Το σύστημα Κουρτς και η χαμένη τιμή της αυστριακής Δεξιάς

Αντιμέτωπες με τον μηχανισμό του Κουρτς είναι οι αυστριακές αρχές, που προσπαθούν να εξασφαλίσουν τα τεκμήρια για να στοιχειοθετήσουν την υπόθεση εναντίον του

“Θα μιλήσω ανοιχτά” είπε καμιά πενηνταριά φορές ο νέος καγκελάριος της Αυστρίας Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ στην πρώτη συνέντευξη που έδωσε με αυτή την ιδιότητά του στην αυστριακή τηλεόραση. Και μετά την υπόσχεση αυτή ο λόγος του ήταν γεμάτος υπεκφυγές, κοινοτοπίες και κριτική στις ερωτήσεις του δημοσιογράφου. Ότι είναι “υποθετικές” και δεν του πρέπει να απαντά σε υποθετικές ερωτήσεις.

Δεν του πρέπει, δηλαδή, να απαντήσει στο εύλογο ερώτημα εάν διάβασε τις 104 σελίδες του εντάλματος έρευνας στην καγκελαρία πριν αποφανθεί από το βήμα της Βουλής ότι ο Σεμπάστιαν Κουρτς “είναι αθώος” -και ότι απλώς έκανε ένα βήμα πίσω και παραιτήθηκε από καγκελάριος επειδή αυτός ήταν ο όρος των συγκυβερνώντων Πρασίνων μετά τις πρώτες έρευνες της εισαγγελίας κατά της διαφθοράς κι επειδή “πάνω απ’ όλα νοιάζεται για την Αυστρία”.

Το υποστήριζαν οι περισσότεροι Αυστριακοί αναλυτές και οι εμφανίσεις του Σάλενμπεργκ στη Βουλή και στην τηλεόραση το επιβεβαίωσαν. Ο νέος καγκελάριος ακούει και υπακούει τη φωνή του Κυρίου του -κι απλώς κρατάει ζεστή την καρέκλα για την επιστροφή του Σεμπάστιαν Κουρτς.

Εάν η Δικαιοσύνη -την οποία ο Σάλενμπεργκ δήλωσε ότι “εμπιστεύεται απόλυτα”- δεν θεωρήσει επαρκή τα στοιχεία για να καταδικάσει τον Κουρτς για χειραγώγηση της κοινής γνώμης με δημόσιο χρήμα και για διαφθορά και εάν το επιτρέψουν οι Αυστριακοί ψηφοφόροι. Οι οποίοι είναι συνηθισμένοι στη διαφθορά του πολιτικού τους συστήματος τις τελευταίες πολλές δεκαετίες -και ενίοτε πολύ ανεκτικοί.

Ποιος θα πρωτοσβήσει τα στοιχεία;

Οι εισαγγελείς, πάντως, δίνουν μάχη με τον χρόνο -και με το σύστημα Κουρτς στην καγκελαρία και με τα υπουργεία- για να εξασφαλίσουν στοιχεία, φακέλους και μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κυρίως από το υπουργείο Οικονομικών, πριν αυτά σβηστούν. Να σημειωθεί ότι πέρσι ο υπουργός Οικονομικών Γκέρνοτ Μπλούμελ έχει αρνηθεί να δώσει στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής κάποιους φακέλους που του ζητήθηκαν -και πρόλαβε να τους σβήσει πριν αποφασίσει το συνταγματικό δικαστήριο να ζητήσει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να παρέμβει.

Την περασμένη Τρίτη οι αρχές συνέλαβαν την υπεύθυνη της εταιρείας δημοσκοπήσεων Ζαμπίνε Μπ., η οποία κατηγορείται ότι έστησε έρευνες κοινής γνώμης για την εφημερίδα “Αυστρία” -έρευνες που έδειχναν ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών Κουρτς ήταν ο μόνος ικανός να σώσει το Λαϊκό Κόμμα, τη χώρα, ίσως και τον πλανήτη (;), σε αντίθεση με τον ομοϊδεάτη του τότε καγκελάριο Ράινχολντ Μιτερλένερ -για να εμποδίσουν την περαιτέρω καταστροφή στοιχείων.

Η Ζαμπίνε Μπ. ανακρίθηκε επί δύο μέρες και αφέθηκε ελεύθερη, με τους εισαγγελείς να στέλνουν εμμέσως το μήνυμα σε άλλα πρόσωπα του συστήματος Κουρτς ότι διασφάλισαν τις πληροφορίες που ήθελαν.

