Για τον Πειραιά του μέλλοντος μας

Κάθε τετραετία τέτοια εποχή πυκνώνουν οι συναντήσεις και οι συζητήσεις για τις δημοτικές εκλογές και οι προβληματισμοί για τις πόλεις μας. Πρόσφατα και στον Πειραιά συναντηθήκαμε, ως Δημοκρατική Αριστερά, με τους Οικολόγους - Πράσινους του δήμου Πειραιά σε μια κατ’ αρχήν επαφή για την πόλη και τις τοπικές εκλογές του Νοεμβρίου.(Εδώ να επισημάνω δύο στοιχεία που πρέπει να προσέξουμε: Πρώτον, υπάρχουν μέλη της Δημοκρατικής Αριστεράς που παραμένουν ενεργά στο Λιμάνι της Αγωνίας. Η άποψη τους για τα μελλούμενα σε δημοτικό επίπεδο θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ’ όψιν απ’ όλους μας, αν και πιστεύω ότι ο κύκλος του σχήματος αυτού έχει κλείσει. Και δεύτερον, πιστεύω ότι ως κόμμα υπό συγκρότηση πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα το που θα τοποθετήσουμε στην ατζέντα μας τις δημοτικές εκλογές).

Παρά τις παραπάνω επιφυλάξεις μου πάντως, ως Πολίτης του Πειραιά, δεν μπορώ να μην καταθέσω κάποιους προβληματισμούς για την πόλη μου.

Χαμένες ευκαιρίες…

Ο Πειραιάς μετρά τα τελευταία 35 χρόνια μια ατέλειωτη σειρά χαμένων ευκαιριών. Η «στάση πληρωμών» (της πλάκας) που εκβιαστικά ανακοίνωσε ο απερχόμενος δήμαρχος κ. Φασούλας έρχεται απλώς να επιβεβαιώσει με κωμικοτραγικό τρόπο την παραπάνω διαπίστωση. Κάθε τετραετία φαίνεται να δικαιώνει την προηγούμενη, με την έννοια ότι κάθε δήμαρχος αποδεικνύεται χειρότερος από τον προηγούμενο. Κι όποτε είχαμε δεύτερη τετραετία με επανεκλογή δημάρχου (με Λογοθέτη κι Αγραπίδη) η πόλη σχεδόν διαλύθηκε.

Ένα και στο χέρι ,λοιπόν, ότι πρέπει να αλλάξουμε δήμαρχο. Το ποιος θα διαδεχθεί το σημερινό χάος είναι ένα ερώτημα. Το ποιες πολιτικές θα ακολουθήσει και ποιες προτεραιότητες θα θέσει όμως είναι σημαντικότερο.

Δεν είναι που γεννήθηκα, ζω , κατοικώ κι εργάζομαι 48 χρόνια, σ’ αυτόν τον τόπο, αλλά όντως πιστεύω ότι είναι απίστευτα όμορφος. Οσο κι αν καθημερινά ασχημαίνει. Όποιος κάνει μια βόλτα στο «φρύδι» της παραλίας από την Σχολή Ναυτικών Δοκίμων μέχρι το Πασαλιμάνι κι από εκεί μέχρι την Καστέλλα και το Νέο Φάληρο, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, θα συμφωνήσει. Κόλποι, κολπίσκοι κι όρμοι διαδέχονται ο ένας τον άλλο σε μια γοητευτική αλληλουχία. Κι από την άλλη το επιβλητικό μεγάλο λιμάνι με τα διαχρονικά κτίρια σύμβολα μιας οικονομικής ακμής που δεν πλήττει όσο φαίνεται η κρίση. Και το Δημοτικό Θέατρο να περιμένει να την αποκατάσταση του. Κι ο Προφήτης Ηλίας, το «βουνό» μας να βλέπει από ψηλά τις δυο εναπομείνασες παραλίες, τα Βοτσαλάκια και την Φρεαττύδα, τις «αυλές» μας εγκαταλελειμμένες. Κι όλα αυτά διακοσμημένα με λόφους σκουπιδιών. Συνεχώς και καθημερινά.

