Η Ευρώπη να δώσει ελαστικότητα στην Αθήνα

Οι δρόμοι της Αθήνας γέμισαν και πάλι. Γέμισαν με σκληροπυρηνικούς διαδηλωτές. Και με οργή. Αν ένας λαός που υποφέρει βγαίνει στους δρόμους ή, μάλλον, αν ένας λαός που υποφέρει επιστρέφει στους δρόμους, θα έχει τους λόγους του. Οι πολιτικοί πρέπει να κατανοήσουν αυτούς τους λόγους και να δρομολογήσουν λύσεις. Στην πραγματικότητα, πρέπει όχι μόνο να προτείνουν λύσεις, αλλά και να τις υλοποιήσουν. Το «ελληνικό ζήτημα» είναι ένα σκληρό πεδίο δοκιμής για οποιονδήποτε. Πάνω απ’ όλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να δώσει λύση σε μια εξαιρετικά σύνθετη κατάσταση για το καλό ολόκληρης της κοινότητας.

Δεν έχει νόημα να αναρωτιόμαστε και να ψάχνουμε πώς φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση. Δεν υπάρχει χρόνος για να κάνουμε κάτι τέτοιο. Χρειαζόμαστε χρόνο και ο χρόνος κοστίζει. Δεν πρέπει να πελαγοδρομούμε. Βρισκόμαστε ενώπιον ενός γόρδιου δεσμού και η Ελλάδα, με μια νέα κυβέρνηση που προέκυψε από ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές, άπλωσε τα καθόλου δυνατά χαρτιά της πάνω στο τραπέζι. Και η Κομισιόν καλωσόρισε τον έλληνα Πρωθυπουργό με την προσοχή που αρμόζει στον εκπρόσωπο ενός κράτους-μέλους – έναν πρωθυπουργό που φέρει πολιτική εντολή, η οποία έχει νομιμοποιηθεί από μια αναμφίβολη εκλογική νίκη.

Ζούμε δραματικές στιγμές επειδή – και δεν πρέπει να αποκρύψουμε αυτό το γεγονός – παίζεται η μοίρα ενός λαού και, συνεπώς, το μέλλον της Ενωσης. Και αυτό επειδή, στο δυσοίωνο ενδεχόμενο μιας ρήξης, οι συνέπειες που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε είναι εξαιρετικά σοβαρές. Ο στόχος μας, ως εκπροσώπων της πολιτικής και ευρωπαίων νομοθετών, είναι να εργαστούμε αποτελεσματικά προκειμένου να βρούμε μια αποδεκτή λύση. Θέλω να το τονίσω αυτό ξεκάθαρα και χωρίς αποκλίσεις επειδή ανησυχώ, όπως πολλοί άλλοι, και αισθάνομαι το βάρος της ευθύνης στους ώμους μου. Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θα έπρεπε να επηρεάσει με κανέναν τρόπο τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ως σοσιαλδημοκρατική ομάδα, πιστεύουμε ότι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις δεν έχει καμία θέση η λεγόμενη «τρόικα». Σε αυτό το σημείο, πρέπει να λάβουμε μια ξεκάθαρη απόφαση. Κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις πρέπει να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (και το Ευρωκοινοβούλιο) επειδή αυτό είναι ένα πρόβλημα που αγγίζει την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτή είναι μια υπόθεση της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Η Ευρώπη θα πρέπει να προσφέρει αρκετή ελαστικότητα στην Αθήνα ώστε να μπορέσει αυτή η τελευταία να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις, να αναζωογονήσει την οικονομία και να αρχίσει να μειώνει τις κοινωνικές ανισότητες που βαραίνουν τον πληθυσμό. Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να διαδραματίσει τον δικό της αναπόφευκτο ρόλο σε αυτή τη συζήτηση – ή να αντιμετωπίσει την καταστροφή. Αντιλαμβανόμαστε ότι δεν μπορούμε να φέρουμε και άλλα σκληρά χτυπήματα σε μια εξαντλημένη χώρα: αυτό που μπορούμε να κάνουμε, πάντως, είναι να ζητήσουμε από την Ελλάδα να αναλάβει σοβαρές και, ώς ένα σημείο, αυστηρές δεσμεύσεις σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα, τη φορολογική πολιτική και τον πόλεμο κατά της διαφθοράς.

Είναι επίσης σαφές ότι παίζεται ένα πολύ πιο σημαντικό παιχνίδι γύρω από το χρέος. Αυτό που βλέπουμε είναι μια σύγκρουση ανάμεσα σε αυτούς που λένε ότι αυτές οι συμφωνίες πρέπει να τηρηθούν και σε εκείνους που υποστηρίζουν ότι δεν θα επηρεάσουν την Ενωση και τους κανόνες της. Πιστεύω ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να αρχίσουν άμεσα και ότι το νόμιμο αίτημα της Αθήνας να επαναδιαπραγματευτεί τις προϋποθέσεις και το χρονοδιάγραμμα της αποπληρωμής του χρέους δεν πρέπει να αμφισβητηθεί. Φοβάμαι ότι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις δεν μπορούμε να περιμένουμε από τους εταίρους της Ελλάδας να καθαρίσουν αυτό το τεράστιο χρέος μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια. Από κει και πέρα, πρέπει να αναζητήσουμε εκείνες τις λύσεις που θα είναι οι πιο πειστικές και οι πιο ικανοποιητικές για όλους. Pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται). Αλλά ρεαλιστικά και στο όνομα της αλληλεγγύης – η οποία αποτελεί μία από τις ιδρυτικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Κάποιοι φοβούνται ότι η Αθήνα μπορεί να στραφεί προς την Ανατολή και ότι θα αρχίσει να αποστέλλει επιστολές στα κυριλλικά στον Πούτιν. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εδώ ούτε φόβος. Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος κατάφεραν να δημιουργήσουν μια αυτόνομη Εκκλησία, παρά την αντίθεση του γερμανικού κλήρου. Η Δύση και η Ανατολή έχουν τους ίδιους αγίους και έχουν τους ίδιους προστάτες αγίους της Ευρώπης μαζί με τον Αγιο Βενέδικτο. Αυτό δεν θα έπρεπε να μας πει κάτι;

---

Ο Τζάνι Πιτέλα, επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο.