Οι συγκρούσεις των ευρωπαϊκών ενεργειακών γιγάντων ...φέρνουν στην επιφάνεια την έλλειψη της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής

Είναι γνωστό, από την καθημερινή ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών, ότι η γαλλική κυβέρνηση για να αποκρούσει την ΔΠΕ (Δημόσια Προσφορά Εξαγοράς) της Suez (ακόμα στο επίπεδο της πρόθεσης) από την ιταλική Enel, προχώρησε -νομότυπα- στην διαδικασία συγχώνευσης των δύο ενεργειακών εταιρειών Suez και Gaz de France. Η τελευταία ελέγχεται κατά 80% από το γαλλικό κράτος.

Aπό την συγχώνευση της Suez και της Gaz de France θα προκύψει ο δεύτερος ενεργειακός ευρωπαϊκός γίγαντας.

Την τελευταία διετία παρατηρείται ότι οποιοδήποτε ενεργειακό γεγονός κάποιου "μεγέθους" - από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου στην προμήθεια του φυσικού αερίου από Ρωσία, από την υπογραφή της συμφωνίας του Κιότο στην στάση απέναντι στο Ιράν – προκαλεί τριγμούς στο οικοδόμημα της Ε.Ε. και φέρνει στην επιφάνεια την έλλειψη μιας ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής.

Οι τελευταίες μανούβρες μεταξύ των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών της Γαλλίας, Γερμανίας, Ισπανίας και Ιταλίας ταρακούνησαν τα λιμνάζοντα νερά. Προκαλούν τεράστιες ανακατατάξεις από οικονομική πλευρά, αλλά βάζουν τεράστιες υποθήκες και εμπόδια από πολιτική σκοπιά, δηλαδή στην προοπτική της πολιτικής ολοκλήρωσης της Ε.Ε. Και αυτό γιατί βάζουν ούριο άνεμο στα πανιά των νέων εθνικισμών, απομονωτισμών και περιορισμών: μια φυγή στο παρελθόν. Ενδεικτική σε αυτό το σημείο είναι η αντίδραση της ιταλικής δεξιάς, η οποία είχε μέχρι τώρα αποκλίνει προς τις ΗΠΑ σε μεγάλες βιομηχανικές επιλογές (αεροπορική βιομηχανία κ.λπ.).

Δεν πέρασε ακόμα ο απόηχος από τον περιορισμό της ποσότητας του φυσικού αερίου που φθάνει από τη Ρωσία και γίνεται απροσδιόριστο, σαν την ηφαιστειακή μαγματική λάβα, στην μορφή και διάσταση, το μέλλον των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών. Οι ηφαιστειακές δονήσεις μόλις άρχισαν, σε αυτόν τον τομέα που συνταράσσεται από τάσεις γιγαντιαίων συγχωνεύσεων με απρόβλεπτες συνέπειες.

Η Enel, ο τρίτος ευρωπαϊκός ηλεκτρικός γίγαντας μετά την γαλλική Edf και την γερμανική Eon, μετά τις προσπάθειες της ισπανικής Gas Natural να εξαγοράσει την ισπανική Endesa και την αντιπρόταση της γερμανικής Eon, προσπάθησε να μπει και αυτή στο "παιχνίδι". Κινήθηκε προς την κατεύθυνση της βελγικής Electrabel, που ελέγχεται όμως από την γαλλική Suez. Η υπόθεση όμως ΔΠΕ (Δημόσιας Πρότασης Εξαγοράς) δεν άρεσε καθόλου στην γαλλική κυβέρνηση, που κινήθηκε αστραπιαία σπρώχνοντας στην συγχώνευση μεταξύ της Suez και της Gaz de France.

Το γεγονός είναι ότι η ενέργεια είναι ένας τομέας που θεωρείται μέγιστης εθνικής σημασίας όχι μόνο στην Γαλλία αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Από την άλλη μεριά οι ελεγχόμενες από το κράτος εταιρείες έχουν ακόμα βασικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα. Πόλος που θα αυξάνεται, σταδιακά, την δεκαετία που ανοίγεται μπροστά μας, όσο δεν διαμορφώνεται ένα πολιτικό κίνημα που θα απαιτεί:

-τη διαμόρφωση μιας ενεργειακής, βιομηχανικής και εξωτερικής πολιτικής με όλες τις συνέπειες που αυτά προϋποθέτουν, δηλαδή το άνοιγμα ξανά του δρόμου της πολιτικής ολοκλήρωσης της Ε.Ε. και την "αλλοτρίωση" από κάθε χώρα μέρους της "εθνικής της ανεξαρτησίας" σε αυτά τα θέματα.

