2,75% και φτάνει!
Ελίζα Παπαδάκη, Κυριακάτικη Αυγή, Δημοσιευμένο: 2006-06-11
Αυξάνοντας κατά 0,25% τα επιτόκιά της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φάνηκε να συμμερίζεται τις ανησυχίες των οικονομικών υπουργών της Ευρωζώνης για τις αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε τυχόν πιο επιθετική κίνησή της. Μέχρι τη σύνοδο των κεντρικών τραπεζιτών στη Μαδρίτη την Πέμπτη 8 Ιουνίου, η εκδοχή μιας αύξησης του κεντρικού επιτοκίου του ευρώ κατά μισή μονάδα στο 3% ακόμα συζητούνταν, έστω και ως λιγότερο πιθανή. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ προϊδέασε πάντως για συνέχιση της βαθμιαίας ανόδου των επιτοκίων, "αν το σενάριό μας εξακολουθήσει να επιβεβαιώνεται", όπως είπε.
Της Ελίζας ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Με τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης να ανεβαίνει από 2,2% το Μάρτιο σε 2,4% τον Απρίλιο, και σε 2,5% το Μάιο, η τρίτη, αρχίζοντας από το Δεκέμβριο, αύξηση του κεντρικού επιτοκίου του ευρώ κατά ένα τέταρτο της μονάδας στο 2,75% δεν εξέπληξε κανέναν. Η επίσημη αιτιολόγηση, όπως τη διατύπωσε ο κ. Τρισέ, είναι η συγκράτηση των μεσοπρόθεσμων προσδοκιών σε επίπεδα "συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών" (δηλαδή λίγο κάτω από 2%). Αλλά η τωρινή πληθωριστική άνοδος, όπως παραδέχθηκε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, οφείλεται στο πετρέλαιο. Σύμφωνα με το σενάριο της ΕΚΤ, ο πληθωρισμός του ευρώ μάλλον θα παραμείνει πάνω από 2% και το 2007, σε συνάρτηση πάντα με τις ενεργειακές τιμές. Η αύξηση του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη προβλέπεται να κυμανθεί φέτος μεταξύ 1,8% και 2,4%, αλλά το 2007 λίγο χαμηλότερα, μεταξύ 1,3% και 2,3%, και πάλι λόγω του πετρελαίου. (Η ΕΚΤ συνηθίζει να δίνει προβλέψεις σε φάσμα, που εδώ αντιστοιχεί σε μια μέση πρόβλεψη μεγέθυνσης 2,1% για το 2006 και 1,8% για το 2007).
Στην πρόβλεψη ότι η οικονομική μεγέθυνση θα υποχωρήσει το 2007 από το φετεινό 2,1% - ρυθμό οπωσδήποτε καλύτερο από τον περυσινό 1,4%, αλλά όχι δα και λαμπρό - συμπίπτουν ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΟΟΣΑ, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλοι ειδικοί. Αυτός είναι ο λόγος που το ΔΝΤ στην τελευταία του αξιολόγηση για τις πολιτικές της Ευρωζώνης (30 Μαϊου), εγκρίνοντας εκ των προτέρων την άνοδο της 8 Ιουνίου, συνιστούσε να μη συνεχισθεί το πιστωτικό σφίξιμο αν δεν ενισχυθεί η ανάκαμψη με αύξηση της απασχόλησης, ή αν δεν προκληθούν εγχώριες πληθωριστικές πιέσεις μη διακριτές σήμερα, εφόσον ο πληθωρισμός θα πέσει κάτω από 2% το 2008 κατά την εκτίμησή του. Ως πρόσθετα επιχειρήματα κατά της περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων επισήμαινε άλλωστε την εντεινόμενη αβεβαιότητα στις χρηματοοικονομικές αγορές, την ανατίμηση του ευρώ, την πτώση της δυνητικής μεγέθυνσης και την υψηλή αποταμίευση.
