Πρώτη στην ανεργία η Ελλάδα
Ελίζα Παπαδάκη, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2005-09-25
Πριν οι κυβερνητικοί υπεύθυνοι χαμογελάσουν αυτάρεσκα με τα ενθαρρυντικά σχόλια που έγραψαν για την πολιτική τους οι εμπειρογνώμονες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μετά την τελευταία επίσκεψή τους στην Αθήνα, καλό θα ήταν να ρίξουν μια ματιά στην εξαμηνιαία έκθεση για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας που μόλις δημοσιοποίησε το ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον. Η Ελλάδα που, ως μέλος της Ευρωζώνης, περιλαμβάνεται στον πίνακα των προηγμένων οικονομιών, είναι η μόνη μεταξύ 29 χωρών που διατηρεί διψήφια ανεργία, 10,5%, στις προβλέψεις για το 2005 και το 2006, όσο και το 2004.
Στους αντίποδες, η Ισπανία, που είχε μονίμως την υψηλότερη ανεργία στην Ευρώπη, προβλέπεται να τη μειώνει σταθερά και έντονα, από 11% το 2004 σε 9,1% φέτος και σε 8% το 2006. Αλλά και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες με υψηλή ανεργία προβλέπεται να τη μειώσουν ελαφρά το 2006 -σε 9,3% η Γερμανία, σε 9,6% η Γαλλία-, ενώ σε όλη την Ευρωζώνη το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να υποχωρήσει από 8,9% το 2004 σε 8,7% φέτος και σε 8,4% το 2006.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Ελλάδας άλλωστε προβλέπεται να επιβραδυνθεί σε 3,2% φέτος και σε 2,9% το 2006 κατατάσσοντας τη χώρα στον ίδιο πίνακα στην πέμπτη θέση πλέον μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης (από την πρώτη που κατείχε με 4,7% το 2003), την ώρα που για την Ευρωζώνη συνολικά προβλέπεται μια μικρή ανάκαμψη, από 1,2% φέτος σε 1,8% το 2006. Ταυτόχρονα η Ελλάδα εμφανίζει τον υψηλότερο μεταξύ των 12 (και τον δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των 29 προηγμένων οικονομιών μετά την Ισλανδία) προβλεπόμενο πληθωρισμό: 3,5% φέτος και 3,3% το 2006, έναντι 2,1% και 1,8% αντίστοιχα της Ευρωζώνης.
Ούτε ναι, ούτε όχι
Στην τόσο δυσμενή προοπτική που διαγράφεται για την απασχόληση τον επόμενο χρόνο δεν είχε καμία απάντηση να δώσει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης από την Ουάσιγκτον, όπου μαζί με τον υφυπουργό Πέτρο Δούκα και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Νίκο Γκαργκάνα παρακολουθεί τη σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δεν την έθιξε καν σε ομιλία του για την "ελληνική εμπειρία", όπου εξωράισε την πορεία της οικονομίας (ανάπτυξη 3,6%, μείωση της ανεργίας κατά 1%!) και την απήχηση της κυβερνητικής πολιτικής ("ο ελληνικός λαός στηρίζει το μεταρρυθμιστικό μας πρόγραμμα"!). Κατακεραύνωσε μάλιστα άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που μπροστά στην οικονομική κάμψη πιέζουν για μείωση των επιτοκίων του ευρώ καταλογίζοντάς τους ότι δεν θέλουν να αναλάβουν το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται η προώθηση μεταρρυθμίσεων!
Η δυσμενής εικόνα της απασχόλησης είναι ωστόσο το υπόβαθρο για τις συστάσεις που απευθύνει η αποστολή του ΔΝΤ στα συμπεράσματά της προς την κυβέρνηση, αφού προηγούμενα, για να την ενθαρρύνει, την επαίνεσε για την αλλαγή του καθεστώτος των υπερωριών, για τη διεύρυνση του ωραρίου στα εμπορικά καταστήματα και για τον νέο νόμο για τους μετανάστες. Αυτά όμως τα κρίνει πολύ λίγα και επιμένει ότι απαιτείται ταχύτερη απελευθέρωση των αγορών εργασίας, και ειδικότερα:
- Χαλάρωση της ισχυρής προστασίας της απασχόλησης στη νομοθεσία με διευκόλυνση των απολύσεων που θα τονώσει τις προσλήψεις.
- Θέσπιση μηχανισμού για την παράκαμψη των υψηλών κατώτατων αμοιβών -και άλλων όρων- που προβλέπουν οι εθνικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας σε κλάδους που υφίστανται ισχυρή οικονομική πίεση.
- Αυξήσεις μισθών, ενόψει της νέας εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, που να μην υπερβαίνουν την εθνική αύξηση της παραγωγικότητας συν τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης, ώστε να μην διαβρώνεται η ανταγωνιστικότητα -θέση που έχει εισηγηθεί και η Τράπεζα της Ελλάδος.
- Βελτίωση της εκπαίδευσης και στενότερη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και εργοδοτών.
Στις συστάσεις αυτές δεν απαντούν ούτε ναι, ούτε όχι στην κυβέρνηση, καθώς μπορεί να συμφωνούν θεωρητικά, οι κ.κ. Αλογοσκούφης και Δούκας τουλάχιστον, δεν διανοούνται όμως να ανοίξουν θέματα όπως τα δύο πρώτα ιδίως, που θα προκαλούσαν μεγάλες αντιδράσεις. Πρωτοβουλίες διαπραγμάτευσης με τις επιχειρήσεις και τα συνδικάτα τους είναι ξένες. Δεν προωθούν έτσι καμμία πολιτική για την απασχόληση, παρακολουθώντας αδρανείς την κατάργηση εκατοντάδων θέσεων εργασίας τους τελευταίους μήνες.
Πολυετής δημοσιονομική προσαρμογή
Τη μεγαλύτερη έμφαση όμως δίνουν οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ στο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, τα μεγάλα ελλείμματα και το υψηλό χρέος, εξηγώντας ότι η προσαρμογή θα απαιτήσει πολλά χρόνια. Με κάποια καλά λόγια και πάλι για τις προσπάθειες της κυβέρνησης, επισημαίνουν τις "αδυναμίες", με κυριότερη τη σχεδιαζόμενη τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών φόρων για το 2005 και το 2006, που προσωρινά εμφανίζει μειωμένο το έλλειμμα κατά 1% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, χωρίς να αλλάζει την πραγματική κατάσταση. Αναφέρουν επίσης την απλή συγκράτηση των μισθών στο Δημόσιο αντί για ένα σχέδιο εξορθολογισμού των δαπανών, και την υστέρηση των εσόδων του ΦΠΑ λόγω αυξημένης φοροδιαφυγής.
Θεωρώντας ότι η συνεχής προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση πρέπει να συγκρατεί τις πρωτογενείς δαπάνες αρκετά ώστε να μειώνεται το έλλειμμα, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργούνται περιθώρια για τις αναγκαίες επενδύσεις και για μειώσεις φόρων, παροτρύνουν την κυβέρνηση να υιοθετήσει μια πολυετή στρατηγική για τον προϋπολογισμό με σαφείς πολιτικές / προγραμματικές προτεραιότητες για την ιεράρχηση των δαπανών και με αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Την έμφαση στα προγράμματα θα υπηρετούσε η αναγκαία ενοποίηση του τακτικού και του προϋπολογισμού των επενδύσεων. Παράλληλα συνιστούν μέτρα για τη φορολογική διοίκηση και την εγκατάλειψη της παράδοσης των φορολογικών αμνηστιών που ενθαρρύνουν τη φοροδιαφυγή.
Ως στόχο το ΔΝΤ υποδεικνύει την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού το 2010 και πλεονάσματα κατόπιν, ώστε να μειώνεται το χρέος αλλά και να απελευθερώνονται πόροι για τις αυξανόμενες πληρωμές συντάξεων που θα απαιτήσει η γήρανση του πληθυσμού. Επισημαίνοντας τον κίνδυνο έκρηξης του χρέους μετά το 2010 αν δεν ληφθούν διορθωτικά μέτρα, το ΔΝΤ τονίζει ότι θα πρέπει να αρχίσει αμέσως μια συνολική κοινωνική συζήτηση για τις συντάξεις.
Η απόσταση ανάμεσα στην προσέγγιση του ΔΝΤ και την έως τώρα ακολουθούμενη κυβερνητική πρακτική είναι πολύ μεγάλη.
Ανεπάρκεια επενδύσεων απειλεί την παγκόσμια ανάπτυξη
Μιαν ισχυρή πρόβλεψη για παγκόσμια οικονομική μεγέθυνση 4,3% το 2005 και το 2006 διατηρεί η τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη στην Ουάσιγκτον. Τη συνοδεύει όμως με την επισήμανση κινδύνων να μην επιτευχθεί, λόγω της υπερβολικής εξάρτησης της μεγέθυνσης από την κατανάλωση, των πολύ μεγάλων αυξήσεων στις τιμές των ακινήτων σε μια σειρά χώρες και των υψηλών και μεταβλητών τιμών του πετρελαίου.
Περιορισμένη εκτιμάται η επίπτωση του τυφώνα "Κατρίνα": αναμένεται να περιορίσει κατά 0,5% τη μεγέθυνση στις ΗΠΑ και κατά 0,1% σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά όμως γράφονταν πριν ακόμα φτάσει η "Ρίτα" στις ακτές του Τέξας...
Ο παροιμιώδης Αμερικανός καταναλωτής, ο οποίος "έως τώρα ξόδευε όπως κανείς δεν είχε ξοδέψει ποτέ", αρχίζει να χάνει την εμπιστοσύνη του, καθώς ο πληθωρισμός πλέον υποσκάπτει τους μισθούς και τα ανερχόμενα επιτόκια ανακόπτουν τις τιμές των κατοικιών, έλεγε παρουσιάζοντας την έκθεση ο οικονομικός σύμβουλος του ΔΝΤ Ραγκουράμ Ρατζάν. Η επιβράδυνση της κατανάλωσης θα περιορίσει έτσι την αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ σε 3,3% το 2006 από 3,5% φέτος.
Στην Ευρωζώνη προβλέπεται αύξηση ΑΕΠ 1,2% φέτος και 1,8% το 2006, καθώς η ασθενής εγχώρια ζήτηση παραμένει το πρόβλημα. Καλύτερη διαγράφεται πλέον η κατάσταση στην Ιαπωνία με αύξηση ΑΕΠ 2% και τα δύο χρόνια, ενώ θεαματική συνεχίζεται η μεγέθυνση στην Κίνα: 9% και 8,2%.
Η βασική ανισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας σήμερα σχετίζεται με την ανεπάρκεια των επενδύσεων κατά το ΔΝΤ. Μετά την κρίση υπερεπένδυσης της δεκαετίας του 1990 και την κατάρρευση της ιαπωνικής φούσκας των ακινήτων και κατόπιν της τεχνολογικής φούσκας στα Χρηματιστήρια, οι προηγμένες χώρες, οι αγγλοσαξονικές ιδίως, ακολούθησαν επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές και χαμηλά επιτόκια, με αποτέλεσμα τη μείωση της δημόσιας αποταμίευσης και την εξαφάνιση της ιδιωτικής σε χώρες με οικιστικά "μπουμ". Αναδυόμενες χώρες, αντίθετα, υιοθέτησαν αυστηρές πολιτικές που τους απέφεραν εξωτερικά και δημοσιονομικά πλεονάσματα και μείωση του πληθωρισμού.
Σε παγκόσμιο συντονισμό έτσι οι πλούσιοι αυξάνουν την κατανάλωσή τους με την προσφορά και χρηματοδότηση των αναδυομένων. Αυτό "δεν είναι μια νέα παγκόσμια τάξη, αλλά προσωρινή ανταπόκριση στην κρίση, και τώρα πρέπει να αντιστραφεί", είπε ο Ρατζάν.
Ο κόσμος χρειάζεται μια μετάβαση από την κατανάλωση στις επενδύσεις και μια μεταφορά της ζήτησης από τις ελλειμματικές στις πλεονασματικές χώρες, υποστηρίζει το ΔΝΤ. Αλλά ανησυχεί αν αυτό θα γίνει ομαλά. Περισσότερες επενδύσεις χρειάζονται προπάντων στις χώρες χαμηλού εισοδήματος (με την εξαίρεση της Κίνας), αναδυόμενες και πετρελαιοπαραγωγούς, όπου λείπουν οι διαρθρωτικές συνθήκες για να γίνουν σωστά, ενώ η μεγέθυνση μέσω εξαγωγών έφερε υπερεξάρτηση από τη ζήτηση αλλού, η οποία συντηρούνταν από μια μη διατηρήσιμη δημοσιονομική πολιτική και από το "μπουμ" των ακινήτων. Και την κατάσταση οξύνουν οι υψηλές τιμές του πετρελαίου, που θα πρέπει, κατά το ΔΝΤ, να περάσουν στους πολίτες, ώστε να προσαρμόσουν τις καταναλωτικές τους επιλογές, και όχι να επιδοτηθούν.
