Η κυβέρνηση
Θανάσης Λεβέντης, Συνέντευξη στον Βασίλη Βενιζέλο, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2008-02-10
Με επικοινωνιακούς χειρισμούς, υποβάθμιση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και επαναλαμβανόμενες δηλώσεις για τον εξωραϊσμό της πραγματικότητας αντιμετωπίζουν η κυβέρνηση και ο υπουργός Υγείας τα εντεινόμενα προβλήματα στον χώρο της Υγείας. Αυτό δηλώνει στην "Κ.Α." ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θαν. Λεβέντης, επιφανής νευροχειρουργός του ΕΣΥ, και καλεί τον Δημ. Αβραμόπουλο να σκύψει επιτέλους με ευθύνη και προσοχή στα θέματα της Υγείας και να εγκαταλείψει την πολιτική των ωραιοποιήσεων και της αυταρέσκειας.
* Η ολοκληρωτική εγκατάλειψη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) αποδεικνύει τελικά την ελαφρότητα και την αδιαφορία με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα των ναρκωτικών;
Δεν πρόκειται μόνο για αδιαφορία, αλλά κατ’ εξοχήν για κοινωνική αναλγησία. Το γεγονός ότι χάνονται από ναρκωτικά δεκατετράχρονα και δεκαπεντάχρονα παιδιά μέσα στο σχολείο τους θα έπρεπε να είχε σημάνει συναγερμό συνειδήσεων και αντιδράσεων. Δυστυχώς και οι αντιδράσεις της κοινωνίας μας είναι από χλιαρές έως ανύπαρκτες και η ελαφρότητα του υπουργείου Υγείας και των αρμόδιων υπηρεσιών δεν επιδεικνύεται για πρώτη φορά, ούτε μόνο σ’ αυτό τον τομέα. Το ΕΚΤΕΠΝ έφτασε στο τραγικό σημείο να αδυνατεί να εκτυπώσει την ετήσια έκθεσή του για τα ναρκωτικά, λόγω έλλειψης κονδυλίων. Ο ΟΚΑΝΑ χρωστάει 1,7 εκ. ευρώ και οι εργαζόμενοί του έχουν να πληρωθούν πολλούς μήνες.
Ανεύθυνο το προσχέδιο για την πρωτοβάθμια
* Το προσχέδιο νόμου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είδε το φως της δημοσιότητας και όλοι οι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι το μόνο που μπορεί να εφαρμοσθεί άμεσα είναι η εμπλοκή των ιδιωτών γιατρών στην ΠΦΥ. Τι θα σημάνει αυτό για ασθενείς και για ασφαλιστικά ταμεία;
Το προσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας που κυκλοφόρησε πρόσφατα χαρακτηρίζεται από προχειρότητα και ανευθυνότητα, μέσα από τις οποίες διαφαίνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να πριμοδοτήσει ακόμη περισσότερο τον ιδιωτικό τομέα Υγείας. Μιλάει για εθνική συλλογική σύμβαση, βάσει της οποίας οι ιδιώτες γιατροί θα μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους ασφαλισμένους όλων των ταμείων. Μιλάει για ηλεκτρονική κάρτα, ένα είδος κουπονιού, με προσδιορισμένη ετήσια δαπάνη ανά ασφαλισμένο που, αν εξαντληθεί, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να τρέχει στο ταμείο του για να εξασφαλίσει αύξηση του πιστωτικού του ορίου αποδεικνύοντας ότι το έχει ανάγκη και ότι έκανε σωστή έως τώρα χρήση της κάρτας του. Εντελώς ανεύθυνα είναι τα γραφόμενα στο προσχέδιο για τα Κέντρα Υγείας αστικού τύπου. Καμία δέσμευση για το πόσα και πού θα κατασκευασθούν και πότε θα λειτουργήσουν. Αναφέρεται ότι θα "λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως με αποστολή κυρίως την αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών", γεγονός που μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνο. Περιττό να τονισθεί ότι και το κόστος της όλης λειτουργίας του συστήματος θα αυξηθεί κατακόρυφα ή, αλλιώς, θα πέσει ακόμη χαμηλότερα το επίπεδο των προσφερομένων υπηρεσιών.