ΗΠΑ: άλλα μέτρα και σταθμά
Η αβεβαιότητα έφερε νέα χρηματιστηριακή αναταραχή με αφετηρία την Ουόλ Στριτ την περασμένη εβδομάδα ύστερα από σχόλια του προέδρου της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ Μπεν Μπερνάνκε για τον αμερικανικό πληθωρισμό - "φθάνει ή ξεπερνά τα ανώτατα όρια που πολλοί οικονομολόγοι, μεταξύ αυτών και εγώ, θα θεωρούσαν συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών", είπε - τα οποία ερμηνεύθηκαν ως προαναγγελία νέας αύξησης των επιτοκίων στη σύνοδο της 29 Ιουνίου. Το κεντρικό επιτόκιο του δολαρίου αναμένεται έτσι από 5% σήμερα να αυξηθεί πιθανώς σε 5,25%. Αλλά αντίστοιχα μεγαλύτερα από τα ευρωπαϊκά είναι και τα άλλα συναφή αμερικανικά μεγέθη: Ο πυρήνας του πληθωρισμού (όπου δεν περιλαμβάνονται οι τιμές της ενέργειας) διατηρείται τους τελευταίους τρεις μήνες στο 3,2% - αυτό "φθάνει ή ξεπερνά τα ανώτατα όρια" του κ. Μπερνάνκε - όταν στην Ευρωζώνη κινείται κάτω από 1,5%! Και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ήταν 3,5% το 2005 (έναντι 1,4% στην Ευρωζώνη). Το πρώτο τρίμηνο του 2006 εκτιμάται σε 5,3%, με την ιδιωτική κατανάλωση να αυξάνεται κατά 5,2% και τις ιδιωτικές επενδύσεις κατά 8,3%. Μάλιστα εκτός των κατοικιών, όπου ο ρυθμός έχει εξασθενήσει, οι επενδύσεις εμφανίζουν αύξηση 13,1%!
Η απόσταση ανάμεσα στο ρυθμό ανόδου των τιμών που θεωρούν "συμβατό με τη σταθερότητα" η Fed και η ΕΚΤ είναι τεράστια. Και είναι προφανές ότι ένα παράλληλο πιστωτικό σφίξιμο θα στραγγάλιζε την ευρωπαϊκή μεγέθυνση πολύ προτού αμβλύνει την αμερικανική.
Καθώς η ευρωπαϊκή μεγέθυνση στηρίζεται κατά μεγάλο μέρος στις εξαγωγές, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης εξέφρασαν έντονη ανησυχία για την επίπτωση που θα είχε η συνέχιση της ανόδου των επιτοκίων στην ισοτιμία του ευρώ. Αν ξεπεράσει τα 1,30 δολάρια, όριο που άγγιξε τις τελευταίες μέρες - ρεκόρ δωδεκαμήνου - διακυβεύεται η οικονομική ανάκαμψη, εκτιμούσαν ο Γερμανός Πεερ Στάινμπρουκ και ο Γάλλος Τιερί Μπρετόν, καλώντας την ΕΚΤ να είναι προσεκτική. Για την ώρα εισακούσθηκαν, αφού ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ ανέφερε την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, όπως και την παρατεινόμενη συγκράτηση των μισθών, ανάμεσα στους παράγοντες που προσδιόρισαν την απόφαση της ΕΚΤ (που απέτρεψαν δηλαδή μια μεγαλύτερη άνοδο επιτοκίων). Σε τρεις ή σε έξι μήνες όμως;
Αρνητικά πάντα τα επιτόκια καταθέσεων,
θα αρχίσουν να τσιμπάνε τα δάνεια
Ενώ στην Ευρωζώνη σημείωσε άνοδο, στην Ελλάδα ο δείκτης τιμών καταναλωτή φαίνεται να υποχώρησε το Μάιο, από 3,5% τον Απρίλιο σε 3,3% ο εναρμονισμένος, από 3,3% αντίστοιχα σε 3,1% ο εθνικός. Ο εναρμονισμένος μείωσε έτσι ελαφρά και τη διαφορά του από το μέσο της Ευρωζώνης: από 1,1 μονάδα το Μάρτιο και τον Απρίλιο σε 0,8 της μονάδας το Μάιο. Ένας μήνας είναι, βέβαια, λίγος για να χαρούμε, το νέο αυξημένο κεντρικό επιτόκιο παραμένει άλλωστε για μας χαμηλότερο από τον πληθωρισμό, δηλαδή αρνητικό.
Για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους μικροαποταμιευτές που έχουν καταθέσεις στις τράπεζες, αυτό σημαίνει ότι οι καταθέσεις τους δεν παύουν να χάνουν σε αξία, τη διαφορά ανάμεσα στον πληθωρισμό και το ελάχιστο επιτόκιο που παίρνουν, κοντά στο 3% το χρόνο.
Από την άλλη πλευρά, όσοι δανείζονται, θα επιβαρύνονται με αυξανόμενους τόκους. Ιδίως όσοι έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο σε σύνδεση με το euribor, που έως πέρυσι ήταν ελκυστικά χαμηλό, βλέπουν τις δόσεις τους να αυξάνονται: κατά 0,25% τώρα, αλλά 0,75% σωρευτικά από το Δεκέμβριο, και μετά το καλοκαίρι, εφόσον ξανανέβουν τα επιτόκια, κατά 1% ή παραπάνω. Σε ποσοστό η απώλεια που υφίστανται παραμένει μικρότερη από εκείνην των καταθετών, αν όμως έχουν δανεισθεί στα όρια των δυνατοτήτων τους, μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες.
Αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό αυτών των δανειοληπτών, και για το ποσοστό του εισοδήματός τους που διαθέτουν για να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους δεν γνωστοποιούνται. Η συνεχής ραγδαία αύξηση των στεγαστικών δανείων (33,6% το Φεβρουάριο) υποδηλώνει όμως ότι υπάρχει πρόβλημα.
Στην Ισπανία, που προηγείται με πληθωρισμό 4,2% στην Ευρωζώνη, οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται με διψήφιους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια (12% πέρυσι). Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Χάιμε Καρουάνα, που φιλοξένησε τη σύνοδο της ΕΚΤ στη Μαδρίτη, δεν έκρυψε την ανησυχία του για τους πολίτες που έχουν βάλει υποθήκη 90% με κυμαινόμενο επιτόκιο, αλλά και για τις τράπεζες που χορήγησαν τα ενυπόθηκα δάνεια.
Εκτός φάσης στην Ε.Ε. ο Γ. Αλογοσκούφης
προωθώντας τη μείωση των φόρων
Πέρα από το πετρέλαιο, στον πληθωρισμό και στην υποχώρηση της μεγέθυνσης το 2007 θα συμβάλει και η αύξηση της έμμεσης φορολογίας. Αυτό παρατηρούν στις τελευταίες τους μακροοικονομικές εκτιμήσεις οι υπηρεσίες της ΕΚΤ εννοώντας προφανώς, χωρίς να την κατονομάζουν, τη Γερμανία, που θα αυξήσει από 16% σε 19% το ΦΠΑ από το επόμενο έτος. Η αύξηση αυτή πολλοί οικονομολόγοι φοβούνται ότι θα ανακόψει την κατανάλωση που μόλις αναζωπυρώθηκε κάπως, αλλά η κυβέρνηση της Άγγελα Μέρκελ την επιβάλλει για να συμμορφωθεί στη μείωση του ελλείμματος, στην οποία και πάλι επέμεινε επικρίνοντας τις δύστροπες χώρες ο Τρισέ, και για να χρηματοδοτήσει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για την ανεργία που προωθεί για να τονώσει την απασχόληση. Με την εμμονή των σοσιαλδημοκρατών άλλωστε, αυξάνεται και ο ανώτατος συντελεστής του φόρου εισοδήματος από 42% σε 45% για εισοδήματα άνω των 250.000 ευρώ.
Η τάση μείωσης της φορολογίας, που κυραρχούσε τη δεκαετία του 1990, εγκαταλείπεται πλέον σε όλην την Ευρώπη. Στη Βρετανία, όπου οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν από 37,5% του ΑΕΠ το 2000 σε 45,4% φέτος για να καλυφθούν οι ανάγκες της υγείας και της παιδείας, ακόμα και οι Συντηρητικοί, δια του σκιώδους υπουργού Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, δηλώνουν τώρα ότι υποσχέσεις μείωσης των φόρων ενόψει εκλογών θα ήσαν εντελώς άκαιρες. Και βέβαια και στην Ιταλία, η Ένωση του Ρομάνο Πρόντι κέρδισε, ισχνά έστω, τις εκλογές, αποκρούοντας τη σχετική δημαγωγία του Μπερλουσκόνι. Ενώ στην Ισπανία οι πολύ μετρημένες μειώσεις του φόρου εισοδήματος, και σταδιακά των επιχειρηματικών κερδών, που προωθεί ο Πέδρο Σόλμπες, αντισταθμίζονται με την αύξηση των φόρων από κεφάλαια.
