Η Αριστερά το ΚΚΕ και η Τοπική Αυτοδιοίκηση
Δημήτρης Μπίρμπας, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2006-05-25
Οι σχέσεις Αριστεράς και Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν βαθιές ρίζες τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, χρονολογούνται όσο και η πάλη των πρωτοπόρων κοινωνικών ομάδων, κάθε εποχής, ενάντια στη συγκεντρωτική εξουσία και αυθαιρεσία, πολύ πριν την καθιέρωση του γεωγραφικού όρου «Αριστερά» στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση .Αποτυπώνονται στη Magna Charta, στα πρώτα Ευρωπαικά Συντάγματα,. Τις συναντάμε στη Χάρτα του Ρήγα, στα Επαναστατικά Ελληνικά Συντάγματα και αναγνωρίζονται με τον καλύτερο τρόπο στο Σύνταγμα των Κορυσχάδων.
Τις συναντάμε στο Porto Allegre και τα ινδικά κρατίδια της Αριστέρας, στη Γένοβα και στις κοινότητες των Τσάπας, στον αποκεντρωμένο Βορρά, στις Αυτοδιαχειριζόμενες Αγροτοβιομηχανικές περιοχές των Βάσκων, στις πόλεις του συμμετοχικού προϋπολογισμού, στα πολυάριθμα δίκτυα των πόλεων και των περιφερειών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, της αλληλεγγύης των μεταναστών και των αστέγων, στις προσπάθειες για πόλεις χωρίς αυτοκίνητο, σε μέτρα και δράσεις ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό, τον ρατσισμό και τον πόλεμο.
Είναι μια σχέση ζωντανή, δημιουργική αν και ορισμένες φορές αντιφατική, που έχει προέλθει από μακροχρόνιες προσπάθειες με νίκες και ήττες, κατακτήσεις και υποχωρήσεις των τοπικών αρχών απέναντι στο συγκεντρωτικό, συντηρητικό κεντρικό κράτος και τις ανεξέλεγκτες δυνάμεις της αγοράς. Σ’ αυτή την πορεία ο πρωταγωνιστικός ρόλος της πολύχρωμης Αριστεράς είναι δεδομένος, μιας αριστεράς που αγωνίζεται, κινητοποιεί, διεκδικεί, συμμετέχει, διαχειρίζεται, μεταρρυθμίζει, θεσμοθετεί.
Στη χώρα μας, με το υπερσυγκεντρωτικό συντηρητικό κράτος, καταγράφεται μια σαφής αντιστοιχία μεταξύ των κατακτήσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της πορείας εκδημοκρατισμού του. Η μεταπολιτευτική κοινοβουλευτική Δημοκρατία συνέβαλε στην εξέλιξη του ρόλου της Αυτοδιοίκησης και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας στην αναγνώρισή της, παρά τον βαθύτατο συγκεντρωτισμό, άτολμα και αποσπασματικά, ως κοινωνικού εταίρου.
Σ’ όλη αυτή την πολυκύμαντη πορεία ,η σχέση Ελληνικής Αριστεράς και τοπικών κοινωνιών υπήρξε βαθιά, αλληλοτροφοδοτούμενης ισχύος, όντας πολλές φορές ανατρεπτική στις συντηρητικές κρατικές συμπεριφορές. Ο ρόλος του βασικού, ιστορικά εκφραστή της, του ΚΚΕ, παρά τις όποιες αντιφάσεις του, υπήρξε καθοριστικός.
Οι προδικτατορικές μάχες της ύδρευσης, της αποχέτευσης, των αντιπλημμυρικών, των στοιχειωδών λειτουργικών και κοινωνικών υποδομών, της προσπάθειας κοινωνικής βοήθειας και αλληλεγγύης σε αδύναμα στρώματα, μετεξελίχθηκαν στη διεκδίκηση βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού και τοπικής ανάπτυξης, οικολογικής διαχείρισης, δημιουργίας θεσμών, υποδομών και δράσεων κοινωνικής πολιτικής, αθλητισμού, πολιτισμού κλπ. ,απόπειρα ολοκληρωμένων και στοχευμένων πολιτικών.
Όλα αυτά βέβαια ως το 1994, χρονιά-απαρχή μιας σημαντικής υποχώρησης των δυνάμεων του ΚΚΕ στην Τ.Α .Οπως μας πληροφορεί τόσο η Γ. Γραμματέας του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα (21/11/05 Σύσκεψη ΚΟΑ), όσο και η απόφαση της Κ.Επιτροπής για τις Δημοτικές (15/10/05): «Η τοπική αυτοδιοίκηση ως θεσμός που έχει εξελιχθεί αντιδραστικά, ιδιαίτερα μετά το 1994, αποτελεί γερό μέσο και στήριγμα της πολιτικής της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων, της μάχης για το ποιος επιχειρηματικός όμιλος θα ηγηθεί του κλάδου, ή του τομέα, πώς θα εκτοπίσει τους ανταγωνιστές του» (Αλ.Παπ).
Τα ίδια «εξαιρετικά» κείμενα μας πληροφορούν ότι οι δημοτικές αρχές έχουν δύο επιλογές: «Ή θα πειθαρχήσουν και θα εφαρμόσουν αντιλαϊκή πολιτική τοπικά, ή θα αντισταθούν, θα καλέσουν το λαό και θα στηρίξουν τα λαϊκά αιτήματα σε αντίθεση τόσο με την ΝΔ όσο και με το ΠΑΣΟΚ. Ουδέτερη τοπική πολιτική δεν υπάρχει, ανεξάρτητη από πολιτική δεν υπάρχει».
Πέραν τούτου ουδέν, εκτός βέβαια αν είναι ΚΚΕ τότε θα αναλάβουν επειδή … «δεν πρόκειται μόνο για την άλλη μέρα, πρόκειται για τις δυνατότητες που ανοίγονται να δυναμώσει το λαϊκό κίνημα, να αποκρούσει τα νέα μέτρα που θα έλθουν. Πρόκειται για μια σημαντική δυνατότητα να αποσπαστούν κατακτήσεις, να ανοίξουν νέοι θύλακες αγώνων»(Αλ.Παπ.).
Παρ’ ότι βέβαια ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Αν μελετήσει κανείς την εξέλιξη του θεσμού της τοπικής διοίκησης στην καπιταλιστική Ευρώπη ή και στις ΗΠΑ, εύκολα θα καταλάβει ότι οι δήμοι, οι νομαρχίες ή οι περιφερειακές διοικήσεις ακόμα και στις καλύτερες στιγμές τους, δεν σταμάτησαν να αποτελούν ένα τυπικό, παραδοσιακό θεσμό της αστικής δημοκρατίας που είναι έτσι και αλλιώς ταξική».
Άλλωστε, «…σε όλη του την πορεία ο καπιταλισμός και σήμερα ακόμα πιο πολύ απέδειξε ότι δεν μπορεί να βολευτεί δίχως εκλεγμένα τοπικά όργανα»(Αλ.Παπ.).
Το …αποδεικνύει άλλωστε η ιστορία της αποικιοκρατίας, των φασιστικών δικτατοριών, των τριτοκοσμικών δημοκρατιών, η χούντα και ο διορισμένος σήμερα περιφερειάρχης
Επειδή υπάρχει «η δυσκολία να αναγνωρισθεί ακόμα πιο πλατειά η αντιδραστικότητα του θεσμικού πλαισίου οφείλεται και στο γεγονός ότι στην Ελλάδα η αντιδραστικοποίηση μέσω του νόμου έγινε πολύ αργότερα από τις άλλες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης» αναλαμβάνει το ΚΚΕ να διαφωτίσει το λαό ,σε αγαστή σύμπνοια με τα μεγάλα διαπλεκόμενα συγκροτήματα και τους πρωθιερείς του δικομματισμού που ελεεινολογούν την Αυτοδιοίκηση, υπερμεγεθύνοντας ή γενικεύοντας υπαρκτά φαινόμενα περιορισμένης κλίμακας. Συμφέροντα που αντιδρούν σε κάθε προσπάθεια αποκέντρωσης, γιατί είναι πολύ εύκολο να διαπλέκεσαι με ένα συγκεντρωτικό πόλο οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να το πετύχεις, σε ένα πλήθος ετερόκλητων πολιτικά και κοινωνικά αποκεντρωμένων εξουσιών.
Βέβαια, έχει αποδειχθεί ότι η Αυτοδιοίκηση παρέχει οικονομικότερα και καλύτερα από το κεντρικό κράτος όσες υπηρεσίες τις έχουν μεταβιβασθεί (συντήρηση σχολείων, λειτουργία προνοιακών δομών, διαχείριση ελεύθερων και αθλητικών χώρων, πολιτικές προστασίας κλπ.) αλλά η Α.Π. και το κόμμα παραμένουν πιστοί στην γραμμή, όταν δεν επιβεβαιώνεται η άποψή μας από την πραγματικότητα, είναι προφανές πως φταίει η πραγματικότητα.