* Υπάρχουν εντεινόμενες διαμαρτυρίες γιατρών και εργαζομένων για την κατάρρευση της ψυχιατρικής εφημερίας του λεκανοπεδίου. Όλα τα γενικά νοσοκομεία λειτουργούν με πλήθος ράντζων στις ψυχιατρικές κλινικές τους και τα ψυχιατρικά νοσοκομεία στενάζουν από υπεράριθμους. Μιλάμε για την εγκατάλειψη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και περίθαλψης;
Το ράντζο αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα των ελληνικών νοσοκομείων και, παρά τις συντονισμένες προσπάθειες και τη μερική απόσυρσή τους, ήδη επιστρέφουν ακάθεκτα. Κύριες αιτίες η κακή οργάνωση, η ανεπαρκής πρωτοβάθμια φροντίδα και προ παντός οι τεράστιες ελλείψεις προσωπικού. Τραγική είναι η κατάσταση στις ψυχιατρικές κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων, όπου κατά κανόνα νοσηλεύονται υπερδιπλάσιοι ασθενείς από τα διαθέσιμα κρεβάτια με συνέπεια τα ράντζα να καταλαμβάνουν όλους τους διαδρόμους και κάθε ελεύθερο χώρο. Συνολικά η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη της χωρίς πόρους, χωρίς το απαραίτητο προσωπικό, χωρίς πρόγραμμα και προοπτική. Ακόμη και τα διαθέσιμα κονδύλια των ευρωπαϊκών προγραμμάτων μένουν αναξιοποίητα και χάνονται. Το υπουργείο Υγείας και ο προϊστάμενός του υπουργός πρέπει να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση και να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
* Υπάρχουν τελικά όρια στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης ή είναι καταδικασμένη να αυξάνεται απεριόριστα και εκρηκτικά;
Οι ανάγκες σε υπηρεσίες Υγείας αυξάνουν καθημερινά σε όλο τον κόσμο και στη χώρα μας, ως συνέπεια της αύξησης του πληθυσμού, της καλύτερης ενημέρωσης και της ευκολότερης πρόσβασης, της τεχνολογικής προόδου, της αύξησης των διαγνωστικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων. Αντίστοιχη είναι η αύξηση του κόστους διάγνωσης και θεραπείας. Μεγάλο μέρος αυτού του κόστους καλύπτεται από τη φαρμακευτική δαπάνη, η οποία στη χώρα μας είναι κατά πολύ υψηλότερη, αφού καταναλώνουμε κατά κεφαλή δυο και τρεις φορές περισσότερα φάρμακα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Από αυτή την άποψη υπάρχουν περιθώρια σοβαρής μείωσης με αντίστοιχη μείωση των φαρμάκων που καταναλώνουμε, όπως αυτά που δεν προσφέρουν σπουδαίες υπηρεσίες (βιταμίνες, υποτιθέμενα βελτιωτικά της κυκλοφορίας του εγκεφάλου κ.λπ.). Απαιτείται εδώ καλύτερη ενημέρωση των ασθενών, αλλά συχνά και των ιδίων των γιατρών. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περικόπτονται φάρμακα που είναι απαραίτητα, ύστερα από ιατρική γνώμη, για τη θεραπεία των ασθενών. Εξυπακούεται ότι όλα τα απαραίτητα φάρμακα πρέπει να παρέχονται δωρεάν και ότι πρέπει να υπάρξει αυστηρός έλεγχος στα κέρδη και τις λογής διαπλοκές που αναπτύσσονται γύρω από το εμπόριο των φαρμάκων και των προμηθειών τους.
Αδιαφάνεια και διασυνδέσεις στον ΕΟΦ
* Πώς αντιμετωπίζετε την αλλαγή προσώπου στη θέση του προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ); Έχει περιθώρια αναζωογόνησης αυτός ο Οργανισμός;
Ο ΕΟΦ για να αναζωογονηθεί πρέπει να αλλάξει όχι μόνο πρόσωπα, αλλά και πολιτική. Η αδιαφάνεια, οι διασυνδέσεις και οι διαπλοκές με λογής - λογής οικονομικά συμφέροντα στον πανίσχυρο οικονομικό χώρο της παραγωγής και της εμπορίας των φαρμάκων δεν έχουν αφήσει αλώβητους και τους δημόσιους οργανισμούς που πρέπει να προστατεύουν και τη δημόσια υγεία και το δημόσιο συμφέρον. Προφανώς, ο Οργανισμός αυτός μπορεί να αναδιοργανωθεί και να αναζωογονηθεί. Συγχρόνως πρέπει να ενδιαφερθεί και για την έρευνα, την παραγωγή ελληνικών φαρμάκων, αλλά και για την ενημέρωση και τη σωστή χρήση των φαρμακευτικών προϊόντων. Χρήσιμη θα ήταν εν προκειμένω και η πλούσια εμπειρία των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών και άλλων χωρών σ’ αυτό τον τομέα.