Στους αντίποδες, η Ισπανία, που είχε μονίμως την υψηλότερη ανεργία στην Ευρώπη, προβλέπεται να τη μειώνει σταθερά και έντονα, από 11% το 2004 σε 9,1% φέτος και σε 8% το 2006. Αλλά και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες με υψηλή ανεργία προβλέπεται να τη μειώσουν ελαφρά το 2006 -σε 9,3% η Γερμανία, σε 9,6% η Γαλλία-, ενώ σε όλη την Ευρωζώνη το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να υποχωρήσει από 8,9% το 2004 σε 8,7% φέτος και σε 8,4% το 2006.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Ελλάδας άλλωστε προβλέπεται να επιβραδυνθεί σε 3,2% φέτος και σε 2,9% το 2006 κατατάσσοντας τη χώρα στον ίδιο πίνακα στην πέμπτη θέση πλέον μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης (από την πρώτη που κατείχε με 4,7% το 2003), την ώρα που για την Ευρωζώνη συνολικά προβλέπεται μια μικρή ανάκαμψη, από 1,2% φέτος σε 1,8% το 2006. Ταυτόχρονα η Ελλάδα εμφανίζει τον υψηλότερο μεταξύ των 12 (και τον δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των 29 προηγμένων οικονομιών μετά την Ισλανδία) προβλεπόμενο πληθωρισμό: 3,5% φέτος και 3,3% το 2006, έναντι 2,1% και 1,8% αντίστοιχα της Ευρωζώνης.
Ούτε ναι, ούτε όχι
Στην τόσο δυσμενή προοπτική που διαγράφεται για την απασχόληση τον επόμενο χρόνο δεν είχε καμία απάντηση να δώσει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης από την Ουάσιγκτον, όπου μαζί με τον υφυπουργό Πέτρο Δούκα και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Νίκο Γκαργκάνα παρακολουθεί τη σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δεν την έθιξε καν σε ομιλία του για την "ελληνική εμπειρία", όπου εξωράισε την πορεία της οικονομίας (ανάπτυξη 3,6%, μείωση της ανεργίας κατά 1%!) και την απήχηση της κυβερνητικής πολιτικής ("ο ελληνικός λαός στηρίζει το μεταρρυθμιστικό μας πρόγραμμα"!). Κατακεραύνωσε μάλιστα άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που μπροστά στην οικονομική κάμψη πιέζουν για μείωση των επιτοκίων του ευρώ καταλογίζοντάς τους ότι δεν θέλουν να αναλάβουν το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται η προώθηση μεταρρυθμίσεων!
Η δυσμενής εικόνα της απασχόλησης είναι ωστόσο το υπόβαθρο για τις συστάσεις που απευθύνει η αποστολή του ΔΝΤ στα συμπεράσματά της προς την κυβέρνηση, αφού προηγούμενα, για να την ενθαρρύνει, την επαίνεσε για την αλλαγή του καθεστώτος των υπερωριών, για τη διεύρυνση του ωραρίου στα εμπορικά καταστήματα και για τον νέο νόμο για τους μετανάστες. Αυτά όμως τα κρίνει πολύ λίγα και επιμένει ότι απαιτείται ταχύτερη απελευθέρωση των αγορών εργασίας, και ειδικότερα:
- Χαλάρωση της ισχυρής προστασίας της απασχόλησης στη νομοθεσία με διευκόλυνση των απολύσεων που θα τονώσει τις προσλήψεις.
- Θέσπιση μηχανισμού για την παράκαμψη των υψηλών κατώτατων αμοιβών -και άλλων όρων- που προβλέπουν οι εθνικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας σε κλάδους που υφίστανται ισχυρή οικονομική πίεση.