Απτόητοι συνεχίζουν τις «τεκμηριωμένες εξηγήσεις». Τις πταίει;
«Από την 10ετία του ’70 και του ’80 στην δυτική Ευρώπη έγιναν αλλαγές με στόχο να εκσυγχρονισθεί η τοπική διοίκηση και να ανέβει η οικονομική της απόδοση με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος. Συγκεκριμένα: 1. Μειώθηκε ο αριθμός των δημοτικών μονάδων με την κατάργηση των μικρών δήμων των αγροτικών περιοχών και των μικρών πόλεων. 2. Διαμορφώθηκε ένας δημοτικός γραφειοκρατικός μηχανισμός, ένα στρώμα δηλαδή διευθυντών ή διευθυνόντων με αρμοδιότητα σε ένα πολύ ευρύ κύκλο ζητημάτων. 3. Η δημοτική και νομαρχιακή γραφειοκρατία συνοδεύτηκε στις ευρωπαϊκές χώρες από την εξασθένιση του ελέγχου που μπορούσαν να ασκήσουν τα δημοτικά συμβούλια.
Παραχωρούνται φορολογικές αρμοδιότητες, δηλαδή επιβάλλονται πρόσθετοι φόροι στο λαό που πληρώνει ο ίδιος τα γενικότερα έργα που γίνονται και όχι ο κρατικός προϋπολογισμός»(Αλ.Παπ.).
Οι αντιφάσεις είναι προφανείς. Είναι δυνατόν να ζητάμε κατεδάφιση του «Καποδίστρια»; Ήταν αποτελεσματικές οι κοινότητες των 100-500 ανθρώπων (στην απογραφή), να διαχειρισθούν την τοπική ανάπτυξη, να μαζέψουν τα σκουπίδια (το δείχνουν οι ρεματιές και οι γιαλοί), να κάνουν τοπικά έργα; Ποιος αυτοδιοικητικός του ΚΚΕ αληθινά το πιστεύει και το υποστηρίζει; Μήπως ακριβώς η αμοιβή, η σύνταξη και το «ψώνιο» του Προέδρου από το «σόι» δεν ήταν το κίνητρο συμμετοχής;
Η απαξίωση των ανθρώπων που ασχολούνται με τα τοπικά και ο εύκολος χαρακτηρισμός τους ως «επαγγελματιών γραφειοκρατών» γενικεύοντας υπαρκτά αλλά πολύ μερικά φαινόμενα, παράγωγα ενός πλαισίου που το ίδιο το αυτοδιοικητικό κίνημα έχει καταδικάσει, έχοντας προτείνει, συγκεκριμένες νομοθετικές τροποποιήσεις, είναι πολιτικά ανεπίτρεπτο. Άλλωστε ο «προκλητικός» μισθός της δημάρχου Αθηναίων είναι περίπου το 50% του μισθού του βουλευτή. Οι δυνατότητες «άμεσου ελέγχου» των αιρετών της Τ.Α. από τους συνδημότες τους, στην προσωπική ζωή, την κατανάλωση, την ιδιοκτησία , είναι προφανείς. Η εικόνα που έχουν γι’ αυτούς οι τοπικές κοινωνίες και όχι γενικά τα ΜΜΕ, είναι σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις πολύ διαφορετικές. Ίσως για το ΚΚΕ θα πρέπει να ασχολούνται με την Τ.Α. μεγαλοεισοδηματίες αργόσχολοι, συνταξιούχοι ή στηλίτες.
Τον μανιχαϊσμό ακολουθεί η δαιμονοποίηση του διαφορετικού και την δαιμονοποίηση η ενοχοποίηση που απαιτεί ανακρίβειες και ψεύδη.
Ο ΣΥΝ έχει την τιμητική του στις αξιολογήσεις γιατί «από κοινού τα δύο κόμματα και ο ΣΥΝ σήμερα, προωθούν ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό των μονάδων των τοπικών αρχών, κάτω από την αντίληψή τους για να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα η κεντρική κρατική εξουσία. …..Μέσω του Προγράμματος ΘΗΣΕΑΣ γίνεται ένα ακόμα συγκεκριμένο βήμα στη σύνδεση της Αυτοδιοίκησης με το μεγάλο κεφάλαιο και προωθείται η παραπέρα αφαίρεση ακόμα και θεσμοθετημένων πόρων από την Τ.Α. Το πρόγραμμα αυτό υποστηρίχτηκε από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ. …..Ο ΣΥΝ ψήφισε ακόμα και πριν από λίγες μέρες τις αντιλαϊκές προτάσεις της ΚΕΔΚΕ με εξαίρεση το εκλογικό ποσοστό του 42% ενώ δεν δέχεται την απλή αναλογική παντού. …..Και τα τρία κόμματα, συμφωνούν απολύτως μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης να γίνει νέα αύξηση της τοπικής φορολογίας, να συγκεντρώνονται χρήματα για να πληρώνονται ακριβά οι τοπικοί επιχειρηματίες που λυμαίνονται τα τοπικά έργα»(Αλ.Παπ.).
Όποιος διαβάσει τις απόψεις της ΚΕΔΚΕ για την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση, τις προτάσεις για φορολογική μεταρρύθμιση με αρχή την μη επιβολή ούτε ενός νέου φόρου στους πολίτες - γιατί τα άλλα είναι ευκολονόητες αστειότητες και ανακρίβειες (δες ανακοινώσεις Τμήματος Αυτοδιοίκησης για ΘΗΣΕΑ, 42%,ΣΔΙΤ, κλπ)- θα επιβεβαιώσει τη ρήση του Λένιν ότι «η αλήθεια είναι πάντα επαναστατική».
Η απόφαση της ΚΕ περιποιείται αναλόγως και το Σύνταγμα «με το νέο Σύνταγμα καταργήθηκε η ευθύνη της κεντρικής εξουσίας να παρέχει αυτή τους αναγκαίους πόρους στην ΤΑ» ,που επειδή δεν εξασφάλισε το σύνολο των ορθών αιτημάτων της Αυτοδιοίκησης, μηδενίζονται και οι πανθομολογούμενα θετικές βελτιώσεις του που έγιναν, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, κάτω από την πίεση της Αριστεράς και της Αυτοδιοίκησης (άρθρο 102).
Βέβαια, αν πιστεύεις ότι μετά το 1994 όλα πάνε χειρότερα, τότε σίγουρα το «νέο» Σύνταγμα πρέπει να είναι χειρότερο του προηγούμενου.
Το ίδιο βέβαια ισχύει για την αιρετή περιφέρεια:
«Είναι στα πλαίσια των αλλαγών στη διοικητική δομή της χώρας στη βάση των κατευθύνσεων της ΕΕ για να εναρμονίζονται καλύτερα και να εφαρμόζεται πιο αποτελεσματικά η αντιλαϊκή πολιτική, για να διαμορφώσουν πιο συγκεντρωτικούς μηχανισμούς ελέγχου και υλοποίησης των αποφάσεών τους προς όφελος των μονοπωλίων. Το ίδιο ισχύει και για τη διαφοροποίηση του ρόλου της Περιφέρειας με εκλεγμένο Περιφερειακό Συμβούλιο, αλλά με διορισμένο το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. Αυτές οι συζητήσεις είναι σε πρώτο στάδιο. Δεν έχουν ακόμα αποκρυσταλλωθεί. Όταν διατυπωθούν οι τελικές προτάσεις, το ΚΚΕ θα δώσει ολοκληρωμένα τις θέσεις του γι΄ αυτές τις αλλαγές»(Κ.Ε.)… Αμηχανία ψάλτου βηξ ,λόγω αντιευρωπαικής εμμονής «ξεχνά» και τη δική του θέση για αιρετή περιφέρεια, που αποτελεί κυρίαρχη ευρωπαική αντίληψη και κατεύθυνση.
Και επειδή στον κρατισμό και τον συγκεντρωτισμό εχθρός είναι πάντα η κοινωνία των πολιτών, για να μην ξεχνιόμαστε » όλα όσα λέγονται για ‘τοπικές κοινωνίες’, για ‘επιτροπές πολιτών’ είναι για τον αποπροσανατολισμό των εργαζομένων. Οι ψηφοφόροι να αξιολογήσουν τους υποψήφιους και τα κόμματα που θα τους στηρίξουν από τις θέσεις τους στα προβλήματα που βασανίζουν την εργατική και λαϊκή οικογένεια»(Κ.Ε.). Εξ άλλου είναι εκ προοιμίου γνωστός ο ρόλος του ΣΥΝ, γνωστού συνοδοιπόρου (sic) (λέξη αλήστου μνήμης) του δικομματισμού!
