Η πολιτική σταθερότητα δεν ταυτίζεται με υπακοή στην τρόικα

1. Γιατί πιστεύετε ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών δοκιμάζουν τα όρια αντοχής της κυβέρνησης με απαιτήσεις για νέα μέτρα;

Υπάρχει ένα συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής που επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών με μέτρα συρρίκνωσης της οικονομίας, το οποίο και επικαλούνται. Το πρόγραμμα προσαρμογής πρέπει να αλλάξει.

Επιπροσθέτως, εκτιμώ ότι ενθαρρύνονται από την λογική των αλλεπάλληλων υποχωρήσεων της ελληνικής πλευράς, ακόμη και σε ανορθολογικές απαιτήσεις και καταφανώς αναποτελεσματικές οικονομικά. Επίσης ενθαρρύνονται από την τεχνητή αισιοδοξία που καλλιέργησε η κυβέρνηση για ταχύτατη ανάκαμψη, που λειτούργησε ως επιχείρημα ότι η πολιτική αυτή αποδίδει άρα πρέπει να συνεχιστεί.

2. Υπήρξε και εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο πολιτικής διαπραγμάτευσης, πέρα κι έξω από το γράμμα του μνημονίου; Αυτό ήταν το νόημα της νέας συνάντησης Σαμαρά- Μέρκελ;

Περιθώρια πολιτικής διαπραγμάτευσης υπάρχουν. Υπενθυμίζω ότι υπάρχουν καταγεγραμμένες οι παραδοχές σωρείας λαθών και αστοχιών από τους ίδιους τους εμπνευστές του προγράμματος προσαρμογής. Όμως τα περιθώρια διαπραγμάτευσης διαμορφώνονται και από αυτό που κάνει η ελληνική κυβέρνηση. Η κοινωνία δικαίως δεν δέχεται άλλα επιβαρυντικά μέτρα και η οικονομία ασφυκτιά από τον κορσέ της πολιτικής της λιτότητας και μιας δημοσιονομικής προσαρμογής που είναι αποσυνδεδεμένη από αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις. Το βασικό μήνυμα που πρέπει να εκπέμψει η κυβέρνηση είναι ότι για να καταφέρει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της έναντι των δανειστών πρέπει να ζήσει και να παράγει.

Με αυτά τα δεδομένα η αναζήτηση ενός διαφορετικού πλαισίου διαπραγμάτευσης είναι αναγκαία. Η πολιτική αυτονομία της κυβέρνησης να ελέγχεται στο τελικό αποτέλεσμα, στην επίτευξη του στόχου και όχι να επικαθορίζεται κάθε ενέργεια από ένα ανελαστικό πλαίσιο που πολλές φορές αγνοεί την πραγματικότητα.

3. Πώς αντιμετωπίζετε τα σενάρια και τις εισηγήσεις για επάνοδο της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση; Υπάρχει πράγματι «προξενιό» της κ. Μπακογιάννη, όπως αναφέρουν δημοσιεύματα του τύπου; Ποιες προϋποθέσεις και όρους θα θέτατε για να συμβεί κάτι τέτοιο;

Δεν υπάρχει κανένα «προξενιό». Καμιά σχέση με την πραγματικότητα τα σενάρια επανόδου της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση. Αποχωρήσαμε από την κυβέρνηση όταν η Ν.Δ προώθησε τον επικαθορισμό της κυβερνητικής πολιτικής με την ιδεολογικοπολιτική σφραγίδα της, αποδέχθηκε ακόμη και ανορθολογικές απαιτήσεις της τρόικας και επέλεξε ένα αυταρχικό μοντέλο "μεταρρυθμίσεων".

Η Δημοκρατική Αριστερά δεν πρόκειται να επιστρέψει στην κυβέρνηση γιατί οι λόγοι που αποχώρησε είναι πολύ συγκεκριμένοι, σαφείς και εξακολουθούν να υφίστανται. Ζητούμενο για τη ΔΗΜΑΡ είναι η στήριξη μιας άλλης πολιτικής που να δίνει διέξοδο για τη χώρα και την κοινωνία και όχι η συμμετοχή σε κυβερνητικές λύσεις που προωθούν συντηρητικές πολιτικές.

Αξίζει όμως να επισημάνω τις αυταπάτες που είχαν πολλοί ότι η εξώθηση της ΔΗΜΑΡ σε έξοδο από την κυβέρνηση, θα άνοιγε το δρόμο για την προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Τι έδειξε όμως η εξέλιξη; Ο κίνδυνος κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης προκύπτει από την ανελαστική στάση των δανειστών και από την υποχωρητική στάση της ελληνικής κυβέρνησης.