Εντελώς εκτός ευρωπαϊκής φάσης βρίσκεται έτσι ο Έλληνας υπουργός Γιώργος Αλογοσκούφης, που μετά τη μεγάλη μείωση στη φορολογία των κερδών ετοιμάζεται τώρα να μειώσει και το φόρο εισοδήματος, την ώρα που στην παιδεία, και όχι μόνον, οι ανάγκες είναι εκρηκτικές.
Της Ελίζας ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Με τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης να ανεβαίνει από 2,2% το Μάρτιο σε 2,4% τον Απρίλιο, και σε 2,5% το Μάιο, η τρίτη, αρχίζοντας από το Δεκέμβριο, αύξηση του κεντρικού επιτοκίου του ευρώ κατά ένα τέταρτο της μονάδας στο 2,75% δεν εξέπληξε κανέναν. Η επίσημη αιτιολόγηση, όπως τη διατύπωσε ο κ. Τρισέ, είναι η συγκράτηση των μεσοπρόθεσμων προσδοκιών σε επίπεδα "συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών" (δηλαδή λίγο κάτω από 2%). Αλλά η τωρινή πληθωριστική άνοδος, όπως παραδέχθηκε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, οφείλεται στο πετρέλαιο. Σύμφωνα με το σενάριο της ΕΚΤ, ο πληθωρισμός του ευρώ μάλλον θα παραμείνει πάνω από 2% και το 2007, σε συνάρτηση πάντα με τις ενεργειακές τιμές. Η αύξηση του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη προβλέπεται να κυμανθεί φέτος μεταξύ 1,8% και 2,4%, αλλά το 2007 λίγο χαμηλότερα, μεταξύ 1,3% και 2,3%, και πάλι λόγω του πετρελαίου. (Η ΕΚΤ συνηθίζει να δίνει προβλέψεις σε φάσμα, που εδώ αντιστοιχεί σε μια μέση πρόβλεψη μεγέθυνσης 2,1% για το 2006 και 1,8% για το 2007).
Στην πρόβλεψη ότι η οικονομική μεγέθυνση θα υποχωρήσει το 2007 από το φετεινό 2,1% - ρυθμό οπωσδήποτε καλύτερο από τον περυσινό 1,4%, αλλά όχι δα και λαμπρό - συμπίπτουν ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΟΟΣΑ, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλοι ειδικοί. Αυτός είναι ο λόγος που το ΔΝΤ στην τελευταία του αξιολόγηση για τις πολιτικές της Ευρωζώνης (30 Μαϊου), εγκρίνοντας εκ των προτέρων την άνοδο της 8 Ιουνίου, συνιστούσε να μη συνεχισθεί το πιστωτικό σφίξιμο αν δεν ενισχυθεί η ανάκαμψη με αύξηση της απασχόλησης, ή αν δεν προκληθούν εγχώριες πληθωριστικές πιέσεις μη διακριτές σήμερα, εφόσον ο πληθωρισμός θα πέσει κάτω από 2% το 2008 κατά την εκτίμησή του. Ως πρόσθετα επιχειρήματα κατά της περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων επισήμαινε άλλωστε την εντεινόμενη αβεβαιότητα στις χρηματοοικονομικές αγορές, την ανατίμηση του ευρώ, την πτώση της δυνητικής μεγέθυνσης και την υψηλή αποταμίευση.