- Αυξήσεις μισθών, ενόψει της νέας εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, που να μην υπερβαίνουν την εθνική αύξηση της παραγωγικότητας συν τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης, ώστε να μην διαβρώνεται η ανταγωνιστικότητα -θέση που έχει εισηγηθεί και η Τράπεζα της Ελλάδος.
- Βελτίωση της εκπαίδευσης και στενότερη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και εργοδοτών.
Στις συστάσεις αυτές δεν απαντούν ούτε ναι, ούτε όχι στην κυβέρνηση, καθώς μπορεί να συμφωνούν θεωρητικά, οι κ.κ. Αλογοσκούφης και Δούκας τουλάχιστον, δεν διανοούνται όμως να ανοίξουν θέματα όπως τα δύο πρώτα ιδίως, που θα προκαλούσαν μεγάλες αντιδράσεις. Πρωτοβουλίες διαπραγμάτευσης με τις επιχειρήσεις και τα συνδικάτα τους είναι ξένες. Δεν προωθούν έτσι καμμία πολιτική για την απασχόληση, παρακολουθώντας αδρανείς την κατάργηση εκατοντάδων θέσεων εργασίας τους τελευταίους μήνες.
Πολυετής δημοσιονομική προσαρμογή
Τη μεγαλύτερη έμφαση όμως δίνουν οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ στο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, τα μεγάλα ελλείμματα και το υψηλό χρέος, εξηγώντας ότι η προσαρμογή θα απαιτήσει πολλά χρόνια. Με κάποια καλά λόγια και πάλι για τις προσπάθειες της κυβέρνησης, επισημαίνουν τις "αδυναμίες", με κυριότερη τη σχεδιαζόμενη τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών φόρων για το 2005 και το 2006, που προσωρινά εμφανίζει μειωμένο το έλλειμμα κατά 1% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, χωρίς να αλλάζει την πραγματική κατάσταση. Αναφέρουν επίσης την απλή συγκράτηση των μισθών στο Δημόσιο αντί για ένα σχέδιο εξορθολογισμού των δαπανών, και την υστέρηση των εσόδων του ΦΠΑ λόγω αυξημένης φοροδιαφυγής.
Θεωρώντας ότι η συνεχής προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση πρέπει να συγκρατεί τις πρωτογενείς δαπάνες αρκετά ώστε να μειώνεται το έλλειμμα, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργούνται περιθώρια για τις αναγκαίες επενδύσεις και για μειώσεις φόρων, παροτρύνουν την κυβέρνηση να υιοθετήσει μια πολυετή στρατηγική για τον προϋπολογισμό με σαφείς πολιτικές / προγραμματικές προτεραιότητες για την ιεράρχηση των δαπανών και με αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Την έμφαση στα προγράμματα θα υπηρετούσε η αναγκαία ενοποίηση του τακτικού και του προϋπολογισμού των επενδύσεων. Παράλληλα συνιστούν μέτρα για τη φορολογική διοίκηση και την εγκατάλειψη της παράδοσης των φορολογικών αμνηστιών που ενθαρρύνουν τη φοροδιαφυγή.
Ως στόχο το ΔΝΤ υποδεικνύει την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού το 2010 και πλεονάσματα κατόπιν, ώστε να μειώνεται το χρέος αλλά και να απελευθερώνονται πόροι για τις αυξανόμενες πληρωμές συντάξεων που θα απαιτήσει η γήρανση του πληθυσμού. Επισημαίνοντας τον κίνδυνο έκρηξης του χρέους μετά το 2010 αν δεν ληφθούν διορθωτικά μέτρα, το ΔΝΤ τονίζει ότι θα πρέπει να αρχίσει αμέσως μια συνολική κοινωνική συζήτηση για τις συντάξεις.
Η απόσταση ανάμεσα στην προσέγγιση του ΔΝΤ και την έως τώρα ακολουθούμενη κυβερνητική πρακτική είναι πολύ μεγάλη.
Ανεπάρκεια επενδύσεων απειλεί την παγκόσμια ανάπτυξη
Μιαν ισχυρή πρόβλεψη για παγκόσμια οικονομική μεγέθυνση 4,3% το 2005 και το 2006 διατηρεί η τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη στην Ουάσιγκτον. Τη συνοδεύει όμως με την επισήμανση κινδύνων να μην επιτευχθεί, λόγω της υπερβολικής εξάρτησης της μεγέθυνσης από την κατανάλωση, των πολύ μεγάλων αυξήσεων στις τιμές των ακινήτων σε μια σειρά χώρες και των υψηλών και μεταβλητών τιμών του πετρελαίου.