Η πολιτική σταθερότητα δεν μπορεί να ταυτίζεται με την υπακοή στην τρόικα και την εφαρμογή συντηρητικών πολιτικών. Αν θέλουν και πρέπει να θέλουν πολιτική σταθερότητα θα πρέπει να δεχθούν αλλαγή πολιτικών.

4. Έχετε επανειλημμένα ταχθεί κατά τις προσφυγής σε πρόωρες εκλογές. Αλλά, αν ταυτόχρονα ισχύει ότι η εκτίμηση ότι η κυβέρνηση βρίσκεται προ αδιεξόδου, πώς θα μπορούσε να δοθεί συνέχεια με την παρούσα βουλή; Τι εναλλακτικό θα μπορούσε να προκύψει χωρίς να μεσολαβήσουν εκλογές;

Στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Συνταγματικές δυνατότητες υπάρχουν και είναι συγκεκριμένες. Όμως το ζητούμενο σήμερα δεν είναι η εκλογολογία και η ρευστοποίηση του πολιτικού συστήματος αλλά η ανακοπή της πορείας εφαρμογής επώδυνων μέτρων. Η ισχυρή διαπραγμάτευση χρειάζεται ώστε να μη ληφθούν νέα μέτρα που θα επιβαρύνουν την κοινωνία και την οικονομία. Να αντικατασταθούν τα μέτρα που αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά και κοινωνικά επώδυνα και να αποσυρθούν πολιτικές που οδηγούν στην απορρύθμιση.

Με τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής θα αναπαράγεται η κρίση και τα αδιέξοδα.

5. Αντιδράσατε από επιφυλακτικά έως εχθρικά στην κίνηση των 58 για την κεντροαριστερά. Μπορείτε να εξηγήσετε ποιες είναι οι ουσιώδεις διαφορές αυτής της πρωτοβουλίας από τη δική σας φιλοδοξία να αποτελέσετε τον πυρήνα του τρίτου πόλου;

Δεν θα συμφωνήσω με αυτήν σας την διατύπωση. Καμία εχθρική κίνηση από πλευράς Δημοκρατικής Αριστεράς απέναντι στην «πρωτοβουλία των 58». Το αντίθετο μάλιστα, δήλωσα πως εκτιμώ τους υπογράφοντες και δεν αμφισβητώ την καλή προαίρεσή τους. Από εκεί και πέρα όμως υπάρχουν πολιτικές διαφορές.

Έχουμε πει ότι μια πρωτοβουλία για τη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου δεν μπορεί να παραβλέπει κρίσιμα ζητήματα όπως η ουσιαστική κριτική στην ασκούμενη κυβερνητική πολιτική. Έχουμε επισημάνει επίσης ότι η εθνική ανασυγκρότηση αποτελεί πράγματι την πρόκληση της επόμενης περιόδου, όμως, επηρεάζεται και καθορίζεται σημαντικά από την ασκούμενη πολιτική, η οποία και διαμορφώνει αρνητικούς συσχετισμούς και σχέσεις της μεταμνημονιακής Ελλάδας.

Ο προοδευτικός πόλος θα συγκροτηθεί με τη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων. Όμως δεν υπάρχει αντικειμενικά ένα πολιτικό πλαίσιο που να επιτρέπει τη συζήτηση για εκλογική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ.

6. Την ώρα που εσείς αποκλείετε κεντρική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να φλερτάρει με βουλευτές του που κοιτάζουν προς την έξοδο. Υπάρχει, τελικά, ενδοαεριστερός ανταγωνισμός για τα ιμάτια του ΠΑΣΟΚ;

Δεν επιχειρείται κανένας διαγκωνισμός σε ό,τι αφορά τη Δημοκρατική Αριστερά. Χαρακτηρίσαμε ως λανθασμένη ενέργεια – όχι βεβαίως πρόσκληση σε «αποστασία» - το κάλεσμα του κ. Τσίπρα προς τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.

Το κάθε κόμμα έχει την αυτονομία και την πολιτική του και συναγωνίζεται με τα άλλα, επιδιώκοντας να αυξήσει την επιρροή του στη βάση των αρχών και της πολιτικής του.

Το δικό μας κάλεσμα αφορά στη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου και απευθύνεται στις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, της πολιτικής οικολογίας και του προοδευτικού κέντρου και βεβαίως στον κόσμο που κατά τα παρελθόντα έτη ψήφιζε ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τώρα αναζητά πολιτική διέξοδο.

Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ, ένας κόσμος δημοκρατικών πεποιθήσεων, που συνήθως αυτοπροσδιορίζεται ως κεντρώος ή κεντροαριστερός, εφόσον υποστηρίζει αυτό το πολιτικό πλαίσιο, είναι βεβαίως καλοδεχούμενος σε αυτήν την προσπάθεια, όχι ως δόκιμος αλλά ως ισότιμος συμμετέχων.

7. Με δεδομένη την κατηγορηματική θέση Τσίπρα υπέρ της παραμονής στο ευρώ, αυξάνουν οι προϋποθέσεις μιας σύγκλισης με τον ΣΥΡΙΖΑ;

Ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει περισσότερο στην όξυνση της κρίσης παρά στην αντιμετώπισή της και αναπτύσσει ένα λόγο «αριστερών» στερεοτύπων, αρνούμενος να υποστηρίξει ακόμη και τις αναγκαίες αλλαγές για τον εξορθολογισμό της κατάστασης. Καλλιεργεί αυταπάτες για τη δυνατότητα απαλλαγής από το μνημόνιο μόνο με απόφαση της Ελληνικής Βουλής.

Σήμερα ταλαντεύεται μεταξύ μονομερούς καταγγελίας του μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευσής του, λαϊκιστικής δημαγωγίας και αναζήτησης δίαυλων ένταξης σε ένα πλαίσιο ρεαλιστικότερων πολιτικών. Η πολιτική του πρόταση εμπεριέχει τον κίνδυνο της απομόνωσης της χώρας από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και συνακόλουθα τον κίνδυνο περιδίνησης της χώρας.

Έχουμε διαφορετική πολιτική πρόταση για τη χώρα. Δικός μας στόχος είναι η συγκρότηση του προοδευτικού πόλου για μια δημοκρατική διέξοδο από την κρίση που βρίσκεται σε αντιπαράθεση και με τις συντηρητικές κυβερνητικές πολιτικές και με τον αριστερό λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτός ο πόλος δεν θα περιοριστεί σε ένα συμπληρωματικό ρόλο προς τις άλλες δύο δυνάμεις. Θα συμμετέχει αυτόνομα στις επόμενες εκλογές και όσο περισσότερο ενισχυθεί τόσο αυξημένη θα είναι η δυνατότητα παρέμβασης του.

Επιδιώκει να αποτελέσει δύναμη κυβερνητικής προοπτικής. Αποκτώντας ισχυρή εκλογική δύναμη, θα λειτουργήσει ως σταθεροποιητικός παράγοντας για την κυβερνησιμότητα της χώρας και την άσκηση προοδευτικής πολιτικής, ανατρέποντας τις διλημματικές επιλογές του προωθούμενου νέου διπολισμού.

Για αυτό η επιδίωξη μας δεν είναι η σύγκλιση με κάποιον από τους δύο άλλους πόλους αλλά η αυτόνομη ισχυροποίηση του προοδευτικού τρίτου πόλου.

8. Προσδοκάτε κάτι ουσιώδες από την έρευνα του ευρωκοινοβουλίου για την τρόικα, ή την αντίστοιχη έρευνα της Κομισιόν για τα γερμανικά πλεονάσματα; Προϊδεάζουν αυτά για κάποιες αλλαγές στον συσχετισμό ισχύος εντός της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης;

Η ευρωπαϊκή πολιτική λιτότητας έχει εξαντλήσει την «δυναμική» της. Κάθε προσπάθεια ανάδειξης των λαθών, των λανθασμένων εκτιμήσεων και των αστοχιών είναι προς τη θετική κατεύθυνση, αρκεί να συνοδευτεί από ουσιαστικές αλλαγές που θα επανορθώνουν. Σε ό,τι αφορά στην αντίστοιχη έρευνα της Κομισιόν για τα γερμανικά πλεονάσματα είναι μία ακόμη πτυχή του συνολικού ζητήματος.

Η οικονομική πολιτική της Γερμανίας που κρατά χαμηλά τους μισθούς μπορεί να αυξάνει τις εξαγωγές και να κάνει τεράστιο το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, όμως μειώνει την εσωτερική ζήτηση γεγονός που αποτρέπει την αύξηση των εξαγωγών των άλλων χωρών προς τη Γερμανία. Τελικά αυτή η πολιτική δεν μπορεί να δώσει λύση για το σύνολο της Ε.Ε. και πρέπει επειγόντως να αλλάξει. Μαζί με την αλλαγή του μοντέλου των τελευταίων χρόνων οι μείζονες αποφάσεις λαμβάνονται στο Γερμανικό έδαφος

Σε αυτή την κατεύθυνση είναι αναγκαία η ευρύτερη δυνατή συμπαράταξη των προοδευτικών δυνάμεων της Ευρώπης για να αλλάξουν και οι συσχετισμοί και η ευρωπαϊκή πολιτική.

9. Πάντως, ολόκληρη η Ε.Ε. εξακολουθεί να τελεί υπό την ομηρία της κυβερνητικής εκκρεμότητας στη Γερμανία. Πώς εκτιμάτε το γεγονός ότι στην ίδια τη Γερμανία αυξάνονται οι φωνές υπέρ ενός Grexit, έστω και με τη μορφή της προσωρινής αποχώρησης, όπως υποστηρίζουν οι Χριστιανοκοινωνιστές εταίροι της Μέρκελ;

Είναι γεγονός ότι στην αρχή της κρίσης και με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών χωρών όπως η Γερμανία, ενισχύθηκαν ευρωσκεπτικιστικές απόψεις. Ιδιαίτερα το ελληνικό ζήτημα αντιμετωπίστηκε με σωρεία στερεοτυπικών παραδοχών που επιβάρυναν συνολικά την υπόθεση εξεύρεσης προσφορότερων λύσεων. Πιστεύω ότι σήμερα η πολιτική δέσμευση των εταίρων για την παραμονή της χώρας στο ευρώ είναι ισχυρή.

10.Πώς θα αντιμετωπίσετε στο επικείμενο συνέδριό σας στελέχη σας που ενδεχομένως επιμείνουν στη θέση τους υπέρ της κίνησης των 58; Πολλοί υποστηρίζουν πως η υπόθεση της κεντροαριστεράς εντός της ΔΗΜΑΡ, έχει προκαλέσει, διάσταση απόψεων, με κίνδυνο ακόμη και την αποχώρηση μελών στο συνέδριο. Υπάρχει τέτοια προοπτική;

Η Δημοκρατική Αριστερά είναι κόμμα δημοκρατικό. Δεν τίθεται θέμα «αντιμετώπισης» της διαφορετικής άποψης. Επιδίωξή μας είναι να ακουστούν όλες οι απόψεις, όσο διαφορετικές και εάν είναι. Στο συνέδριο θα συζητήσουμε για όλα, θα λάβουμε αποφάσεις που θα καθορίσουν την πορεία του κόμματος με την μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση. Η Δημοκρατική Αριστερά δεν φοβάται τον εσωκομματικό διάλογο και όπως έχω ξαναπεί είναι τέτοιος ο πλούτος των ιδεών και η ποιότητα των ανθρώπων ώστε εκτιμώ ότι θα βγούμε συνολικά ενισχυμένοι, με επικαιροποιημένες θέσεις για όλο το φάσμα των ζητημάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Εκτιμώ πως δεν θα υπάρξουν αποχωρήσεις. Σε κάθε περίπτωση όμως πιστεύω ότι τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος δυναμικά θα υλοποιήσουν τις αποφάσεις του συνεδρίου που θα ληφθούν δημοκρατικά.

11.Το συνέδριο του κόμματος, πολιτικοί κύκλοι εκτιμούν πως μπορεί να είναι και ιδρυτικό με την έννοια της επανίδρυσης της ΔΗΜΑΡ, σε νέα πλαίσια και κυρίως με κατεύθυνση την ίδρυση ενός κόμματος στον χώρο του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού.

Η Δημοκρατική Αριστερά έρχεται από μακριά και πηγαίνει μακριά. Ως κόμμα που έχει φυσιογνωμία και ταυτότητα που εδράζεται στους άξονες: δημοκρατικός σοσιαλισμός – οικολογική εγρήγορση - μεταρρυθμιστική στρατηγική – ευρωπαϊκός προσανατολισμός.

Στο συνέδριο συζητάμε τις θέσεις για την δημοκρατική έξοδο από την κρίση και την πολιτική συμμαχιών. Η Δημοκρατική Αριστερά θα αποτελέσει τον εμβρυουλκό στη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου, που θα συσπειρώσει τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της πολιτικής οικολογίας αλλά και του προοδευτικού κέντρου. Σε αυτόν τον πόλο το κάθε κόμμα θα κρατήσει την αυτονομία του.