... και άμεσες υποχρεώσεις

Δυστυχώς, το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Πειραιάς στο τομέα της καθαριότητας, είναι διαχρονικό. Και αυτό, είναι το πρώτο που πρέπει να αντιμετωπίσει και να λύσει ο οποιοσδήποτε νέος δήμαρχος. «Να βγάλουμε δήμαρχο για τα σκουπίδια», μπορεί να είναι ένα βασικό προεκλογικό μας σύνθημα.

Από εκεί και έπειτα, υπάρχουν μια σειρά κατακτήσεων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, πολλές φορές με τη συμβολή δημάρχων ή στελεχών που προέρχονται απ’ τον χώρο της ανανεωτικής και δημοκρατικής αριστεράς, οι οποίες μπορεί να αποτελέσουν οδηγό για ορισμένα σίγουρα βήματα του Πειραιά προς μια πορεία ανάκαμψης. Δίκτυα κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης, αξιοποίηση ελεύθερων χώρων χωρίς δογματισμούς, ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και ειδικά στον Πειραιά, προώθηση εναλλακτικών μορφών, όπως είναι ποδηλατόδρομοι και ζώνες περιπάτου. Ακόμη, σύγχρονες, φιλικές προς το περιβάλλον και κυρίως αποτελεσματικές λύσεις αποκομιδής και ανακύκλωσης των απορριμμάτων, αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων κοινοτικών προγραμμάτων και πόρων (ο Πειραιάς είναι αρνητικός πρωταθλητής στον τομέα αυτόν) και εξωστρέφεια – πάει να πει συνεργασία – με όμορους δήμους για την από κοινού προώθηση παρεμβάσεων που αφορούν την ευρύτερη περιοχή.

Τεχνοκρατικές προϋποθέσεις…

Προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω (που περιγράφονται σε αδρές γραμμές και οπωσδήποτε μπορούν και πρέπει να εξειδικευτούν), είναι η εξυγίανση στα οικονομικά και την λειτουργία του δήμου. Ο Αγραπίδης το 2006, άφησε συσσωρευμένο χρέος 120 εκατομμυρίων ευρώ. Υποστηρίζει ότι τα περισσότερα είχαν δημιουργηθεί κατά την περίοδο 1991 – 1998, επί δημαρχίας Λογοθέτη. Σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι σήμερα το χρέος, μετά από τρεισήμισι χρόνια δημαρχίας Φασούλα, έχει φτάσει στα 185 εκατομμύρια ευρώ. Και πιθανολογείται ότι θα ληφθεί και άλλο δάνειο.

Η αναγκαία στήριξη του κράτους στην λειτουργία του δήμου δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για την διαιώνιση αυτής της κατάστασης. Μια αναδιάρθρωση του χρέους, θα πρέπει να συνοδεύεται από έναν σύγχρονο ανασχεδιασμό της λειτουργίας του ίδιου του δήμου και των δημοτικών του επιχειρήσεων. Δογματισμοί που αποκλείουν την συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, σε επιμέρους λειτουργίες του δήμου, ή που αξιοποιούν την ιδιωτική πρωτοβουλία προς όφελος των δημοτών και των οικονομικών του δήμου, δεν χωρούν.

…και οραματικές στοχεύσεις

Πέρα απ’ τα παραπάνω γενικά διατυπωμένα, τεχνοκρατικά προαπαιτούμενα για μια νέα πορεία στον δήμο Πειραιά όμως, χρειάζεται και μια νέα «συναντίληψη» των πολιτών του Πειραιά για την πόλη τους. Μια νέα «κοινή έμπνευση». Ένα νέο όραμα για τον Πειραιά του 21ου αιώνα. Ένα σημείο αναφοράς για τη νέα του ταυτότητα.