«Και τα δύο κόμματα υιοθέτησαν εκείνες τις μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που διευκολύνουν την υλοποίηση της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων παντού στον τομέα της Παιδείας, της Υγείας, της κοινωνικής πολιτικής, της εκτεταμένης ιδιωτικής εκμετάλλευσης της γης, δασικών εκτάσεων και παράκτιων περιοχών. Σ’ αυτή τη λογική βάδισε και προχωρά και σήμερα ο ΣΥΝ. Είναι συνοδοιπόρος του δικομματισμού στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Και τα τρία κόμματα συμφωνούν απολύτως, μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να γίνει νέα αύξηση της τοπικής φορολογίας, να συγκεντρώνονται χρήματα, για να πληρώνονται ακριβά οι τοπικοί επιχειρηματίες που λυμαίνονται τα τοπικά έργα.
…Ο ΣΥΝ κινούμενος στον αστερισμό της συναίνεσης και της πάση θυσία συμμετοχής στη διαχείριση ψήφισε όλες τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις, που αφορούσαν στις ιδιωτικοποιήσεις μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, της φορολογίας» (Κ.Ε.). …Χωρίς Σχόλια!
Το εξωφρενικό δε είναι το: «Ο ΣΥΝ που εμφανίζεται ως κόμμα της απλής αναλογικής δεν τη στηρίζει ως εκλογικό σύστημα στα όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στα οποία συμμετέχει». Αλλη εξήγηση δεν μπορώ να βρω από το ότι το ΚΚΕ ως τέταρτη δύναμη στην Τ.Α. δεν εξέλεξε παρά ελάχιστους συνέδρους στις εκλογές των ΤΕΔΚ και παρά την περιστασιακή πριμοδότηση (ιδιαίτερα στην ΤΕΔΚΝΑ αλλά μη ικανοποιητική όπως φάνηκε) από τη ΝΔ, δεν εκπροσωπείται ως παράταξη στα κεντρικά όργανα τυπικά, γιατί ο εκπρόσωπός του συμμετέχει με ομόφωνη πρόταση στο ΔΣ της ΚΕΔΚΕ ως πλήρες μέλος και εκπρόσωπος παράταξης, με πλήρη κάλυψη των δαπανών (Χ.Τέγος, Δήμαρχος Καρδίτσας). Θα έπρεπε ο Συνασπισμός να παραιτηθεί από την εφαρμογή του κακού εκλογικού νόμου και να αποδεχθεί δικαστικά την ένσταση του ΚΚΕ ώστε να εκπροσωπηθεί στην ΤΕΔΚΝΑ ,όπως ακριβώς ποιεί και το ΚΚΕ, σε όλα τα επαγγελματικά και εργατικά σωματεία τις Ενώσεις και Ομοσπονδίες, όπου παραιτείται υπέρ του ΣΥΝ, για να εφαρμοσθεί η αναλογική εκπροσώπηση.
Μέσα από μια τέτοια οπτική και λογική είναι προφανές να θεωρείς ότι «Οι χρηματοδοτήσεις από κοινοτικά προγράμματα δεσμεύουν πολιτικά και οικονομικά, εμπλέκουν πρόσωπα και φορείς σε παρασιτικές λογικές στην ιδεολογία των κυρίαρχων δυνάμεων της ΕΕ. Μέσω των χρηματοδοτήσεων, μεθοδεύεται η χειραγώγηση του λαού»(Κ.Ε.). Και φυσικά έπονται οι Δημοτικές επιχειρήσεις ,που ειρήσθω εν παρόδω πρωτοστάτησε το ΚΚΕ στη δημιουργία τους, τότε βέβαια στο αμφιθέατρο του Περισσού ο Ανδρουλάκης ανέλυε με τη σύμφωνη γνώμη και παρουσία της ιστορικής ηγεσίας, την τέχνη του διαχειρίζεσθαι και το κόμμα διέθετε επιχειρήσεις στο εμπόριο, στους υπολογιστές, στον τουρισμό, στους εξοπλισμούς γραφείων, κινηματογραφικές αίθουσες και άλλα πολλά, ζώντας την περεστρόικα και ανακαλύπτοντας το ευρωπαϊκό πρόσωπό του.
Τώρα παρουσιάζονται ως άντρα διαφθοράς, πελατειακών σχέσεων, υψηλών αμοιβών, ρόλου ενδιάμεσου με το μεγάλο κεφάλαιο. Παρόμοια ισοπεδωτική κριτική ασκείται για τις δημοτικές επιχειρήσεις και από τις δυνάμεις της αγοράς. Οι δε κυβερνήσεις που τις «διευκολύνουν», τις φορολογούν ως Α.Ε. (35%) και επιβάλλουν ΑΣΕΠ στον διορισμό, προφανώς γιατί εξυπηρετούν το μεγάλο κεφάλαιο καλύτερα απ’ αυτές και δεν μπορούν να τις ανταγωνισθούν .Η ίδια ακριβώς κριτική ασκείται από τους νεοφιλελεύθερους για τις δημόσιες επιχειρήσεις που με πάθος υποστηρίζει και το ΚΚΕ.Αλήθεια γιατί δεν προτείνει και εκεί, για τη «καλύτερη λειτουργία» τους, να μετατραπούν σε διευθύνσεις των αντίστοιχων υπουργείων;
Γιατί οι Δήμαρχοι του ΚΚΕ δεν τις έκλεισαν στον Βύρωνα, την Καισαριανή, το Πέραμα, την Καρδίτσα κλπ.; γιατί όλοι (και καλώς) συμμετέχουν σε κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και δράσεις όταν αυτές «…οδηγούν στη χειραγώγηση του λαού»; Τουλάχιστον η ηλιθιότητα άρνησης των κοινοτικών πόρων στις αρχές του ’80 ήταν συνεπής. Γιατί το ποσοστό της συνδικαλιστικής παράταξης του ΚΚΕ ανά δήμο είναι ευθέως ανάλογο με τα έτη δημαρχίας των δυνάμεων του σ’ αυτόν;
Η πολιτική του ΚΚΕ στην Τ.Α. χαρακτηρίζεται από ένα βαθύ κρατισμό. Η αυτοδιοίκηση θεωρείται «συνδικαλιστικό» κίνημα που διεκδικεί πόρους από την κεντρική εξουσία για να τους διανείμει καλύτερα.
Υποτιμάται και ο ατελής ρόλος που της αποδίδεται από το ίδιο το Σύνταγμα ως ενός διακριτού πυλώνα εντός του ενιαίου πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Εξ’ ού και η άρνηση τοπικής φορολογίας άρα και εξουσίας …. (φορομπήχτες δήμοι).Η δαιμονοποίηση της (άντρο διαφθοράς, μακρύ χέρι αδιαφάνειας κλπ.), συμφωνεί επί της ουσίας με την πολεμική ενάντια στην Τ.Α. του αναποτελεσματικού και πολλαπλώς διαπλεκόμενου, υπερσυγκεντρωτικού κράτους.
Η αναγκαιότητα ισχυρής δημόσιας σφαίρας χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για την απαξίωση της αποκέντρωσης και την έμμεση υπεράσπιση του αντιδραστικού συγκεντρωτικού μοντέλου .Η υποτίμηση της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, είνει απόρροια μιας ιδεολογικής αντίληψης , ενός τρόπου σκέψης, για το Κόμμα-Θεός που αποφασίζει για την κοινωνία ,πριν απ’αυτήν , χωρίς αυτήν και για το καλό της.
Το όχι στις δημοτικές επιχειρήσεις συνδυάζεται με την υποτίμηση της κοινωνικής συνεισφοράς του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, των αστικών μη κερδοσκοπικών οργανισμών, των εθελοντικών οργανώσεων των πολιτών.
Είναι τυχαίο ότι δεν άσκησαν οι δήμαρχοι του ΚΚΕ συμμετοχικές διαδικασίες στην διεύθυνση των νομικών προσώπων; στην κατάρτιση του προϋπολογισμού; Πού συνέβαλαν να δημιουργήθουν τοπικά κινήματα πόλης; Διαχειρίστηκαν έντιμα και με διαφάνεια ,στην συντριπτική πλειοψηφία, χωρίς όμως όραμα, πρωτοτυπία, συμμετοχή των πολιτών.
Είναι τυχαία η δαιμονοποίηση ακόμα και των κοινοτικών πόρων που άλλαξαν την εικόνα των ελληνικών πόλεων. Οι κοινοτικοί πόροι είχαν δύο βασικά πλεονεκτήματα: σαφή στοχοθέτηση και συγκεκριμενοποίηση έργου (ανάγκη προγράμματος, κριτηρίων, έλεγχος επί προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος) .Αυτά αντιμετωπίστηκαν κατ’ αρχήν ως κοινοτικές ντιρεκτίβες και επεμβάσεις στους «αυτόνομους» ΟΤΑ, λογική που συνέχει την κριτική του ΚΚΕ ως σήμερα
Όμως για το διαχειριστικό τους χάος, το ύψος και την κατανομή, κεντρικές ευθύνες έχουν οι κυβερνήσεις που τους διαπραγματεύτηκαν λάθος, που τους σχεδίασαν και τους σχεδιάζουν χωρίς κοινωνική διαβούλευση, αφήνουν εκτός σχεδιασμού, μόνο την εφαρμογή, τους ΟΤΑ, αναπαράγοντας το υπερσυγκεντρωτικό κράτος που με την πολεμική του ΚΚΕ προς τους ΟΤΑ, αφήνεται έτσι στο απυρόβλητο.
.
Στα οικονομικά εκπέμπει το πυροτέχνημα του 8%, επί του προϋπολογισμού. Χωρίς ουσιαστική ανάλυση ποιες υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν οι ΟΤΑ, ποιες αρμοδιότητες πρέπει να ασκούν, πόσο κοστίζουν, ποιος πληρώνει. Απόρροια της ακραίας κρατικιστικής αντίληψής του. Αντιπαρατίθεται σε μας επειδή ζητάμε όλες τις τοπικές δημόσιες υποθέσεις να τις ασκούν οι ΟΤΑ. Ενδεχομένως αυτό σημαίνει το 20% η το 30% του προϋπολογισμού. Έτσι, πέραν της ανακατανομής πόρων υπέρ της αυτοδιοίκησης, ζητάμε και την άσκηση τοπικής φορολογικής εξουσίας σε επιχειρηματικές λειτουργίες, επιβαρύνοντας (π.χ. πράσινοι φόροι) ή ενθαρρύνοντας δραστηριότητες (π.χ. τομείς κοινωνικής οικονομίας). Πόροι και φόροι που θα επιτρέπουν την άσκηση κοινωνικής και αναδιανεμητικής πολιτικής υπέρ των κοινωνικά αδύναμων.
Όσον αφορά την ευελιξία: Είναι σαφής η αντίθεσή μας στην ρευστοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Όπου άλλωστε αυτό επιχειρήθηκε έμμεσα ,όπως στα τοπικά σύμφωνα απασχόλησης ,η παρέμβασή μας εκεί που είχαμε δυνάμεις σε συνεργασία με τα συνδικάτα το ακύρωνε στην πράξη εφαρμόζοντας την εργατική νομοθεσία. Σε ελαστικές μορφές που πραγματοποιήθηκαν όπως οι σχολικοί φύλακες, ζητήσαμε την πλήρη ασφαλιστική τους κάλυψη , υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε την πλήρη απασχόλησή τους, αλλά αυτά δεν υπάρχουν μια που δεν επαληθεύουν την άποψη του κόμματος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι σε συγκεκριμένα πεδία, κοινωνικών κυρίως αναγκών (κατ’ οίκον βοήθεια, απογευματινή φύλαξη παιδιών κλπ), δεν πρέπει να αντιμετωπισθούν θεσμοθετημένα από κοινού με τα συνδικάτα.
Η εικόνα της πολιτικής του «όλα ή τίποτα», οδηγεί δυστυχώς ,σε πρακτικές «όποιος δεν είναι δικός μας είναι εχθρός μας», που αποτελούν το κόκκινο νήμα της συνολικής πολιτικής του ΚΚΕ.
Στο χώρο της αυτοδιοίκησης, έχοντας εγκλωβίσει ακόμα αξιόλογες δυνάμεις και στελέχη, επιβιώνει «τρώγοντας» το ιστορικό παρελθόν και απορροφώντας αντιδράσεις τυφλών αντί, καθυστερημένων τις περισσότερες φορές, κοινωνικών στρωμάτων.
Αρνείται να αποδεχθεί την πραγματικότητα που διαδραματίζεται γύρω του, τις αλλαγές που πραγματοποιούνται, αρνούμενο ακόμα και τη συνεισφορά στη δημιουργία των δικών του δυνάμεων.
Επιλέγει τη θέση του καταγγέλλοντα κριτή, υπονομεύει την αποκέντρωση που επιχειρείται και διεκδικείται από ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, και την πλειοψηφία των αυτοδιοικητικών. Δαιμονοποιώντας τις αντιφάσεις και τις αρνητικές πλευρές της, πριμοδοτώντας έτσι τον κρατικό υδροκεφαλισμό, βασικό τροφοδότη του διαπλεκόμενου δικομματισμού που κατά τα άλλα καταγγέλλει.
Όταν βέβαια λόγω «αντικαπιταλισμού», σου είναι αδιάφορο αν η χώρα γίνεται Σουηδία ή Ουγκάντα –το τελευταίο ίσως «βολεύει» την ανάλυσή σου– είναι προφανές ότι δεν σε ενδιαφέρει ότι το ποσοστό αποκέντρωσης και διαχείρισης ,επί του προϋπολογισμού, από τους ΟΤΑ είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο ευθέως ανάλογο με το επίπεδο διαβίωσης, κοινωνικής προστασίας, δημοκρατικής λειτουργίας. Ίσως γιατί αυτά είναι «ενσωματώσιμος ρεφορμισμός»
Οι όποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες βελτίωσης, που επιτυγχάνονται με την αποδοχή θέσεων της Αριστεράς από άλλους αυτοδιοικητικούς πολιτικούς χώρους, κόντρα πολλές φορές στην κυρίαρχη αντίληψη των κομμάτων τους, μηδενίζονται γιατί όλα είναι «καπιταλιστικά ενσωματώσιμα».
Όλοι όσοι, και ο ΣΥΝ, επιλέγουν, πέραν της διατύπωσης της καθαρής άποψής τους, κατά περίπτώση την συμμετοχή τους , για την άμβλυνση των επιπτώσεων, την αλλαγή και τη μεταρρύθμιση υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, με τη διεκδίκηση θέσεων και πολιτικών που υιοθετούνται από αυτοδιοικητικές δυνάμεις και πολίτες που δεν επιδιώκουν την υπέρβαση του καπιταλισμού, είναι «συνοδοιπόροι» (sic), «δεκανίκια του δικομματισμού»
Βέβαια στους καθαρούς επαναστάτες επιτρέπεται η ,μη ομολογούμενη, κοινή κάθοδος με δυνάμεις της ΝΔ στην Πάτρα και τον Βόλο (1998), οι συμφωνίες διαχρονικά κάτω απ’ το τραπέζι στον Κάμπο, Δήμο εγώ Νομαρχία εσύ και οι εκτεταμένες αλληλοϋποστηρίξεις στον β΄ γύρο. Κατά τα’ άλλα, κόντρα σε κάθε μορφή δικομματισμού.
Το ΚΚΕ «νόμιμος κληρονόμος από διαθήκη» και όχι φυσικός διάδοχος, μιας μεγάλης ιστορικής παράδοσης στην Αυτοδιοίκηση, μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε ένα πυλώνα συντηρητισμού επενδεδυμένο με ανάδελφη αγωνιστικότητα και επαναστατικό μηδενισμό, όταν το «νέο» δεν είναι τέλειο, καλύτερα να μην υπάρξει. Αποποιούμενο την ουσία της ,που ήταν πάντα το άνοιγμα και οι ευρύτερες συσπειρώσεις, οι πλατιές κοινωνικές και πολιτικές προγραμματικές συνεργασίες για την βελτίωση της καθημερινότητας ,των κοινωνικών και περιβαλλοντικών όρων των τοπικών κοινωνιών.
Ιστορική παράδοση, στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, που αντιμετωπίζει την Τ.Α. ως το μοναδικό πεδίο εξουσίας οπου η Αριστερά έχει την δυνατότητα εφαρμογής ψηγμάτων ,έστω, της πρότασης της προς την κοινωνία. Μικρές νίκες που συνδέουν το σήμερα με το αύριο, απαραίτητες για τη διατήρηση και αύξηση του πολιτικού της ρόλου. Η υποτίμηση αυτών των στοιχείων την έθεταν, ιστορικά, και την θέτουν στο περιθώριο.