* Η ολοκληρωτική εγκατάλειψη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) αποδεικνύει τελικά την ελαφρότητα και την αδιαφορία με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα των ναρκωτικών;
Δεν πρόκειται μόνο για αδιαφορία, αλλά κατ’ εξοχήν για κοινωνική αναλγησία. Το γεγονός ότι χάνονται από ναρκωτικά δεκατετράχρονα και δεκαπεντάχρονα παιδιά μέσα στο σχολείο τους θα έπρεπε να είχε σημάνει συναγερμό συνειδήσεων και αντιδράσεων. Δυστυχώς και οι αντιδράσεις της κοινωνίας μας είναι από χλιαρές έως ανύπαρκτες και η ελαφρότητα του υπουργείου Υγείας και των αρμόδιων υπηρεσιών δεν επιδεικνύεται για πρώτη φορά, ούτε μόνο σ’ αυτό τον τομέα. Το ΕΚΤΕΠΝ έφτασε στο τραγικό σημείο να αδυνατεί να εκτυπώσει την ετήσια έκθεσή του για τα ναρκωτικά, λόγω έλλειψης κονδυλίων. Ο ΟΚΑΝΑ χρωστάει 1,7 εκ. ευρώ και οι εργαζόμενοί του έχουν να πληρωθούν πολλούς μήνες.
Ανεύθυνο το προσχέδιο για την πρωτοβάθμια
* Το προσχέδιο νόμου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είδε το φως της δημοσιότητας και όλοι οι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι το μόνο που μπορεί να εφαρμοσθεί άμεσα είναι η εμπλοκή των ιδιωτών γιατρών στην ΠΦΥ. Τι θα σημάνει αυτό για ασθενείς και για ασφαλιστικά ταμεία;
Το προσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας που κυκλοφόρησε πρόσφατα χαρακτηρίζεται από προχειρότητα και ανευθυνότητα, μέσα από τις οποίες διαφαίνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να πριμοδοτήσει ακόμη περισσότερο τον ιδιωτικό τομέα Υγείας. Μιλάει για εθνική συλλογική σύμβαση, βάσει της οποίας οι ιδιώτες γιατροί θα μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους ασφαλισμένους όλων των ταμείων. Μιλάει για ηλεκτρονική κάρτα, ένα είδος κουπονιού, με προσδιορισμένη ετήσια δαπάνη ανά ασφαλισμένο που, αν εξαντληθεί, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να τρέχει στο ταμείο του για να εξασφαλίσει αύξηση του πιστωτικού του ορίου αποδεικνύοντας ότι το έχει ανάγκη και ότι έκανε σωστή έως τώρα χρήση της κάρτας του. Εντελώς ανεύθυνα είναι τα γραφόμενα στο προσχέδιο για τα Κέντρα Υγείας αστικού τύπου. Καμία δέσμευση για το πόσα και πού θα κατασκευασθούν και πότε θα λειτουργήσουν. Αναφέρεται ότι θα "λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως με αποστολή κυρίως την αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών", γεγονός που μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνο. Περιττό να τονισθεί ότι και το κόστος της όλης λειτουργίας του συστήματος θα αυξηθεί κατακόρυφα ή, αλλιώς, θα πέσει ακόμη χαμηλότερα το επίπεδο των προσφερομένων υπηρεσιών.