Το μέλλον του “παιδιού θαύματος”

Ωστόσο υπάρχει ένα κλίμα απαισιοδοξίας στην Αυστρία ότι το σύστημα Κουρτς θα καταφέρει να εξαφανίσει στοιχεία, ώστε στο τέλος να είναι αδύνατη η καταδίκη των όποιων κατηγορουμένων φτάσουν μέχρι την ακροαματική διαδικασία. Και οι απόψεις μεταξύ των πολιτικών αναλυτών διίστανται αναφορικά με το μέλλον του Κουρτς.

Ένα μέρος τους θεωρεί ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει στην καγκελαρία και θα συνεχίσει την καριέρα του αλλού, ενδεχομένως στις Βρυξέλλες, με την πιθανότητα να διαδεχθεί την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στην προεδρία της Κομισιόν να μην εγγράφεται στον χώρο του αοράτου.

Ένα άλλο μέρος τους, πάλι, θεωρεί ότι ο Κουρτς είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει και οι Αυστριακοί ψηφοφόροι πολύ ευεπίφοροι στη γοητεία του. Να θυμίσουμε ότι το “παιδί θαύμα” της αυστριακής και ευρωπαϊκής Δεξιάς είναι μόλις 35 χρόνων.

Να επισημάνουμε, επίσης, ότι αυτή τη στιγμή στην αυστριακή Βουλή δεν υπάρχει πλειοψηφία κόντρα στο Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) του Κουρτς χωρίς τη συμμετοχή της Ακροδεξιάς (FPÖ). Γι’ αυτό και τα υπόλοιπα κόμματα, οι συγκυβερνώντες Πράσινοι και οι αντιπολιτευόμενοι Σοσιαλδημοκράτες και Φιλελεύθεροι (ΝΕΟS), δεν τόλμησαν να εκπαραθυρώσουν το Λαϊκό Κόμμα, αφού θα έπρεπε να κάνουν κυβέρνηση με τους ακροδεξιούς.

Τουλάχιστον οι Πράσινοι επέμειναν να φύγει ο Κουρτς απειλώντας ότι στην αντίθετη περίπτωση θα έριχναν την κυβέρνηση συνασπισμού. Αυτή η απειλή ήταν το μόνο που έπεισε αρκετά στελέχη του Λαϊκού Κόμματος να στείλουν υπόγειο μήνυμα στον λατρευτό τους “Μπάστι” να αποσυρθεί, καθώς για το ÖVP η εξουσία είναι ανάγκη -σχεδόν έχουν ξεχάσει πώς είναι να μην συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Έως ένα σημείο, λοιπόν, οι Πράσινοι έσωσαν την τιμή της Αυστρίας. Αντίθετα το ÖVP κρατάει τον Κουρτς στην προεδρία του και τον έκανε και επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Ο πρώην καγκελάριος και πρώην πρόεδρος της αυστριακής Δεξιάς Μιτερλένερ μάλλον δεν θα θέλει να περάσει ούτε έξω από τα γραφεία του κόμματός του.

Η μεγάλη ντροπή

Να σημειωθεί ότι, όπως αποδείχθηκε από τα sms που κατάφεραν να ανακτήσουν από το κινητό του κολλητού του Κουρτς και τότε γενικού γραμματέα στο υπουργείο Οικονομικών Τόμας Σμιτ οι ανακριτές, το παρεάκι του “παιδιού θαύματος” κατάφερε να τορπιλίσει στο τόσο κοντινό 2017 το σχέδιο της κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού υπό τον Μιτερλένερ να επενδύσει 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ για τη λειτουργία δημόσιων βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών το απόγευμα, καθώς και για την επέκταση του ολοήμερου σχολείου.

Ήταν ένα σχέδιο με τεράστια απήχηση στην αυστριακή κοινωνία, γι’ αυτό και ο Κουρτς ανησυχούσε ότι θα ενίσχυε τη θέση του τότε προέδρου του κόμματός του. Φρόντισε, λοιπόν, να βάλει εμπόδια στην υλοποίησή του μέσω των δεξιών επικεφαλής των ομόσπονδων κρατιδίων -και να αφήσει εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες στα ζόρια τους. Μόνο γι’ αυτό θα έπρεπε το Λαϊκό Κόμμα να τον εξοστρακίσει -παρότι δεν ήταν παράνομο, αλλά απλώς ανήθικο.