Η επίκληση της «κενής καρέκλας» δεν έχει κανένα νόημα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, η ήττα της πολιτικής του στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αποτελεί, ίσως, τη μοναδική πιθανότητα να προκληθεί μια δημιουργική έκρηξη εντός του, τέτοια που ενδεχομένως να το απεγκλωβίσει από το τέλμα του αυτάρεσκου απομονωτισμού του. Μέχρι τότε ακόμα και η άνευ όρων προσχώρηση μελών του ΣΥΝ σε συνδυασμούς του (Ελληνικό) ,θα ποινικοποιείται (διαγραφή Κορτζίδη).
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΡΜΠΑΣ
ΚΠΕ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΊΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Τις συναντάμε στο Porto Allegre και τα ινδικά κρατίδια της Αριστέρας, στη Γένοβα και στις κοινότητες των Τσάπας, στον αποκεντρωμένο Βορρά, στις Αυτοδιαχειριζόμενες Αγροτοβιομηχανικές περιοχές των Βάσκων, στις πόλεις του συμμετοχικού προϋπολογισμού, στα πολυάριθμα δίκτυα των πόλεων και των περιφερειών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, της αλληλεγγύης των μεταναστών και των αστέγων, στις προσπάθειες για πόλεις χωρίς αυτοκίνητο, σε μέτρα και δράσεις ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό, τον ρατσισμό και τον πόλεμο.
Είναι μια σχέση ζωντανή, δημιουργική αν και ορισμένες φορές αντιφατική, που έχει προέλθει από μακροχρόνιες προσπάθειες με νίκες και ήττες, κατακτήσεις και υποχωρήσεις των τοπικών αρχών απέναντι στο συγκεντρωτικό, συντηρητικό κεντρικό κράτος και τις ανεξέλεγκτες δυνάμεις της αγοράς. Σ’ αυτή την πορεία ο πρωταγωνιστικός ρόλος της πολύχρωμης Αριστεράς είναι δεδομένος, μιας αριστεράς που αγωνίζεται, κινητοποιεί, διεκδικεί, συμμετέχει, διαχειρίζεται, μεταρρυθμίζει, θεσμοθετεί.
Στη χώρα μας, με το υπερσυγκεντρωτικό συντηρητικό κράτος, καταγράφεται μια σαφής αντιστοιχία μεταξύ των κατακτήσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της πορείας εκδημοκρατισμού του. Η μεταπολιτευτική κοινοβουλευτική Δημοκρατία συνέβαλε στην εξέλιξη του ρόλου της Αυτοδιοίκησης και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας στην αναγνώρισή της, παρά τον βαθύτατο συγκεντρωτισμό, άτολμα και αποσπασματικά, ως κοινωνικού εταίρου.
Σ’ όλη αυτή την πολυκύμαντη πορεία ,η σχέση Ελληνικής Αριστεράς και τοπικών κοινωνιών υπήρξε βαθιά, αλληλοτροφοδοτούμενης ισχύος, όντας πολλές φορές ανατρεπτική στις συντηρητικές κρατικές συμπεριφορές. Ο ρόλος του βασικού, ιστορικά εκφραστή της, του ΚΚΕ, παρά τις όποιες αντιφάσεις του, υπήρξε καθοριστικός.
Οι προδικτατορικές μάχες της ύδρευσης, της αποχέτευσης, των αντιπλημμυρικών, των στοιχειωδών λειτουργικών και κοινωνικών υποδομών, της προσπάθειας κοινωνικής βοήθειας και αλληλεγγύης σε αδύναμα στρώματα, μετεξελίχθηκαν στη διεκδίκηση βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού και τοπικής ανάπτυξης, οικολογικής διαχείρισης, δημιουργίας θεσμών, υποδομών και δράσεων κοινωνικής πολιτικής, αθλητισμού, πολιτισμού κλπ. ,απόπειρα ολοκληρωμένων και στοχευμένων πολιτικών.
Όλα αυτά βέβαια ως το 1994, χρονιά-απαρχή μιας σημαντικής υποχώρησης των δυνάμεων του ΚΚΕ στην Τ.Α .Οπως μας πληροφορεί τόσο η Γ. Γραμματέας του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα (21/11/05 Σύσκεψη ΚΟΑ), όσο και η απόφαση της Κ.Επιτροπής για τις Δημοτικές (15/10/05): «Η τοπική αυτοδιοίκηση ως θεσμός που έχει εξελιχθεί αντιδραστικά, ιδιαίτερα μετά το 1994, αποτελεί γερό μέσο και στήριγμα της πολιτικής της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων, της μάχης για το ποιος επιχειρηματικός όμιλος θα ηγηθεί του κλάδου, ή του τομέα, πώς θα εκτοπίσει τους ανταγωνιστές του» (Αλ.Παπ).
Τα ίδια «εξαιρετικά» κείμενα μας πληροφορούν ότι οι δημοτικές αρχές έχουν δύο επιλογές: «Ή θα πειθαρχήσουν και θα εφαρμόσουν αντιλαϊκή πολιτική τοπικά, ή θα αντισταθούν, θα καλέσουν το λαό και θα στηρίξουν τα λαϊκά αιτήματα σε αντίθεση τόσο με την ΝΔ όσο και με το ΠΑΣΟΚ. Ουδέτερη τοπική πολιτική δεν υπάρχει, ανεξάρτητη από πολιτική δεν υπάρχει».
Πέραν τούτου ουδέν, εκτός βέβαια αν είναι ΚΚΕ τότε θα αναλάβουν επειδή … «δεν πρόκειται μόνο για την άλλη μέρα, πρόκειται για τις δυνατότητες που ανοίγονται να δυναμώσει το λαϊκό κίνημα, να αποκρούσει τα νέα μέτρα που θα έλθουν. Πρόκειται για μια σημαντική δυνατότητα να αποσπαστούν κατακτήσεις, να ανοίξουν νέοι θύλακες αγώνων»(Αλ.Παπ.).
Παρ’ ότι βέβαια ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Αν μελετήσει κανείς την εξέλιξη του θεσμού της τοπικής διοίκησης στην καπιταλιστική Ευρώπη ή και στις ΗΠΑ, εύκολα θα καταλάβει ότι οι δήμοι, οι νομαρχίες ή οι περιφερειακές διοικήσεις ακόμα και στις καλύτερες στιγμές τους, δεν σταμάτησαν να αποτελούν ένα τυπικό, παραδοσιακό θεσμό της αστικής δημοκρατίας που είναι έτσι και αλλιώς ταξική».
Άλλωστε, «…σε όλη του την πορεία ο καπιταλισμός και σήμερα ακόμα πιο πολύ απέδειξε ότι δεν μπορεί να βολευτεί δίχως εκλεγμένα τοπικά όργανα»(Αλ.Παπ.).
Το …αποδεικνύει άλλωστε η ιστορία της αποικιοκρατίας, των φασιστικών δικτατοριών, των τριτοκοσμικών δημοκρατιών, η χούντα και ο διορισμένος σήμερα περιφερειάρχης
Επειδή υπάρχει «η δυσκολία να αναγνωρισθεί ακόμα πιο πλατειά η αντιδραστικότητα του θεσμικού πλαισίου οφείλεται και στο γεγονός ότι στην Ελλάδα η αντιδραστικοποίηση μέσω του νόμου έγινε πολύ αργότερα από τις άλλες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης» αναλαμβάνει το ΚΚΕ να διαφωτίσει το λαό ,σε αγαστή σύμπνοια με τα μεγάλα διαπλεκόμενα συγκροτήματα και τους πρωθιερείς του δικομματισμού που ελεεινολογούν την Αυτοδιοίκηση, υπερμεγεθύνοντας ή γενικεύοντας υπαρκτά φαινόμενα περιορισμένης κλίμακας. Συμφέροντα που αντιδρούν σε κάθε προσπάθεια αποκέντρωσης, γιατί είναι πολύ εύκολο να διαπλέκεσαι με ένα συγκεντρωτικό πόλο οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να το πετύχεις, σε ένα πλήθος ετερόκλητων πολιτικά και κοινωνικά αποκεντρωμένων εξουσιών.
Βέβαια, έχει αποδειχθεί ότι η Αυτοδιοίκηση παρέχει οικονομικότερα και καλύτερα από το κεντρικό κράτος όσες υπηρεσίες τις έχουν μεταβιβασθεί (συντήρηση σχολείων, λειτουργία προνοιακών δομών, διαχείριση ελεύθερων και αθλητικών χώρων, πολιτικές προστασίας κλπ.) αλλά η Α.Π. και το κόμμα παραμένουν πιστοί στην γραμμή, όταν δεν επιβεβαιώνεται η άποψή μας από την πραγματικότητα, είναι προφανές πως φταίει η πραγματικότητα.
