Η ισορροπία δυνάμεων αλλάζει υπέρ της Ευρώπης

Ελίζα Παπαδάκη, Κυριακάτικη Αυγή, Δημοσιευμένο: 2006-12-03

Σθεναρή επιβεβαιώνεται η ευρωπαϊκή οικονομική ανάκαμψη: Ο ετήσιος ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο φέτος ήταν 2,7% στην Ευρωζώνη, μάλιστα 2,9% στην Ε.Ε. των 25, ενώ τον Οκτώβριο η υποχώρηση της ανεργίας συνεχίσθηκε, στο 7,7% στην Ευρωζώνη, στο 7,9% στην Ε.Ε. των 25, σύμφωνα με τις τελευταίες ανακοινώσεις της Eurostat. Και το Νοέμβριο καταγράφηκαν οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων από τις αρχές του 2001 στο δείκτη οικονομικού κλίματος που καταρτίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι θετικές αυτές εξελίξεις σημειώνονται την ώρα που η αμερικανική οικονομία έχει μπει σε σαφή φάση επιβράδυνσης, με τον ΟΟΣΑ να διαβλέπει τώρα μια μετατόπιση της ισορροπίας μεταξύ των προηγμένων οικονομιών.

Για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990, η διαφορά στους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωζώνης τείνει να εξαλειφθεί. Στις προβλέψεις της εξαμηνιαίας έκθεσης που δημοσίευσε ο ΟΟΣΑ την περασμένη εβδομάδα η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ των δύο περιοχών συγκλίνει σε ένα 2,6% το τελευταίο τρίμηνο του 2008, όταν οι ΗΠΑ ολόκληρη τη δεκαετία 1994-2003 υπερείχαν κατά μία μονάδα (μέσος ρυθμός 3,2% έναντι 2,2% της Ευρωζώνης), και ακόμα περισσότερο κατόπιν (3,9% έναντι 1,7% το 2004, 3,2% έναντι 1,5% το 2005). Συντηρητικός στις εκτιμήσεις του, ο ΟΟΣΑ προβλέπει μιαν "ήπια προσγείωση" της αμερικανικής οικονομίας, οφειλόμενη στην αναγκαία διόρθωση των υψηλών τιμών της αγοράς κατοικιών, που τροφοδοτούσε ως τώρα την καταναλωτική ζήτηση, χωρίς να αποκλείει πάντως μια βαθύτερη ύφεση στον κατασκευαστικό τομέα που θα μπορούσε να μεταφερθεί στην υπόλοιπη οικονομία. Ένδειξη για μια τέτοια, δυσμενέστερη εκδοχή ήταν η ανακοίνωση προχθές του επιχειρηματικού δείκτη προμηθειών ο οποίος υποδηλώνει συρρίκνωση της αμερικανικής βιομηχανικής παραγωγής το Νοέμβριο, κάτι που δεν είχε συμβεί τριάμισι χρόνια τώρα.

Όσον αφορά την Ευρωζώνη, ο ΟΟΣΑ, συντηρητικός και πάλι, προβλέπει προσωρινή υποχώρηση του ρυθμού ανόδου του ΑΕΠ το 2007, λόγω των δημοσιονομικών προσαρμογών στη Γερμανία (όπου η αύξηση του ΦΠΑ κατά 3 μονάδες από τον Ιανουάριο μπορεί να οδηγήσει σε έναν ιδιότυπο "στασιμοπληθωρισμό") και στην Ιταλία. Υπογραμμίζει όμως ότι η μείζων κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ανάκαμψης είναι οι επενδύσεις, τις οποίες ακολουθεί η κατανάλωση που ενισχύεται από την αύξηση της απασχόλησης.