ΗΠΑ: άλλα μέτρα και σταθμά
Η αβεβαιότητα έφερε νέα χρηματιστηριακή αναταραχή με αφετηρία την Ουόλ Στριτ την περασμένη εβδομάδα ύστερα από σχόλια του προέδρου της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ Μπεν Μπερνάνκε για τον αμερικανικό πληθωρισμό - "φθάνει ή ξεπερνά τα ανώτατα όρια που πολλοί οικονομολόγοι, μεταξύ αυτών και εγώ, θα θεωρούσαν συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών", είπε - τα οποία ερμηνεύθηκαν ως προαναγγελία νέας αύξησης των επιτοκίων στη σύνοδο της 29 Ιουνίου. Το κεντρικό επιτόκιο του δολαρίου αναμένεται έτσι από 5% σήμερα να αυξηθεί πιθανώς σε 5,25%. Αλλά αντίστοιχα μεγαλύτερα από τα ευρωπαϊκά είναι και τα άλλα συναφή αμερικανικά μεγέθη: Ο πυρήνας του πληθωρισμού (όπου δεν περιλαμβάνονται οι τιμές της ενέργειας) διατηρείται τους τελευταίους τρεις μήνες στο 3,2% - αυτό "φθάνει ή ξεπερνά τα ανώτατα όρια" του κ. Μπερνάνκε - όταν στην Ευρωζώνη κινείται κάτω από 1,5%! Και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ήταν 3,5% το 2005 (έναντι 1,4% στην Ευρωζώνη). Το πρώτο τρίμηνο του 2006 εκτιμάται σε 5,3%, με την ιδιωτική κατανάλωση να αυξάνεται κατά 5,2% και τις ιδιωτικές επενδύσεις κατά 8,3%. Μάλιστα εκτός των κατοικιών, όπου ο ρυθμός έχει εξασθενήσει, οι επενδύσεις εμφανίζουν αύξηση 13,1%!
Η απόσταση ανάμεσα στο ρυθμό ανόδου των τιμών που θεωρούν "συμβατό με τη σταθερότητα" η Fed και η ΕΚΤ είναι τεράστια. Και είναι προφανές ότι ένα παράλληλο πιστωτικό σφίξιμο θα στραγγάλιζε την ευρωπαϊκή μεγέθυνση πολύ προτού αμβλύνει την αμερικανική.
Καθώς η ευρωπαϊκή μεγέθυνση στηρίζεται κατά μεγάλο μέρος στις εξαγωγές, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης εξέφρασαν έντονη ανησυχία για την επίπτωση που θα είχε η συνέχιση της ανόδου των επιτοκίων στην ισοτιμία του ευρώ. Αν ξεπεράσει τα 1,30 δολάρια, όριο που άγγιξε τις τελευταίες μέρες - ρεκόρ δωδεκαμήνου - διακυβεύεται η οικονομική ανάκαμψη, εκτιμούσαν ο Γερμανός Πεερ Στάινμπρουκ και ο Γάλλος Τιερί Μπρετόν, καλώντας την ΕΚΤ να είναι προσεκτική. Για την ώρα εισακούσθηκαν, αφού ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ ανέφερε την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, όπως και την παρατεινόμενη συγκράτηση των μισθών, ανάμεσα στους παράγοντες που προσδιόρισαν την απόφαση της ΕΚΤ (που απέτρεψαν δηλαδή μια μεγαλύτερη άνοδο επιτοκίων). Σε τρεις ή σε έξι μήνες όμως;
Αρνητικά πάντα τα επιτόκια καταθέσεων,
θα αρχίσουν να τσιμπάνε τα δάνεια
Ενώ στην Ευρωζώνη σημείωσε άνοδο, στην Ελλάδα ο δείκτης τιμών καταναλωτή φαίνεται να υποχώρησε το Μάιο, από 3,5% τον Απρίλιο σε 3,3% ο εναρμονισμένος, από 3,3% αντίστοιχα σε 3,1% ο εθνικός. Ο εναρμονισμένος μείωσε έτσι ελαφρά και τη διαφορά του από το μέσο της Ευρωζώνης: από 1,1 μονάδα το Μάρτιο και τον Απρίλιο σε 0,8 της μονάδας το Μάιο. Ένας μήνας είναι, βέβαια, λίγος για να χαρούμε, το νέο αυξημένο κεντρικό επιτόκιο παραμένει άλλωστε για μας χαμηλότερο από τον πληθωρισμό, δηλαδή αρνητικό.
Για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους μικροαποταμιευτές που έχουν καταθέσεις στις τράπεζες, αυτό σημαίνει ότι οι καταθέσεις τους δεν παύουν να χάνουν σε αξία, τη διαφορά ανάμεσα στον πληθωρισμό και το ελάχιστο επιτόκιο που παίρνουν, κοντά στο 3% το χρόνο.
Από την άλλη πλευρά, όσοι δανείζονται, θα επιβαρύνονται με αυξανόμενους τόκους. Ιδίως όσοι έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο σε σύνδεση με το euribor, που έως πέρυσι ήταν ελκυστικά χαμηλό, βλέπουν τις δόσεις τους να αυξάνονται: κατά 0,25% τώρα, αλλά 0,75% σωρευτικά από το Δεκέμβριο, και μετά το καλοκαίρι, εφόσον ξανανέβουν τα επιτόκια, κατά 1% ή παραπάνω. Σε ποσοστό η απώλεια που υφίστανται παραμένει μικρότερη από εκείνην των καταθετών, αν όμως έχουν δανεισθεί στα όρια των δυνατοτήτων τους, μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες.
Αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό αυτών των δανειοληπτών, και για το ποσοστό του εισοδήματός τους που διαθέτουν για να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους δεν γνωστοποιούνται. Η συνεχής ραγδαία αύξηση των στεγαστικών δανείων (33,6% το Φεβρουάριο) υποδηλώνει όμως ότι υπάρχει πρόβλημα.
Στην Ισπανία, που προηγείται με πληθωρισμό 4,2% στην Ευρωζώνη, οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται με διψήφιους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια (12% πέρυσι). Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Χάιμε Καρουάνα, που φιλοξένησε τη σύνοδο της ΕΚΤ στη Μαδρίτη, δεν έκρυψε την ανησυχία του για τους πολίτες που έχουν βάλει υποθήκη 90% με κυμαινόμενο επιτόκιο, αλλά και για τις τράπεζες που χορήγησαν τα ενυπόθηκα δάνεια.
Εκτός φάσης στην Ε.Ε. ο Γ. Αλογοσκούφης
προωθώντας τη μείωση των φόρων
Πέρα από το πετρέλαιο, στον πληθωρισμό και στην υποχώρηση της μεγέθυνσης το 2007 θα συμβάλει και η αύξηση της έμμεσης φορολογίας. Αυτό παρατηρούν στις τελευταίες τους μακροοικονομικές εκτιμήσεις οι υπηρεσίες της ΕΚΤ εννοώντας προφανώς, χωρίς να την κατονομάζουν, τη Γερμανία, που θα αυξήσει από 16% σε 19% το ΦΠΑ από το επόμενο έτος. Η αύξηση αυτή πολλοί οικονομολόγοι φοβούνται ότι θα ανακόψει την κατανάλωση που μόλις αναζωπυρώθηκε κάπως, αλλά η κυβέρνηση της Άγγελα Μέρκελ την επιβάλλει για να συμμορφωθεί στη μείωση του ελλείμματος, στην οποία και πάλι επέμεινε επικρίνοντας τις δύστροπες χώρες ο Τρισέ, και για να χρηματοδοτήσει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για την ανεργία που προωθεί για να τονώσει την απασχόληση. Με την εμμονή των σοσιαλδημοκρατών άλλωστε, αυξάνεται και ο ανώτατος συντελεστής του φόρου εισοδήματος από 42% σε 45% για εισοδήματα άνω των 250.000 ευρώ.
Η τάση μείωσης της φορολογίας, που κυραρχούσε τη δεκαετία του 1990, εγκαταλείπεται πλέον σε όλην την Ευρώπη. Στη Βρετανία, όπου οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν από 37,5% του ΑΕΠ το 2000 σε 45,4% φέτος για να καλυφθούν οι ανάγκες της υγείας και της παιδείας, ακόμα και οι Συντηρητικοί, δια του σκιώδους υπουργού Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, δηλώνουν τώρα ότι υποσχέσεις μείωσης των φόρων ενόψει εκλογών θα ήσαν εντελώς άκαιρες. Και βέβαια και στην Ιταλία, η Ένωση του Ρομάνο Πρόντι κέρδισε, ισχνά έστω, τις εκλογές, αποκρούοντας τη σχετική δημαγωγία του Μπερλουσκόνι. Ενώ στην Ισπανία οι πολύ μετρημένες μειώσεις του φόρου εισοδήματος, και σταδιακά των επιχειρηματικών κερδών, που προωθεί ο Πέδρο Σόλμπες, αντισταθμίζονται με την αύξηση των φόρων από κεφάλαια.
Εντελώς εκτός ευρωπαϊκής φάσης βρίσκεται έτσι ο Έλληνας υπουργός Γιώργος Αλογοσκούφης, που μετά τη μεγάλη μείωση στη φορολογία των κερδών ετοιμάζεται τώρα να μειώσει και το φόρο εισοδήματος, την ώρα που στην παιδεία, και όχι μόνον, οι ανάγκες είναι εκρηκτικές.
