Μαύρα μαντάτα;

Η βραχυπρόθεσμη λύση για τη Γερμανία και πολλές άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι η πρόσβαση σε κάθε δυνατό είδος ενέργειας που δεν είναι ρωσικό και, δυστυχώς, αυτό περιλαμβάνει τον... άνθρακα. Τα λόγια ανήκουν στον Χένινγκ Γκλόισταϊν, διευθυντή ενέργειας, κλίματος και πόρων της εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών Eurasia Group. Ο ίδιος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου σε σχέση με την ανάγκη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να καταφέρουν να αποφύγουν το... δελτίο στη διάθεση της ενέργειας τον χειμώνα που έρχεται! Και προειδοποίησε ότι «τα πράγματα μπορεί πραγματικά να γίνουν πολύ δυσάρεστα» αν πάψει η προμήθεια με ρωσικό φυσικό αέριο όταν θα κάνει πολύ κρύο. «Το χειρότερο σενάριο είναι η διάθεση ενέργειας με δελτίο. Αυτό θα σήμαινε ότι οι μη απαραίτητες βιομηχανίες θα ήταν αναγκασμένες να περιορίσουν την κατανάλωσή τους σε ενέργεια με αντάλλαγμα κάποια ανταμοιβή. Είναι το σχέδιο που δημοσιοποίησε πρόσφατα η γερμανική κυβέρνηση»...

Και η Γερμανία δεν είναι η μόνη που πήρε αυτήν την απόφαση. Την ακολούθησε η Ολλανδία που ανακοίνωσε άρση των περιορισμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα ως το 2024. Στο ίδιο μήκος κύματος η Ιταλία και η Αυστρία, που γνωστοποίησαν ότι τα εργοστάσιά τους για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να αντισταθμίσουν μια μείωση των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου. «Δεκαετίες αποτυχιών ενεργειακών πολιτικών και πολιτικών υποδομής οδήγησαν στο σημείο όπου οι κυβερνήσεις μας επανεξετάζουν τον άνθρακα, ένα καύσιμο που ευθύνεται για εκατομμύρια νεκρούς» παρατήρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC η Μάχη Σιδερίδου, ιδρυτικό μέλος της εκστρατείας Europe Beyond Coal, που είναι τμήμα του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κλιματικής Δράσης.

Οι σημερινές συνθήκες δημιουργούν υπόνοιες ότι η ενεργειακή κρίση μπορεί να αναγκάσει την Ευρώπη να καθυστερήσει την πράσινη μετάβαση και την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, παρά τις διαβεβαιώσεις των ευρωπαϊκών ηγεσιών ότι η επιστροφή στον άνθρακα είναι μια απαραίτητη προσωρινή λύση για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας τον χειμώνα. «Το κρίσιμο είναι τώρα ότι οι κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι τα όποια νέα μέτρα θα είναι προσωρινά και ότι είμαστε στον δρόμο για την πλήρη κατάργηση του άνθρακα στην Ευρώπη ως το 2030 το αργότερο» εξήγησε η Σιδερίδου. Υπογράμμισε ότι σημαντικές επενδύσεις στις ΑΠΕ, κυρίως στις ηλιακές και στις αιολικές, είναι απαραίτητες μαζί με λύσεις για αποθήκευση ενέργειας και αποτελεσματικά μέτρα. «Είναι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του κόστους ζωής και των κλιματικών κρίσεων, και συμβάλλει στην ειρήνη» είπε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του ο Λάουρι Μιλιβίρτα, επικεφαλής αναλυτής του Κέντρου Έρευνας στην Ενέργεια και στον Καθαρό Αέρα, εξέφρασε την αισιόδοξη άποψη ότι στόχος της Ε.Ε. παραμένει να γίνουν περισσότερα για τη μείωση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων βραχυπρόθεσμα, κυρίως σε ό,τι αφορά τα κτίρια και τις μεταφορές. «Αλλά είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε το γεγονός ότι η μετάβαση σε καθαρή ενέργεια ήδη επιταχύνεται ουσιαστικά λόγω της κρίσης».

Το πώς τελικά θα εξελιχθεί η κατάσταση κρέμεται από μια κλωστή και αυτό αποτυπώθηκε και στην πρωτόγνωρη έκκληση που έκαναν οι επικεφαλής των τριών μεγαλύτερων ομίλων ενέργειας στη Γαλλία με άρθρο τους στην εφημερίδα «Le Journal du Dimanche». Οι επικεφαλής των TotalEnergies, EDF και Engie κάλεσαν τους Γάλλους να μειώσουν «άμεσα» την κατανάλωσή τους σε καύσιμα, πετρέλαιο, ηλεκτρικό και φυσικό αέριο απέναντι στον κίνδυνο της ένδειας και της ανόδου των τιμών που απειλούν την «κοινωνική συνοχή» τον χειμώνα που έρχεται... Έκκληση αποκαλυπτική μεν, προκλητική δε, αν λάβει κανείς υπόψη του τα τεράστια κέρδη τους. Μάλλον στην περίπτωση αυτή και άνθρακες είναι ο θησαυρός και μαύρα τα μαντάτα...

* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., υπεύθυνη για Περιβάλλον, Κλιματική Κρίση, Ενεργειακή Πολιτική