Σε μια εβδομάδα θα πέσει η αυλαία της προεκλογικής εκστρατείας στην Κύπρο και το ερώτημα πλανάται: ποιο, τελικά, είναι το διακύβευμα για την Κύπρο κατά την εκλογή του νέου προέδρου που θα διαδεχθεί τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη; Η εκλογική αναμέτρηση μετατράπηκε εδώ και μήνες σε μια διαπάλη εξουσίας χωρίς διακριτές πολιτικές προτάσεις. Ο κομματικός χάρτης μπορεί να αλλάξει, αλλά τι σημασία έχει αν η πολιτική παραμείνει η ίδια; Στη «νέα τάξη πραγμάτων» δύσκολα μπορεί να προσδιορίσει κανείς το καθαρό διακύβευμα.

Η ώρα της κάλπης πλησιάζει στην Κύπρο, οι υποψήφιοι για την Προεδρία σκιαγραφούν έναν σημαντικό ρόλο για την Ευρωπαϊκή Ενωση για την επίλυση του Κυπριακού. Ποιος είναι αυτός ο ρόλος; Με ποιο τρόπο θα εκμαιεύσουν την ανάμιξη της Ε.Ε. και γιατί εκείνη να ανταποκριθεί; Με τα δεδομένα σήμερα στο Κυπριακό, τα ερωτήματα είναι πολύ περισσότερα από όσα διακηρύσσουν.

Η Κύπρος βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμα σταυροδρόμι, τις προεδρικές εκλογές. Πολλοί, πολίτες και διαμορφωτές πολιτικής, είναι αυτοί που θα ψηφίσουν, με βλέμμα στην επόμενη ημέρα. Τι θα αλλάξει; Η επόμενη ημέρα σίγουρα δεν θα είναι η ίδια. Θα υπάρξουν αλλαγές στη διακυβέρνηση, που θα επηρεάσουν τους συσχετισμούς και θα πυροδοτήσουν ορισμένες δυναμικές στο πολιτικό σύστημα. Ενας νέος πολιτικός κύκλος αρχίζει με πολλαπλές προκλήσεις και η ατζέντα είναι πλήρης: το άλυτο Κυπριακό, η διαφθορά, η μεταρρύθμιση, βιώσιμη ανάπτυξη.

Στην άλλη πλευρά της κατοχικής γραμμής που εδώ και 48 χρόνια μοιράζει την Κύπρο, ο εθνικιστής Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ γιόρτασε την Τρίτη (15/11) τα 39 χρόνια από την «ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου». Αν και η λεγόμενη «ΤΔΒΚ» δεν αναγνωρίζεται από κανέναν διεθνώς εκτός από την Τουρκία, το τείχος που χωρίζει την Κύπρο στα δύο είναι ανθεκτικό και αδιαπέραστο όσο ποτέ για μισό αιώνα. Το γεγονός αυτό ανακουφίζει ιδιαίτερα τον Τατάρ, που κυβερνά ευθυγραμμιζόμενος με όποια απαίτηση έχει η Τουρκία, ιδίως όταν συγκρούεται κατά μέτωπο με την ελληνοκυπριακή ηγεσία και την Ελλάδα.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας που οριστικοποιεί την «παράσταση νίκης», τις τάσεις των ψηφοφόρων για την έκβαση των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο τον Φεβρουάριο του ’23. Απομένουν λιγότερο από 100 ημέρες για την κάλπη. Τι ξεχωρίζει τόσο καιρό από αυτή την αναμέτρηση, την πλέον καθοριστική για την Κύπρο και ποιος θα επικρατήσει;

Με την έλευση του Σεπτεμβρίου η προεκλογική εκστρατεία στην Κύπρο για την εκλογή νέου προέδρου της Δημοκρατίας εισέρχεται σε καθοριστική φάση. Θα υπάρξουν μετακινήσεις και ανατροπές σε σχέση με τα μέχρι τώρα δημοσκοπικά δεδομένα που ευνοούν τον πρώην ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη; Μια ψυχρή ανάλυση λέει ότι αν είναι να αλλάξει κάτι, πρέπει να φανεί σύντομα και δραστικά!

