Σκληρή στα προαιρετικά και χαλαρή στα δεσμευτικά...

Ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του \Προέδρου Παπαδόπουλου\, με δήλωσή του προχθές, ανέδειξε το δημοκρατικό έλλειμμα της χώρας του, καθώς με νόημα αποδοκίμασε τη "συνειδητή προσπάθεια ορισμένων να υποβαθμίσουν τις προσπάθειες που έγιναν για την αντιδήλωση της Ε.Ε. και να μηδενίσουν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα". Η δήλωση αυτή αποτελεί τετριμμένη πρακτική για την κυπριακή ηγεσία, η οποία οργανώνει "κυνήγια μαγισσών" για να σκεπάζει τις κριτικές φωνές, αποδίδοντας "συνειδητά" συνωμοσιολογικό υπόβαθρο σε μια απόλυτα θεμιτή πολιτική πρακτική -την άσκηση κριτικής. Και η αλήθεια είναι πως δεν πήραμε την άδεια του κ. \Μ. Καρογιάν\ όσοι υποστηρίξαμε ότι έγινε λανθασμένη αξιολόγηση από την κυπριακή πλευρά στο θέμα αντιδήλωσης της Ε.Ε., διότι Λευκωσία και Αθήνα πλειοδότησαν σε αξιώσεις χάνοντας πολύτιμο χρόνο και απαραίτητους συμμάχους, διότι προτίμησαν να έχουν λόγο στην επιλογή των σερβίτσιων κι άφησαν το μενού να επιλεγεί από τους άλλους.

Ο κ. Καρογιάν έσπευσε να κατοχυρώσει την "εθνική επιτυχία" πριν πυκνώσουν οι κριτικές φωνές, δεδομένου ότι ο κυπριακός Τύπος ξεκάθαρα ανέφερε πως "λύση - πακέτο επεδίωξε η βρετανική προεδρία" ("Φιλελεύθερος" 21.9) και άρα, όσο γέμιζε το καλάθι της αντιδήλωσης, άδειαζε το καλάθι του οδικού χάρτη...

Ειδικότερα, στα "πρακτικά" του Coreper σημειώνεται ότι τα κράτη - μέλη συμφωνούν πως τα ζητήματα που καλύπτονται από τη δήλωση δεν θα ξανανοίξουν στη διάρκεια των συζητήσεων του διαπραγματευτικού πλαισίου". Με άλλα λόγια η Λευκωσία μπορούσε να έχει αξιώσεις για την προώθηση συγκεκριμένων διατυπώσεων στο κείμενο της αντιδήλωσης (που δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα), αλλά δεν μπορεί να έχει αξιώσεις για το περιεχόμενο του οδικού χάρτη -πέραν των δύο σημείων που κατοχύρωσε στη "λύση - πακέτο". Σε ό,τι αφορά συνεπώς το διαπραγματευτικό πλαίσιο που ορίζει την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, κατ’ απαίτηση της Λευκωσίας: \α)\ η Άγκυρα καλείται να μην μπλοκάρει με βέτο τη συμμετοχή της Κύπρου σε διεθνείς συμφωνίες και διεθνείς οργανισμούς (π.χ. το ΝΑΤΟ) και \β)\ η Άγκυρα καλείται να συνειδητοποιήσει ότι οι διαπραγματεύσεις της με την Ε.Ε. γίνονται σε επίπεδο Διακυβερνητικής, δηλαδή με τα 25 κράτη - μέλη. Αντίθετα, το θέμα αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας κι εφαρμογής του Πρωτοκόλλου δεν θίγεται στον οδικό χάρτη διότι έχει μνημονευθεί στην αντιδήλωση -η υιοθέτηση της οποίας προωθήθηκε ενθέρμως από τη βρετανική προεδρία ακριβώς για να αποψιλωθεί το κείμενο του οδικού χάρτη.

