πολιτική που ακολούθησε και τώρα η χώρα βρίσκεται και πάλι στο χείλος του γκρεμού.

Μια ιστορική απόφαση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε για πρώτη φορά να προτείνει την ενεργοποίηση του άρθρου 7 της Συνθήκης της Λισσαβώνας, να ενεργοποίησει δηλαδή το λεγόμενο πυρηνικό οπλοστάσιο που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την προστασία των δημοκρατικών αξιών (κράτους δικαίου, θεμελιώδη δικαιώματα, κ.λπ.) πάνω στις οποίες οικοδομείται η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 2017 υπήρξε κρίσιμο έτος για την επίλυση του Κυπριακού. Το 2018 προβλέπεται κρίσιμο για το Μακεδονικό. Και στις δύο περιπτώσεις έτυχε να βρίσκεται στο τιμόνι της εξωτερικής πολιτικής της χώρας ο Νίκος Κοτζιάς. Και ως προς το Κυπριακό έχουμε απτά αποτελέσματα της πολιτικής που άσκησε, δυστυχώς σε αγαστή συνεργασία —μετά από ένα σημείο γιατί μέχρι τότε συγκρούονταν μετωπικά— με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη. Τα έχουμε πει κατ’ επανάληψη για την στροφή 180 μοιρών του Νικου Αναστασιάδη και την υποστήριξη που του παρείχε αφειδώς ο Νίκος Κοτζιάς μετά την εγκατάλειψη βέβαια από τον κύπριο πρόεδρο της ορθής γραμμής που μέχρι τότε υπηρετούσε.

Στις αρχές του εικοστού αιώνα στην Ευρώπη, αρχή της μαζικοποίησης της πολιτικής, το Κόμμα αποτελούσε έκφραση εκπροσώπησης συγκεκριμένων ταξικών συμφερόντων στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Βεβαίως ο θεσμός του κόμματος αμφισβητήθηκε από την αρχή.

Ο Ρόμπερτ Μίχελς – αρχικά σοσιαλδημοκράτης και στη συνέχεια θιασώτης της «θεωρίας των ελίτ» – σημείωνε από το 1911 ότι στα δημοκρατικά κόμματα οι μεγάλες διαφωνίες διευθετούνται ολοένα λιγότερο δυνάμει γενικών αρχών ή με τα όπλα της καθαρής θεωρίας και γι’ αυτό εκφυλίζονται γοργά σε προσωπικές έριδες. Σήμερα δε η ιδεολογική διαφωνία χαρακτηρίζεται παντού και πάντοτε ως γκρίνια ή εσωστρέφεια.

Οι πρόδρομοι δείκτες προμήνυαν σταθεροποίηση και τάση ανάκαμψης της οικονομίας ήδη από τα τέλη του πρώτου εξαμήνου 2016. Από τότε, αυτή η τάση, αν και παραμένει αναιμική, συνεχίστηκε και έγινε εμφανέστερη. Πέραν της θετικής επίδρασης που άσκησε σε αυτή την εξέλιξη η έντονη ευρωπαϊκή ανάκαμψη, καθοριστικό ρόλο είχαν η (παρά τις καθυστερήσεις…) ολοκλήρωση των αξιολογήσεων και η τυπική συμμόρφωση της χώρας με τις υποχρεώσεις που αναλάμβανε προς την τρόικα. Αυτό που αυτοκριτικά διαπίστωνε ο κ. Γιούνκερ το 2013, ότι «όλοι γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε αλλά δεν γνωρίζουμε πως θα επανεκλεγούμε αφότου το κάνουμε…», εμπόδισε μεν και πολλαπλασίασε δυσβάστακτα το κοινωνικό κόστος, ωστόσο δεν ανέτρεψε τη διαδικασία της προσαρμογής.