«Επίορκοι» και «αυτοκάθαρση»

Ο βούρκος ξεσκεπάστηκε, η δυσοσμία διαχέεται, ονόματα πάνε κι έρχονται και στα χείλη της εξουσίας παίζουν δύο λέξεις: «Επίορκοι» και «Αυτοκάθαρση».

Το πρόβλημα που συγκλονίζει την κοινωνία, παρά τον ανορθόδοξο τρόπο αποκάλυψης και την εμπορευματοποίησή του, ισχυρίζονται εκπρόσωποι της Δικαιοσύνης και της Εκκλησίας ότι το προκάλεσαν δήθεν 5-6 επίορκοι, γι’ αυτό και θα προχωρήσουν οι ίδιοι σε αυτοκάθαρση του χώρου τους. Ωστόσο, το φαινόμενο διαφθοράς στη Δικαιοσύνη δεν είναι επικαιρικό, αλλά διαχρονικό σύμπτωμα από τη λειτουργία της εξουσίας. Πρόσθετο λόγο συνιστά το γεγονός ότι και η δικαστική εξουσία συνυπάρχει με τις άλλες εξουσίες και λειτουργεί σε έναν κοινωνικό περίγυρο ιδιαιτέρως βεβαρημένο, από τον οποίο και επηρεάζεται.

Το πρόβλημα οξύνεται επειδή η πολιτική εξουσία, οικονομικά κέντρα, ΜΜΕ, αλλά και η Εκκλησία στην εξουσιαστική δομή της, είτε επεμβαίνουν απροσχημάτιστα είτε επιχειρούν να διοχετεύουν τις επιλογές τους στο χώρο της Δικαιοσύνης.

Ωστόσο, δεν είναι ευκαταφρόνητος και ο αριθμός των δικαστών που αναζητούν ερείσματα σε κάποια από τα κέντρα αυτά, προσδοκώντας σε κάθε είδους ωφελήματα. Ετσι, δημιουργείται αμφίδρομη σχέση εξωθεσμικής αλληλεξάρτησης, η οποία παράγει φαινόμενα εκτροπών.

Το ότι τα φαινόμενα διαφθοράς εξατομικεύονται σε συγκεκριμένους δικαστές, δεν προσφέρει σε κανέναν τη δυνατότητα να υποστηρίζει πειστικά ότι είναι μόνο πρόβλημα προσώπων, ενώ είναι φανερό ότι η διαφθορά συνδέεται με την ίδια την εξουσία.

Το σύστοιχο προς τα φαινόμενα διαφθοράς της δικαστικής εξουσίας ερώτημα είναι, αν θα αντιμετωπισθούν αυτά με επιλογές αυτοκάθαρσης, όπως αρέσκονται να υποστηρίζουν κάποιοι εκπρόσωποί της. Αντίθετα, πρέπει να προβληθεί η ανάγκη της εξυγίανσής της και ανάκτησης της αξιοπιστίας της πριν απ’ όλα, με τη λήψη μέτρων που προβλέπονται από το νόμο, άρα ετεροκαθορισμένων, και, συνεπώς, δεν γίνεται λόγος για αυτόβουλες αυτορυθμιστικού χαρακτήρα επιλογές, επειδή η οργάνωση της Δικαιοσύνης δεν νοείται ως κλειστό κύκλωμα ανεξέλεγκτων παραγόντων, αλλά ως πεδίο άσκησης συντεταγμένης εξουσίας ελέγξιμης και διαφανούς.

Παράλληλα πρέπει να αναπτυχθεί μία άλλη κουλτούρα στη λειτουργία της Δικαιοσύνης που θα την αποκόψει από εξωθεσμικές διασυνδέσεις με άλλα κέντρα εξουσίας.

Η εξυγίανση της Δικαιοσύνης είναι υπόθεση της κοινωνίας και των φορέων της. Είναι υπόθεση των δικαστών, των ενώσεών τους, είναι όμως υπόθεση και χρέος των δικηγορικών συλλόγων της χώρας, όταν είναι δεδομένο ότι η κρίση της Δικαιοσύνης αντιστοιχεί στην κρίση της δικηγορίας, αποκαλύπτονται δε συναλλαγές δικαστικών και δικηγόρων που δημιουργούν συνθήκες δικαστικού και δικηγορικού υποκόσμου.

Ωστόσο, στην καταιγίδα αυτή αναζητείται ο ΔΣΑ. Ως να μην τον αφορά η υπόθεση. Οι λόγοι είναι προφανείς. Ο απερχόμενος πρόεδρος εξαντλεί τη θητεία του όπως την άρχισε: «Να τα έχουμε με όλους καλά. Να μην πικράνουμε κανέναν», ακόμη και εκείνους τους δικηγόρους που πολυακούγονται τα ονόματά τους, γιατί, ας μη λησμονούμε, είχαν ψήφο το 2002, έχουν και το 2005. Εξάλλου είναι και τα άλλα φιλικά προς τον πρόεδρο και άλλους επίδοξους προέδρους κέντρα εξουσίας που δεν πρέπει να δυσαρεστηθούν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δέσμιος πρόεδρος του ΔΣΑ δεν αποτόλμησε να συγκαλέσει, ως όφειλε, σε έκτακτη συνεδρίαση ούτε το διοικητικό συμβούλιο, καίτοι το ζητήσαμε με αίτησή μας, πολύ περισσότερο δεν έγινε καν λόγος για την ολομέλεια των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας.

Ετσι δεν ακούγεται ο ΔΣΑ, ενώ θα έπρεπε να πρωταγωνιστήσει, όχι μόνον, επιτελώντας το ελάχιστο, δηλαδή, τον πειθαρχικό έλεγχο των δικηγόρων που επιδίδονται σε ευτελιστικές ενέργειες ή κατηγορούνται ότι συμμετέχουν σε εξωθεσμικές συναλλαγές, αλλά:

Α. Να αναδείξει τις αιτίες που οδήγησαν τη Δικαιοσύνη σε κατάσταση εκτεταμένης διαφθοράς και έντονης αμφισβήτησης του κύρους της.

Β. Να απαιτήσει τον έλεγχο, χωρίς ταλαντεύσεις και συμψηφισμούς, των δικαστών-εισαγγελέων που ευτέλισαν τον ρόλο τους.

Γ. Να μην ανεχθεί εν ονόματι της κάθαρσης την καταπάτηση ατομικών δικαιωμάτων και δημοκρατικών ελευθεριών, η υπεράσπιση των οποίων αποτελεί αναγκαίο όρο για την πάταξη της διαφθοράς.

Δ. Να διατυπώσουν ο πρόεδρος του ΔΣΑ και οι άλλοι υποψήφιοι πρόεδροι την αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, επειδή δεν αντιμετωπίζει τα αίτια πρόκλησης φαινομένων διαφθοράς, αλλά και στην αμφισβήτηση του αυτοδιοίκητου των δικαστηρίων ή των άλλων θεσμικών και δημοκρατικών ρυθμίσεων...

Ε. Να απαιτήσει ώστε η διαδικασία κάθαρσης της Δικαιοσύνης να μην οδηγήσει σε εσωστρεφείς συμπεριφορές ή επίδειξη αυστηρότητας των δικαστών, με συνέπεια την ακόμη μεγαλύτερη μείωση της ποιότητας και αξιοπιστίας τους.