Θα ήταν καλύτερα να υιοθετηθούν οι προτάσεις της αντιπολίτευσης

Την ανάγκη διενέργειας τεστ σε ομάδες πληθυσμού που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν και παραμένουν στην αφάνεια χωρίς να έχουν κάνει την απαραίτητη εξέταση τονίζει στην «Α» ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και διευθυντής του Εργαστηρίου Οικονομικών της Υγείας Δημήτρης Νιάκας.

Ερωτηθείς για τις πρόσφατες αλλαγές στον ΕΟΠΥΥ που η κυβέρνηση νομοθέτησε, υπογράμμισε ότι δεν πιστεύει πως θα βρεθεί κυβέρνηση στην Ελλάδα που θα αλλάξει τον ρόλο της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ εξέφρασε την ελπίδα η πανδημία να μας κάνει πιο σοφούς και να επενδύσουμε στο τομέα της Υγείας, αντιμετωπίζοντας χρόνια προβλήματα, όπως της ΠΦ και της στελέχωσης με προσωπικό των ΜΕΘ και των νοσοκομείων.

Βρισκόμαστε στο μέσο μιας πρωτόγνωρης παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, όπου η Ευρώπη -και η Ελλάδα πλέον-, μετά και τον τετραψήφιο αριθμό κρουσμάτων που ανακοινώθηκε από τον ΕΟΔΥ την περασμένη εβδομάδα, φαίνεται ότι βρίσκεται στο επίκεντρο. Η κυβέρνηση δέχεται έντονη κριτική για το ότι δεν αξιοποίησε όλο το προηγούμενο διάστημα προκειμένου να ενισχύσει το ΕΣΥ και να εφαρμόσει πολιτικές δημόσιας Υγείας όπως ζητούσαν, από το πρώτο κύμα της πανδημίας, όλες οι ομοσπονδίες και ενώσεις των υγειονομικών, οι σύλλογοι ασθενών, φορείς και κόμματα. Μέμφεται επίσης την κοινωνία για τη δική της αμέλεια να προετοιμάσει το δίκτυο μεταφορών και το εκπαιδευτικό σύστημα όπως επίσης και για την ανοχή της για τους παραβαίνοντες τις οδηγίες στους χώρους θρησκευτικής λατρείας. Ποια η άποψη σας για τις επιπτώσεις των συγκεκριμένων επιλογών για το επίπεδο υγείας των πολιτών, με δεδομένο το χαμηλό διαθέσιμο εισόδημά τους;

Προφανώς η κυβέρνηση όλο αυτό το διάστημα, από την έξαρση της επιδημίας, καθυστέρησε και δεν πήρε τα κατάλληλα μέτρα που όλοι περιμέναμε για την πανδημία. Από την ενίσχυση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας με πρόσθετο προσωπικό (γιατροί, νοσηλευτικό κ.ά. προσωπικό) μέχρι τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, που αποτελούν πρόβλημα για την πανδημία, η οποία τώρα, στο δεύτερο κύμα, γίνεται περισσότερο επιθετική και επικίνδυνη. Ταυτόχρονα, τώρα που βρισκόμαστε στο μέσο της πανδημίας, η κυβέρνηση έχει αρχίσει να κάνει μαζικά τεστ στον πληθυσμό, αλλά και αυτά είναι περιορισμένα. Πολύ περισσότερο πρέπει να ανοίξει αυτά τα τεστ σε ομάδες πληθυσμού που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν και παραμένουν στην αφάνεια χωρίς να έχουν κάνει την απαραίτητη εξέταση. Ακόμη και σήμερα, ένα 15% - 20% του πληθυσμού είναι χωρίς ασφάλιση και γιʼ αυτούς το να κάνουν το τεστ είναι πολύ δύσκολο για να πληρώσουν χωρίς να έχουν ασφάλιση υγείας.

