Το ερώτηµα για το ευρώ παραµένει

Ευθύς έπειτα από κάθε Ευρωπαϊκό Συµβούλιο νοµίζουµε ότι «έχει οριστικά διασωθεί το ευρώ» για να βρεθούµε ύστερα από λίγο όµως µπροστά στο ίδιο ερώτηµα: «πώς θα διασωθεί το ευρώ;». Γιατί; Απλούστατα γιατί παρά τα σηµαντικά µέτρα που έχουν υιοθετηθεί για την οικoνοµική διακυβέρνηση, η οριστική, ριζική απάντηση στο υπαρξιακό ερώτηµα του ευρώ δεν έχει δοθεί. Και η απάντηση αυτή λέγεται πολιτική ένωση.

Σχεδόν οι πάντες αποδέχονται, σε θεωρητικό τουλάχιστον επίπεδο, ότι νοµισµατική ένωση χωρίς πολιτική δύσκολα µπορεί να µακροηµερεύσει.

Αυτό τουλάχιστον διδάσκει η ιστορική εµπειρία. Ακόµη και ο πολύς οτµαρ ισινγκ (επιφανής οικονοµολόγος έως πριν από λίγο καιρό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) είχε υποστηρίξει σε παλαιότερα κείµενά του αυτή τη θέση:

ότι δηλαδή η νοµισµατική ένωση (ΟΝΕ) προϋποθέτει και συνεπάγεται πολιτική ένωση. Και η πολιτική ένωση περιλαµβάνει όχι απλά θεσµούς αλλά κυρίως πολιτικές (δηµοσιονοµική, οικονοµική, κοινωνική, φορολογική, προϋπολογισµό). Αλλωστε, όταν οι Ντελόρ, Μιτεράν και Κολ προώθησαν την ΟΝΕ, το έκαναν ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους, ως προϋπόθεση για την πολιτική ένωση. Την απλή αυτή αλήθεια είµαι βέβαιος ότι τη γνωρίζουν η Μέρκελ, ο Σαρκοζί και άλλοι ηγέτες της Ευρώπης. Αλλά δεν έχουν την πολιτική βούληση και την τόλµη να επιχειρήσουντην επόµενη µεγάλη ενοποιητική πρωτοβουλία – λογική συνέχεια της νοµισµατικής ένωσης, δηλαδή την πολιτική ένωση.