Η επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας οδήγησε την περασμένη εβδομάδα σε νέο κατρακύλισμα του δολαρίου. Τα προχθεσινά "κακά νέα" για τη βιομηχανική παραγωγή έριξαν την ισοτιμία του σε ένα νέο χαμηλό εικοσαμήνου έναντι του ευρώ, στα 1,3348 δολάρια, όπως άλλωστε και τις μετοχές στη Ουόλ Στριτ. Η πτώση του δολαρίου έδωσε το εξώφυλλο στο τελευταίο τεύχος του Economist, ο οποίος πιθανολογεί ότι θα συνεχιστεί και πέρα από το ρεκόρ του Δεκεμβρίου του 2004 (1,36 δολάρια έναντι του ευρώ). Κατά το βρετανικό περιοδικό, ο κύριος λόγος για τη δύναμη του δολαρίου ήταν η διαδεδομένη πεποίθηση ότι οι επιδόσεις τις αμερικανικής οικονομίας ήσαν πολύ καλύτερες από των άλλων πλουσίων χωρών, η οποία όμως δεν ισχύει. Η αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ ήταν όντως ταχύτερη, παρατηρεί, αλλά προπάντων επειδή ο πληθυσμός τους αυξανόταν ταχύτερα επίσης. Η άνοδος της παραγωγικότητας, αν μετρηθεί σε συγκρίσιμη βάση, ήταν περίπου ίδια, αλλά τώρα, και αυτό είναι το σημαντικότερο, στις ΗΠΑ επιβραδύνεται, ενώ στην Ευρωζώνη γίνεται ταχύτερη. Και εφόσον στην Ευρώπη προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις, η οικονομική μεγέθυνση μπορεί να γίνει ακόμα ταχύτερη τα επόμενα χρόνια, οπότε και οι επενδυτές θα στραφούν από το δολάριο στο ευρώ, εκτιμά ο Economist.

Μια τέτοια ανάλυση, ευνοϊκή για τη δυναμική της ευρωπαϊκής ανάπτυξης, φαίνεται να υιοθετούν οι οικονομικοί υπουργοί της Ευρωζώνης. Με την εξαίρεση του Γάλλου Τιερί Μπρετόν, που όμως η χώρα του ήταν η μόνη όπου το ΑΕΠ δεν αυξήθηκε το τρίτο τρίμηνο φέτος, παρακολουθούσαν χωρίς να τη θεωρούν επικίνδυνη την πορεία ανατίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου στη σύνοδό τους την περασμένη εβδομάδα. Ούτε εκδήλωσαν κάποια ανησυχία ενόψει της αναμενόμενης νέας αύξησης του επιτοκίου του ευρώ στο 3,5% την ερχόμενη Πέμπτη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αν και ο μέσος πληθωρισμός έπεσε στο 1,8% το Νοέμβριο.

Χωρίς μακιγιάζ οι αριθμοί δεν βολεύουν τον κ. Αλογοσκούφη

Τον ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά 4,4%, που είναι πράγματι ο υψηλότερος που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο του 2006 στην Ευρωζώνη, πρόβαλε ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης μετά τη συνάντηση που είχε προχθές με τον πρωθυπουργό, μιλώντας για "θετικές εξελίξεις σε όλα τα μέτωπα": τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος, την απασχόληση και τον πληθωρισμό. Εντούτοις:

Η μεγέθυνση εξακολούθησε να στηρίζεται κατά πρώτο λόγο στην κατανάλωση, που σύμφωνα με τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς αυξήθηκε κατά 3,3% συμβάλλοντας στην άνοδο της ζήτησης κατά 2,1%. Ο όγκος των λιανικών πωλήσεων παρουσίασε άλλωστε θεαματική ετήσια άνοδο 12,1% το Σεπτέμβριο και 8% το εννεάμηνο. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 7,6% (από πολύ χαμηλή βάση, καθώς είχαν αυξηθεί μόλις 0,6% το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο) συμβάλλοντας κατά 1,6% στη ζήτηση. Μεγάλο μέρος τους φαίνεται να αποτελούν κατοικίες, οπότε μένει να αποσαφηνισθεί το ύψος των επενδύσεων που συνιστούν επέκταση ή βελτίωση του παραγωγικού δυναμικού. Οι εξαγωγές παρουσίασαν αύξηση 7,4% και οι εισαγωγές 5,8%, όταν στο εννεάμηνο το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει εκτιναχθεί στα 16 δισ. ευρώ, που σημαίνει στο 14% του ΑΕΠ!