Στον Πειραιά τα επόμενα χρόνια, πολύ σύντομα, αναμένεται επιτέλους να επαναλειτουργήσει το Δημοτικό Θέατρο. Παράλληλα, η μεγαλύτερη επιχείρηση της περιοχής, ο ΟΛΠ, πέρα από τις επενδύσεις που προγραμματίζει, σχεδιάζει την δημιουργία της «Πολιτιστικής Ακτής» στην δυτική πλευρά του λιμανιού. Εκεί σχεδιάζεται να λειτουργήσει Ναυτικό Μουσείο, αίθουσες εκδηλώσεων και συναυλιών, Συνεδριακό Κέντρο κλπ. Ακόμη, ο ΟΛΠ, δίνει έμφαση στην κρουαζιέρα και την προσέλκυση τουριστών, προχωρά στην μετατροπή της «Παγόδας» σε ξενοδοχείο πολυτελείας και συνδέει όλη την περίμετρο του επιβατικού λιμανιού με έναν μάλλον φουτουριστικό monorail. Παράλληλα το «Βεάκειο» είναι πάντα εδώ – ίσως το ανοιχτό θέατρο στο ωραιότερο σημείο της Ελλάδας, στην κορυφή του Προφήτη Ηλία, με θέα όλο τον Σαρωνικό. Εδώ, παραμένουν και οι δύο αναξιοποίητες «αυλές» - παραλίες της πόλης. Δεν είναι καθόλου πιο καθαρά τα νερά στον Άλιμο ή στην Γλυφάδα, απ’ ότι στα Βοτσαλάκια και την Φρεαττύδα. (Αν και δεν έχει ολοκληρωθεί η λειτουργία του σε τριτοβάθμιο βαθμό, το εργοστάσιο της Ψυτάλλειας κάνει σωτήρια δουλειά για τον Σαρωνικό). Η διαχείριση των ακτών και το επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρονται (για την ακρίβεια στον Πειραιά δεν προσφέρονται), έχει ρίξει το επίπεδο των μοναδικών αυτών ακτών, που βρίσκονται μέσα σε οικιστικό ιστό, όσο δεν πάει άλλο.

Η επανεκίνηση που απαιτείται για τον Πειραιά του μέλλοντός μας, το νέο όραμα που αναζητείται, η ταυτότητά του στον 21ο αιώνα, μπορεί να στηριχθεί στους δυο παραπάνω πυλώνες : πολιτισμός και τουρισμός. Δίπλα στην «Πολιτιστική Ακτή» που προωθεί ο ΟΛΠ, η «ζώνη πολιτισμού» που θα μπορούσε να αναδείξει ο δήμος Πειραιά, θα ήταν δυνατόν να περιλάβει, με κεντρικό σημείο αναφοράς το Δημοτικό Θέατρο, το Αρχαίο Δίπυλο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, την ανάδειξη του «Εν Φρεαττύι» Δικαστηρίου, το Βεάκειο.

Και με στοχευμένες και όχι αποσπασματικές κινήσεις, είτε ξένοι τουρίστες κρουαζιεροπλοίων, στο περιθώριο της επίσκεψής τους στην Ακρόπολη, είτε επισκέπτες από ολόκληρο το λεκανοπέδιο, αλλά και ολόκληρη την Ελλάδα, που κατεβαίνουν στο λιμάνι του Πειραιά για να πάνε στα νησιά, θα είχαν την δυνατότητα να απολαύσουν ένα περίπατο απ’ την Σχολή Ναυτικών Δοκίμων – και γιατί όχι μέσα σε αυτήν – πάνω σε ένα ξύλινο διάδρομο, πάνω στα τείχη του Κόνωνα σε όλη την ακτογραμμή της Πειραϊκής. Να πιουν ένα ποτό ή να φάνε με θέα τον Σαρωνικό και την Αίγινα. Να κολυμπήσουν με ασφάλεια σε οργανωμένες ακτές και σε ελεύθερους κολπίσκους στα βράχια γύρω απ’ το Σκαφάκι. Να απολαύσουν συναυλίες και εκδηλώσεις τέχνης και πολιτισμού, Χειμώνα – Καλοκαίρι, στην κορυφή του λόφου της Καστέλας, στο κέντρο του Πειραιά, ή στο λιμάνι, δίπλα στα πλοία. Να δώσουν με την παρουσία τους ζωντάνια στην οικονομία της πόλης. Και ένα νέο νόημα στην ύπαρξη αυτής της πόλης. Του Πειραιά του μέλλοντός μας.