Συμβολή στη συζήτηση για τον ΣΥΡΙΖΑ
Σπύρος Λυκούδης, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2009-10-31
Ο ΣΥΝ στις αρχές της δεκαετίας προχώρησε σε μια σημαντική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της γενικής μας κατεύθυνσης για τη συνεργασία των δυνάμεων της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς και της Οικολογίας.
Πρωτοστάτησε στη συγκρότηση του Χώρου Διαλόγου και κοινής Δράσης της Αριστεράς. Συγγενείς πολιτικές δυνάμεις προς το ΣΥΝ όπως η ΑΚΟΑ, η ΚΕΔΑ αλλά και ανένταχτοι αγωνιστές ήταν οι πρώτοι και βασικοί εταίροι αυτού του χώρου συνεργασίας.
Αυτή η πρωτοβουλία που στηρίχτηκε με ομοφωνία και συσπείρωση του συνόλου του κόμματος μας είχε ιδιαιτέρως θετικά αποτελέσματα, αφού μετά από πολλά χρόνια έδινε για πρώτη φορά τόπο, χρόνο και χώρο για διάλογο και κοινή δράση σε διάσπαρτες δυνάμεις της σύγχρονης ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα και μπροστά στις εκλογές του 2004 η πλειοψηφία του κόμματός μας προχώρησε στην μετεξέλιξη του ΧΔΚΔΑ σε πολιτικό εκλογικό σχήμα, τον ΣΥΡΙΖΑ, με τον οποίο και δώσαμε τη μάχη των εκλογών.
Αργότερα με αποφάσεις των Συνεδρίων μας, προχωρήσαμε σε περαιτέρω μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε πολιτική συμμαχία στην οποία προσχώρησαν και άλλες κινήσεις της Αριστεράς και με την μορφή της οποίας φτάσαμε μέχρι σήμερα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και είναι ένα σχήμα με πολύ μεγάλες εσωτερικές δυσκολίες γιατί συμπράττουν και συμπορεύονται σ΄αυτόν, αριστερές δυνάμεις με διαφορετικές ή ριζικά αντίθετες θεωρήσεις σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής πρακτικής.
Θα πείσει ότι μπορεί να υπάρξει ως θετικό εγχείρημα μόνο εάν συνεχίσει την παρουσία και την δράση του με δεδομένη, αναμφισβήτητη και σεβαστή την εσωτερική του διαφορετικότητα, χωρίς μικρομεγαλισμούς αλλά και χωρίς την παιδαριώδη και γραφική αντίληψη ότι αποτελεί ένα μαζικό χώρο κατάλληλο για εισοδισμό.
Σήμερα βρισκόμαστε κατά τη γνώμη πολλών συντρόφων, εντός αλλά εκτός ΣΥΝ, μπροστά σε μια καμπή. Πρέπει να προσδιορίσουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια τον χαρακτήρα και τον τρόπο λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Μετά την διαλυτική εικόνα του καλοκαιριού και κυρίως μετά την απίστευτη κατά του ΣΥΝ πολεμική από συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την αμφισβήτηση και υπονόμευση του προέδρου του και μετά την γελοιοποιητική απόφαση περί…11 αρχηγών που μας διέσυρε κυριολεκτικά, προφανώς υπάρχει ανάγκη αποσαφήνισης του σημερινού status αλλά και του μέλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ αν θέλουμε να υπάρξει τέτοιο.
Έχουν κατατεθεί στο Κόμμα μας απόψεις, ιδέες και προτάσεις πάνω σ΄αυτό το ζήτημα
Πιο συγκροτημένες και συγκεκριμένες οι προτάσεις στο 8σέλιδο κείμενο του σ. Α.Φ.
Στο πρώτο μέρος αυτού του κειμένου στις πολιτικές του παρατηρήσεις βρίσκουμε πολλά σημεία στα οποία είμαστε σύμφωνοι. Στην πρότασή του όμως για την οργανωτική δομή και την λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ είμαστε αντίθετοι. Με βάση αυτή την πρόταση για μέλη που συνέρχονται και ψηφίζουν, εκλέγουν αντιπροσωπευτικά σώματα και αυτά με τη σειρά τους εκλέγουν Γραμματεία δηλαδή ηγεσία και αποφασίζουν για όλα τα ζητήματα, τρέχοντα ή και κορυφαία με πλειοψηφίες και μειοψηφίες, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτείται ως ένα κλασσικού τύπου κόμμα.
Σε οργανωτικό επίπεδο τίποτα περισσότερο δεν χρειάζεται για την συγκρότηση ενός κόμματος. Δεν είναι αυτή η πρόθεση βεβαίως της πρότασης Α.Φ. αλλά γι΄αυτό και η σύγχυση θα είναι απόλυτη και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ επισφαλές.
Η ιστορία της Αριστεράς στη χώρα μας και κυρίως η πιο πρόσφατη, είναι άκρως διδακτική γι΄αυτές τις περιπτώσεις.
Τον εκβιαστικό για τα πράγματα βολονταρισμό η ζωή τον αφήνει πίσω της.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
1. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αυτό για το οποίο συγκροτήθηκε δηλαδή μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ αυτόνομων κομμάτων και κινήσεων της Αριστεράς. Που σήμερα είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η προσπάθεια για συνάντηση του με το χώρο των Οικολόγων Πράσινων και πολιτών που αναφέρονται στο Δημοκρατικό Σοσιαλισμό.
2. Πολιτική συμμαχία δεν σημαίνει ιδεολογική ταύτιση (άλλωστε αυτή αποκλείεται να υπάρξει μεταξύ των σημερινών συνιστωσών) αλλά απαιτεί ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ στις εκτιμήσεις, τους στόχους και την πολιτική πρακτική της Αριστεράς από τους εταίρους του σχήματος. Επομένως απαιτείται άμεση, σοβαρή, σε βάθος και ειλικρινής πολιτική συζήτηση μεταξύ των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική πλατφόρμα του σχήματος.
3. Αποσαφήνιση της οργανωτικής του δομής:
α) Μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ έχει τόσα μέλη όσα οι επιμέρους δυνάμεις που την συγκροτούν. πχ Μια συμμαχία 5 κομμάτων ή κινήσεων έχει 5 μέλη. 11 κομμάτων ή κινήσεων έχει 11 μέλη κλπ. Έτσι υπάρχουν τα συμμαχικά σχήματα σε όλες τις εποχές, σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου. Έτσι συγκροτείται και ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα μέλη των δυνάμεων που τον συγκροτούν παραμένουν μέλη των αυτόνομων συνιστωσών του. Αν υπάρχουν πολίτες σε οποιονδήποτε χώρο κατοικίας ή εργασίας οι οποίοι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ αισθάνονται πολιτικοί φίλοι του, δεν είναι ενταγμένοι σε καμμιά συνιστώσα και επιθυμούν να συνδεθούν μαζί του στο πλαίσιο της καθημερινής πολιτική του δράσης, μπορούν να συμπεριληφθούν σε τοπικό κατάλογο ανένταχτων του ΣΥΡΙΖΑ και να αποκτήσουν την ίδια ακριβώς σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που έχουν και όλα τα άλλα μέλη των συνιστωσών του.
Αυτό είναι και μια ευκαιρία για να διευκρινιστεί που και πόσοι ανένταχτοι δηλώνουν την πολιτική τους βούληση για τέτοιου τύπου δραστηριοποίηση.
β) Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί με την ετήσια πανελλαδική του σύσκεψη και την συντονιστική του Γραμματεία κεντρικά.
Η πανελλαδική σύσκεψη είναι πλουραλιστική και συγκροτείται με αντιπροσωπευτικότητα που αντιστοιχείται στην πανελλαδική του διάρθρωση και στη βάση της δύναμης των συνιστωσών μέσα από τον αριθμό των μελών τους και του καταλόγου των ανένταχτων. Στην Συντονιστική Γραμματεία μετέχουν υποχρεωτικά όλες οι συνιστώσες.
γ) Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί στη βάση της συναίνεσης και της ομοφωνίας. Στα τρέχοντα ζητήματα πολιτικής αν υπάρχουν διαφωνίες αναζητείται μέσα από επανειλημμένες προσεγγίσεις η συναίνεση και η ομοφωνία.
Σε μια πολιτική συμμαχία της οποίας κυρίαρχο στοιχείο είναι ο πλουραλισμός, η αποτελεσματικότητα στις αποφάσεις προϋποθέτει η πραγματικότητα των μεγεθών να σέβεται τον πλουραλισμό και ο πλουραλισμός να σέβεται την πραγματικότητα των μεγεθών.
Εάν παρά την επίμονη προσπάθεια υπάρξουν ζητήματα στα οποία η διαφωνία παραμένει η πολιτική συμμαχία δεν καταργεί ούτε ακυρώνει την αυτοτέλεια των συνιστωσών. Σε θέματα στα οποία υπάρχουν διαφορετικές απόψεις η συμφωνία δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Επομένως η κάθε συνιστώσα μπορεί να εκφράζει και δημόσια την επιμέρους πολιτική της θέση. Κάτι τέτοιο επιτρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις και τη δημόσια δράση του ΣΥΝ στην κοινωνία ως κόμμα μακράς πνοής.
δ) Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ είναι επικεφαλής των εκλογικών ψηφοδελτίων και ως Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας είναι και επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ.
Σπύρος Λυκούδης
Πρωτοστάτησε στη συγκρότηση του Χώρου Διαλόγου και κοινής Δράσης της Αριστεράς. Συγγενείς πολιτικές δυνάμεις προς το ΣΥΝ όπως η ΑΚΟΑ, η ΚΕΔΑ αλλά και ανένταχτοι αγωνιστές ήταν οι πρώτοι και βασικοί εταίροι αυτού του χώρου συνεργασίας.
Αυτή η πρωτοβουλία που στηρίχτηκε με ομοφωνία και συσπείρωση του συνόλου του κόμματος μας είχε ιδιαιτέρως θετικά αποτελέσματα, αφού μετά από πολλά χρόνια έδινε για πρώτη φορά τόπο, χρόνο και χώρο για διάλογο και κοινή δράση σε διάσπαρτες δυνάμεις της σύγχρονης ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα και μπροστά στις εκλογές του 2004 η πλειοψηφία του κόμματός μας προχώρησε στην μετεξέλιξη του ΧΔΚΔΑ σε πολιτικό εκλογικό σχήμα, τον ΣΥΡΙΖΑ, με τον οποίο και δώσαμε τη μάχη των εκλογών.
Αργότερα με αποφάσεις των Συνεδρίων μας, προχωρήσαμε σε περαιτέρω μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε πολιτική συμμαχία στην οποία προσχώρησαν και άλλες κινήσεις της Αριστεράς και με την μορφή της οποίας φτάσαμε μέχρι σήμερα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και είναι ένα σχήμα με πολύ μεγάλες εσωτερικές δυσκολίες γιατί συμπράττουν και συμπορεύονται σ΄αυτόν, αριστερές δυνάμεις με διαφορετικές ή ριζικά αντίθετες θεωρήσεις σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής πρακτικής.
Θα πείσει ότι μπορεί να υπάρξει ως θετικό εγχείρημα μόνο εάν συνεχίσει την παρουσία και την δράση του με δεδομένη, αναμφισβήτητη και σεβαστή την εσωτερική του διαφορετικότητα, χωρίς μικρομεγαλισμούς αλλά και χωρίς την παιδαριώδη και γραφική αντίληψη ότι αποτελεί ένα μαζικό χώρο κατάλληλο για εισοδισμό.
Σήμερα βρισκόμαστε κατά τη γνώμη πολλών συντρόφων, εντός αλλά εκτός ΣΥΝ, μπροστά σε μια καμπή. Πρέπει να προσδιορίσουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια τον χαρακτήρα και τον τρόπο λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Μετά την διαλυτική εικόνα του καλοκαιριού και κυρίως μετά την απίστευτη κατά του ΣΥΝ πολεμική από συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την αμφισβήτηση και υπονόμευση του προέδρου του και μετά την γελοιοποιητική απόφαση περί…11 αρχηγών που μας διέσυρε κυριολεκτικά, προφανώς υπάρχει ανάγκη αποσαφήνισης του σημερινού status αλλά και του μέλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ αν θέλουμε να υπάρξει τέτοιο.
Έχουν κατατεθεί στο Κόμμα μας απόψεις, ιδέες και προτάσεις πάνω σ΄αυτό το ζήτημα
Πιο συγκροτημένες και συγκεκριμένες οι προτάσεις στο 8σέλιδο κείμενο του σ. Α.Φ.
Στο πρώτο μέρος αυτού του κειμένου στις πολιτικές του παρατηρήσεις βρίσκουμε πολλά σημεία στα οποία είμαστε σύμφωνοι. Στην πρότασή του όμως για την οργανωτική δομή και την λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ είμαστε αντίθετοι. Με βάση αυτή την πρόταση για μέλη που συνέρχονται και ψηφίζουν, εκλέγουν αντιπροσωπευτικά σώματα και αυτά με τη σειρά τους εκλέγουν Γραμματεία δηλαδή ηγεσία και αποφασίζουν για όλα τα ζητήματα, τρέχοντα ή και κορυφαία με πλειοψηφίες και μειοψηφίες, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτείται ως ένα κλασσικού τύπου κόμμα.
Σε οργανωτικό επίπεδο τίποτα περισσότερο δεν χρειάζεται για την συγκρότηση ενός κόμματος. Δεν είναι αυτή η πρόθεση βεβαίως της πρότασης Α.Φ. αλλά γι΄αυτό και η σύγχυση θα είναι απόλυτη και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ επισφαλές.
Η ιστορία της Αριστεράς στη χώρα μας και κυρίως η πιο πρόσφατη, είναι άκρως διδακτική γι΄αυτές τις περιπτώσεις.
Τον εκβιαστικό για τα πράγματα βολονταρισμό η ζωή τον αφήνει πίσω της.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
1. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αυτό για το οποίο συγκροτήθηκε δηλαδή μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ αυτόνομων κομμάτων και κινήσεων της Αριστεράς. Που σήμερα είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η προσπάθεια για συνάντηση του με το χώρο των Οικολόγων Πράσινων και πολιτών που αναφέρονται στο Δημοκρατικό Σοσιαλισμό.
2. Πολιτική συμμαχία δεν σημαίνει ιδεολογική ταύτιση (άλλωστε αυτή αποκλείεται να υπάρξει μεταξύ των σημερινών συνιστωσών) αλλά απαιτεί ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ στις εκτιμήσεις, τους στόχους και την πολιτική πρακτική της Αριστεράς από τους εταίρους του σχήματος. Επομένως απαιτείται άμεση, σοβαρή, σε βάθος και ειλικρινής πολιτική συζήτηση μεταξύ των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική πλατφόρμα του σχήματος.
3. Αποσαφήνιση της οργανωτικής του δομής:
α) Μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ έχει τόσα μέλη όσα οι επιμέρους δυνάμεις που την συγκροτούν. πχ Μια συμμαχία 5 κομμάτων ή κινήσεων έχει 5 μέλη. 11 κομμάτων ή κινήσεων έχει 11 μέλη κλπ. Έτσι υπάρχουν τα συμμαχικά σχήματα σε όλες τις εποχές, σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου. Έτσι συγκροτείται και ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα μέλη των δυνάμεων που τον συγκροτούν παραμένουν μέλη των αυτόνομων συνιστωσών του. Αν υπάρχουν πολίτες σε οποιονδήποτε χώρο κατοικίας ή εργασίας οι οποίοι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ αισθάνονται πολιτικοί φίλοι του, δεν είναι ενταγμένοι σε καμμιά συνιστώσα και επιθυμούν να συνδεθούν μαζί του στο πλαίσιο της καθημερινής πολιτική του δράσης, μπορούν να συμπεριληφθούν σε τοπικό κατάλογο ανένταχτων του ΣΥΡΙΖΑ και να αποκτήσουν την ίδια ακριβώς σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που έχουν και όλα τα άλλα μέλη των συνιστωσών του.
Αυτό είναι και μια ευκαιρία για να διευκρινιστεί που και πόσοι ανένταχτοι δηλώνουν την πολιτική τους βούληση για τέτοιου τύπου δραστηριοποίηση.
β) Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί με την ετήσια πανελλαδική του σύσκεψη και την συντονιστική του Γραμματεία κεντρικά.
Η πανελλαδική σύσκεψη είναι πλουραλιστική και συγκροτείται με αντιπροσωπευτικότητα που αντιστοιχείται στην πανελλαδική του διάρθρωση και στη βάση της δύναμης των συνιστωσών μέσα από τον αριθμό των μελών τους και του καταλόγου των ανένταχτων. Στην Συντονιστική Γραμματεία μετέχουν υποχρεωτικά όλες οι συνιστώσες.
γ) Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί στη βάση της συναίνεσης και της ομοφωνίας. Στα τρέχοντα ζητήματα πολιτικής αν υπάρχουν διαφωνίες αναζητείται μέσα από επανειλημμένες προσεγγίσεις η συναίνεση και η ομοφωνία.
Σε μια πολιτική συμμαχία της οποίας κυρίαρχο στοιχείο είναι ο πλουραλισμός, η αποτελεσματικότητα στις αποφάσεις προϋποθέτει η πραγματικότητα των μεγεθών να σέβεται τον πλουραλισμό και ο πλουραλισμός να σέβεται την πραγματικότητα των μεγεθών.
Εάν παρά την επίμονη προσπάθεια υπάρξουν ζητήματα στα οποία η διαφωνία παραμένει η πολιτική συμμαχία δεν καταργεί ούτε ακυρώνει την αυτοτέλεια των συνιστωσών. Σε θέματα στα οποία υπάρχουν διαφορετικές απόψεις η συμφωνία δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Επομένως η κάθε συνιστώσα μπορεί να εκφράζει και δημόσια την επιμέρους πολιτική της θέση. Κάτι τέτοιο επιτρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις και τη δημόσια δράση του ΣΥΝ στην κοινωνία ως κόμμα μακράς πνοής.
δ) Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ είναι επικεφαλής των εκλογικών ψηφοδελτίων και ως Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας είναι και επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ.
Σπύρος Λυκούδης
