e-Aυτοδιοίκηση

Έχοντας ολοκληρώσει σχεδόν - όχι και τόσο εύκολα, όπως φάνηκε - την ανάδειξη των υποψηφίων που θα υποστηρίξουν στις επερχόμενες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, τα κόμματα, όπως και οι υποψήφιοι, αποδεσμεύθηκαν από μια συχνά αχάριστη διαδικασία και θα μπορούσαν πλέον να ασχοληθούν με την πολιτική διάσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και αυτή, προφανώς, δεν εξαντλείται στην καταμέτρηση της επιρροής των κομμάτων που θα βγάλουν οι κάλπες τον Οκτώβριο.

Σε συνθήκες προβληματικής και άνισης ανάπτυξης πανελλαδικά, πραγματική πρόκληση συνιστά η ουσιαστική αναβάθμιση της αυτοδιοίκησης ώστε να συμβάλει στην τοπική ανάπτυξη: εξυπηρετώντας καλύτερα τους δημότες και τις επιχειρήσεις σε κάθε περιοχή, αξιοποιώντας πιο αποτελεσματικά τα μέσα και τους πόρους που διαθέτει ο δήμος ή η νομαρχία και - σημαντική προϋπόθεση για ένα επιτυχημένο τοπικό πρόγραμμα - διευκολύνοντας τη συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις και στη δημόσια διαβούλευση με κοινωνικούς φορείς και ομάδες πολιτών.

Κρίσιμο εργαλείο για να γίνουν πράξη τέτοιες διακηρύξεις είναι οι τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών. Έναν ελπιδοφόρο δρόμο για την οργανωμένη και συστηματική τους ένταξη στη λειτουργία των ΟΤΑ φαίνεται να ανοίγει το μεγάλο συνέδριο που διοργάνωσε η Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων σε συνεργασία με την ειδική για τα θέματα αυτά ερευνητική ομάδα του Μετσόβιου Πολυτεχνείου στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 5 και 6 Μαΐου. Τον «οδικό χάρτη» για το πέρασμα στη νέα εποχή συνεισέφερε η μελέτη «Δήμοι στην Κοινωνία της Πληροφορίας» που συνέταξε η ομάδα του Πολυτεχνείου (Γ. Καλογήρου, Θ. Καρούνος, B. Καρούνου, Δ. Κορμπέτης, Θ. Πρίφτης, Αιμ. Πρωτόγερου). Εκκινώντας από μια πλήρη περιγραφή των υφιστάμενων υστερήσεων (ενδεικτικά: οι περισσότεροι δήμοι δεν διαθέτουν καταρτισμένα στελέχη για να προωθήσουν την «κοινωνία της πληροφορίας»· μπορεί να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσω τηλεφωνικής κλήσης, αλλά οι περισσότερες εφαρμογές είναι αυτόνομες, οδηγώντας σε αλληλοεπικαλύψεις, αδυναμία διασύνδεσης και σοβαρά κενά, χαμηλή διάχυση των πληροφοριών που συντείνει στην απομόνωση των ορεινών και ακριτικών περιοχών), η μελέτη προτείνει αναλυτικά μέτρα για την ανάπτυξη υποδομών, ηλεκτρονικών υπηρεσιών και ανθρώπινων πόρων, με έμφαση στον συντονισμό και στη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων.

Ακούγοντας και την εμπειρία από άλλες χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Αγγλία, Ολλανδία) που μετέφεραν ξένοι ειδικοί, όλοι όσοι συμμετείχαν στο συνέδριο του Ηρακλείου κατάλαβαν πολύ καλά ότι το ζητούμενο δεν είναι να «φυτευτούν» στους ελληνικούς δήμους «κουτιά και λογισμικά», να αθροιστούν δεκάδες και εκατοντάδες έργα με κοινοτική χρηματοδότηση. Χρειάζονται πόροι, αλλά χρειάζεται και η κατάλληλη χρήση τους για να μην πηγαίνουν στράφι. Προϋπόθεση για να ξεπεραστούν τα σημερινά προβλήματα είναι να κινητοποιηθούν ομάδες και δίκτυα και να αναπτυχθούν ικανότητες σε κάθε τοπική κοινωνία. Και αυτό σημαίνει αλλαγή νοοτροπιών στην οργάνωση της δουλειάς, στη συνεργασία, στην παροχή υπηρεσιών. Χαρακτηριστική είναι η πρόταση να συγκροτηθούν Κέντρα Μετασχηματισμού Λειτουργιών και Διαδικασιών σε περιφερειακό επίπεδο, που υιοθετήθηκε στο συνέδριο για να προωθηθεί στο Δ’ ΚΠΣ.

Ως σημαντικό και καινοτόμο αξιολογήθηκε άλλωστε το έργο της ΚΕΔΚΕ που βρίσκεται σε εξέλιξη και αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ενιαίου διαδικτυακού περιβάλλοντος για να παρέχουν οι δήμοι ηλεκτρονικές υπηρεσίες στους πολίτες και στις επιχειρήσεις σε πραγματικό χρόνο (έργο ενταγμένο στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «κοινωνία της πληροφορίας»). Το σύστημα αυτό βασίζεται στη χρήση ελεύθερου λογισμικού ανοικτού κώδικα, έτσι ώστε κάθε εφαρμογή του θα αναπτύσσεται μία φορά, με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης. Θα διατίθεται δηλαδή ελεύθερα για εγκατάσταση, χρήση και επέκταση σε όλους τους ΟΤΑ, αντί να αγοράζεται το ίδιο περίπου πράγμα χίλιες φορές. Και με τον τρόπο αυτό θα εξοικονομούνται πόροι για την υποστήριξη και την αναβάθμιση των εφαρμογών, βοηθώντας στη μάθηση των νέων ανθρώπων που θα τις χρησιμοποιούν και θα τις αναπτύσσουν. Στη λογική αυτή το συνέδριο ζήτησε η αυτοδιοίκηση να αναλάβει μεγαλύτερες ευθύνες στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων - ώστε να μη χάνονται πλέον - και να μετάσχει ενεργά στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση του Δ’ ΚΠΣ.

Παρέχοντας ένα πλούσιο υλικό για ενημέρωση και άμεση χρήση, το συνέδριο του Ηρακλείου απηύθυνε έκκληση σε όλους τους συνδυασμούς που θα πάρουν μέρος στις δημοτικές εκλογές να θέσουν σε πρώτη προτεραιότητα στα προγράμματά τους την αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.