* Υπάρχουν εντεινόμενες διαμαρτυρίες γιατρών και εργαζομένων για την κατάρρευση της ψυχιατρικής εφημερίας του λεκανοπεδίου. Όλα τα γενικά νοσοκομεία λειτουργούν με πλήθος ράντζων στις ψυχιατρικές κλινικές τους και τα ψυχιατρικά νοσοκομεία στενάζουν από υπεράριθμους. Μιλάμε για την εγκατάλειψη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και περίθαλψης;
Το ράντζο αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα των ελληνικών νοσοκομείων και, παρά τις συντονισμένες προσπάθειες και τη μερική απόσυρσή τους, ήδη επιστρέφουν ακάθεκτα. Κύριες αιτίες η κακή οργάνωση, η ανεπαρκής πρωτοβάθμια φροντίδα και προ παντός οι τεράστιες ελλείψεις προσωπικού. Τραγική είναι η κατάσταση στις ψυχιατρικές κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων, όπου κατά κανόνα νοσηλεύονται υπερδιπλάσιοι ασθενείς από τα διαθέσιμα κρεβάτια με συνέπεια τα ράντζα να καταλαμβάνουν όλους τους διαδρόμους και κάθε ελεύθερο χώρο. Συνολικά η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη της χωρίς πόρους, χωρίς το απαραίτητο προσωπικό, χωρίς πρόγραμμα και προοπτική. Ακόμη και τα διαθέσιμα κονδύλια των ευρωπαϊκών προγραμμάτων μένουν αναξιοποίητα και χάνονται. Το υπουργείο Υγείας και ο προϊστάμενός του υπουργός πρέπει να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση και να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
* Υπάρχουν τελικά όρια στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης ή είναι καταδικασμένη να αυξάνεται απεριόριστα και εκρηκτικά;
Οι ανάγκες σε υπηρεσίες Υγείας αυξάνουν καθημερινά σε όλο τον κόσμο και στη χώρα μας, ως συνέπεια της αύξησης του πληθυσμού, της καλύτερης ενημέρωσης και της ευκολότερης πρόσβασης, της τεχνολογικής προόδου, της αύξησης των διαγνωστικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων. Αντίστοιχη είναι η αύξηση του κόστους διάγνωσης και θεραπείας. Μεγάλο μέρος αυτού του κόστους καλύπτεται από τη φαρμακευτική δαπάνη, η οποία στη χώρα μας είναι κατά πολύ υψηλότερη, αφού καταναλώνουμε κατά κεφαλή δυο και τρεις φορές περισσότερα φάρμακα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Από αυτή την άποψη υπάρχουν περιθώρια σοβαρής μείωσης με αντίστοιχη μείωση των φαρμάκων που καταναλώνουμε, όπως αυτά που δεν προσφέρουν σπουδαίες υπηρεσίες (βιταμίνες, υποτιθέμενα βελτιωτικά της κυκλοφορίας του εγκεφάλου κ.λπ.). Απαιτείται εδώ καλύτερη ενημέρωση των ασθενών, αλλά συχνά και των ιδίων των γιατρών. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περικόπτονται φάρμακα που είναι απαραίτητα, ύστερα από ιατρική γνώμη, για τη θεραπεία των ασθενών. Εξυπακούεται ότι όλα τα απαραίτητα φάρμακα πρέπει να παρέχονται δωρεάν και ότι πρέπει να υπάρξει αυστηρός έλεγχος στα κέρδη και τις λογής διαπλοκές που αναπτύσσονται γύρω από το εμπόριο των φαρμάκων και των προμηθειών τους.
Αδιαφάνεια και διασυνδέσεις στον ΕΟΦ
* Πώς αντιμετωπίζετε την αλλαγή προσώπου στη θέση του προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ); Έχει περιθώρια αναζωογόνησης αυτός ο Οργανισμός;
Ο ΕΟΦ για να αναζωογονηθεί πρέπει να αλλάξει όχι μόνο πρόσωπα, αλλά και πολιτική. Η αδιαφάνεια, οι διασυνδέσεις και οι διαπλοκές με λογής - λογής οικονομικά συμφέροντα στον πανίσχυρο οικονομικό χώρο της παραγωγής και της εμπορίας των φαρμάκων δεν έχουν αφήσει αλώβητους και τους δημόσιους οργανισμούς που πρέπει να προστατεύουν και τη δημόσια υγεία και το δημόσιο συμφέρον. Προφανώς, ο Οργανισμός αυτός μπορεί να αναδιοργανωθεί και να αναζωογονηθεί. Συγχρόνως πρέπει να ενδιαφερθεί και για την έρευνα, την παραγωγή ελληνικών φαρμάκων, αλλά και για την ενημέρωση και τη σωστή χρήση των φαρμακευτικών προϊόντων. Χρήσιμη θα ήταν εν προκειμένω και η πλούσια εμπειρία των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών και άλλων χωρών σ’ αυτό τον τομέα.
