Το εξαιρετικά δυσμενές εκλογικό αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θέτει τον πολιτικό μας χώρο μπροστά σε νέες δυσκολίες και προκλήσεις, αλλά συνάμα μας βάζει νέα καθήκοντα.

Η επικείμενη εκλογή νέας ηγεσίας αλλά και η διεξαγωγή του έκτακτου συνεδρίου μας το ερχόμενο φθινόπωρο θα αποτελέσουν σταθμούς για να επανακαθορίσουμε εκείνα τα στοιχεία της στρατηγικής και του πολιτικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. που θα τον καταστήσουν ξανά εκφραστή των αναγκών και των προσδοκιών της μεγάλης κοινωνικής πλειονότητας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία βρίσκεται σε μια νέα εποχή. Ένας ιστορικός κύκλος έκλεισε με ένα διπλό σοκ, την βαριά ήττα στις εκλογές και την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να μην θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος. Η νέα περίοδος είναι γεμάτη από μεγάλες προκλήσεις και έχουμε ιστορική ευθύνη να ανταποκριθούμε σε αυτές συλλογικά και συντεταγμένα.

Η επόμενη μέρα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, της πρώτης με απλή αναλογική και της δεύτερης με ενισχυμένη, δεν μπορούσε, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, να κρύβει ιδιαίτερες εκπλήξεις. Η κυριαρχία της Ν.Δ. και του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν αναπόφευκτη, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ περνούσε μια από τις χειρότερες στιγμές του.

Παράλληλα, το πώς θα αντιδρούσε ο Αλέξης Τσίπρας σε μια βαριά ήττα, που ήταν επίσης δεδομένη, ήταν λίγο-πολύ κάτι προδιαγεγραμμένο. Εκείνο το οποίο δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ήταν ο παράγων «Κατρούγκαλος», καθώς, πριν από τις δύο εκλογικές μάχες, οι σχετικές δηλώσεις του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ θύμισαν στη μεσαία τάξη μια σκληρή πολιτική φορολόγησης.

Η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα είναι πράξη αυτοσεβασμού. Και δίκαιη πράξη απέναντι σε μια μακρά πορεία που, παρά τις ισχυρές αρνητικές πλευρές της, συνδέθηκε με μια μεγάλη συλλογική προσδοκία και με επιτεύγματα, όπως η ρύθμιση του χρέους και η συνθήκη των Πρεσπών, που επηρεάζουν θετικά τη χώρα στη μέση και, ίσως, στη μακρά διάρκεια.

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν είναι γνωστοί οι υποψήφιοι που θα διεκδικήσουν την ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν ήταν, το κείμενο αυτό δεν θα γραφόταν. Στόχος είναι να περιγραφεί το στρατηγικό πεδίο εντός του οποίου η νέα ηγεσία θα κληθεί να δράσει.

Η περίοδος Τσίπρα υπήρξε συναρπαστική για την Αριστερά. Ο ίδιος, επιλογή του Αλέκου Αλαβάνου, είχε υψηλή επίδοση στις δημοτικές εκλογές του 2006, τον διαδέχθηκε στη θέση του προέδρου το 2008, με μια ταυτόχρονη δημοσκοπική άνοιξη. Η κοινωνική έκρηξη του Δεκέμβρη δημιούργησε μια εκ νέου κάμψη στην Αριστερά. Τα γνωστά ποσοστά (4,7% στις ευρωεκλογές του 2009) επανήλθαν. Μετά τη χρεοκοπία του 2009-2010, άρχισαν να εγγράφονται το κόμμα και ο ίδιος ως τα άφθαρτα μέλη του πολιτικού συστήματος που θα μπορούσαν να ανατρέψουν την οικονομική και πολιτική κατάρρευση. Υπήρξε μια συλλογική ανάθεση στον Τσίπρα και το κόμμα, επανόδου στην προ του 2009 κανονικότητα.