Η ανεργία, αν δεχθούμε ότι έχει υποχωρήσει στο 8,8% (η Eurostat δίνει ακόμα το 9% του β τριμήνου) και πάλι παραμένει η υψηλότερη στην Ευρωζώνη μαζί με τη Γαλλία. Ο ΟΟΣΑ την εκτιμά στο 9,6% για το 2006.

Ο πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ) ήταν τον Οκτώβριο 3,1%, διατηρούμενος πάντα 1,5 μονάδα υψηλότερος από το μέσο της Ευρωζώνης.

Τέλος, η μείωση του δημοσίου ελλείμματος στο 2,6% του ΑΕΠ φέτος δεν έχει αμφισβητηθεί για την ώρα, αν και επισημαίνεται ότι κατά 0,4% οφείλεται σε έκτακτα μέτρα. Ο ΟΟΣΑ δέχεται ότι και το 2007 το έλλειμμα είναι δυνατό να συγκρατηθεί κάτω από 3%, εκτιμώντας ότι το κόστος από τις μειώσεις του φόρου εισοδήματος που έχουν αναγγελθεί και τις περαιτέρω μειώσεις για τις επιχειρήσεις μπορεί να καλυφθεί από το πακέτο αύξησης των εμμέσων φόρων και τις προσπάθειες περιορισμού της φοροδιαφυγής. Όχι όμως και το 2008, που θεωρεί πιθανό να παραβιασθεί το όριο του 3%, εκτός και αν εγκριθεί η αναθεώρηση του ΑΕΠ, που δίνει περιθώριο μισής μονάδας στον λόγο ελλείμματος/ΑΕΠ και 20 μονάδων στον λόγο χρέους/ΑΕΠ.

Μείζον ερώτημα είναι αν οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν και αν ο πληθωρισμός θα πέσει κάτω από 3%, καταλήγει το κεφάλαιο για την Ελλάδα της εξαμηνιαίας έκθεσης.

Μόνοι με το Μεξικό και τη Σλοβακία!

Ο κ. Αλογοσκούφης ενημέρωσε προχθές τον πρωθυπουργό για το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο ακολούθως κατέθεσε στη Βουλή. Του είπε άραγε ότι η Ελλάδα, μαζί με τη Σλοβακία και το Μεξικό, είναι οι μόνες χώρες του ΟΟΣΑ όπου το εισόδημα από μερίσματα είναι εντελώς αφορολόγητο; Ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα η χώρα μας να εμφανίζει την τρίτη χαμηλότερη φορολόγηση στα διανεμόμενα κέρδη: 29%, όταν στην Ιρλανδία π.χ. το αντίστοιχο ποσοστό είναι 49,3%, και στις ΗΠΑ, μετά τις μειώσεις του Μπους, 48,7%; Και ότι αν η μείωση της φορολογίας στα επανεπενδυόμενα κέρδη μπορεί να υπηρετεί μιαν αναπτυξιακή λογική, η ολοσχερής απαλλαγή των μετόχων από φόρο στο εισόδημα που αντλούν από τις μετοχές τους απλώς συνιστά σκανδαλώδη προνομιακή μεταχείριση των κατόχων κεφαλαίου έναντι των εργαζομένων;

ΠΙΝΑΚΑΣ: Συνολικοί φορολογικοί συντελεστές στο εισόδημα από μερίσματα

`Φόρος διανεμομένων κερδών στις εταιρείες`(1)- Καθαρός ατομικός φόρος`(2)-Αθροιστικός συντελεστής(3)