Για την αναχαίτιση της πανδημίας και την κατάσταση που τείνει να τεθεί εκτός ελέγχου, ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει άμεσα την επίταξη των ιδιωτικών ΜΕΘ, δωρεάν μαζική συνταγογράφηση των τεστ, εμπλοκή της Πρωτοβάθμιας Υγείας και μαζικές μόνιμες προσλήψεις για τις ανάγκες του ΕΣΥ. Οποιαδήποτε επιπλέον καθυστέρηση αποτελεί συνειδητό έγκλημα απέναντι στην κοινωνία, τονίζει. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;

Προφανώς και θα ήταν καλύτερο να υιοθετηθούν οι προτάσεις της αντιπολίτευσης για τις υπηρεσίες Υγείας. Είναι άλλωστε προτάσεις σχεδόν όλων των ειδικών και όσων ασχολούνται με το υγειονομικό σύστημα και την πολιτική Υγείας. Θα ήθελα όμως να προτείνω ένα διαφορετικό μέτρο από την επίταξη των ΜΕΘ του ιδιωτικού τομέα. Αντί για την επίταξη που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, θα έλεγα ότι πρέπει να υπάρχει χώρος για συνεργασία, γιατί πολλές ΜΕΘ του ιδιωτικού τομέα δεν μπορούν να υποστηρίξουν τα περιστατικά με SARS-Cov-2. Ο δημόσιος τομέας είναι αυτός που θα πρέπει να καθοδηγεί και να φροντίζει τα περιστατικά που χρειάζονται ΜΕΘ και αυτός είναι υπεύθυνος γι’ αυτά. Όπως δεν εφημερεύει ο ιδιωτικός τομέας, έτσι και στα περιστατικά της πανδημίας δεν μπορεί από τη φύση του να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο σύνολο του πληθυσμού. Αυτή η συνεργασία που είναι απαραίτητη δεν μπορεί να έχει τη μορφή της επίταξης και δεν είναι σωστό να πληρώνει το Δημόσιο νοσήλια και ο ιδιωτικός τομέας να μην παρέχει τις αναγκαίες υπηρεσίες.

Πώς απαντά η επιστήμη σας στην αντιμετώπισή της Covid-19 και τι λέει η επίσημη βιβλιογραφία για την εμφάνιση παρόμοιων κατά το παρελθόν απειλών για τη δημόσια υγεία; Για παράδειγμα, η κρίση της επιδημίας πολιομυελίτιδας πριν 70 χρόνια αποτέλεσε την αφορμή για να δημιουργηθούν οι ΜΕΘ και να αναπτυχθεί περαιτέρω το σύστημα Υγείας. Η κρίση της Covid-19, με ποια ουσιαστική παρέμβαση θα μπορούσε να συμβάλει στην αναβάθμιση του δημόσιου συστήματος Υγείας;

Προφανώς κάθε κρίση έχει πολλά αρνητικά, αφού πεθαίνει ή αρρωσταίνει ο πληθυσμός, αλλά έχει και πολλά θετικά, που μας κάνουν περισσότερο σοφούς. Η αντιμετώπιση της κρίσης χρειάζεται σχέδιο και προγραμματισμό. Η παρούσα κρίση ελπίζω, με τα εμβόλια που θα κυκλοφορήσουν στις αρχές του 2021, να μην είναι καταστροφική. Χρειάζεται όμως να αντιμετωπιστούν τα χρόνια προβλήματα του υγειονομικού τομέα. Για παράδειγμα, το χρόνιο πρόβλημα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, που ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε, και το χρόνιο πρόβλημα στις ΜΕΘ με την έλλειψη προσωπικού ή την έλλειψη του νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσοκομεία. Αυτά τα προβλήματα είναι διαχρονικά και ελπίζω η πανδημία να μας κάνει πιο σοφούς και να επενδύσουμε στο τομέα της Υγείας.

