Για το χρέος, µια Μητέρα Τερέζα

Πληθαίνουν οι φωνές υπέρ της αναδιάρθρωσης του χρέους σήµερα.Εναυσµαη απόφαση του Συµβουλίου Κορυφής για τον ESM καιη πρακτικώς υποχρεωτική αναδιάρθρωσητου χρέουςως προϋπόθεση γιαένταξη σ’ αυτόν. Η «εθελοντική συµµετοχή» ιδιωτών δανειστών είναιτο καύσιµοπου συντηρεί την κουβέντα. Η µέχρι στιγµής επιχειρηµατολογία ξεκινάειαπό τηναπλή παρατήρηση ότι ο ήλιος βγαίνει από την ανατολή, δηλαδή, είναι καλύτερα να χρωστάς λιγότερα από όσαέχεις πραγµατικά δανειστεί, και τελειώνει µε µια βόλτα στο πάρκο της εθελοντικής συµµετοχής των δανειστών!

Τα πράγµατα δενείναι τόσοαπλά. Ηοικονο µίατρέχειµε πρωτογενές έλλειµµα 9 δισ. ευρώ. Χωρίς προηγούµενηπροσαρµογή, την εποµένη µιας αναδιάρθρωσης που θα καταλήγει σε πληρωµή µειωµένων τόκων, αςπούµε κατά 50%, απαιτείται η χρηµατοδότηση ελλείµµατος 17-18 δισ. ευρώ. Είναι παραλογισµός να αναµένεται ότι τηνεποµένητης αναδιάρθρωσης είτε οι φρεσκοκουρεµένοι δανειστές είτε το Eurogroup θα σπεύσουν να χρηµατοδοτήσουν την αναδηµιουργία του προβλήµατος. Προϋπόθεση για την τήρηση της όποιας συµφωνίας είναι η ελαχιστοποίηση των δανειακών αναγκών. Εάνη Ελλάδα προσέλθει στις διαπραγµατεύσεις µε το σηµερινόπρωτογενές έλλειµµα, ο διακανονισµός – πάντα φιλικός – θα καταλήγει σε βίαιη αφαίρεση τουλάχιστον 8% τουΑΕΠ, τοοποίο µε τη σειρά του συνεπάγεται κατάρρευση εσόδων και περαιτέρω συρρίκνωση. Οσο η επόµενη µέρα δεν είναι µέρος του προβληµατισµού,η όποιαφιλολογία είναι απλώς υπεκφυγή υπεύθυνης τοποθέτησης στα ουσιαστικά ζητήµατα της δηµοσιονοµικής αναπροσαρµογής και της αξιοποίησης/εκποί ησης δηµόσιας περιουσίας. Ηυπεκφυγή εξυπηρετεί το πολιτικό προσωπικό και την πολιτικήπελατεία στην οποία απευθύνεται – όχι τους πολίτες. Ευθύνη της όποιας αντιπολίτευσης είναι όχι να προετοιµάζει ιδιοτελώς τη δραστηριοποίησήτης την επόµενη µέρα – είναι άγνωστο ποιοιθα περισωθούν πολιτικά – αλλά ναµην αφήσει την κυβέρνηση να ρίξει λευκή πετσέτα. Ηυπεύθυνη πολιτική επιβάλλει τη χάραξη συγκροτηµένης πορείας, τηλήψη µέτρων γιαµείωση των ελλειµµάτων, µετις µικρότερες δυνατές επιπτώσεις στους πολίτες. Οσο περισσότερο χρόνο µπορεί να αγοράσει η χώρα, ενώπροσαρµόζεται στα µικρότεραελλείµµατα,τόσο καλύτερη θα είναι ηδιαπραγµατευτική της θέση, τόσολιγότερο κακή θα είναι η επόµενη µέρα.

Το προβληµατικό µε τη φιλολογία της αναδιάρθρωσης είναιη εκτόςπραγµατικότητας αντιµετώπιση της έννοιας «εθελοντική συµµετοχή». Ενώ πρόκειται για αναγκαστική συναίνεση, παρουσιάζεται ως επιλογή αυτόµατα αποδεκτή απόόλους.

Οι δανειστές θα συναινέσουν σε διακανονισµό, µόνο εάν η ζηµία από την άρνηση συµφωνίας είναι µεγαλύτερη από τηναποδοχήτης. Οσοι φαντάζονται ότιµε µια απόφαση της Κοµισιόν λύνεται τοζήτηµα, ας το ξανασκεφτούν. Τοοξύµωρο είναι ότι, εάν δεν είναι απολύτως διαφανής η πρόθεση των εταίρων µαςνα κλείσουν τη στρόφιγγα, εθελοντές απλώς δεν θα υπάρξουν!

Οι δανειστές είναι όλωντων ειδών, µε διαφορετικά συµφέροντακαι διαφορετική έκθεση στο ελληνικό χρέος. Οι εκτός ευρωζώνης δεν είναι σίγουρο ότι έχουνιδιαίτεροενδιαφέρον γιατη σταθερότητα του ευρώ ή την τύχητραπεζώντης ευρωζώνης. Κάτοχοι οµολόγων λήξεως 2012 και 2019 συµπεριφέρονταιεντελώς διαφορετικά. ∆ιαφορετικά συµπεριφέρονται κάτοχοι οµολόγων υψηλού και χαµηλού επιτοκίου. Κάποιοι έχουν ενεχυριάσει τα οµόλογα, άλλοιτις χρηµατοροές των τόκων.Κανείς δενθέλει να πιαστεί κορόιδο και να υποστεί ζηµία µεγαλύτερη από άλλον. Και πάει λέγοντας...

Ακόµη και σε επιτυχή κατάληξη, θα υπάρξουν οµολογιούχοι οι οποίοι δεν θα συναινέσουν. Απαιτείται, δηλαδή, πρόβλεψη για πληρωµές τόκων/κεφαλαίου παλαιών οµολόγων, η οποία κοστίζει. Τέλος, όσοι ονειρεύονται ότι οι εθελοντές θα στέρξουν τη σωτηρία της Ελλάδαςκαι θα υποστούν ζηµίες δισεκατοµµυρίων χωρίςνα τεθείζήτηµα της δηµόσιας περιουσίας, ας ξυπνήσουν. Η διαπραγµάτευση δενθα γίνει µε τη Μητέρα Τερέζα!

Η ζηµία κάθε δανειστή εξαρτάται από το πλήθος των εθελοντών. Απαιτείται λοιπόν σειρά µέτρων και κινήσεων για να µπορεί να µπουν σε κοινά αποδεκτό πλαίσιο, µε κίνητρα και αντικίνητρα, όλες τις φυλές των δανειστών. Οπως η αναθεώρηση της προτεραιότητας δανείων,η τοποθέτηση τηςΕΚΤ ότι θα δέχεται ως ενέχυρο µόνο νέα αξιόγραφα και η αλλαγή του νοµικού πλαισίου τωνελληνικώνοµολόγων ώστε να δυσκολεύονται οι κινήσεις των µη εθελοντών.Οι απόψειςγια επιλεκτικό διακανονισµό πουθα αφήνειέξω τα ελληνικά ασφαλιστικά ταµεία και τις τράπεζες είναιαπλώς φαντασιώσεις. Η σωτηρία των Ταµείων και του τραπεζικού συστήµατος περνάει από µέτρα εκτός της διαδικασίας διαπραγµάτευσης µε τους δανειστές,µε υποχρεωτική εµπλοκή της ΕΚΤ.

Στο πλαίσιο αυτό, κάθε εκτίµηση για τήρηση µυστικότητας κατά τη διαδικασία, ηοποία θαδιαρκέσει από έξι έως δώδεκα µήνες, είναι απλώς εκτός πραγµατικότητος.

Αυτή είναι η βόλτα στο πάρκο του φιλικού διακανονισµού.

-------

Ο Γιώργος προκοπάκης είναι σύµβουλος επιχειρήσεων σε θέµατα οργάνωσης και διαχείρισης πληροφοριών, πρώην καθηγητής στο Columbia University