Το συγκλονιστικό αγκάλιασμα Κύρκου - Φαράκου

Φυλακές Αβέρωφ 1968. Οι τραγικές -για το ελληνικό κομμουνιστικό και αριστεροδημοκρατικό κίνημα- συνέπειες της διάσπασης του Π.Γ. και της Κ.Ε. του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της 12ης Ολομέλειας [Φλεβάρης 1968, στο Βουκουρέστι] έχουν, προ πολλού, φθάσει στα στρατόπεδα της εξορίας και στις φυλακές και σχεδόν όλοι μας, ιδιαίτερα μάλιστα οι νέοι -μέχρι τότε ΕΔΑΐτες και Λαμπράκηδες-, σπεύδουμε, χωρίς -ιδίως όσοι είχαμε συλληφθεί από τις πρώτες ημέρες της δικτατορίας και είμασταν συνεχώς κρατούμενοι-καμμία ουσιαστική και αντικειμενική πληροφόρηση και ενημέρωση περί του τι πράγματι έγινε, να "δηλώσουμε" την -ουσιαστικά άκριτη-αποδοχή και συμφωνία μας με τη μία ή την άλλη εκδοχή για τη "μία και μόνη αλήθεια".

Ανάμεσά μας, συγκρατούμενος, ο Λεωνίδας Κύρκος, υπόδικος για "αδικήματα" που είχαν σχέση είτε με την προδικτατορική δράση του ως βουλευτή της ΕΔΑ είτε με την ιδιότητά του ως εκδότη και διευθυντή της -προδικτατορικής- "Αυγής", και πού, όσοι τοποθετηθήκαμε με το "Γραφείο Εσωτερικού της Κ.Ε. του ΚΚΕ", του μετέπειτα "ΚΚΕ Εσωτερικού", τον θεωρήσαμε ως τον -περίπου φυσικό- αρχηγό και καθοδηγητή μας, παρά τις -αβάσιμες και αναιτιολόγητες- γνωστές σε πολλούς από εμάς [από τις αρχές της δεκαετίας του 1960] φήμες και διαδόσεις που τον ήθελαν "αμετανόητο σταλινικό και ζαχαριαδικό".

Η δικτατορία συνέλαβε, προς το Φθινόπωρο του 1968 [;], μέλη της "Κ.Ο. Αθήνας του ΚΚΕ" [ακριβέστερα: εκείνων εκ των μελών της Κ.Ε που θεώρησαν ως καταστατικά έγκυρες τις διαδικασίες της 12ης Ολομέλειας, και, στο όνομα της εγκυρότητας, "κράτησαν", φυσικά με την απαραίτητη "διεθνιστική βοήθεια" του ΚΚΣΕ και της ΕΣΣΔ, τον τίτλο, τα σύμβολα, και την περιουσία του Κόμματος], που ως "γραμματέας" της φερόταν ο Γρηγόρης Φαράκος [για τους νεότερους από εμάς "μυθικό" πρόσωπο, που από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατου και μέχρι τον Μάρτη - Απρίλη του 1968 έζησε, ως πολιτικός πρόσφυγας, στις "σοσιαλιστικές" χώρες], μετά δε τους άγριους βασανισμούς τους στην Ασφάλεια, τους έφεραν [περίπου είκοσι], ως υπόδικους, στις Φυλακές Αβέρωφ [εκεί που σήμερα είναι ο Άρειος Πάγος, το Εφετείο και το Ειρηνοδικείο Αθηνών].

Μέχρι τον ερχομό των παραπάνω συντρόφων, είχαμε συγκροτημένη μία "ομάδα συμβίωσης κομμουνιστών πολιτικών κρατουμένων", στην οποία συμμετείχαν και όσοι, άμεσα ή έμμεσα, είχαν γνωστοποιήσει στο "γραφείο" της "ομάδας συμβίωσης" ότι δεν αποδέχονται την καθοδήγηση του κομμουνιστικού κινήματος από το "Γραφείο εσωτερικού".

Αμέσως μετά τον ερχομό τους, οι συγκρατούμενοι της "ομάδας Φαράκου" αποφάσισαν να συγκροτήσουν -και συγκρότησαν- δική τους, ξεχωριστή, "ομάδα συμβίωσης", στην οποία εντάχθηκαν όσοι -αριθμητικά πολύ λιγότεροι σε σχέση με την "ομάδα" των "ανανεωτών" κομμουνιστών- αποδέχονταν την καταστατική εγκυρότητα των διαδικασιών της 12ης Ολομέλειας [από εκεί και η προσωνυμία "δωδεκατικοί"], αλλά και την καθοδήγηση του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος από την "Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ" που προέκυψε -μετά την αποχώρηση, από τις εργασίες της, εκείνων, εκ των παρόντων, που είχαν διαφωνήσει -από τη 12η Ολομέλεια.