Η απόφαση του De Villepin να σχηματίσει ένα ακόμα "εθνικό ενεργειακό πρωταθλητή" στο όνομα του "οικονομικού πατριωτισμού" δεν αφήνει τίποτα ορθό από τα ερείπια της Συνταγματικής Συνθήκης της Ε.Ε, που προκλήθηκαν από τα δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία. Είναι σαν να δείχνει ότι - απέναντι στις δυσκολίες ενεργειακής τροφοδότησης που έφεραν στην επιφάνεια η ρώσο-ουκρανική κρίση, η "de facto σύγκλιση" Αλγερίας και Ρωσίας να κυριαρχήσουν στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά ή η ανικανότητα της Ε.Ε. να διαμορφώσει ένα διακριτό ρόλο, σε σχέση με τις ΗΠΑ, στην ιρανική "κρίση" - ο μοναδικός δρόμος είναι ο καθένας από μόνος του χωρίς ένα βιομηχανικό-ενεργειακό σχέδιο της Ε.Ε. Χωρίς μια κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, αναγκαίο υπόβαθρο μιας ενεργειακής πολιτικής που θα μπορεί να διαγωνισθεί στην παγκόσμια σκηνή όχι μόνο με την μονοδιάστατη υπερδύναμη αλλά και με τις ανερχόμενες δυνάμεις και πληθυσμιακούς γίγαντες της Ασίας. Μια επικίνδυνη αυταπάτη ότι είναι δυνατό και μπορεί η προσεχής ενεργειακή δεκαετία να αντιμετωπισθεί και να αντικρισθεί από ένα σκόρπιο ευρωπαϊκό κοπάδι.

Ένα μήνυμα που δείχνει τη στασιμότητα αν όχι την οπισθοχώρηση του μεγάλου σχεδίου της πολιτικής ολοκλήρωσης της Ε.Ε που μπορεί να βάλει σε κρίση την μέχρι στιγμής κοινή ευρωπαϊκή αγορά.

Η ευρωπαϊκή βαθμολογία της ηλεκτρικής ενέργειας

Ενώ η ιταλική Enel προσπαθεί να συνέλθει και να γιατρέψει τα τραύματα από την αστραπιαία αντίδραση της γαλλικής κυβέρνησης που απέτρεψε την αναρρίχησή της στη γαλλική Suez και στην ελεγχόμενη απ’ αυτή βελγική Electrabel, η Γαλλία προετοιμάζεται να θωρακίσει την ενεργειακή της βιομηχανία διαμορφώνοντας δύο από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς κολοσσούς της Ε.Ε. Από καθαρή πλευρά μεγέθους και προέλευσης των παικτών, του ευρωπαϊκού ενεργειακού σκηνικού, αυτοί θα περιορισθούν μεταξύ Γαλλίας, Γερμανίας, Ισπανίας και Ιταλίας. Μια και η βαθμολογία κεφαλαιοποίησης των μεγαλύτερων ενεργειακών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων είναι η παρακάτω:

1) Edf (Γαλλία): 81 δισεκατομ. ευρώ, 2) E.On (Γερμανία): 65,5 δισεκατομ. ευρώ, 3) Suez (Γαλλία): 43,02 δισεκατομ. ευρώ, 4) Enel (Iταλία): 42,3 δισεκατομ. ευρώ, 5) Rwe (Γερμανία): 40,9 δισεκατομ. ευρώ, 6) Endesa (Ισπανία): 30 δισεκατομ. ευρώ, 7) Gaz de France (Γαλλία): 29,3 δισεκατομ. ευρώ, 8) Iberdrola (Ισπανία): 24,9 δισεκατομ. ευρώ, 9)Electrabel (Belgio, ελεγχόμενη από τη Suez): 23,4 δισεκατομ. ευρώ, 10) Gas Natural (Ισπανία): 11,6 δισεκατομ. ευρώ.

Όπως γίνεται φανερό από την συγχώνευση της Suez και της Gaz de France θα προκύψει ο δεύτερος ενεργειακός ευρωπαϊκός γίγαντας.