Μετά την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να αποχωρήσει, κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η έκβαση της εσωκομματικής σύρραξης στον ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα πάντως δεν θα είναι αναίμακτη.

Ποτέ στη μακρά πορεία της η Αριστερά σ’ όλες τις εκδοχές της δεν έλυσε ειρηνικά τα προβλήματα που δημιουργούνταν μετά από εκκωφαντικές διαψεύσεις του αφηγήματός της. Στην καλύτερη περίπτωση είχαμε αποχωρήσεις και αλλαγή ηγεσίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας αποτελεί, αναμφίβολα, κεφάλαιο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας.

Πιστώνεται την αλλαγή κατηγορίας του κόμματος, από ένα μικρό κόμμα σε κόμμα εξουσίας. Πιστώνεται και την κυριαρχία της Αριστεράς στα μέσα της περασμένης δεκαετίας και το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστη κορμός της προοδευτικής παράταξης.

Η γενναιότητα και η καθαρότητα, που επέδειξε, τον ακολούθησαν και σε μια ακόμα ιστορική στιγμή, αυτή της αποχώρησής του. Θα τον ακολουθούν και την επόμενη μέρα.

Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα μπορεί να εξελιχθεί σε δυναμική που θα αναζωογονήσει το χώρο της Αριστεράς υπό κάποιες προϋποθέσεις.

Η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να παραιτηθεί χαρακτηρίζεται γενναία. Και δικαίως. Μπορεί να υπέστη την τρίτη του εκλογική του ήττα απο τον ίδιο αντίπαλο και η παραίτηση να φάνταζε μονόδρομος, ωστόσο ο πρώην Πρωθυπουργός ήξερε καλά (και το επιβεβαίωσε και μετεκλογικά) ότι η δημοφιλία του στις τάξεις των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ παρέμενε εξαιρετικά μεγάλη.

Ο Νίκος Μαραντζίδης γράφει στο NEWS 24/7, καταθέτοντας τη μαρτυρία του για τα όσα έζησε ως συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα στη μάχη των εκλογών της 25ης Ιουνίου. Η σκληρή διαπίστωση στην αρχή της καμπάνιας και ο λόγος που δεν πρέπει να ειπωθούν τώρα όλοι οι αποχαιρετισμοί.

Το τριήμερο της απομόνωσης του Αλέξη Τσίπρα, μπροστά στη θάλασσα, για ένα βαθύ αναστοχασμό μιας πορείας 15 χρόνων στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, του έδωσε τη δυνατότητα να εγκαταλείψει την προσέγγιση της μεγάλης διπλής εκλογικής ήττας με το σχήμα των… επάλληλων κύκλων. «Έκλισε ένας μεγάλος και ιστορικός κύκλος», είχε υπογραμμίσει την Κυριακή το βράδυ…

O Αλέξης Τσίπρας έδωσε μια συγκεκριμένη μορφή και εικόνα στην κυβερνώσα «ριζοσπαστική αριστερά» της χώρας για πολλά χρόνια. Ξεκινώντας από την παραδοσιακή κομμουνιστική νεολαία στις αρχές της δεκαετίας του ’90, έγινε η κεντρική, ηγετική φιγούρα της ελληνικής νεο-κομμουνιστικής αριστεράς τη δεκαετία του 2000. Η εποχή των κρίσεων που συντάραξε τη χώρα, το κομματικό σύστημα και τα ήθη οδήγησε τον Α. Τσίπρα στην πρωθυπουργία.

Οπως πολύ σωστά είπε την Κυριακή ο Αλέξης Τσίπρας, το επόμενο μεγάλο στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου του 2024. Αυτό ήταν άλλωστε σαφές από το 2022, όταν όλες οι δημοσκοπήσεις τον εμφάνιζαν σταθερά πίσω από τη Ν.Δ.

Μόνο που τότε ο στόχος ήταν να έρθει το 2024 πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τώρα είναι να παραμείνει δεύτερος. Δεν είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα.