Η πνιγηρή πλειοψηφία

Η άποψη ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα δύο ταχυτήτων δεν αποτελεί κάποιο νεωτερισμό που θα προσπαθήσω να εισηγηθώ μέσω αυτού του άρθρου. Την άποψη αυτή, την έχει υπερασπιστεί μέσω εκτεταμένων αναλύσεων στον τύπο μια πλειάδα αρθρογράφων. Ο Νικηφόρος Διαμαντούρος, ακαδημαϊκός, Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και ο πρώτος Συνήγορος του Πολίτη στην χώρα, κάνει λόγο για έναν δυισμό σε «παρωχημένη» και σε «μεταρρυθμιστική» κουλτούρα. Η πρώτη είναι η αυτόχθων, εσωστρεφής και εχθρική προς τον Διαφωτισμό κουλτούρα, ενώ η δεύτερη είναι εξωστρεφής, που προσπαθεί να εκσυγχρονίσει την κοινωνία και να συγκλίνει με τις αναπτυγμένες χώρες της δύσης.1. Γι αυτή την κουλτούρα της άλλης Ελλάδας κάνει λόγο και ο Λουκάς Τσούκαλης. Στην απέναντι πλευρά, υπάρχει η Ελλάδα των κλειστών συνόρων, η Ελλάδα του πελατειακού συστήματος και των προνομίων, η Ελλάδα που φοβάται το καινούριο, το ξένο και το διαφορετικό, η Ελλάδα που παράγει συνωμοτικές θεωρίες και κατέχεται μονίμως από το σύνδρομο του πολιορκημένου.2.

Ένα κομμάτι αυτής ακριβώς της Ελλάδας που φοβάται το διαφορετικό εκφράστηκε απροκάλυπτα με το πρόσφατο θέμα που ανακινήθηκε σχετικά με την παραχώρηση αίθουσας του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ερμούπολης (ΠΚΔΕ στο εξής) στους «Μάρτυρες του Ιεχωβά» την Μεγάλη Τρίτη. Δεν είναι η πρώτη φορά που η βαρβαρότητα της θρησκευτικής πλειοψηφίας εκφράζεται από μέρος έστω της δημοτικής αρχής. Το 1999 ο Δήμαρχος Κασσάνδρας Χαλκιδικής προέτρεψε τον «λαό» σε οχλαγωγικές διαδηλώσεις με στόχο τη δυναμική παρεμπόδιση των οικοδομικών εργασιών ανέγερσης αίθουσας μαρτύρων του Ιεχωβά, για την οποία η Πολιτεία είχε εκδώσει νόμιμη οικοδομική άδεια . 3. Φυσικά δεν είναι αυτή η μόνη έκφραση θρησκευτικής μισαλλοδοξίας. Η πιο χαρακτηριστική είναι η συστηματική κωλυσιεργία του Ελληνικού κράτους σχετικά με την ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα. Υποπτεύομαι τι ακριβώς φοβούνται οι αρμόδιοι. Η Ορθόδοξη εκκλησία, τουλάχιστον στα χρόνια του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου δεν δίστασε να ξορκίσει το αλλότριο. Ίσως η φράση του Αρχιμανδρίτη Βαρνάβα Λαμπρόπουλου εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο τον φόβο προς το διαφορετικό «Η κατά τα τελευταία χρόνια συνήθως αθόρυβη, πλην όμως μαζική είσοδος Ασιατών - κυρίως - μεταναστών ή προσφύγων στον ευρωπαϊκό χώρο, αλλοιώνουν μέρα με την ημέρα την ιδιοπροσωπία της χώρας μας και της Ευρώπης. Στην Γαλλία - για παράδειγμα - οι μιναρέδες ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια, ενώ στην Ολλανδία τα τζαμιά είναι πλέον περισσότερα από τους χριστιανικούς ναούς».4. Σαφέστατα τον εν λόγω αρχιμανδρίτη δεν τον ενοχλεί μόνο η έκφραση του θρησκευτικού συναισθήματος. Τον ενοχλεί οτιδήποτε φαίνεται να αλληλεπιδρά και να «αλλοιώνει» τις κρατούσες αντιλήψεις. Αυτός ο «αδόκιμος νους», έκανε την Ευρώπη (αρκετά πριν υποδεχθεί τους συμπαθείς μετανάστες) να ανοίξει διάπλατα τις πύλες της και να δεχθή με ενθουσιασμό πλείστες όσες ασιατικής προέλευσης θρησκευτικές δοξασίες, καθώς και πολλά αμερικανικής προέλευσης νεοεποχίτικα κινήματα και προτεσταντικές παραφυάδες.5. Το μήνυμα που απορρέει από το απόσπασμα είναι σαφές. Βαλλόμαστε από παντού. Οι Ασιάτες, όσο και οι δυτικοί προτεστάντες προσπαθούν με κάθε τρόπο να κυριεύσουν την χώρα. Η Ορθόδοξη εκκλησία προτρέπει τους πιστούς να μην κάνουν γιόγκα και συγχρόνως ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος από άμβωνος επιτίθεται στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η χώρα σε κατάσταση συναγερμού, το «έθνος» βάλλεται από μια συνομωσία στην οποία (παραδόξως) μετέχουν όλοι.

Ο λαϊκιστικός λόγος αυτής της άλλης, καθυστερημένης Ελλάδας ξεκινάει με το «όμως». Φαίνεται καθαρά στην ανακοίνωση των δύο Δημοτικών Συμβούλων και μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του ΠΚΔΕ: «Σαφώς και στα πλαίσια της συνταγματικά κατοχυρωμένης θρησκευτικής ελευθερίας, δεν θα ήταν θεμιτή ούτε νόμιμη η άρνηση της παραχώρησης της αίθουσας. Όμως για λόγους ευνόητους (sic!) θα έπρεπε να είχε προταθεί μία άλλη ημέρα, πέρα από τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας προκαλεί το θρησκευτικό συναίσθημα της πλειοψηφίας των δημοτών και αποτελεί ατυχή, άκομψη και αυθαίρετη επιλογή του προεδρείου του Πνευματικού Κέντρου.»6. Είναι σαφές, ότι σε αυτό που η πλειοψηφία ασπάζεται ως ιερό καμία μειοψηφία δεν έχει το δικαίωμα να λειτουργήσει παράλληλα. Η Μεγάλη Βδομάδα είναι τόσο ιερή για την πλειοψηφία, που (οφείλει να) φιμώνει κάθε άλλη άποψη. Μια πλειοψηφία πνιγηρή που θα δεχθεί τις μειοψηφούσες αντιλήψεις μόνο με τους δικούς της όρους (άρα δεν θα τις δεχθεί). Πίστευα ότι λόγω της ιδιαιτερότητας της Σύρου θα είχε καλλιεργηθεί ένα πνεύμα ανοχής και αποδοχής στο διαφορετικό. Η αρμονική συμβίωση, τουλάχιστον κατά τις τελευταίες γενιές, των δύο θρησκευτικών δογμάτων φαίνεται πως δεν χωράει άλλους.

Κι αν η δήλωση διαχωρισμού θέσης, μου προκάλεσε ανατριχίλα, ακόμη μεγαλύτερη μου προκαλεί η κατακλείδα της ανακοίνωσης του προέδρου του ΔΣ του ΠΚΔΕ κ. Γιάννη Πιταούλη που έρχεται να ακυρώσει ένα καλογραμμένο κείμενο υπεράσπισης της αυτονόητης ισονομίας. Θα ήταν ευχής έργο, γράφει ο κ. Γιάννης Πιταούλης, να μην επεκταθεί η συζήτηση για μια εκδήλωση, η ευρύτερη γνωστοποίηση της οποίας εικάζουμε ότι δεν μπορεί να ήταν στις προθέσεις της Μητρόπολης .7. Τι ακριβώς υπονοεί ο πρόεδρος του ΔΣ του ΠΚΔΕ και αντιδήμαρχος Ερμούπολης; Ότι η συζήτηση για το δικαίωμα στην θρησκευτική έκφραση πρέπει να παύει επειδή η Μητρόπολη δεν θέλει να γνωστοποιούνται οι εκδηλώσεις των «αιρετικών»; Ότι η δημοτική αρχή οφείλει να λαμβάνει υπ όψιν της τις προθέσεις της Μητρόπολης σε θέματα που αφορούν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των άλλων; Ότι όλα πρέπει να γίνονται εν κρυπτώ;

Θεωρώ ότι σε μια κοινωνία ισονομίας η ιδιότητα του πολίτη είναι υπερκείμενη των θρησκευτικών πεποιθήσεων, των σεξουαλικών προτιμήσεων ή τηςν καταγωγής. Η Μητρόπολη Σύρου, με πρόσφατο διάγγελμα της στους ναούς του νησιού το οποίο δημοσιεύθηκε και στο διαδίκτυο φαίνεται να έχει διαφορετική άποψη τουλάχιστον ως προς το πρώτο. «Η πολυεθνική και παραθρησκευτική Εταιρεία των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», οργανώνει στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου μας εκδήλωση, μετά τη δύση του ηλίου, για την «Επέτειο του θανάτου του Ιησού», όπως αναφέρουν στα πολυτελή τους φυλλάδια (sic!), με τα οποία πλημμύρισαν το νησί μας»8. αναφέρει η ανακοίνωση της Μητρόπολης. Δεν είναι στις προθέσεις μου να υπεισέλθω σε θεολογικά ζητήματα, όπως τι είναι αυτό που διαχωρίζει το «θρησκευτικό» από το «παραθρησκευτικό». Απορώ όμως. Οι θρησκείες δεν είναι οικουμενικές; Υπάρχει κάποια αντιστοιχία μεταξύ δόγματος και έθνους; Οι δημότες του νησιού οι οποίοι είναι μη ορθόδοξοι ή μη καθολικοί έχουν το δικαίωμα να τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα; Η ανακοίνωση συνεχίζει ως εξής «Ταυτόχρονα, εκφράζουμε τη λύπη μας, διότι το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ερμουπόλεως, που έχει φιλοξενήσει στις αίθουσές του λαμπρές πνευματικές εκδηλώσεις καί Επιστημονικά Συνέδρια, ανοιξε τις πύλες του και πρόσφερε βήμα προπαγάνδας στούς αρνητές του Χριστού, της Εκκλησίας και της Πατρίδας, και αναρωτιόμαστε αν το ίδιο θά έπραττε, αν το ζητούσαν εχθροί του Πολιτεύματος και της Δημοκρατίας». 9. Συνεχίζω να αναρωτιέμαι. Οι αρνητές του Χριστού είναι ταυτόχρονα και αρνητές της πατρίδας ή οι αρνητές της Δημοκρατίας και του Πολιτεύματος είναι κατ ανάγκην αρνητές τους Χριστού; Από πού προκύπτει αυτή η σχέση; Το Πνευματικό Κέντρο οφείλει να ζητά πιστοποιητικά φρονημάτων πριν παραχωρήσει κάποια αίθουσα του; Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ταυτίζονται με έκνομους στα μάτια της Μητρόπολης;

Επικίνδυνες σκέψεις. Απόψεις που διαταράσσουν άνευ λόγου και αιτίας την ήδη διαταραγμένη κοινωνική συνοχή και η καλλιέργεια τους είναι, δυστυχώς, πρόθεση της Μητρόπολης. Οι απόψεις αυτές μας γυρνούν πολλά, μα πολλά χρόνια πίσω.

Ευτυχισμένο το Πάσχα του 1510.

-----

1.Γουσέτης Δ., Αχάριστος Φωνή, Εθνικισμός και Ρατσισμός στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, Αθήνα 2008 σελ.19

2.Τσούκαλης Λ., Ανοίξτε τα παράθυρα!, Αθήνα 2002 σελ. 33

3.Γουσέτης Δ., Αχάριστος Φωνή, Εθνικισμός και Ρατσισμός στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, Αθήνα 2008 σελ.43

4.Αρχ. Λαμπρόπουλος Β., Η Μαρτυρία της μιας αλήθειας σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία, Ιστοσελίδα ΙΜ Σύρου http://www.im-syrou.gr/menu-mitropolis.htm

5.Αρχ. Λαμπρόπουλος Β., Η Μαρτυρία της μιας αλήθειας σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία, Ιστοσελίδα ΙΜ Σύρου http://www.im-syrou.gr/menu-mitropolis.htm

6.http://www.syrostoday.gr/News/1570-Diistavtai-oi-apoyeis-tou-Proedrou-kai-twv-melwv-tou-D-S-tou-Pveumatikou-Kevtrou.aspx

7.http://www.syrostoday.gr/News/1570-Diistavtai-oi-apoyeis-tou-Proedrou-kai-twv-melwv-tou-D-S-tou-Pveumatikou-Kevtrou.aspx

8.http://www.syrostoday.gr/News/1581-Apavtnsn-tns-I-M-Surou-stov-k-Giavvn-Pitaouln.aspx

9.http://www.syrostoday.gr/News/1581-Apavtnsn-tns-I-M-Surou-stov-k-Giavvn-Pitaouln.aspx

*Ο Διονύσης Νοταράκης είναι απόφοιτος του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του ΤΕΙ Κρήτης. Συμμετέχει στην Συν-Κυκλαδική Πρωτοβουλία.