Εκλογομαγειρέματα για τον έλεγχο του Δ ΚΠΣ
Μαρία Γαλανοπούλου, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2007-01-07
Με ανοιχτούς λογαριασμούς βρίσκει το νέο έτος το υπουργείο Εσωτερικών και τον Πρ. Παυλόπουλο. Αιρετοί, συμβασιούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, μετανάστες είναι μόνο μερικοί με τους οποίους ο υπουργός διατηρεί χρέη, την ώρα που νέα ζητήματα ανοίγουν, όπως η διαχείριση του Δ ΚΠΣ.
Από 1.1.2007 αλλάζει το σκηνικό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς αναλαμβάνουν καθήκοντα οι νέες δημοτικές αρχές που εξελέγησαν στις εκλογές του Οκτώβρη. Ωστόσο, αυτό που δεν αλλάζει είναι τα επιτακτικά αιτήματα των αιρετών.
Σήμα κινδύνου εξέπεμψε πρόσφατα το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ για αδυναμία των δήμων της χώρας να ανταποκριθούν σε βασικές του λειτουργικές υποχρεώσεις για το 2007. Κι αυτό γιατί ο κρατικός προϋπολογισμός επεφύλαξε για τους ΟΤΑ τέσσερις δυσάρεστες εκπλήξεις. Η πρώτη είναι ότι προβλέπει μηδενικές σχεδόν αυξήσεις των πόρων της Αυτοδιοίκησης. Η δεύτερη είναι ότι για τις μεταφερθείσες στην Αυτοδιοίκηση αρμοδιότητες (λειτουργία παιδικών σταθμών και αθλητικών χώρων, συντήρηση σχολείων, πολιτική προστασία) η κρατική επιχορήγηση παραμένει στα ίδια με το 2006 επίπεδα και για το 2007 ανεβάζει το έλλειμμα στα 262 εκατ. ευρώ.
Η τρίτη δυσάρεστη έκπληξη έχει να κάνει με την έλλειψη πρόβλεψης για την κάλυψη του κόστους των μεταφερόμενων προς την Αυτοδιοίκηση αρμοδιοτήτων, παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις και διαβεβαιώσεις των αρμόδιων υπουργών. Πρόκειται για το θέμα της μισθοδοσίας των συμβασιούχων - σχολικών φυλάκων, ΑΜΕΑ, εργαζόμενοι στο "Βοήθεια στο Σπίτι" - που με βάση το Π.Δ. Παυλόπουλου έχουν γίνει αορίστου χρόνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΕΔΚΕ, για να καλυφθεί το κόστος απαιτούνται 364,5 εκατ. ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό προβλέπονται μόνο 45 εκατ. ευρώ για τα ΚΕΠ. Καμία πρόβλεψη κρατικής χρηματοδότησης δεν υπάρχει και για την υπό μεταφορά στην Αυτοδιοίκηση αρμοδιότητα της Δημοτικής Αστυνομίας, για την οποία όπως τονίζει η ΚΕΔΚΕ δεσμεύτηκαν για το 2006 21 εκατ. ευρώ από πόρους των ΟΤΑ.
Τελευταία έκπληξη αποτελεί η μηδενική για άλλη μια χρονιά πρόβλεψη για την απόδοση των παρακρατηθέντων - υπεξαιρεθέντων, όπως τα έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος ο Πρ. Παυλόπουλος - πόρων της Τ.Α. από προηγούμενα έτη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΚΕΔΚΕ, οι πόροι αυτοί ανέρχονται στα 2,6 δισ. ευρώ.
Η σύγκρουση με την ΚΕΔΚΕ
Και ενώ η κυβέρνηση εμφανίζεται ασυνεπής σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της για τα οικονομικά των ΟΤΑ, ανοίγει ταυτόχρονα νέα μέτωπα μαζί τους. Το τελευταίο ήταν η αιφνιδιαστική προώθηση αλλαγών στον τρόπο εκλογής των συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης, ένα εικοσαήμερο μόλις πριν αρχίσουν οι διαδικασίες για την ανάδειξη των εκλεκτόρων από τα δημοτικά συμβούλια.
Παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις του ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε καμία αλλαγή του συστήματος ανάδειξης των τοπικών ενώσεων στους νομούς και του Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ, ο Πρ. Παυλόπουλος την τελευταία στην κυριολεξία στιγμή είδε προφανώς ότι δεν του βγαίνουν τα "κουκιά" και αποφάσισε να αλλάξει το σχετικό Π.Δ. Αν και ο ίδιος διατείνεται ότι πρόκειται απλώς για "αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας", στελέχη της ΚΕΔΚΕ καταγγέλλουν - όχι φυσικά οι "γαλάζιοι" δήμαρχοι - ότι στην πραγματικότητα \ενισχύει τις δυνάμεις της Αυτοδιοίκησης που πρόσκεινται στη Ν.Δ. και αποκλείει την εκπροσώπηση των μικρών κομμάτων\.
Οι λόγοι που η κυβέρνηση θέλει πάση θυσία να αποκτήσει κομματικό έλεγχο των οργάνων της Αυτοδιοίκησης και πιο συγκεκριμένα της ΚΕΔΚΕ είναι εκτός από πολιτικοί και οικονομικοί. Ειδικότερα, ενόψει της έναρξης από 1.1.2007 του Δ ΚΠΣ, συστήθηκε η "Δήμος Α.Ε.", με την υπογραφή μνημονίου μεταξύ ΚΕΔΚΕ και υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών. Η εταιρεία, η οποία θα έχει ως μοναδικό μέτοχο την ΚΕΔΚΕ και 13 παραρτήματα στις περιφέρειες της χώρας, θα έχει ως φορέας υλοποίησης την αρμοδιότητα δημοπράτησης των έργων της Αυτοδιοίκησης για την περίοδο 2007-2013 και σε αυτήν θα απευθυνθούν όλοι οι ΟΤΑ που δεν μπορούν να πιστοποιηθούν ως τελικοί δικαιούχοι.
Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος του εγχειρήματος αρκεί να αναλογιστεί δύο πράγματα: πρώτον, το 82% των πόρων πηγαίνει στην περιφέρεια και δεύτερον, ελάχιστοι δήμοι (κυρίως τα αστικά κέντρα) θα μπορέσουν να είναι τελικοί δικαιούχοι έργων. Έτσι, ουσιαστικά η "ΔΗΜΟΣ Α.Ε." θα έχει σχεδόν τον αποκλειστικό έλεγχο του παιχνιδιού. Με ένα νέο Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ της αρεσκείας της, όπως καταλαβαίνει κανείς, η κυβέρνηση θα μπορεί άνετα να ελέγξει πού και πώς θα κατευθυνθούν τα κονδύλια.
Από την αρχή της χρονιάς που κλείνει είχε άλλωστε δείξει ο Πρ. Παυλόπουλος πώς αντιλαμβάνεται την Αυτοδιοίκηση με τη θεσμοθέτηση του 42% - παρά τις μεγάλες αντιδράσεις από πλευράς των αιρετών - στην εκλογή δημάρχων και νομαρχών από την πρώτη Κυριακή. Την άνοιξη, επίσης, με τροπολογία του ο υπουργός Εσωτερικών αποφάσισε να ικανοποιήσει τις αυτονομιστικές διαθέσεις ορισμένων πρώην κοινοτήτων, όπως το Βραχάσι, επιφέροντας ένα σοβαρό πλήγμα στον "Καποδίστρια".
Ξανανοίγει το θέμα των συμβασιούχων
Οι συμβασιούχοι θα αποδειχθούν για άλλη μια φορά "πονοκέφαλος" για τον υπουργό Εσωτερικών. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των κρίσεων των υπηρεσιακών συμβουλίων από το ΑΣΕΠ τον περασμένο Σεπτέμβρη, αποδείχθηκε ότι μόλις ένας στους δύο ή αλλιώς 32.924 εξασφάλισαν τελικά το εισιτήριο της μονιμοποίησης.
Για τους κομμένους, λοιπόν, συμβασιούχου ο μόνος δρόμος που απέμενε ήταν τα πολιτικά δικαστήρια. Δύο μήνες μετά, όμως, ήρθε η απόφαση-σοκ της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με την οποία το ΑΣΕΠ και μόνο αυτό είναι αρμόδιο για να καθορίσει τις εργασιακές σχέσεις των συμβασιούχων. Μάλιστα, κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο, νομίμως δεν εκδίδονται τα εντάλματα πληρωμής όσων είχαν δικαιωθεί στα δικαστήρια.
Μετά από αυτά, η Κομισιόν ξανανοίγει το θέμα, ύστερα και από σχετικές ερωτήσεις του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ \Δ. Παπαδημούλη\, και δεν αποκλείεται να υπάρχουν το επόμενο διάστημα εξελίξεις. Πριν από δεκαπέντε μέρες περίπου ο αρμόδιος επίτροπος \Σπίντλα\ έδωσε νέα κατηγορηματική απάντηση στον ευρωβουλευτή, στην οποία τονίζει ότι η άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να εφαρμόσει τις αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων για τους συμβασιούχους "εγείρει πράγματι θέμα ορθής εφαρμογής της οδηγίας 1999/70/ΕΚ", καθώς και ότι η Κομισιόν έχει ήδη ξεκινήσει διαδικασία διερεύνησης του ζητήματος.
Κομματικοποίηση για άλλη μια χρονιά στο δημόσιο
Σε ό,τι αφορά τη δημόσια διοίκηση, για άλλη μια χρονιά χαρακτηριστικό της θα είναι η κομματικοποίηση. Μπορεί να ψηφίστηκε μεν ο νέος δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας, αλλά το νέο σύστημα ανάδειξης με αντικειμενικά κριτήρια προϊσταμένων και διευθυντών στις δημόσιες υπηρεσίες που προβλέπει αποδεικνύεται, σε πρώτη φάση, δώρο άδωρο αφού παραπέμπεται για το 2008.
Όπως προβλέπεται στις μεταβατικές διατάξεις του κώδικα, οι "ημέτεροι" διευθυντές, που τοποθέτησε η κυβέρνηση με το νόμο Παυλόπουλου του 2004, μένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους μέχρι το τέλος της θητείας τους, ενώ για όσους η θητεία λήξει μέσα στο 2007 οι κρίσεις θα γίνουν και πάλι με τον νόμο Παυλόπουλου. Μάλιστα, με μια εντέχνως διατυπωμένη διάταξη, δίνεται ένα ακόμη χρονικό περιθώριο προστασίας των στελεχών αυτών, τουλάχιστον μέχρι την τυπική ολοκλήρωση της κυβερνητικής θητείας, αφού ορίζεται ότι εφόσον η νέα επιλογή προϊσταμένων γίνει εντός τριών μηνών από την 1/1/2008 δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του νέου κώδικα. Και όλα αυτά την ώρα που εκατοντάδες κρίσεις τέτοιων ανώτατων στελεχών ακυρώνονται δικαστικά ως μη αξιοκρατικές, ακόμη και από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε μια επιχείρηση ελέγχου των νέων προσλήψεων στο δημόσιο τομέα. Βασικό όπλο για την προώθηση αυτών που προτιμά στους πίνακες κατάταξης των προκηρύξεων των φορέων υπήρξε η καθιέρωση της προφορικής συνέντευξης. Αν και το ΑΣΕΠ έχει εκφράσει τη διαφωνία του με τη διαδικασία αυτή και έχει μπλοκάρει δεκάδες απόπειρες από φορείς για εφαρμογή της συνέντευξης, η κυβέρνηση με όχημα το νόμο Αλογοσκούφη για τις ΔΕΚΟ κατάφερε να ακυρώσει ακόμη και τον ίδιο το ρόλο της ανεξάρτητης αρχής.
Πατώντας στο νόμο αυτό, εκδόθηκαν σειρά υπουργικών αποφάσεων με τις οποίες εξαιρούνται από τον έλεγχο του ΑΣΕΠ μεγάλοι φορείς του δημοσίου, όπως ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ, ΕΘΕΛ και άλλοι. Αποτέλεσμα ήταν οι φορείς αυτοί να μπορούν να διαμορφώνουν κατά το δοκούν προκηρύξεις, εισάγοντας αναξιοκρατικά κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα της ΔΕΗ για περίπου 2.000 θέσεις, το οποίο προκάλεσε αναταράξεις και στους κόλπους του ίδιου του ΑΣΕΠ για το κατά πόσο έπρεπε να εγκριθεί. Σύμφωνα με την προκήρυξη της ΔΕΗ, όχι μόνο θα ισχύσει η διαδικασία της συνέντευξης στις προσλήψεις, αλλά θα την διενεργούν και απόλυτα ελεγχόμενες από το διευθύνοντα σύμβουλο του φορέα επιτροπές.
Εξάλλου, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης από την ημέρα που ανέλαβε ότι θα ικανοποιήσει το πάγιο αίτημα της ΑΔΕΔΥ για νέο ενιαίο μισθολόγιο, που θα έδινε τέλος στο χορό των επιδομάτων και στους υπαλλήλους πολλών ταχυτήτων, ακόμη δεν έχει γίνει καμία μελέτη για την εφαρμογή του ούτε και καμία ουσιαστική συζήτηση με την ΑΔΕΔΥ. Μάλιστα, προ καιρού ο υπουργός Οικονομιμών Γ. Αλογοσκούφης έβαλε θέμα εφαρμογής του νέου μισθολογίου από το 2008, παραπέμποντας ουσιαστικά στην επόμενη κυβέρνηση το θέμα.
Κοροϊδία για τα βαρέα και ανθυγιεινά
Καμία εξέλιξη δεν υπάρχει και στο ζήτημα των βαρέων και ανθυγιεινών στην ΑΔΕΔΥ και ιδιαίτερα στην Αυτοδιοίκηση, παρόλο που το υπουργείο είχε υποσχεθεί ότι όταν οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ θα έληγαν πολυήμερη απεργία που είχαν κάνει θα συστηνόταν επιτροπή, η οποία εντός λίγων μηνών θα κατέληγε για το ποιες κατηγορίες θα εντάσσονταν στην κατηγορία. Για κοροϊδία κάνει λόγο η ΠΟΕ-ΟΤΑ, η οποία έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για το θέμα.
Ένα νέο πρόβλημα, όμως, προστίθεται για τους εργαζόμενους στην Αυτοδιοίκηση. Από 1.1.2007 με το νέο δημοτικό κώδικα πρέπει να αρχίσει η διαδικασία εξυγίανσης των δημοτικών επιχειρήσεων. Αρκετοί δήμοι θα αναγκαστούν να κλείσουν δημοτικές επιχειρήσεις τους είτε γιατί είναι ζημιογόνες είτε γιατί δεν εντάσσονται στις κατηγορίες που επιτρέπει ο κώδικας.
Ερωτηματικό, έτσι, παραμένει τι θα γίνει με τους εκατοντάδες εργαζόμενους σ αυτές. Το υπουργείο Εσωτερικών έχει βάλει τους ίδιους τους δήμους να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά, λέγοντας ότι ή πρέπει να τους απολύσει ή αν θέλει, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να τους μεταφέρει στις κεντρικές υπηρεσίες των δήμων. Όπως καταλαβαίνει κανείς, η επιλογή για τους δημάρχους φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη, καθώς αφ ενός υπάρχει κόστος από οποιαδήποτε απόφαση για απόλυση εργαζομένων, αφ ετέρου είναι γνωστό το οικονομικό πρόβλημα των δήμων, που θα ενταθεί αν προστεθούν και αυτοί οι εργαζόμενοι στη μισθοδοσία.
Νίπτει τας χείρας του για τα σκουπίδια
Για άλλη μια φορά το νέο έτος βρίσκει την πρωτεύουσα όμηρο των σκουπιδιών, αφού και το ενδιάμεσο κύτταρο που λειτούργησε μετά το κλείσιμο της χωματερής των Άνω Λιοσίων το καλοκαίρι, έχει πλέον υπερκορεσθεί. Παρότι με κυβερνητική παρέμβαση αποφασίστηκε να δοθεί η αρμοδιότητα δημοπράτησης και επιλογής αναδόχων στην περιφέρεια Αττικής, ο υπουργός Εσωτερικών νίπτει τας χείρας του μπροστά στις τεράστιες καθυστερήσεις στη δημιουργία νέων ΧΥΤΑ. Δεν είναι λίγες και οι φωνές εκείνων που υποστηρίζουν πως το ότι δεν υπήρξε κανένας επίσημος ανάδοχος και δεν ξεκίνησε καμία διαδικασία πριν τις εκλογές του Οκτώβρη ήταν σκόπιμο, καθώς η κυβέρνηση φοβόταν το πολιτικό κόστος με δεδομένες τις έντονες αντιδράσεις από τις περιοχές που έχουν επιλεγεί.
Άλυτο το πρόβλημα προσωπικού στις νομαρχίες
Την ώρα, που η κυβέρνηση εμφανίζεται ως τιμητής του θεσμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, στην πράξη αυτό δεν έχει αποτυπωθεί στα οικονομικά των νομαρχιών. Αν και ψηφίστηκε ο νόμος για την οικονομική αυτοτέλεια των Ν.Α., με τον οποίο διαχωρίζονται τα προνομιακά επιδόματα από τους πόρους που θα λαμβάνουν οι νομαρχίες, αυτοί οι πόροι δεν ανέρχονται στο επιθυμητό ύψος προκειμένου να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στο έργο τους.
Παράλληλα, παραμένει άλυτο το ζήτημα της στελέχωσης των νομαρχιών, με τις περισσότερες να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα προσωπικού. Χαρακτηριστικό ότι η μεγαλύτερη νομαρχία της χώρας, αυτή της Αθήνας, διαθέτει ελάχιστους υπαλλήλους για την άσκηση ελέγχων που θεωρούνται κρίσιμοι για τη δημόσια υγεία. Ακόμη, συνεχίζεται η κυβερνητική πρακτική της αφαίρεσης αρμοδιοτήτων από τις Ν.Α. με έμμεσο τρόπο ή με τροπολογίες που περνούν εν κρυπτώ και χωρίς καμία διαβούλευση με την ΕΝΑΕ.
"Μπαλώματα" και εμπόδια στο ζήτημα των μεταναστών
"Αγκάθι" θα αποδειχθεί για άλλη μια χρονιά για το υπουργείο Εσωτερικών το ζήτημα των μεταναστών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. Η πολυδιαφημιζόμενη νέα μεταναστευτική πολιτική αποδείχθηκε κενή περιεχομένου, ενώ η τρίτη "ευκαιρία" που εξήγγειλε η κυβέρνηση δεν απέδωσε, καθώς μόλις 170.000 από τους 600.000 μετανάστες που βρίσκονταν παράνομα στη χώρα μπόρεσαν να την αξιοποιήσουν εξαιτίας των αυστηρών περιορισμών και των δυσβάσταχτων οικονομικών βαρών.
Αναγνωρίζοντας εκ των υστέρων την αποτυχία των μέτρων που προώθησε, αφού δεν έλαβε υπόψη της τις προτάσεις των μεταναστευτικών και αντιρατσιστικών οργανώσεων αλλά και του Συνηγόρου του Πολίτη όταν έπρεπε, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να προχωρήσει σε "μπαλώματα", διευρύνοντας τον κύκλο των δικαιολογητικών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι μετανάστες για να νομιμοποιηθούν.
Σοβαρά προβλήματα παρατηρούνται και στην εφαρμογή της οδηγίας για τους επί μακρόν διαμένοντες. Δύο χρόνια μετά την ψήφιση του μεταναστευτικού νόμου της κυβέρνησης, κανένας από τους νόμιμους μετανάστες δεν μπορεί να κάνει χρήση του συγκεκριμένου καθεστώτος. Ενδεικτικό είναι πως μόλις προ μηνών ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών οι όροι και οι προϋποθέσεις, με τις οποίες θα μπορούν να παίρνουν οι μετανάστες την ειδική αυτή άδεια πενταετούς διάρκειας. Ακόμη, όμως, και όταν αρχίσει να λειτουργεί η διαδικασία από το 2007 νέα εμπόδια περιμένουν τους μετανάστες, καθώς για να αποκτήσουν την πολυπόθητη αυτή άδεια θα πρέπει να παρακολουθήσουν πολλές ώρες μαθημάτων ελληνικών και ιστορίας και να περάσουν από εξετάσεις.
Τέλος, πέρα από τις διαρκείς κυβερνητικές εξαγγελίες για κοινωνική ένταξη των μεταναστών, μέχρι στιγμής δεν έχει προχωρήσει καμία ουσιαστική δράση στην κατεύθυνση αυτή, ενώ η απόκτηση πολιτικών δικαιωμάτων από νόμιμους μετανάστες με πολυετή διαμονή στη χώρα φαντάζει ακόμη μακρινό σενάριο. Δεδομένου μάλιστα ότι η κυβέρνηση συνδέει το δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές και μόνο εκλογές με την απόκτηση άδειας επί μακρόν διαμένοντος, ζήτημα είναι αν θα υπάρχουν ελάχιστοι μετανάστες το 2010 που θα μπορέσουν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα.
Από 1.1.2007 αλλάζει το σκηνικό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς αναλαμβάνουν καθήκοντα οι νέες δημοτικές αρχές που εξελέγησαν στις εκλογές του Οκτώβρη. Ωστόσο, αυτό που δεν αλλάζει είναι τα επιτακτικά αιτήματα των αιρετών.
Σήμα κινδύνου εξέπεμψε πρόσφατα το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ για αδυναμία των δήμων της χώρας να ανταποκριθούν σε βασικές του λειτουργικές υποχρεώσεις για το 2007. Κι αυτό γιατί ο κρατικός προϋπολογισμός επεφύλαξε για τους ΟΤΑ τέσσερις δυσάρεστες εκπλήξεις. Η πρώτη είναι ότι προβλέπει μηδενικές σχεδόν αυξήσεις των πόρων της Αυτοδιοίκησης. Η δεύτερη είναι ότι για τις μεταφερθείσες στην Αυτοδιοίκηση αρμοδιότητες (λειτουργία παιδικών σταθμών και αθλητικών χώρων, συντήρηση σχολείων, πολιτική προστασία) η κρατική επιχορήγηση παραμένει στα ίδια με το 2006 επίπεδα και για το 2007 ανεβάζει το έλλειμμα στα 262 εκατ. ευρώ.
Η τρίτη δυσάρεστη έκπληξη έχει να κάνει με την έλλειψη πρόβλεψης για την κάλυψη του κόστους των μεταφερόμενων προς την Αυτοδιοίκηση αρμοδιοτήτων, παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις και διαβεβαιώσεις των αρμόδιων υπουργών. Πρόκειται για το θέμα της μισθοδοσίας των συμβασιούχων - σχολικών φυλάκων, ΑΜΕΑ, εργαζόμενοι στο "Βοήθεια στο Σπίτι" - που με βάση το Π.Δ. Παυλόπουλου έχουν γίνει αορίστου χρόνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΕΔΚΕ, για να καλυφθεί το κόστος απαιτούνται 364,5 εκατ. ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό προβλέπονται μόνο 45 εκατ. ευρώ για τα ΚΕΠ. Καμία πρόβλεψη κρατικής χρηματοδότησης δεν υπάρχει και για την υπό μεταφορά στην Αυτοδιοίκηση αρμοδιότητα της Δημοτικής Αστυνομίας, για την οποία όπως τονίζει η ΚΕΔΚΕ δεσμεύτηκαν για το 2006 21 εκατ. ευρώ από πόρους των ΟΤΑ.
Τελευταία έκπληξη αποτελεί η μηδενική για άλλη μια χρονιά πρόβλεψη για την απόδοση των παρακρατηθέντων - υπεξαιρεθέντων, όπως τα έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος ο Πρ. Παυλόπουλος - πόρων της Τ.Α. από προηγούμενα έτη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΚΕΔΚΕ, οι πόροι αυτοί ανέρχονται στα 2,6 δισ. ευρώ.
Η σύγκρουση με την ΚΕΔΚΕ
Και ενώ η κυβέρνηση εμφανίζεται ασυνεπής σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της για τα οικονομικά των ΟΤΑ, ανοίγει ταυτόχρονα νέα μέτωπα μαζί τους. Το τελευταίο ήταν η αιφνιδιαστική προώθηση αλλαγών στον τρόπο εκλογής των συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης, ένα εικοσαήμερο μόλις πριν αρχίσουν οι διαδικασίες για την ανάδειξη των εκλεκτόρων από τα δημοτικά συμβούλια.
Παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις του ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε καμία αλλαγή του συστήματος ανάδειξης των τοπικών ενώσεων στους νομούς και του Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ, ο Πρ. Παυλόπουλος την τελευταία στην κυριολεξία στιγμή είδε προφανώς ότι δεν του βγαίνουν τα "κουκιά" και αποφάσισε να αλλάξει το σχετικό Π.Δ. Αν και ο ίδιος διατείνεται ότι πρόκειται απλώς για "αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας", στελέχη της ΚΕΔΚΕ καταγγέλλουν - όχι φυσικά οι "γαλάζιοι" δήμαρχοι - ότι στην πραγματικότητα \ενισχύει τις δυνάμεις της Αυτοδιοίκησης που πρόσκεινται στη Ν.Δ. και αποκλείει την εκπροσώπηση των μικρών κομμάτων\.
Οι λόγοι που η κυβέρνηση θέλει πάση θυσία να αποκτήσει κομματικό έλεγχο των οργάνων της Αυτοδιοίκησης και πιο συγκεκριμένα της ΚΕΔΚΕ είναι εκτός από πολιτικοί και οικονομικοί. Ειδικότερα, ενόψει της έναρξης από 1.1.2007 του Δ ΚΠΣ, συστήθηκε η "Δήμος Α.Ε.", με την υπογραφή μνημονίου μεταξύ ΚΕΔΚΕ και υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών. Η εταιρεία, η οποία θα έχει ως μοναδικό μέτοχο την ΚΕΔΚΕ και 13 παραρτήματα στις περιφέρειες της χώρας, θα έχει ως φορέας υλοποίησης την αρμοδιότητα δημοπράτησης των έργων της Αυτοδιοίκησης για την περίοδο 2007-2013 και σε αυτήν θα απευθυνθούν όλοι οι ΟΤΑ που δεν μπορούν να πιστοποιηθούν ως τελικοί δικαιούχοι.
Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος του εγχειρήματος αρκεί να αναλογιστεί δύο πράγματα: πρώτον, το 82% των πόρων πηγαίνει στην περιφέρεια και δεύτερον, ελάχιστοι δήμοι (κυρίως τα αστικά κέντρα) θα μπορέσουν να είναι τελικοί δικαιούχοι έργων. Έτσι, ουσιαστικά η "ΔΗΜΟΣ Α.Ε." θα έχει σχεδόν τον αποκλειστικό έλεγχο του παιχνιδιού. Με ένα νέο Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ της αρεσκείας της, όπως καταλαβαίνει κανείς, η κυβέρνηση θα μπορεί άνετα να ελέγξει πού και πώς θα κατευθυνθούν τα κονδύλια.
Από την αρχή της χρονιάς που κλείνει είχε άλλωστε δείξει ο Πρ. Παυλόπουλος πώς αντιλαμβάνεται την Αυτοδιοίκηση με τη θεσμοθέτηση του 42% - παρά τις μεγάλες αντιδράσεις από πλευράς των αιρετών - στην εκλογή δημάρχων και νομαρχών από την πρώτη Κυριακή. Την άνοιξη, επίσης, με τροπολογία του ο υπουργός Εσωτερικών αποφάσισε να ικανοποιήσει τις αυτονομιστικές διαθέσεις ορισμένων πρώην κοινοτήτων, όπως το Βραχάσι, επιφέροντας ένα σοβαρό πλήγμα στον "Καποδίστρια".
Ξανανοίγει το θέμα των συμβασιούχων
Οι συμβασιούχοι θα αποδειχθούν για άλλη μια φορά "πονοκέφαλος" για τον υπουργό Εσωτερικών. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των κρίσεων των υπηρεσιακών συμβουλίων από το ΑΣΕΠ τον περασμένο Σεπτέμβρη, αποδείχθηκε ότι μόλις ένας στους δύο ή αλλιώς 32.924 εξασφάλισαν τελικά το εισιτήριο της μονιμοποίησης.
Για τους κομμένους, λοιπόν, συμβασιούχου ο μόνος δρόμος που απέμενε ήταν τα πολιτικά δικαστήρια. Δύο μήνες μετά, όμως, ήρθε η απόφαση-σοκ της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με την οποία το ΑΣΕΠ και μόνο αυτό είναι αρμόδιο για να καθορίσει τις εργασιακές σχέσεις των συμβασιούχων. Μάλιστα, κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο, νομίμως δεν εκδίδονται τα εντάλματα πληρωμής όσων είχαν δικαιωθεί στα δικαστήρια.
Μετά από αυτά, η Κομισιόν ξανανοίγει το θέμα, ύστερα και από σχετικές ερωτήσεις του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ \Δ. Παπαδημούλη\, και δεν αποκλείεται να υπάρχουν το επόμενο διάστημα εξελίξεις. Πριν από δεκαπέντε μέρες περίπου ο αρμόδιος επίτροπος \Σπίντλα\ έδωσε νέα κατηγορηματική απάντηση στον ευρωβουλευτή, στην οποία τονίζει ότι η άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να εφαρμόσει τις αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων για τους συμβασιούχους "εγείρει πράγματι θέμα ορθής εφαρμογής της οδηγίας 1999/70/ΕΚ", καθώς και ότι η Κομισιόν έχει ήδη ξεκινήσει διαδικασία διερεύνησης του ζητήματος.
Κομματικοποίηση για άλλη μια χρονιά στο δημόσιο
Σε ό,τι αφορά τη δημόσια διοίκηση, για άλλη μια χρονιά χαρακτηριστικό της θα είναι η κομματικοποίηση. Μπορεί να ψηφίστηκε μεν ο νέος δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας, αλλά το νέο σύστημα ανάδειξης με αντικειμενικά κριτήρια προϊσταμένων και διευθυντών στις δημόσιες υπηρεσίες που προβλέπει αποδεικνύεται, σε πρώτη φάση, δώρο άδωρο αφού παραπέμπεται για το 2008.
Όπως προβλέπεται στις μεταβατικές διατάξεις του κώδικα, οι "ημέτεροι" διευθυντές, που τοποθέτησε η κυβέρνηση με το νόμο Παυλόπουλου του 2004, μένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους μέχρι το τέλος της θητείας τους, ενώ για όσους η θητεία λήξει μέσα στο 2007 οι κρίσεις θα γίνουν και πάλι με τον νόμο Παυλόπουλου. Μάλιστα, με μια εντέχνως διατυπωμένη διάταξη, δίνεται ένα ακόμη χρονικό περιθώριο προστασίας των στελεχών αυτών, τουλάχιστον μέχρι την τυπική ολοκλήρωση της κυβερνητικής θητείας, αφού ορίζεται ότι εφόσον η νέα επιλογή προϊσταμένων γίνει εντός τριών μηνών από την 1/1/2008 δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του νέου κώδικα. Και όλα αυτά την ώρα που εκατοντάδες κρίσεις τέτοιων ανώτατων στελεχών ακυρώνονται δικαστικά ως μη αξιοκρατικές, ακόμη και από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε μια επιχείρηση ελέγχου των νέων προσλήψεων στο δημόσιο τομέα. Βασικό όπλο για την προώθηση αυτών που προτιμά στους πίνακες κατάταξης των προκηρύξεων των φορέων υπήρξε η καθιέρωση της προφορικής συνέντευξης. Αν και το ΑΣΕΠ έχει εκφράσει τη διαφωνία του με τη διαδικασία αυτή και έχει μπλοκάρει δεκάδες απόπειρες από φορείς για εφαρμογή της συνέντευξης, η κυβέρνηση με όχημα το νόμο Αλογοσκούφη για τις ΔΕΚΟ κατάφερε να ακυρώσει ακόμη και τον ίδιο το ρόλο της ανεξάρτητης αρχής.
Πατώντας στο νόμο αυτό, εκδόθηκαν σειρά υπουργικών αποφάσεων με τις οποίες εξαιρούνται από τον έλεγχο του ΑΣΕΠ μεγάλοι φορείς του δημοσίου, όπως ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ, ΕΘΕΛ και άλλοι. Αποτέλεσμα ήταν οι φορείς αυτοί να μπορούν να διαμορφώνουν κατά το δοκούν προκηρύξεις, εισάγοντας αναξιοκρατικά κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα της ΔΕΗ για περίπου 2.000 θέσεις, το οποίο προκάλεσε αναταράξεις και στους κόλπους του ίδιου του ΑΣΕΠ για το κατά πόσο έπρεπε να εγκριθεί. Σύμφωνα με την προκήρυξη της ΔΕΗ, όχι μόνο θα ισχύσει η διαδικασία της συνέντευξης στις προσλήψεις, αλλά θα την διενεργούν και απόλυτα ελεγχόμενες από το διευθύνοντα σύμβουλο του φορέα επιτροπές.
Εξάλλου, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης από την ημέρα που ανέλαβε ότι θα ικανοποιήσει το πάγιο αίτημα της ΑΔΕΔΥ για νέο ενιαίο μισθολόγιο, που θα έδινε τέλος στο χορό των επιδομάτων και στους υπαλλήλους πολλών ταχυτήτων, ακόμη δεν έχει γίνει καμία μελέτη για την εφαρμογή του ούτε και καμία ουσιαστική συζήτηση με την ΑΔΕΔΥ. Μάλιστα, προ καιρού ο υπουργός Οικονομιμών Γ. Αλογοσκούφης έβαλε θέμα εφαρμογής του νέου μισθολογίου από το 2008, παραπέμποντας ουσιαστικά στην επόμενη κυβέρνηση το θέμα.
Κοροϊδία για τα βαρέα και ανθυγιεινά
Καμία εξέλιξη δεν υπάρχει και στο ζήτημα των βαρέων και ανθυγιεινών στην ΑΔΕΔΥ και ιδιαίτερα στην Αυτοδιοίκηση, παρόλο που το υπουργείο είχε υποσχεθεί ότι όταν οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ θα έληγαν πολυήμερη απεργία που είχαν κάνει θα συστηνόταν επιτροπή, η οποία εντός λίγων μηνών θα κατέληγε για το ποιες κατηγορίες θα εντάσσονταν στην κατηγορία. Για κοροϊδία κάνει λόγο η ΠΟΕ-ΟΤΑ, η οποία έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για το θέμα.
Ένα νέο πρόβλημα, όμως, προστίθεται για τους εργαζόμενους στην Αυτοδιοίκηση. Από 1.1.2007 με το νέο δημοτικό κώδικα πρέπει να αρχίσει η διαδικασία εξυγίανσης των δημοτικών επιχειρήσεων. Αρκετοί δήμοι θα αναγκαστούν να κλείσουν δημοτικές επιχειρήσεις τους είτε γιατί είναι ζημιογόνες είτε γιατί δεν εντάσσονται στις κατηγορίες που επιτρέπει ο κώδικας.
Ερωτηματικό, έτσι, παραμένει τι θα γίνει με τους εκατοντάδες εργαζόμενους σ αυτές. Το υπουργείο Εσωτερικών έχει βάλει τους ίδιους τους δήμους να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά, λέγοντας ότι ή πρέπει να τους απολύσει ή αν θέλει, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να τους μεταφέρει στις κεντρικές υπηρεσίες των δήμων. Όπως καταλαβαίνει κανείς, η επιλογή για τους δημάρχους φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη, καθώς αφ ενός υπάρχει κόστος από οποιαδήποτε απόφαση για απόλυση εργαζομένων, αφ ετέρου είναι γνωστό το οικονομικό πρόβλημα των δήμων, που θα ενταθεί αν προστεθούν και αυτοί οι εργαζόμενοι στη μισθοδοσία.
Νίπτει τας χείρας του για τα σκουπίδια
Για άλλη μια φορά το νέο έτος βρίσκει την πρωτεύουσα όμηρο των σκουπιδιών, αφού και το ενδιάμεσο κύτταρο που λειτούργησε μετά το κλείσιμο της χωματερής των Άνω Λιοσίων το καλοκαίρι, έχει πλέον υπερκορεσθεί. Παρότι με κυβερνητική παρέμβαση αποφασίστηκε να δοθεί η αρμοδιότητα δημοπράτησης και επιλογής αναδόχων στην περιφέρεια Αττικής, ο υπουργός Εσωτερικών νίπτει τας χείρας του μπροστά στις τεράστιες καθυστερήσεις στη δημιουργία νέων ΧΥΤΑ. Δεν είναι λίγες και οι φωνές εκείνων που υποστηρίζουν πως το ότι δεν υπήρξε κανένας επίσημος ανάδοχος και δεν ξεκίνησε καμία διαδικασία πριν τις εκλογές του Οκτώβρη ήταν σκόπιμο, καθώς η κυβέρνηση φοβόταν το πολιτικό κόστος με δεδομένες τις έντονες αντιδράσεις από τις περιοχές που έχουν επιλεγεί.
Άλυτο το πρόβλημα προσωπικού στις νομαρχίες
Την ώρα, που η κυβέρνηση εμφανίζεται ως τιμητής του θεσμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, στην πράξη αυτό δεν έχει αποτυπωθεί στα οικονομικά των νομαρχιών. Αν και ψηφίστηκε ο νόμος για την οικονομική αυτοτέλεια των Ν.Α., με τον οποίο διαχωρίζονται τα προνομιακά επιδόματα από τους πόρους που θα λαμβάνουν οι νομαρχίες, αυτοί οι πόροι δεν ανέρχονται στο επιθυμητό ύψος προκειμένου να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στο έργο τους.
Παράλληλα, παραμένει άλυτο το ζήτημα της στελέχωσης των νομαρχιών, με τις περισσότερες να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα προσωπικού. Χαρακτηριστικό ότι η μεγαλύτερη νομαρχία της χώρας, αυτή της Αθήνας, διαθέτει ελάχιστους υπαλλήλους για την άσκηση ελέγχων που θεωρούνται κρίσιμοι για τη δημόσια υγεία. Ακόμη, συνεχίζεται η κυβερνητική πρακτική της αφαίρεσης αρμοδιοτήτων από τις Ν.Α. με έμμεσο τρόπο ή με τροπολογίες που περνούν εν κρυπτώ και χωρίς καμία διαβούλευση με την ΕΝΑΕ.
"Μπαλώματα" και εμπόδια στο ζήτημα των μεταναστών
"Αγκάθι" θα αποδειχθεί για άλλη μια χρονιά για το υπουργείο Εσωτερικών το ζήτημα των μεταναστών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. Η πολυδιαφημιζόμενη νέα μεταναστευτική πολιτική αποδείχθηκε κενή περιεχομένου, ενώ η τρίτη "ευκαιρία" που εξήγγειλε η κυβέρνηση δεν απέδωσε, καθώς μόλις 170.000 από τους 600.000 μετανάστες που βρίσκονταν παράνομα στη χώρα μπόρεσαν να την αξιοποιήσουν εξαιτίας των αυστηρών περιορισμών και των δυσβάσταχτων οικονομικών βαρών.
Αναγνωρίζοντας εκ των υστέρων την αποτυχία των μέτρων που προώθησε, αφού δεν έλαβε υπόψη της τις προτάσεις των μεταναστευτικών και αντιρατσιστικών οργανώσεων αλλά και του Συνηγόρου του Πολίτη όταν έπρεπε, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να προχωρήσει σε "μπαλώματα", διευρύνοντας τον κύκλο των δικαιολογητικών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι μετανάστες για να νομιμοποιηθούν.
Σοβαρά προβλήματα παρατηρούνται και στην εφαρμογή της οδηγίας για τους επί μακρόν διαμένοντες. Δύο χρόνια μετά την ψήφιση του μεταναστευτικού νόμου της κυβέρνησης, κανένας από τους νόμιμους μετανάστες δεν μπορεί να κάνει χρήση του συγκεκριμένου καθεστώτος. Ενδεικτικό είναι πως μόλις προ μηνών ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών οι όροι και οι προϋποθέσεις, με τις οποίες θα μπορούν να παίρνουν οι μετανάστες την ειδική αυτή άδεια πενταετούς διάρκειας. Ακόμη, όμως, και όταν αρχίσει να λειτουργεί η διαδικασία από το 2007 νέα εμπόδια περιμένουν τους μετανάστες, καθώς για να αποκτήσουν την πολυπόθητη αυτή άδεια θα πρέπει να παρακολουθήσουν πολλές ώρες μαθημάτων ελληνικών και ιστορίας και να περάσουν από εξετάσεις.
Τέλος, πέρα από τις διαρκείς κυβερνητικές εξαγγελίες για κοινωνική ένταξη των μεταναστών, μέχρι στιγμής δεν έχει προχωρήσει καμία ουσιαστική δράση στην κατεύθυνση αυτή, ενώ η απόκτηση πολιτικών δικαιωμάτων από νόμιμους μετανάστες με πολυετή διαμονή στη χώρα φαντάζει ακόμη μακρινό σενάριο. Δεδομένου μάλιστα ότι η κυβέρνηση συνδέει το δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές και μόνο εκλογές με την απόκτηση άδειας επί μακρόν διαμένοντος, ζήτημα είναι αν θα υπάρχουν ελάχιστοι μετανάστες το 2010 που θα μπορέσουν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα.
