Θέλουν σχίσμα στη ΓΣΕΕ; Να το πουν, να κριθούν...

Ο Συνασπισμός εξακολουθεί να κρατά πολύ υψηλά ποσοστά στα γκάλοπ, ακόμα όμως και οι ψηφοφόροι του ζητούν τη συγκρότηση κυβερνητικών θέσεων. Συμφωνείτε ή αρκεί ο ακτιβισμός;

Πράγματι τα δημοσκοπικά δεδομένα παραμένουν υψηλά για το ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα για μια μεγάλη πια περίοδο. Και είναι άχαρο το να βγαίνουν διάφοροι και να επισημαίνουν μια κάποια επιβράδυνση της ανόδου ή κάποια ελαφρά μείωσή της. Οι εξελίξεις δεν θα εξαρτηθούν από την απλή πάροδο του χρόνου! Συμφωνώ ότι θα σχετίζονται με την προώθηση με μια πολύ πιο οργανωμένη διαμόρφωση συνολικότερων προγραμματικών και πολιτικών προτάσεων. Αλλά να μην παίζουμε με τα λόγια : «κυβερνητικές θέσεις» δεν σημαίνει λεπτομερείς επεξεργασίες διαταγμάτων και μέτρων, μπορεί να χρειαστεί και κάτι τέτοιο όταν είναι ώριμο και πολιτικά χρήσιμο, όπως ήταν πέρυσι η απόπειρα να υπάρξει πλήρες σχέδιο μεταρρύθμισης της Ανώτατης Παιδείας και της Έρευνας. Εκείνο που απαιτείται σήμερα συνολικά και συνεκτικά είναι η διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών στα μεγάλα και επίκαιρα ζητήματα ή ως προς αυτά που οι αναλύσεις μας λένε ότι θα επέλθουν σύντομα (θυμίζω το καλό παράδειγμα της προετοιμασίας μας ως προς την κλιματική αλλαγή γενικώς και τις φυσικές καταστροφές του καλοκαιριού ιδιαίτερα...). Με μια τέτοια προσπάθεια αναπτύσσεται μια άλλη κουλτούρα άσκησης της δημόσιας παρέμβασης, και επιπλέον αναδεικνύεται εμμέσως ή αμέσως και η ιδεολογική και κοινωνικά και πολιτική φυσιογνωμία μιας διαφορετικής αριστεράς. Αν αυτά προχωρήσουν, και η διατύπωση πολιτικών προτάσεων θα είναι πιο εύλογη και πιο πειστική...

Και στο θέμα των συμμαχιών; Μπορεί να υπάρχει κυβερνητική πρόταση χωρίς τη σοσιαλδημοκρατία και μόνο με τις δυνάμεις και τα κόμματα της Αριστεράς;

Υπάρχει η διαφορά μεταξύ αναγκαίας και ικανής συνθήκης. Ο δημοκρατικός δρόμος προς το σοσιαλισμό, που είναι το συστατικό στρατηγικό σχέδιο της ανανεωτικής αριστεράς περιλαμβάνει και ως αναγκαίο στοιχείο του την προγραμματική και πολιτική σύγκλιση με τον κόσμο και πολιτικές δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας γενικώς. Αλλά δεν είναι και ικανή συνθήκη. Χρειάζεται ασφαλώς και η αναθεώρηση και ανασυγκρότηση αυτού του κόσμου, και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, με αναβάθμιση των δικών του ιστορικών στοιχείων που τον ανέδειξαν. Και για μια τέτοια ανασυγκρότηση δεν αρκεί μόνο η διαμόρφωση μιας «κυβερνητικής πρότασης» εν εργαστηρίω. Αυτά αναδεικνύονται μέσα στην πολιτική αντιπαράθεση και την κοινωνική κινητοποίηση, από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές, από τις οποίες απαιτείται πολλή πολιτική και ιδεολογική δουλειά στον κόσμο όπως αναπτύσσεται σήμερα.

Με βάση, πάντως, τον εκλογικό νόμο προεκλογική συμμαχία ΠΑΣΟΚ- ΣΥΝ ή γίνεται τώρα ή δεν γίνεται καθόλου- ωστόσο ελάχιστοι συζητούν γι αυτή...

Δεν υποτιμώ καθόλου τις εκλογικές συμμαχίες και τις εξελίξεις που μπορούν να πυροδοτήσουν, προς... όλες τις κατευθύνσεις. Δεν μπορούν όμως να παρουσιάζονται ως απλές τακτικές επιλογές και μόνον. Και δεν είμαι βέβαιος ότι έως τις επόμενες εκλογές μπορούν προχωρήσουν ουσιαστικές προγραμματικές και πολιτικές συγκλίσεις, τόσες και τέτοιες που να δίνουν αξιοπιστία και πειστικότητα στο εγχείρημα. Πάρτε σαν απλό αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα την απότομη στροφή του ΠΑΣΟΚ ως προς την πρόσφατη υπόθεση του ονόματος της γειτονικής χώρας, μια στροφή που κλείνει πόρτες σε ενδεχόμενες λύσεις και μας γυρίζει χρόνια πίσω...

Γιατί, ωστόσο, κ. Παπαγιαννάκη τα δύο κόμματα αρνούνται και το διάλογο για το πού συμφωνούν και πού διαφωνούν; Τόσο κακό είναι; Θα χάσει ο ΣΥΝ τη... φυσιογνωμία του;

Στο πολιτικό μας σύστημα έχει επικρατήσει πλήρως η αντίληψη ότι όταν δέχεσαι να μπεις σε ένα διάλογο είσαι και υποχρεωμένος να βγεις από αυτόν με κάποια συμφωνία, η οποία μάλιστα είναι προαποφασισμένη και οπωσδήποτε κακή για σένα! Υπάρχουν βέβαια προηγούμενα προσχηματικών διαλόγων, ιδίως όταν τους εξαγγέλλουν οι κυβερνήσεις, και που συχνά κατέληξαν σε απλή προσπάθεια χειραγώγησης ή «έκθεσης» του συνομιλητή. Ο όποιος προτεινόμενος διάλογος πρέπει να κρίνεται από τη σοβαρότητα της πρότασης σε σχέση με τα πραγματικά προβλήματα, τη συναίνεση ως προς τα θέματα της ημερήσιας διάταξής του και την αξιοπιστία τους, το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής του και τη δημόσια διακήρυξη του ανοιχτού χαρακτήρα του, ότι δηλαδή μπορούν να συζητηθούν συγκεκριμένα ζητήματα, αλλά η τελική ενδεχόμενη συμφωνία θα εξαρτάται από την τελική αξιολόγηση του συνόλου των σημείων του διαλόγου στο τέλος του... Αυτά οι διπλωμάτες τα ξέρουν καλά, αλλά οι διαπραγματευτές των πολιτικών δυνάμεων τα παραμερίζουν υπερηφάνως για κυρίως επικοινωνιακούς λόγους που αφορούν τους οπαδούς τους όπως όμως τέτοιες πρακτικές τους διαμορφώνουν...

Το ΚΚΕ σας κατηγορεί που χαρακτηρίσατε τη Σύμβαση ΓΣΕΕ- ΣΕΒ «όχι πολύ κακή». Επιμένετε; Και πώς χαρακτηρίζετε τη στάση δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ στο Πεδίον του Άρεως;

Είπα ότι δεν με ικανοποιεί και την βρίσκω «άψυχη», αλλά και ότι ακούω και εκτιμήσεις ότι δεν ήταν και πολύ κακή. Πρόσθεσα δε ότι είναι αδόκιμο να κρίνονται ισοπεδωτικά οι συνδικαλιστικές ηγεσίες που υπέγραψαν όταν δεν εκτίθενται όλες οι παράμετροι των τελικών τους αποφάσεων, και ότι κριτική και επιτρέπεται και επιβάλλεται στον ίδιο το χώρο του συνδικαλισμού, και ότι δεν μετέχεις σε μια εκδήλωση για να την υβρίζεις και την απαξιώνεις, αλλιώς τι νόημα να μετέχεις σε αυτήν; Και επιπλέον απέρριψα τους χαρακτηρισμούς «πουλημένοι» και «εξωνημένοι». Δεν ανήκουν στο δικό μου πολιτικό λεξιλόγιο...Τώρα αν υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να αποσχιστούν από το συνδικαλιστικό κίνημα όπως εκφράζεται σήμερα, μπορούν να έχουν λόγους να το κάνουν, αλλά με σαφείς εξηγήσεις και έστω και σκληρές πρωτοβουλίες. Για να μπορέσουμε να κρίνουμε οι υπόλοιποι τις όποιες εναλλακτικές λύσεις και την προοπτική τους...

Παράπλευρα κέντρα εξουσίας στον ΣΥΝ

Πιστεύετε όντως πως υπάρχουν «ιδιοκτησιακές αντιλήψεις» στον ΣΥΝ;

Είπα ότι κάθε ισχυρή πλειοψηφία έχει την τάση να φέρεται συχνά με τέτοιες αντιλήψεις, που δεν ανταποκρίνονται όμως στην ιστορία και την κουλτούρα του χώρου.

Ο κ. Κουβέλης δήλωσε πρόσφατα πως δημιουργούνται «παράπλευρα κέντρα». Συμφωνείτε;

Όταν τα όργανα πολλαπλασιάζονται, επίσημα ή και ατύπως, και οι καταμερισμοί αρμοδιοτήτων και ευθυνών δεν καθορίζονται με αυστηρότητα και αναγνωρισιμότητα, τέτοια «κέντρα» μπορούν να προκύψουν, εις βάρος διαφάνειας αλλά και αποτελεσματικότητας.

Ενόψει των Ευρωεκλογών, ποια θα πρέπει να είναι η θέση ΣΥΝ και ΣΥΡΙΖΑ για την Ε.Ε.;

Ειλικρινά δεν ξέρω αν θα υπάρξει αρκετή σύγκλιση ως προς τις θέσεις και τα θέματα της προεκλογικής εκστρατείας. Για την ώρα υπάρχει ως προς την απόρριψη της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης, που θεωρώ ότι βασίζεται κυρίως σε συγκυριακά πολιτικά στοιχεία και όχι σε ένα βαθύτερο στοχασμό ως προς το μέλλον και την κρισιμότητα της πολιτικής ενοποίησης. Υπάρχει επίσης ως προς την αντιπολίτευση σε συγκεκριμένες αποφάσεις και ρυθμίσεις, δικαιολογημένα σε πολλές περιπτώσεις...

Τις εξελίξεις στο ΚΚΕ πώς τις κρίνετε;

Μου φαίνονται κοινοβουλευτικά τουλάχιστον αδόκιμες. Ας κρίνουν τα μέλη του και βεβαίως οι ψηφοφόροι του που σταύρωσαν τους αποσυρόμενους βουλευτές...