Απτόητοι συνεχίζουν τις «τεκμηριωμένες εξηγήσεις». Τις πταίει;
«Από την 10ετία του ’70 και του ’80 στην δυτική Ευρώπη έγιναν αλλαγές με στόχο να εκσυγχρονισθεί η τοπική διοίκηση και να ανέβει η οικονομική της απόδοση με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος. Συγκεκριμένα: 1. Μειώθηκε ο αριθμός των δημοτικών μονάδων με την κατάργηση των μικρών δήμων των αγροτικών περιοχών και των μικρών πόλεων. 2. Διαμορφώθηκε ένας δημοτικός γραφειοκρατικός μηχανισμός, ένα στρώμα δηλαδή διευθυντών ή διευθυνόντων με αρμοδιότητα σε ένα πολύ ευρύ κύκλο ζητημάτων. 3. Η δημοτική και νομαρχιακή γραφειοκρατία συνοδεύτηκε στις ευρωπαϊκές χώρες από την εξασθένιση του ελέγχου που μπορούσαν να ασκήσουν τα δημοτικά συμβούλια.
Παραχωρούνται φορολογικές αρμοδιότητες, δηλαδή επιβάλλονται πρόσθετοι φόροι στο λαό που πληρώνει ο ίδιος τα γενικότερα έργα που γίνονται και όχι ο κρατικός προϋπολογισμός»(Αλ.Παπ.).
Οι αντιφάσεις είναι προφανείς. Είναι δυνατόν να ζητάμε κατεδάφιση του «Καποδίστρια»; Ήταν αποτελεσματικές οι κοινότητες των 100-500 ανθρώπων (στην απογραφή), να διαχειρισθούν την τοπική ανάπτυξη, να μαζέψουν τα σκουπίδια (το δείχνουν οι ρεματιές και οι γιαλοί), να κάνουν τοπικά έργα; Ποιος αυτοδιοικητικός του ΚΚΕ αληθινά το πιστεύει και το υποστηρίζει; Μήπως ακριβώς η αμοιβή, η σύνταξη και το «ψώνιο» του Προέδρου από το «σόι» δεν ήταν το κίνητρο συμμετοχής;
Η απαξίωση των ανθρώπων που ασχολούνται με τα τοπικά και ο εύκολος χαρακτηρισμός τους ως «επαγγελματιών γραφειοκρατών» γενικεύοντας υπαρκτά αλλά πολύ μερικά φαινόμενα, παράγωγα ενός πλαισίου που το ίδιο το αυτοδιοικητικό κίνημα έχει καταδικάσει, έχοντας προτείνει, συγκεκριμένες νομοθετικές τροποποιήσεις, είναι πολιτικά ανεπίτρεπτο. Άλλωστε ο «προκλητικός» μισθός της δημάρχου Αθηναίων είναι περίπου το 50% του μισθού του βουλευτή. Οι δυνατότητες «άμεσου ελέγχου» των αιρετών της Τ.Α. από τους συνδημότες τους, στην προσωπική ζωή, την κατανάλωση, την ιδιοκτησία , είναι προφανείς. Η εικόνα που έχουν γι’ αυτούς οι τοπικές κοινωνίες και όχι γενικά τα ΜΜΕ, είναι σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις πολύ διαφορετικές. Ίσως για το ΚΚΕ θα πρέπει να ασχολούνται με την Τ.Α. μεγαλοεισοδηματίες αργόσχολοι, συνταξιούχοι ή στηλίτες.
Τον μανιχαϊσμό ακολουθεί η δαιμονοποίηση του διαφορετικού και την δαιμονοποίηση η ενοχοποίηση που απαιτεί ανακρίβειες και ψεύδη.
Ο ΣΥΝ έχει την τιμητική του στις αξιολογήσεις γιατί «από κοινού τα δύο κόμματα και ο ΣΥΝ σήμερα, προωθούν ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό των μονάδων των τοπικών αρχών, κάτω από την αντίληψή τους για να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα η κεντρική κρατική εξουσία. …..Μέσω του Προγράμματος ΘΗΣΕΑΣ γίνεται ένα ακόμα συγκεκριμένο βήμα στη σύνδεση της Αυτοδιοίκησης με το μεγάλο κεφάλαιο και προωθείται η παραπέρα αφαίρεση ακόμα και θεσμοθετημένων πόρων από την Τ.Α. Το πρόγραμμα αυτό υποστηρίχτηκε από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ. …..Ο ΣΥΝ ψήφισε ακόμα και πριν από λίγες μέρες τις αντιλαϊκές προτάσεις της ΚΕΔΚΕ με εξαίρεση το εκλογικό ποσοστό του 42% ενώ δεν δέχεται την απλή αναλογική παντού. …..Και τα τρία κόμματα, συμφωνούν απολύτως μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης να γίνει νέα αύξηση της τοπικής φορολογίας, να συγκεντρώνονται χρήματα για να πληρώνονται ακριβά οι τοπικοί επιχειρηματίες που λυμαίνονται τα τοπικά έργα»(Αλ.Παπ.).
Όποιος διαβάσει τις απόψεις της ΚΕΔΚΕ για την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση, τις προτάσεις για φορολογική μεταρρύθμιση με αρχή την μη επιβολή ούτε ενός νέου φόρου στους πολίτες - γιατί τα άλλα είναι ευκολονόητες αστειότητες και ανακρίβειες (δες ανακοινώσεις Τμήματος Αυτοδιοίκησης για ΘΗΣΕΑ, 42%,ΣΔΙΤ, κλπ)- θα επιβεβαιώσει τη ρήση του Λένιν ότι «η αλήθεια είναι πάντα επαναστατική».
Η απόφαση της ΚΕ περιποιείται αναλόγως και το Σύνταγμα «με το νέο Σύνταγμα καταργήθηκε η ευθύνη της κεντρικής εξουσίας να παρέχει αυτή τους αναγκαίους πόρους στην ΤΑ» ,που επειδή δεν εξασφάλισε το σύνολο των ορθών αιτημάτων της Αυτοδιοίκησης, μηδενίζονται και οι πανθομολογούμενα θετικές βελτιώσεις του που έγιναν, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, κάτω από την πίεση της Αριστεράς και της Αυτοδιοίκησης (άρθρο 102).
Βέβαια, αν πιστεύεις ότι μετά το 1994 όλα πάνε χειρότερα, τότε σίγουρα το «νέο» Σύνταγμα πρέπει να είναι χειρότερο του προηγούμενου.
Το ίδιο βέβαια ισχύει για την αιρετή περιφέρεια:
«Είναι στα πλαίσια των αλλαγών στη διοικητική δομή της χώρας στη βάση των κατευθύνσεων της ΕΕ για να εναρμονίζονται καλύτερα και να εφαρμόζεται πιο αποτελεσματικά η αντιλαϊκή πολιτική, για να διαμορφώσουν πιο συγκεντρωτικούς μηχανισμούς ελέγχου και υλοποίησης των αποφάσεών τους προς όφελος των μονοπωλίων. Το ίδιο ισχύει και για τη διαφοροποίηση του ρόλου της Περιφέρειας με εκλεγμένο Περιφερειακό Συμβούλιο, αλλά με διορισμένο το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. Αυτές οι συζητήσεις είναι σε πρώτο στάδιο. Δεν έχουν ακόμα αποκρυσταλλωθεί. Όταν διατυπωθούν οι τελικές προτάσεις, το ΚΚΕ θα δώσει ολοκληρωμένα τις θέσεις του γι΄ αυτές τις αλλαγές»(Κ.Ε.)… Αμηχανία ψάλτου βηξ ,λόγω αντιευρωπαικής εμμονής «ξεχνά» και τη δική του θέση για αιρετή περιφέρεια, που αποτελεί κυρίαρχη ευρωπαική αντίληψη και κατεύθυνση.
Και επειδή στον κρατισμό και τον συγκεντρωτισμό εχθρός είναι πάντα η κοινωνία των πολιτών, για να μην ξεχνιόμαστε » όλα όσα λέγονται για ‘τοπικές κοινωνίες’, για ‘επιτροπές πολιτών’ είναι για τον αποπροσανατολισμό των εργαζομένων. Οι ψηφοφόροι να αξιολογήσουν τους υποψήφιους και τα κόμματα που θα τους στηρίξουν από τις θέσεις τους στα προβλήματα που βασανίζουν την εργατική και λαϊκή οικογένεια»(Κ.Ε.). Εξ άλλου είναι εκ προοιμίου γνωστός ο ρόλος του ΣΥΝ, γνωστού συνοδοιπόρου (sic) (λέξη αλήστου μνήμης) του δικομματισμού!
«Και τα δύο κόμματα υιοθέτησαν εκείνες τις μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που διευκολύνουν την υλοποίηση της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων παντού στον τομέα της Παιδείας, της Υγείας, της κοινωνικής πολιτικής, της εκτεταμένης ιδιωτικής εκμετάλλευσης της γης, δασικών εκτάσεων και παράκτιων περιοχών. Σ’ αυτή τη λογική βάδισε και προχωρά και σήμερα ο ΣΥΝ. Είναι συνοδοιπόρος του δικομματισμού στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Και τα τρία κόμματα συμφωνούν απολύτως, μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να γίνει νέα αύξηση της τοπικής φορολογίας, να συγκεντρώνονται χρήματα, για να πληρώνονται ακριβά οι τοπικοί επιχειρηματίες που λυμαίνονται τα τοπικά έργα.
…Ο ΣΥΝ κινούμενος στον αστερισμό της συναίνεσης και της πάση θυσία συμμετοχής στη διαχείριση ψήφισε όλες τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις, που αφορούσαν στις ιδιωτικοποιήσεις μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, της φορολογίας» (Κ.Ε.). …Χωρίς Σχόλια!
Το εξωφρενικό δε είναι το: «Ο ΣΥΝ που εμφανίζεται ως κόμμα της απλής αναλογικής δεν τη στηρίζει ως εκλογικό σύστημα στα όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στα οποία συμμετέχει». Αλλη εξήγηση δεν μπορώ να βρω από το ότι το ΚΚΕ ως τέταρτη δύναμη στην Τ.Α. δεν εξέλεξε παρά ελάχιστους συνέδρους στις εκλογές των ΤΕΔΚ και παρά την περιστασιακή πριμοδότηση (ιδιαίτερα στην ΤΕΔΚΝΑ αλλά μη ικανοποιητική όπως φάνηκε) από τη ΝΔ, δεν εκπροσωπείται ως παράταξη στα κεντρικά όργανα τυπικά, γιατί ο εκπρόσωπός του συμμετέχει με ομόφωνη πρόταση στο ΔΣ της ΚΕΔΚΕ ως πλήρες μέλος και εκπρόσωπος παράταξης, με πλήρη κάλυψη των δαπανών (Χ.Τέγος, Δήμαρχος Καρδίτσας). Θα έπρεπε ο Συνασπισμός να παραιτηθεί από την εφαρμογή του κακού εκλογικού νόμου και να αποδεχθεί δικαστικά την ένσταση του ΚΚΕ ώστε να εκπροσωπηθεί στην ΤΕΔΚΝΑ ,όπως ακριβώς ποιεί και το ΚΚΕ, σε όλα τα επαγγελματικά και εργατικά σωματεία τις Ενώσεις και Ομοσπονδίες, όπου παραιτείται υπέρ του ΣΥΝ, για να εφαρμοσθεί η αναλογική εκπροσώπηση.
Μέσα από μια τέτοια οπτική και λογική είναι προφανές να θεωρείς ότι «Οι χρηματοδοτήσεις από κοινοτικά προγράμματα δεσμεύουν πολιτικά και οικονομικά, εμπλέκουν πρόσωπα και φορείς σε παρασιτικές λογικές στην ιδεολογία των κυρίαρχων δυνάμεων της ΕΕ. Μέσω των χρηματοδοτήσεων, μεθοδεύεται η χειραγώγηση του λαού»(Κ.Ε.). Και φυσικά έπονται οι Δημοτικές επιχειρήσεις ,που ειρήσθω εν παρόδω πρωτοστάτησε το ΚΚΕ στη δημιουργία τους, τότε βέβαια στο αμφιθέατρο του Περισσού ο Ανδρουλάκης ανέλυε με τη σύμφωνη γνώμη και παρουσία της ιστορικής ηγεσίας, την τέχνη του διαχειρίζεσθαι και το κόμμα διέθετε επιχειρήσεις στο εμπόριο, στους υπολογιστές, στον τουρισμό, στους εξοπλισμούς γραφείων, κινηματογραφικές αίθουσες και άλλα πολλά, ζώντας την περεστρόικα και ανακαλύπτοντας το ευρωπαϊκό πρόσωπό του.
Τώρα παρουσιάζονται ως άντρα διαφθοράς, πελατειακών σχέσεων, υψηλών αμοιβών, ρόλου ενδιάμεσου με το μεγάλο κεφάλαιο. Παρόμοια ισοπεδωτική κριτική ασκείται για τις δημοτικές επιχειρήσεις και από τις δυνάμεις της αγοράς. Οι δε κυβερνήσεις που τις «διευκολύνουν», τις φορολογούν ως Α.Ε. (35%) και επιβάλλουν ΑΣΕΠ στον διορισμό, προφανώς γιατί εξυπηρετούν το μεγάλο κεφάλαιο καλύτερα απ’ αυτές και δεν μπορούν να τις ανταγωνισθούν .Η ίδια ακριβώς κριτική ασκείται από τους νεοφιλελεύθερους για τις δημόσιες επιχειρήσεις που με πάθος υποστηρίζει και το ΚΚΕ.Αλήθεια γιατί δεν προτείνει και εκεί, για τη «καλύτερη λειτουργία» τους, να μετατραπούν σε διευθύνσεις των αντίστοιχων υπουργείων;
Γιατί οι Δήμαρχοι του ΚΚΕ δεν τις έκλεισαν στον Βύρωνα, την Καισαριανή, το Πέραμα, την Καρδίτσα κλπ.; γιατί όλοι (και καλώς) συμμετέχουν σε κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και δράσεις όταν αυτές «…οδηγούν στη χειραγώγηση του λαού»; Τουλάχιστον η ηλιθιότητα άρνησης των κοινοτικών πόρων στις αρχές του ’80 ήταν συνεπής. Γιατί το ποσοστό της συνδικαλιστικής παράταξης του ΚΚΕ ανά δήμο είναι ευθέως ανάλογο με τα έτη δημαρχίας των δυνάμεων του σ’ αυτόν;
Η πολιτική του ΚΚΕ στην Τ.Α. χαρακτηρίζεται από ένα βαθύ κρατισμό. Η αυτοδιοίκηση θεωρείται «συνδικαλιστικό» κίνημα που διεκδικεί πόρους από την κεντρική εξουσία για να τους διανείμει καλύτερα.
Υποτιμάται και ο ατελής ρόλος που της αποδίδεται από το ίδιο το Σύνταγμα ως ενός διακριτού πυλώνα εντός του ενιαίου πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Εξ’ ού και η άρνηση τοπικής φορολογίας άρα και εξουσίας …. (φορομπήχτες δήμοι).Η δαιμονοποίηση της (άντρο διαφθοράς, μακρύ χέρι αδιαφάνειας κλπ.), συμφωνεί επί της ουσίας με την πολεμική ενάντια στην Τ.Α. του αναποτελεσματικού και πολλαπλώς διαπλεκόμενου, υπερσυγκεντρωτικού κράτους.
Η αναγκαιότητα ισχυρής δημόσιας σφαίρας χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για την απαξίωση της αποκέντρωσης και την έμμεση υπεράσπιση του αντιδραστικού συγκεντρωτικού μοντέλου .Η υποτίμηση της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, είνει απόρροια μιας ιδεολογικής αντίληψης , ενός τρόπου σκέψης, για το Κόμμα-Θεός που αποφασίζει για την κοινωνία ,πριν απ’αυτήν , χωρίς αυτήν και για το καλό της.
Το όχι στις δημοτικές επιχειρήσεις συνδυάζεται με την υποτίμηση της κοινωνικής συνεισφοράς του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, των αστικών μη κερδοσκοπικών οργανισμών, των εθελοντικών οργανώσεων των πολιτών.
Είναι τυχαίο ότι δεν άσκησαν οι δήμαρχοι του ΚΚΕ συμμετοχικές διαδικασίες στην διεύθυνση των νομικών προσώπων; στην κατάρτιση του προϋπολογισμού; Πού συνέβαλαν να δημιουργήθουν τοπικά κινήματα πόλης; Διαχειρίστηκαν έντιμα και με διαφάνεια ,στην συντριπτική πλειοψηφία, χωρίς όμως όραμα, πρωτοτυπία, συμμετοχή των πολιτών.
Είναι τυχαία η δαιμονοποίηση ακόμα και των κοινοτικών πόρων που άλλαξαν την εικόνα των ελληνικών πόλεων. Οι κοινοτικοί πόροι είχαν δύο βασικά πλεονεκτήματα: σαφή στοχοθέτηση και συγκεκριμενοποίηση έργου (ανάγκη προγράμματος, κριτηρίων, έλεγχος επί προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος) .Αυτά αντιμετωπίστηκαν κατ’ αρχήν ως κοινοτικές ντιρεκτίβες και επεμβάσεις στους «αυτόνομους» ΟΤΑ, λογική που συνέχει την κριτική του ΚΚΕ ως σήμερα
Όμως για το διαχειριστικό τους χάος, το ύψος και την κατανομή, κεντρικές ευθύνες έχουν οι κυβερνήσεις που τους διαπραγματεύτηκαν λάθος, που τους σχεδίασαν και τους σχεδιάζουν χωρίς κοινωνική διαβούλευση, αφήνουν εκτός σχεδιασμού, μόνο την εφαρμογή, τους ΟΤΑ, αναπαράγοντας το υπερσυγκεντρωτικό κράτος που με την πολεμική του ΚΚΕ προς τους ΟΤΑ, αφήνεται έτσι στο απυρόβλητο.