Καθώς πλησίαζε η ημερομηνία που είχε οριστεί για την έναρξη της δίκης, στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών, των συντρόφων της "ομάδας Φαράκου", όλο και πιο επίμονες και επαναλαμβανόμενες ήσαν οι "πληροφορίες" που -από διαφορετικούς δρόμους- έφθαναν στα "γραφεία" και των δύο "ομάδων συμβίωσης", και "κατέβαιναν" σε όλους μας, και ήθελαν την Δικτατορία να σχεδιάζει να επαναληφθεί το προηγούμενο [του 1952] των δύο δικών του Νίκου Μπελογιάννη, να διεξαχθεί, δηλαδή, η πρώτη δίκη, με κατηγορίες βάσει του Α.Ν. 509/1947 [που, όμως, για νομοτεχνικούς λόγους, δεν μπορούσε να οδηγήσει σε θανατική ποινή], και, στη συνέχεια, να απαγγελθεί κατηγορία κατά του Γρηγόρη, και κάποιων εκ των μελών της "ομάδας" του, για "κατασκοπεία" βάσει του Α.Ν. 375/1936 [της βασιλο-μεταξικής δικτατορίας], που προέβλεπε την ποινή του θανάτου.

Τη "βασιμότητα" των παραπάνω "πληροφοριών" ενίσχυε το -γνωστό σε πολλούς από εμάς- αντικειμενικό γεγονός ότι ο αρχιδικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος ήταν μέλος του Έκτακτου Στρατοδικείου που δίκασε, στην πρώτη δίκη, με βάση τον Α.Ν. 509/47, τον Νίκο Μπελογιάννη και τους συντρόφους του και, συνεπώς, είχε τη σχετική "τεχνογνωσία".

Αρχικά αξιολογώντας, τα "γραφεία" των δύο "ομάδων συμβίωσης", ως "βάσιμες" και "πιθανές" τις παραπάνω "πληροφορίες", άρχισαν να σχεδιάζουν τις μεθόδους αντίστασής μας [πολυήμερες απεργίες πείνας, "χωνιά" διαμαρτυρίας από τα παράθυρα, άρνηση επισκεπτηρίου], αλλά, δυο - τρεις μέρες πριν από την ημερομηνία έναρξης της δίκης, ήλθε έγκυρη πληροφορία ότι δεν υπήρχε σχεδιασμός της δικτατορίας για δύο δίκες.

Στη διάρκεια του σχεδιασμού για την κοινή, προς τα έξω, εμφάνιση όλων μας, στην περίπτωση που επιβεβαιώνονταν οι αρχικές πληροφορίες, τα "γραφεία" των δύο "ομάδων συμβίωσης", και κυρίως ο Λεωνίδας και ο Γρηγόρης, μπόρεσαν να συμφωνήσουν σε κάποιους κανόνες για την κοινή ζωή μας στις φυλακές.

Και την ημέρα της δίκης κατέβηκαν αγκαλιασμένοι το κεφαλόσκαλο της φυλακής [του "παραρτήματος", ή "εφηβείου", για όσους θυμούνται], αγκαλιασμένοι βάδισαν στο προαύλιο, σταυροφιλήθηκαν μπροστά στην έξοδο προς το κεντρικό κτήριο και εκεί ο Λεωνίδας απηύθυνε στον Γρηγόρη -και φυσικά εκείνος τις δέχθηκε- εκείνες τις ευχές και τις προτροπές που οι κομμουνιστές απευθύνουν σε κομμουνιστές τις ώρες της μεγάλης δοκιμασίας.

Κι όσοι από εμάς ζήσαμε εκείνες τις στιγμές νιώσαμε να πατάμε γερά στο χώμα, αλλά και να ψηλώνουμε σαν δέντρα. Πήγα στο κελί μου, και αφέθηκα σ’ ένα λυτρωτικό κλάμα, καθώς στοχαζόμουν την ιερή ιδέα του Επαναστάτη Κομμουνιστή, που, "σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος", πρoσφέρει ακόμα και τη ζωή του, όταν του το επιβάλει ο εθνικός εχθρός ή ο ταξικός αντίπαλος, αλλά που, όταν η εξέλιξη της και κομματικής κοινωνίας οδηγεί σε ιδεολογικές και πολιτικές αντιπαλότητες με τον ώς χθες σύντροφό του, αδυνατεί να απελευθερώσει περίσσεια νου και καρδιάς για να ανταποκριθεί στο κάλεσμα των καιρών...