Τα μηνύματα της κάλπης

Η επανεκλογή Μακρόν για μια νέα πενταετία στην προεδρία της Γαλλίας έχει πολλαπλή σημασία για την Ευρώπη, την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η σταθερότητα, η ενότητα και η προοπτική της Ευρώπης ταυτίζονται σήμερα με την ηγεσία Μακρόν. Η ευρωπαϊκή παράλυση σε μια κρίσιμη στιγμή αποφεύχθηκε. Για τρίτη φορά η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν απέτυχε να καταλάβει το Ελιζέ και να αποσαθρώσει/αποσταθεροποιήσει την Ενωση.

Μεταξύ των νεοφιλελεύθερων κυβερνητικών επιλογών του και της ανάγκης να πείσει κοινωνία, συνδικάτα και Αριστερά

Δύσκολη πολύ είναι η εξίσωση του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών για τον Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν: για να επικρατήσει της ακροδεξιάς Λεπέν (που για πρώτη φορά έχει δεξαμενή το 7% του επίσης ακροδεξιού Ζεμούρ), πρέπει να αποσπάσει τις ψήφους (22%) του “τρίτου ανθρώπου”, Ζαν Λικ Μελανσόν, χωρίς όμως να χάσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους που τον έχουν ήδη στηρίξει.

Οι τρεις πολιτικοί σχηματισμοί που δέσποσαν τα τελευταία 80 χρόνια -οι Γκολικοί, οι Σοσιαλιστές και οι Κομμουνιστές- δεν υπάρχουν πια και αυτοί που τους αντικατέστησαν προτιμούν να λένε όχι τι είναι, αλλά τι δεν είναι. Η Μαρίν Λεπέν ισχυρίζεται πως δεν είναι ακροδεξιά, ο Μελανσόν ισχυρίζεται πως δεν είναι ακροαριστερός και ο Μακρόν ισχυρίζεται πως δεν είναι ούτε δεξιός ούτε αριστερός.

Το αποτέλεσμα του α’ γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών επιβεβαιώνει μια ριζική αναδιάταξη του γαλλικού κομματικού συστήματος, που είχε διαφανεί από τις προηγούμενες προεδρικές εκλογές. Οι παραδοσιακές μεγάλες παρατάξεις έχουν υποχωρήσει κατά πολύ, έως και ελαχιστοποιηθεί.

Ακριβώς μισόν αιώνα πριν, το 1972, ένα νεοφασιστικό γκρουπούσκουλο, το Εθνικό Μέτωπο, ποντάρισε στον Ζαν Μαρί Λεπέν, προσδοκώντας ότι ο αλεξιπτωτιστής της Λεγεώνας των Ξένων θα συνένωνε τους σωβινιστές της Γαλλίας. Πέρασαν τριάντα χρόνια, ώσπου ο Λεπέν, που ξεκίνησε την «πολιτική» του σταδιο-δρομία ως επικεφαλής μιας φοιτητικής ένωσης στην Τουλούζη ειδικευμένης στις επιθέσεις κατά αριστερών, να ενθουσιάσει τους απανταχού ακροδεξιούς και να κατατρομάξει τους δημοκράτες: στις προεδρικές εκλογές του 2002 κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο.

Υπολείπονται περίπου δύο μήνες από τον πρώτο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών· επομένως, η πολιτική ζωή του τόπου κινείται προς αυτό το ορόσημο. Σε αντίθεση με το παρελθόν, το κλίμα είναι άτονο. Η αντιπαράθεση Δεξιάς – Αριστεράς έχει ξεπεραστεί· η «σκανδαλολογία» η οποία, στις προηγούμενες εκλογές, εξουδετέρωσε κατοχυρωμένους και προβεβλημένους υποψηφίους, δεν ενδιαφέρει.

Η χρονιά για τον Εμμανουέλ Μακρόν είχε αρχίσει με τους καλύτερους οιωνούς. Ένα πρωτοχρονιάτικο διάγγελμα που έγινε τηλεοπτική επιτυχία πρώτου μεγέθους. Μια συνέντευξη, που περιέλαβε την περίφημη πια αναφορά του στους ανεμβολίαστους που θέλει να τους “την σπάσει”, και για την οποία μιλούσε επί μια εβδομάδα και πλέον όλη η Γαλλία.

Η γαλλική Δεξιά και κατά κύριο λόγο η γκολική είχε μέχρι το 2007 την πιο σαφή και αδιαμφισβήτητη διαχωριστική γραμμή από την Ακροδεξιά σε όλες της τις εκφάνσεις.

Η γαλλική Δεξιά υπό την ηγεσία του Ντε Γκολ είχε λογαριασμούς αίματος με την Ακροδεξιά:

Το 2017 ο υποψήφιος Μακρόν τόνιζε ότι μια ισχυρή Γαλλία είναι νοητή μόνον εντός μιας ισχυρής Ευρώπης. Αμέσως μετά την εκλογή του στις ομιλίες του στην Πνύκα και στη Σορβόννη έθεσε ψηλά τον πήχη τασσόμενος υπέρ μιας ουσιαστικής εμβάθυνσης της ευρωπαϊκές ολοκλήρωσης.

Την ώρα που στη μετεκλογική διαπραγμάτευση στη Γερμανία για τη σύνθεση της νέας υπό τον Σολτς κυβέρνησης όλα δείχνουν ότι το υπουργείο Οικονομικών θα περιέλθει στον ηγέτη των Φιλελευθέρων Λίντνερ, στη Γαλλία κυριαρχεί ο προβληματισμός για το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Σύνθημα που κυριάρχησε στους πρώτους μήνες της Μεταπολίτευσης, και παραπέμπει στις μακρινές εποχές που η Γαλλία, όντας μια από τις Μεγάλες Δυνάμεις, διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση εγχώριων πολιτικών. Ο απόηχος του τότε παραμένει μέσα από τις ισχυρές του παρεμβάσεις στη διεθνή πολιτική σκηνή, κύρια στο πλαίσιο των δυο μεγάλων σχηματισμών, ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Στην ελληνογαλλική σχέση, τις φρεγάτες Belharra, τα Rafale, υπάρχει φυσικά και αντίλογος. Ανέλαβε η Ελλάδα να αμβλύνει την οδύνη της Γαλλίας (και την επικοινωνία του Μακρόν), από τη σύναψη του «συμφώνου του Ειρηνικού» που την πέταξε έξω (μαζί με όλη την ΕΕ). Το ερώτημα είναι όμως αν οι εξοπλισμοί (αμυντικής ανάγκης και όχι οι καταναλωτικοί) αποτελούν ένα σοβαρό κομμάτι της ελληνικής πολιτικής προϋπόθεσης, που υποστασιοποιούν τη διπλωματία και παγιώνουν την ειρηνική επιλογή.