.
Στα οικονομικά εκπέμπει το πυροτέχνημα του 8%, επί του προϋπολογισμού. Χωρίς ουσιαστική ανάλυση ποιες υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν οι ΟΤΑ, ποιες αρμοδιότητες πρέπει να ασκούν, πόσο κοστίζουν, ποιος πληρώνει. Απόρροια της ακραίας κρατικιστικής αντίληψής του. Αντιπαρατίθεται σε μας επειδή ζητάμε όλες τις τοπικές δημόσιες υποθέσεις να τις ασκούν οι ΟΤΑ. Ενδεχομένως αυτό σημαίνει το 20% η το 30% του προϋπολογισμού. Έτσι, πέραν της ανακατανομής πόρων υπέρ της αυτοδιοίκησης, ζητάμε και την άσκηση τοπικής φορολογικής εξουσίας σε επιχειρηματικές λειτουργίες, επιβαρύνοντας (π.χ. πράσινοι φόροι) ή ενθαρρύνοντας δραστηριότητες (π.χ. τομείς κοινωνικής οικονομίας). Πόροι και φόροι που θα επιτρέπουν την άσκηση κοινωνικής και αναδιανεμητικής πολιτικής υπέρ των κοινωνικά αδύναμων.
Όσον αφορά την ευελιξία: Είναι σαφής η αντίθεσή μας στην ρευστοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Όπου άλλωστε αυτό επιχειρήθηκε έμμεσα ,όπως στα τοπικά σύμφωνα απασχόλησης ,η παρέμβασή μας εκεί που είχαμε δυνάμεις σε συνεργασία με τα συνδικάτα το ακύρωνε στην πράξη εφαρμόζοντας την εργατική νομοθεσία. Σε ελαστικές μορφές που πραγματοποιήθηκαν όπως οι σχολικοί φύλακες, ζητήσαμε την πλήρη ασφαλιστική τους κάλυψη , υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε την πλήρη απασχόλησή τους, αλλά αυτά δεν υπάρχουν μια που δεν επαληθεύουν την άποψη του κόμματος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι σε συγκεκριμένα πεδία, κοινωνικών κυρίως αναγκών (κατ’ οίκον βοήθεια, απογευματινή φύλαξη παιδιών κλπ), δεν πρέπει να αντιμετωπισθούν θεσμοθετημένα από κοινού με τα συνδικάτα.
Η εικόνα της πολιτικής του «όλα ή τίποτα», οδηγεί δυστυχώς ,σε πρακτικές «όποιος δεν είναι δικός μας είναι εχθρός μας», που αποτελούν το κόκκινο νήμα της συνολικής πολιτικής του ΚΚΕ.
Στο χώρο της αυτοδιοίκησης, έχοντας εγκλωβίσει ακόμα αξιόλογες δυνάμεις και στελέχη, επιβιώνει «τρώγοντας» το ιστορικό παρελθόν και απορροφώντας αντιδράσεις τυφλών αντί, καθυστερημένων τις περισσότερες φορές, κοινωνικών στρωμάτων.
Αρνείται να αποδεχθεί την πραγματικότητα που διαδραματίζεται γύρω του, τις αλλαγές που πραγματοποιούνται, αρνούμενο ακόμα και τη συνεισφορά στη δημιουργία των δικών του δυνάμεων.
Επιλέγει τη θέση του καταγγέλλοντα κριτή, υπονομεύει την αποκέντρωση που επιχειρείται και διεκδικείται από ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, και την πλειοψηφία των αυτοδιοικητικών. Δαιμονοποιώντας τις αντιφάσεις και τις αρνητικές πλευρές της, πριμοδοτώντας έτσι τον κρατικό υδροκεφαλισμό, βασικό τροφοδότη του διαπλεκόμενου δικομματισμού που κατά τα άλλα καταγγέλλει.
Όταν βέβαια λόγω «αντικαπιταλισμού», σου είναι αδιάφορο αν η χώρα γίνεται Σουηδία ή Ουγκάντα –το τελευταίο ίσως «βολεύει» την ανάλυσή σου– είναι προφανές ότι δεν σε ενδιαφέρει ότι το ποσοστό αποκέντρωσης και διαχείρισης ,επί του προϋπολογισμού, από τους ΟΤΑ είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο ευθέως ανάλογο με το επίπεδο διαβίωσης, κοινωνικής προστασίας, δημοκρατικής λειτουργίας. Ίσως γιατί αυτά είναι «ενσωματώσιμος ρεφορμισμός»
Οι όποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες βελτίωσης, που επιτυγχάνονται με την αποδοχή θέσεων της Αριστεράς από άλλους αυτοδιοικητικούς πολιτικούς χώρους, κόντρα πολλές φορές στην κυρίαρχη αντίληψη των κομμάτων τους, μηδενίζονται γιατί όλα είναι «καπιταλιστικά ενσωματώσιμα».
Όλοι όσοι, και ο ΣΥΝ, επιλέγουν, πέραν της διατύπωσης της καθαρής άποψής τους, κατά περίπτώση την συμμετοχή τους , για την άμβλυνση των επιπτώσεων, την αλλαγή και τη μεταρρύθμιση υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, με τη διεκδίκηση θέσεων και πολιτικών που υιοθετούνται από αυτοδιοικητικές δυνάμεις και πολίτες που δεν επιδιώκουν την υπέρβαση του καπιταλισμού, είναι «συνοδοιπόροι» (sic), «δεκανίκια του δικομματισμού»
Βέβαια στους καθαρούς επαναστάτες επιτρέπεται η ,μη ομολογούμενη, κοινή κάθοδος με δυνάμεις της ΝΔ στην Πάτρα και τον Βόλο (1998), οι συμφωνίες διαχρονικά κάτω απ’ το τραπέζι στον Κάμπο, Δήμο εγώ Νομαρχία εσύ και οι εκτεταμένες αλληλοϋποστηρίξεις στον β΄ γύρο. Κατά τα’ άλλα, κόντρα σε κάθε μορφή δικομματισμού.
Το ΚΚΕ «νόμιμος κληρονόμος από διαθήκη» και όχι φυσικός διάδοχος, μιας μεγάλης ιστορικής παράδοσης στην Αυτοδιοίκηση, μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε ένα πυλώνα συντηρητισμού επενδεδυμένο με ανάδελφη αγωνιστικότητα και επαναστατικό μηδενισμό, όταν το «νέο» δεν είναι τέλειο, καλύτερα να μην υπάρξει. Αποποιούμενο την ουσία της ,που ήταν πάντα το άνοιγμα και οι ευρύτερες συσπειρώσεις, οι πλατιές κοινωνικές και πολιτικές προγραμματικές συνεργασίες για την βελτίωση της καθημερινότητας ,των κοινωνικών και περιβαλλοντικών όρων των τοπικών κοινωνιών.
Ιστορική παράδοση, στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, που αντιμετωπίζει την Τ.Α. ως το μοναδικό πεδίο εξουσίας οπου η Αριστερά έχει την δυνατότητα εφαρμογής ψηγμάτων ,έστω, της πρότασης της προς την κοινωνία. Μικρές νίκες που συνδέουν το σήμερα με το αύριο, απαραίτητες για τη διατήρηση και αύξηση του πολιτικού της ρόλου. Η υποτίμηση αυτών των στοιχείων την έθεταν, ιστορικά, και την θέτουν στο περιθώριο.
Η επίκληση της «κενής καρέκλας» δεν έχει κανένα νόημα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, η ήττα της πολιτικής του στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αποτελεί, ίσως, τη μοναδική πιθανότητα να προκληθεί μια δημιουργική έκρηξη εντός του, τέτοια που ενδεχομένως να το απεγκλωβίσει από το τέλμα του αυτάρεσκου απομονωτισμού του. Μέχρι τότε ακόμα και η άνευ όρων προσχώρηση μελών του ΣΥΝ σε συνδυασμούς του (Ελληνικό) ,θα ποινικοποιείται (διαγραφή Κορτζίδη).
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΡΜΠΑΣ
ΚΠΕ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΊΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