Πρόσφατα νομοθετήθηκε μαζί με τη δωρεά του ιδρύματος Ωνάση νέο σχήμα διοίκησης με δομικές αλλαγές στον ΕΟΠΥΥ, που αλλοιώνουν τον κοινωνικό χαρακτήρα του και διευκολύνουν το σχέδιο εισόδου των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στον ΕΟΠΥΥ μέσω ΣΔΙΤ. Θεωρείτε ότι είναι προς όφελος της δημόσιας υγείας και του δημόσιου συμφέροντος η ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα;

Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν οι αλλαγές αυτές που υπονοείτε με την ερώτησή σας. Κατ’ αρχάς, με το Ίδρυμα Ωνάση, αυτό που συμφωνήσαμε το 2018 και είναι νόμος επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ισχύει στο ακέραιο για την επένδυση του Κέντρου ΜΤΧ και την Παιδο-καρδιολογική και Παιδο-καρδιοχειρουργική Κλινική. Και κυρίως το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο νοσηλεύει όλους τους κατοίκους της χώρας, ας είναι και ανασφάλιστοι. Τώρα θα εννοείτε ότι η κυβέρνηση άλλαξε τον νόμο για τον ΕΟΠΥΥ. Είναι πολύ νωρίς ακόμη να υιοθετήσουμε την άποψη ότι θέλει η κυβέρνηση να βάλει τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες στο δημόσιο σύστημα ασφάλισης και υγείας. Δεν υπάρχει το αντικείμενο αυτό στην ουσία του. Η κοινωνική ασφάλιση έχει πολλές εκατοντάδες χρόνια και θα παραμείνει ως τέτοια. Δεν πιστεύω ότι θα βρεθεί κυβέρνηση στην Ελλάδα που θα αλλάξει τον ρόλο της.

Όταν αναλάβατε τη διοίκηση του Ωνασείου, το 2015, είχε συσσωρευμένα χρέη 115 εκατομμυρίων ευρώ. Μετά από χρηστή διοίκηση, τον Ιούλιο του 2019 το παραδώσατε με καθαρή οικονομική θέση 35 εκατομμυρίων ευρώ. Προσομοιάζει η διοικητική σας συμπεριφορά με αυτή της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που ανέλαβε χρεοκοπημένη χώρα με στενό δημοσιονομικό χώρο και την έβγαλε από τα Μνημόνια αφήνοντας 37 δισ. ταμειακά διαθέσιμα. Περιγράψτε μας τους καθοριστικούς κανόνες για τη συγκεκριμένη αποτελεσματική συμπεριφορά.

Πολύ καλή η ερώτησή σας. Πραγματικά, όταν αναλάβαμε ως διοίκηση το ΩΚΚ, χρωστούσε περί τα 115 εκατομμύρια ευρώ. Και αυτό συνέβαινε γιατί οι προμήθειές του ήταν πάρα πολύ ακριβές για τον όγκο των εργασιών του ΩΚΚ. Με συνεχείς διαπραγματεύσεις με τους προμηθευτές μας, καταφέραμε και μειώσαμε το χρέος περί τα 35 εκατομμύρια. Παράλληλα, με τη βοήθεια του υπουργείου Υγείας, αλλά του ΕΟΠΥΥ, φτάσαμε να έχουμε αυτό το ποσόν που αναφέρατε, δηλαδή 35 εκατομμύρια. Αφήσαμε τα χρήματα αυτά σε καταθέσεις και παρέμεινε ένα ποσό 10 εκατομμυρίων που χρωστούσαμε στις τράπεζες και περιμέναμε να το μειώσουν και αυτό το ποσόν οι τράπεζες, όπως έκαναν οι προμηθευτές μας. Άρα αφήσαμε 25 εκατ. καθαρή θέση και γι’ αυτό επένδυσε το Ίδρυμα Ωνάση 70 εκατ. για τη δημιουργία του ΩΕΜΕΚ. Ακριβώς το ίδιο συνέβη και στη χώρα, τηρουμένων των αναλογιών, με τα “μαξιλάρι” των 37 δισ. που άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ όταν παρέδωσε την κυβέρνηση. Οι κανόνες ήταν απλοί και διαυγείς. Αριστεία στην άσκηση του κλινικού έργου, πρόσβαση σε όλους τους πολίτες που έχουν ανάγκη, αλλά και αποδοτική διοίκηση για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.