Περιορισμένη εκτιμάται η επίπτωση του τυφώνα "Κατρίνα": αναμένεται να περιορίσει κατά 0,5% τη μεγέθυνση στις ΗΠΑ και κατά 0,1% σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά όμως γράφονταν πριν ακόμα φτάσει η "Ρίτα" στις ακτές του Τέξας...
Ο παροιμιώδης Αμερικανός καταναλωτής, ο οποίος "έως τώρα ξόδευε όπως κανείς δεν είχε ξοδέψει ποτέ", αρχίζει να χάνει την εμπιστοσύνη του, καθώς ο πληθωρισμός πλέον υποσκάπτει τους μισθούς και τα ανερχόμενα επιτόκια ανακόπτουν τις τιμές των κατοικιών, έλεγε παρουσιάζοντας την έκθεση ο οικονομικός σύμβουλος του ΔΝΤ Ραγκουράμ Ρατζάν. Η επιβράδυνση της κατανάλωσης θα περιορίσει έτσι την αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ σε 3,3% το 2006 από 3,5% φέτος.
Στην Ευρωζώνη προβλέπεται αύξηση ΑΕΠ 1,2% φέτος και 1,8% το 2006, καθώς η ασθενής εγχώρια ζήτηση παραμένει το πρόβλημα. Καλύτερη διαγράφεται πλέον η κατάσταση στην Ιαπωνία με αύξηση ΑΕΠ 2% και τα δύο χρόνια, ενώ θεαματική συνεχίζεται η μεγέθυνση στην Κίνα: 9% και 8,2%.
Η βασική ανισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας σήμερα σχετίζεται με την ανεπάρκεια των επενδύσεων κατά το ΔΝΤ. Μετά την κρίση υπερεπένδυσης της δεκαετίας του 1990 και την κατάρρευση της ιαπωνικής φούσκας των ακινήτων και κατόπιν της τεχνολογικής φούσκας στα Χρηματιστήρια, οι προηγμένες χώρες, οι αγγλοσαξονικές ιδίως, ακολούθησαν επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές και χαμηλά επιτόκια, με αποτέλεσμα τη μείωση της δημόσιας αποταμίευσης και την εξαφάνιση της ιδιωτικής σε χώρες με οικιστικά "μπουμ". Αναδυόμενες χώρες, αντίθετα, υιοθέτησαν αυστηρές πολιτικές που τους απέφεραν εξωτερικά και δημοσιονομικά πλεονάσματα και μείωση του πληθωρισμού.
Σε παγκόσμιο συντονισμό έτσι οι πλούσιοι αυξάνουν την κατανάλωσή τους με την προσφορά και χρηματοδότηση των αναδυομένων. Αυτό "δεν είναι μια νέα παγκόσμια τάξη, αλλά προσωρινή ανταπόκριση στην κρίση, και τώρα πρέπει να αντιστραφεί", είπε ο Ρατζάν.
Ο κόσμος χρειάζεται μια μετάβαση από την κατανάλωση στις επενδύσεις και μια μεταφορά της ζήτησης από τις ελλειμματικές στις πλεονασματικές χώρες, υποστηρίζει το ΔΝΤ. Αλλά ανησυχεί αν αυτό θα γίνει ομαλά. Περισσότερες επενδύσεις χρειάζονται προπάντων στις χώρες χαμηλού εισοδήματος (με την εξαίρεση της Κίνας), αναδυόμενες και πετρελαιοπαραγωγούς, όπου λείπουν οι διαρθρωτικές συνθήκες για να γίνουν σωστά, ενώ η μεγέθυνση μέσω εξαγωγών έφερε υπερεξάρτηση από τη ζήτηση αλλού, η οποία συντηρούνταν από μια μη διατηρήσιμη δημοσιονομική πολιτική και από το "μπουμ" των ακινήτων. Και την κατάσταση οξύνουν οι υψηλές τιμές του πετρελαίου, που θα πρέπει, κατά το ΔΝΤ, να περάσουν στους πολίτες, ώστε να προσαρμόσουν τις καταναλωτικές τους επιλογές, και όχι να επιδοτηθούν.