Διαπραγματευτικός πυρετός

Με τα ίχνη λοιπόν από τα "χαστούκια" που δέχθηκε από την αδιάλλακτη Λευκωσία, η τουρκική ηγεσία θα ξεκινήσει τις ενταξιακές της συνομιλίες εγκαίρως κι εμπροθέσμως στις 3 Οκτωβρίου, ενώ ο ίδιος ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος, σε δηλώσεις του στη Λάρνακα, υπήρξε αφοπλιστικά ειλικρινής: "Εξετάζαμε ακόμη και το ενδεχόμενο να μην εκδοθεί η αντιδήλωση, αφού δεν πετυχαίναμε τους στόχους μας. Όμως θα ήταν δυσμενής εξέλιξη να ακυρωθεί η έκδοση της αντιδήλωσης, διότι η Κύπρος βρισκόταν σε αδύναμη θέση να διεκδικήσει αλλαγές στο διαπραγματευτικό πλαίσιο και η Τουρκία θα ξεκινούσε κανονικά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις" είπε. Γιατί ήταν "αδύναμη η Κύπρος να διεκδικήσει αλλαγές", κ. Καρογιάν; Διότι είχε εξαντληθεί διαπραγματευτικά τροποποιώντας επτά προσχέδια της προεδρίας και διότι είχε χάσει τους συμμάχους της στη διάρκεια αυτής της πορείας. Πού πήγαν λοιπόν, κ. Καρογιάν, οι θέσεις που προέβλεπε η κυπριακή κυβέρνηση -πώς θα διεκδικήσει να ενταχθεί στο χρονοδιάγραμμα του οδικού χάρτη η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων; Προφανώς πήγαν να βρουν τους άλλους "πέντε όρους" που προπαγάνδιζε η Λευκωσία ότι θα θέσει -με την απειλή του βέτο!- τον περασμένο Δεκέμβριο, στη σύνοδο όπου αποφασίστηκε η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας. Στη μαύρη τρύπα της λήθης.

Εξάλλου, αν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου είπε δυνατά τη χαρά του για την υιοθέτηση της αντιδήλωσης προκειμένου να διαμορφώσει ένα χαρμόσυνο κλίμα, ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός, κ. \Γ. Ιακώβου,\ υπήρξε πιο συγκρατημένος: "Δεν έχει οριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή από την Άγκυρα του Πρωτοκόλλου" είπε και σημείωσε πως "αναφέρεται κάπως ασαφώς το 2006"...

Σύμφωνα εξάλλου με πληροφορίες (εφημερίδα "Πολίτης" 22.9), την περασμένη Δευτέρα το βράδυ ο Κύπριος μόνιμος αντιπρόσωπος δέχθηκε επί της αρχής το έβδομο προσχέδιο της προεδρίας, σημειώνοντας πως πάντως πρέπει να διαβουλευθεί με τον πρόεδρό του. Ο πρόεδρος όμως επέστρεφε από Νέα Υόρκη και ήταν εν πτήσει -μόλις προσγειώθηκε στο Λονδίνο, τα τηλέφωνα με τις Βρυξέλλες και την Αθήνα άναψαν, ώς τα χαράματα. Η προεδρία δεν δεχόταν να αποσυνδέσει την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία με τη λύση του Κυπριακού, καθώς η συνάρτηση των δύο σημείων ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος της στρατηγικής της. Την Τρίτη το πρωί, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου δηλώνει αδυναμία συγκατάθεσης στο κείμενο, ενώ ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος, φθάνοντας στη Λάρνακα, ανεβάζει τον ρυθμό της διαπραγμάτευσης δηλώνοντας (με ιδιαίτερο εκνευρισμό) ότι "οι βασικοί στόχοι ικανοποιήθηκαν"... Στο τέλος η προεδρία εισηγείται την αντιστροφή κάποιων διατυπώσεων κατά τρόπο ώστε να υπάρχει αμφίσημη ερμηνεία...

Το κείμενο της αντιδήλωσης είναι ένα κείμενο που ανταποκρίνεται στα κυπριακά συμφέροντα, ανάλογο του οποίου είχε παρουσιαστεί προ μηνός στο Νιούπορτ -αλλά είχε απορριφθεί από Αθήνα και Λευκωσία διότι επιζητούνταν βελτιώσεις. Η βρετανική προεδρία όμως την επομένη παρουσίασε ένα σαφώς χειρότερο προσχέδιο και, στη διάρκεια των 20 μερών που πέρασαν με συνεχείς διπλωματικές διαβουλεύσεις, η Γαλλία ενσωματώθηκε από την προεδρία και η Λευκωσία απέμεινε με τη στήριξη της Αθήνας. Συνολικά συνεπώς η κυπριακή κυβέρνηση σχεδίασε λανθασμένα τη διαπραγμάτευσή της και το κακό είναι πως η περίσταση ήταν κρίσιμη, πως χάθηκαν ευκαιρίες προώθησης της κυπριακής υπόθεσης και πως όσα ζήσαμε δεν ήταν πρόβα τζενεράλε...