Το παγκόσμιο οικοδόμημα στην εποχή της αμερικανικής παντοδυναμίας που ακολούθησε την κατάρρευση της Σοβιετική Ένωσης τρίζει ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Οι λόγοι είναι πολλοί. Πρώτα από όλα, γιατί ο ίδιος ο αρχιτέκτονας και συντηρητής του οικοδομήματος, δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είναι πια ικανοποιημένος με το έργο του. Πιστεύει ότι η Κίνα κερδίζει όλο και μεγαλύτερο χώρο αμφισβητώντας σήμερα την αμερικανική ηγεμονία. Και αυτό δεν είναι διατεθειμένοι οι Αμερικανοί να το επιτρέψουν. Με ό,τι και αν συνεπάγεται;

Το επεισόδιο στην επίσκεψη του Έλληνα ΥΠΕΞ στην Τρίπολη έχει πολλά χαρακτηριστικά διαδικαστικής και ουσιαστικής αστοχίας για να το θέσω "διπλωματικά". Να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα. Η κυβέρνηση της Λιβύης που εδρεύει στην Τρίπολη αναγνωρίζεται ως τέτοια από τον ΟΗΕ, την ΕΕ και όλες τις μεγάλες δυνάμεις και κατά συνέπεια αναγνωρίζεται ως τέτοια και η Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης αυτής

Αυτό που ΔΕΝ αναγνωρίζεται είναι η δικαιοδοσία να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες γιατί είναι τρόπον τινα υπηρεσιακή μέχρι την διεξαγωγή εκλογών ...

Εάν προσεγγίσουμε τις σχέσεις της Τουρκίας του Ερντογάν με τη Δύση με τα δεδομένα που είχαν διαμορφωθεί πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τότε θα επιβεβαιώσουμε για μία ακόμη φορά ότι η Τουρκία έχει εξελιχθεί σε μόνιμη παρενόχληση των ΗΠΑ και της Ε.Ε. καθώς επιμένει σε μια δική της εθνική περιφερειακή ατζέντα που πολύ συχνά συγκρούεται με τα ζωτικά συμφέροντα των εταίρων της.

Οι αναλύσεις για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ων ουκ έστιν αριθμός, έχουν ένα κοινό στοιχείο: τη διαβάζουν σαν μια κίνηση στη σκακιέρα της γεωπολιτικής. Δηλαδή, μετά την κατάρρευση του Τείχους στο Βερολίνο και τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, η νικήτρια Δύση διεύρυνε τη σφαίρα επιρροής της ενσωματώνοντας τους μέχρι τότε δορυφόρους της Μόσχας, με αποτέλεσμα η σημερινή Ρωσία να αισθάνεται ανασφαλής και υπό πολιορκία επειδή τα σύνορά της με το ΝΑΤΟ μετατοπίστηκαν ανατολικότερα, και μάλιστα σε εδάφη που οι Ρώσοι, καλώς ή κακώς, θεωρούσαν κατά κάποιο τρόπο «δικά τους».

Προσαρμογή στις γεωπολιτικές μετατοπίσεις που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία επιχειρεί η κυπριακή κυβέρνηση. Η προσπάθεια δεν είναι καθόλου εύκολη. Με γενική εντολή του υπουργού Εξωτερικών Ι. Κασουλίδη, η διπλωματική υπηρεσία ακολουθεί τη γραμμή της «πλήρους ευθυγράμμισης» με την Ε.Ε.

Οι ημέρες όπου Ελληνες πρωθυπουργοί εξήγγελλαν και υπέγραφαν με τυμπανοκρουσίες τον EastMed, που μάλιστα θα «βοηθούσε τον διάλογο για την ασφάλεια» στην Ανατολική Μεσόγειο, φαίνονται μακρινές. Μεσολάβησαν η τουρκολιβυκή συμφωνία, κρίσεις και επεισόδια με ερευνητικά σκάφη, παραπέρα διεθνής σχεδιασμός για την ενεργειακή μετάβαση και, τελευταία, η εγκατάλειψη του σχεδίου από τους Αμερικανούς με το γνωστό non-paper.

Οι γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές εξελίξεις αναδεικνύουν πως οι υπερδυνάμεις αναδιαμορφώνουν τις γεωστρατηγικές ζώνες επιρροής και τις συμμαχίες τους!

Και αυτό με τη σειρά του επιταχύνει τις ανάγκες για τη στρατηγική της χώρας.

Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας δήλωσε στο Arab News κατά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία: «Η Ελλάδα πιστεύει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Δεν πρόκειται να ξεκινήσει να σκάβει τον πυθμένα της Μεσογείου Θάλασσας για να βρει αέριο, για να βρει πετρέλαιο, για έναν πολύ απλό λόγο. Χρειαζόμαστε 10 ή 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε κι από άποψη κόστους-οφέλους θα είναι πολύ πιο ακριβό απ’ ό,τι, για παράδειγμα, στη Σαουδική Αραβία. Αρα από οικονομική άποψη δεν οραματίζομαι ότι η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα παραγωγής πετρελαίου».

Οι εξελίξεις που σηματοδοτούν τη σταδιακή εγκατάλειψη της ενεργειακής στρατηγικής δεκαετιών, τα ερωτήματα για την τύχη των χερσαίων και θαλάσσιων «οικοπέδων» εξόρυξης αερίου και πετρελαίου και οι αντιφάσεις της κυβερνητικής στρατηγικής, που δεν είναι σαφές αν επιλέγει ή απλώς ακολουθεί το ρεύμα.

Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια από τη Σαουδική Αραβία σηματοδοτούν ουσιαστικά την εγκατάλειψη της ελληνικής πολιτικής έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, στην οποία διαδοχικές κυβερνήσεις είχαν επενδύσει την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, οι δηλώσεις του Ελληνα ΥΠΕΞ δεν διαμορφώνουν τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή, ούτε τις οδηγούν ούτε καν τις επηρεάζουν. Τις παρακολουθούν και τις περιγράφουν.

Τόσο στις πρόσφατες δηλώσεις Νίκου Δένδια - Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, όσο και στην παλαιότερη επεισοδιακή συνάντηση Προκόπη Παυλόπουλου - Ταγίπ Ερντογάν στο Προεδρικό Μέγαρο της Αθήνας, η Μειονότητα της Θράκης ήταν το έναυσμα για την αντιπαράθεση.

Η Μειονότητα της Θράκης βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Αφενός μεν, πολλά μέτρα που ασκούνταν σε βάρος της έχουν αρθεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις μετά το 1990, χωρίς όμως να έχει γίνει ουσιαστική αυτοκριτική της ελληνικής Πολιτείας για τις απαράδεκτες, για σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, πολιτικές που είχαν ασκηθεί στο παρελθόν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την πολεμική του στην συνθήκη των Πρεσπών σταδιακά απομακρύνθηκε – χωρίς όμως και να αποκοπεί τελείως – από τις θέσεις της σχολής του ενεργού διαλόγου και της επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών μέσω του οδικού χάρτη με τρεις σταθμούς: διάλογος, συνεννόηση, Χάγη.

Στην πολιτική έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται. Αυτό ισχύει δυο φορές για την εξωτερική πολιτική.