`Αυστραλία`30,0`23,6`46,5

`Αυστρία`25,0`25,0`43,8

`Βέλγιο`34,0`15,0`43,9

`Καναδάς`36,1`23,2`50,0

`Τσεχία`24,0`15,0`35,4

`Δανία`28,0`43,0`59,0

`Φινλανδία`26,0`19,6`40,5

`Γαλλία`34,4`32,7`55,9

`Γερμανία`38,9`22,2`52,4

`Ελλάδα`29,0`0,0`29,0

`Ουγγαρία`16,0`35,0`45,4

`Ισλανδία`18,0`10,0`26,2

`Ιρλανδία`12,5`42,0`49,3

`Ιταλία`33,0`17,6`44,8

`Ιαπωνία`39,5`10,0`45,6

`Κορέα`27,5`29,3`48,7

`Λουξεμβούργο`30,4`19,5`44,0

`Μεξικό`29,0`0,0`29,0

`Ολλανδία`29,6`30,0`50,7

`Νέα Ζηλανδία`33,0`8,9`39,0

`Νορβηγία`28,0`28,0`48,2

`Πολωνία`19,0`19,0`34,4

`Σλοβακία`19,0`0,0`19,0

`Ισπανία`35,0`23,0`50,0

`Σουηδία`28,0`30,0`49,6

`Ελβετία`21,3`40,4`53,1

`Τουρκία`30,0`17,5`42,3

`Ην. Βασίλειο`30,0`25,0`47,5

`ΗΠΑ`39,3`15,5`48,7

Πηγή: ΟΟΣΑ 2006.

Σημείωση: Ο αθροιστικός συντελεστής προκύπτει με διαφορετικούς πολογισμούς βάσει της νομοθεσίας κάθε χώρας.

Άρθρα/ Οικονομία-Εργασία

Κώστας Καλλίτσης

Η εθνική μας αφωνία

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-14

Βαδίζουμε προς τις ευρωεκλογές συζητώντας επί παντός επιστητού,...

Κώστας Καλλίτσης

Η Eurostat και η θωρακισμένη οικονομία

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-31

Στα καθήκοντα κάθε κυβέρνησης είναι και η διαχείριση της...

Χωρίς επιδόματα

Νίκος Φιλιππίδης, 2024-03-13

Επειδή πολλοί αναρωτιούνται τι άλλαξε ξαφνικά φέτος σε...

Κώστας Καλλίτσης

Καίγοντας χρόνο

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-10

Λοιπόν, πώς πάμε; Η οικονομία μεγεθύνεται, αν όχι με υψηλούς...

Τι συμβαίνει με την οικονομία της Ευρώπης;

2024-03-06

Πριν από 18 μήνες, σχεδόν όλοι οι αναλυτές προέβλεπαν ότι...

Κώστας Καλλίτσης

Κάτι βλέπουν;..

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-03

Εν αρχή, οι τιμές είχαν αρχίσει να πιέζονται λόγω της σταδιακής...

Κώστας Καλλίτσης

Τί έμαθε ο αγρότης;

Κώστας Καλλίτσης, 2024-02-18

Ποιο είναι το πρόβλημα της αγροτικής μας οικονομίας; Αν...

Κώστας Καλλίτσης

Εργασία κάτω του κόστους

Κώστας Καλλίτσης, 2024-02-11

Πόσο ισχυρή είναι στ’ αλήθεια η ελληνική οικονομία; Οσα...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

24ωρη ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ της ΓΣΕΕ στις 17 Απριλίου

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2024-01-31

Η απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της ΓΣΕΕ το περασμένο...

Κώστας Καλλίτσης

Στην Ευρώπη, θέλουμε βιομηχανία;

Κώστας Καλλίτσης, 2024-01-28

Πριν βιαστείτε να απαντήσετε καταφατικά, διαβάστε δύο σημαντικές...

Κώστας Καλλίτσης

Ελντοράντο

Κώστας Καλλίτσης, 2024-01-14

Ο πληθωρισμός είχε αρχίσει ανοδικά τινάγματα ήδη από το...

Κώστας Καλλίτσης

Κυκλοφορεί και παράγει ευφορία

Κώστας Καλλίτσης, 2023-12-30

Οι προβλέψεις των αναλυτών των διεθνών οργανισμών για την...

×
×