Η ανακάλυψη -σημαντικών αλλά όχι τεράστιων- κοιτασμάτων στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), είναι θετικό γεγονός μεν, πρέπει όμως να αντιμετωπιστεί στις σωστές διαστάσεις της και με αυτοσυγκράτηση από την ελλαδική και την ελληνοκυπριακή πλευρά. Πριν λίγα χρόνια η ανακάλυψη κοιτασμάτων στην θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Κύπρου, ορθώς είχε θεωρηθεί ως κίνητρο για τις δύο πλευρές, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, για να εξευρεθεί λύση στο κυπριακό πρόβλημα.

Ο Ν. Αναστασιάδης προετοιμάζεται από καιρό για να ελέγξει το πολιτικό σύστημα. Οι πιθανότητες να ήταν ο ίδιος υποψήφιος για τρίτη θητεία έχουν εξανεμιστεί. Του απομένει μία οδός διαφυγής: η υπόθεση των «χρυσών διαβατηρίων» να κριθεί πολιτικά στην προεδρική κάλπη και να πάει από τον επόμενο πρόεδρο στις «ελληνικές καλένδες»

Το «σαθρό» σύστημα στην Κύπρο γύρω από το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα έναντι πολιτογραφήσεων (2013–2021), τα περιβόητα «χρυσά διαβατήρια», βγήκαν ξανά στην επιφάνεια, αυτή τη φορά με πιο τεκμηριωμένο τρόπο. Η σωρεία από ευρήματα του γενικού ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη, που κυκλοφόρησαν τη Δευτέρα (22/8), «χτυπούν κατευθείαν στο ψαχνό».

Το μεταναστευτικό βρίσκεται στην προμετωπίδα των πολιτικών της κυβέρνησης Ν. Αναστασιάδη. Στον τελευταίο χρόνο της θητείας της, η κυβέρνηση εφαρμόζει μέτρα που αποσκοπούν, όπως διακηρύσσει, στην αναχαίτιση της παράτυπης μετανάστευσης μέσω της πράσινης γραμμής. Χαρακτηρίζει τις αυξημένες τα τελευταία χρόνια μεταναστευτικές ροές «μείζον εθνικό ζήτημα για την ασφάλεια των Ελληνοκυπρίων».

Το ταξίδι του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη χθες (Παρασκευή 17/6) στην Κύπρο είχε διπλό χαρακτήρα. Αφενός είναι η πιεστική ατζέντα των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής (Ουκρανικό, Τουρκία, Κυπριακό, ενεργειακά, μεταναστευτικό), εξ ου και η συνάντηση στο Προεδρικό με τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη. Αφετέρου είναι οι εκδηλώσεις προεκλογικής συμπαράστασης ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και το αδελφό κόμμα της στην Κύπρο, τον ΔΗΣΥ. Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου είναι υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές σε 8 μήνες και ενδιαφέρεται να προβάλει την προσωπική σχέση του με τον Κυρ. Μητσοτάκη.

Το σκηνικό για τις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου 2023 στην Κύπρο έχει στηθεί, αλλά η τελευταία πράξη του δεν έχει παιχτεί ακόμα. Με πυκνές δημόσιες παρεμβάσεις και αδιάλειπτη δραστηριότητα, ο Κύπριος πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης κάνει αισθητή την παρουσία του ως μάχιμος πολιτικός, αποφασισμένος να παραμείνει στο προσκήνιο μέχρι την τελευταία ημέρα της θητείας του. Σχολιάζει τους προεδρικούς υποψηφίους και σχεδιάζει τις κινήσεις του με σκοπό, όπως δηλώνει, τον απολογισμό του 10ετούς έργου του.

Είναι οδυνηρή η διαπίστωση του πόσο εύκολα η Κύπρος εφάρμοσε την τυχοδιωκτική αυτή διπλωματία και η Αθήνα συμπορεύτηκε μαζί της. Με επιπόλαιους υπολογισμούς εργάζονταν τόσο καιρό πάνω σε αβάσιμα σενάρια, αφήνοντας την εντύπωση ότι άλλαξαν τους όρους του παιχνιδιού («game changer»). Στην πραγματικότητα, όμως, η Κύπρος εγκλωβίστηκε στους προσωπικούς σχεδιασμούς και τις «φιλίες» της ηγεσίας της, αγνοώντας τους πραγματικούς συσχετισμούς και αδιαφορώντας για τις συνέπειες στο Κυπριακό.