Για την αριστερά των οραμάτων μας
Ηλίας Ζαράνης, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2004-03-25
α) ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΑΛΟΓΟΥ
Το εκλογικό αποτέλεσμα για το Συνασπισμό ήταν ανακουφιστικό. Προσφέρει τη δυνατότητα μιας μεγάλης και ψύχραιμης πολιτικής συζήτησης χωρίς τις σκοπιμότητες μιας αυτάρεσκης αυτοεπιβεβαίωσης ή μιας εσωκομματικής αλαζονείας για την αναζήτηση των αιτιών της κακοδαιμονίας της Αριστεράς και της χρόνιας καθήλωσης της σε απελπιστικά χαμηλά ποσοστά, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, παρά την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό χιλιάδων αγωνιστών επί πάρα πολλά χρόνια.
Χωρίς την εφησυχαστική αποδοχή του μοιραίου μιας «μικρής Αριστεράς» που δεν ταιριάζει στον ανήσυχο και ατίθασο κόσμο της ανανεωτικής, οικολογικής και δημοκρατικής Αριστεράς. Στη συζήτηση δε χωρούν υπεκφυγές του τύπου : «ξεκινήσαμε από πολύ χαμηλά» γιατί τότε θα πρέπει να απαντηθεί γιατί και με ποια πολιτική ξεκινήσαμε από πολύ χαμηλά. Ποια ήταν η πολιτική που αποσάρθρωσε το εκλογικό σώμα του ΣΥΝ ώστε να φτάσει να έχει συσπείρωση 63% μια εβδομάδα πριν τις εκλογές .
β) ΠΑΣΟΚ και ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τη μακροχρόνια μονοκομματική άσκηση της εξουσίας, την αλαζονεία και τη διαφθορά που αυτή συνεπάγεται. Πλήρωσε την ανεπάρκεια και τις παλινωδίες της νέας του ηγεσίας και την επιστροφή της στον Παπανδρεϊσμό.
Ωστόσο έχασε μόλις ένα 3% του ποσοστού του και παραμένει ένα μεγάλο κόμμα με ποσοστό 40,5% . Ποσοστό υψηλότερο από τις ήττες του 89-90. Γεγονός που στα πλαίσια του δικομματικού συστήματος του δίνει τη δυνατότητα να παραμένει εν δυνάμει η μόνη εναλλακτική κυβερνητική πρόταση.
Τη φθορά του εισέπραξε η Ν.Δ., παρά το γεγονός ότι δεν προοιωνίζει τίποτα θετικότερο για την πορεία της χώρας και τη θέση του λαού. Και καθώς θα περνά ο χρόνος και Βαρδινογιάννηδες , Αλαφούζοι και άλλοι «εθνικοί μονοπύθμενοι» που στήριξαν την άνοδό της στην εξουσία, θα ζητούν να εξαργυρώσουν τα γραμμάτια που τους υπέγραψε η Ν.Δ και τα «δικά τους παιδιά» θα ζητούν εκπλήρωση των υποσχέσεων για μια θέση στο δημόσιο ενώ ο περί τον Χριστόδουλο σκοταδισμός θα απαιτεί « αναγνώριση » της συμβολής του στη νίκη και τα αδιέξοδα θα πληθαίνουν, η τελική έφοδος στο κράτος θα έρχεται πιο κοντά και η «σεμνότητα και η ταπεινότητα» θα πηγαίνουν περίπατο.
γ) ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Η Αριστερά δεν κατάφερε να καρπωθεί παρά ελάχιστα (0,3% το ΚΚΕ , 0,05 % ο ΣΥΝ). Το ΔΗΚΚΙ, ο συνεπέστερος εκφραστής της αντινεοφιλελεύθερης – αντιδικομματικής ρητορικής , συρρικνώθηκε και διελύθη. Γεγονός που για άλλη μια φορά αποδεικνύει ότι δεν αρκεί η καταγγελία για να εισπραξεις αλλά απαιτούνται προτάσεις και διεξοδοι πειστικές. Και γιαυτό ακριβώς εισέπραξε μόνον η Ν.Δ. Γιατί αποτελούσε παρά τον αναχρονισμό, τον συντηρητισμό και τη δεξιά φύση της , τη μοναδική κυβερνητική πρόταση.
δ) ΣΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΤΩΡΑ
Το χαμηλό ποσοστό μας δεν μπορεί να εξηγείται μόνο από την πόλωση ουτε μόνο από το εκλογικό σύστημα . Αυτά ήταν δεδομένα από την αρχή. Ούτε μόνο λόγω των αδυναμιών και των καθυστερήσεων της επικοινωνιακής μας πολιτικής. Πολύ περισσότερο δε μπορεί από κάποιους να επικαλούνται οι διαφωνίες σ΄αυτή τη γραμμή. Στο κόμμα μας αυτά είναι κατακτημένα και η επίκλησή τους εκτός του ότι αποτελεί παρέμβαση στα εσωτερικά μας δείχνει και μια έλλειψη δημοκρατικής κουλτούρας .
Απαιτείται συνολικό ψάξιμο της πολιτικής μας γραμμής . Γιατί αν η γραμμή της «αντινεοφιλελεύθερης – αντιδικομματικής» καταγγελίας ήταν σωστή, τότε γιατί άλλαξε 100% το τελευταίο δεκαήμερο και εξελίχτηκε (ευτυχώς) σε έκκληση στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ να ψηφίσει ΣΥΝ για μια πλουραλιστικη Βουλή;
Σύμφωνα με το EXIT POLL της VPRC το 0,9% του ποσοστού μας επέστρεψε τις τελευταίες δυο μέρες πριν τις εκλογές στον Συνασπισμό και είναι προφανώς πρώην ψηφοφόροι μας που απογοητευμένοι από το πισωγύρισμα στον Παπανδρεισμό και την ένταξη των φιλελεύθερων στα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ. Που μαζί με το 0,2% των νέων ψηφοφόρων και το 0,5% από τα λευκά – άκυρα – αποχή και «άλλο κόμμα» συμπλήρωσε τις απώλειες και διαμόρφωσε το τελικό 3,26 %. Δηλαδή οι σύμμαχοι μας ήταν στο 0,5 % μαζί με ό,τι ήρθε από λευκά – άκυρα – αποχή . Σημειωτέον ό,τι από το ΚΚΕ δεν ήρθε ούτε ένας ψήφος προς το ΣΥΝ παρά τις συνεχείς εκκλήσεις για συνεργασία. Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματα του για το ποια θα ήταν η κοινοβουλευτική τύχη του ΣΥΝ χωρίς τα λάθη – «δώρα» του Γεωργίου Παπανδρέου προς εμάς.
Συνοπτικά πιστέυω πως ήταν λάθος η εκλογική τακτική. Γιατί Δε μπορείς να ταυτίζεις ανιστόρητα τη συντηρητική παράταξη με την σοσιαλ δημοκρατία και να αναζητάς φαντασιακά τη διαμόρφωση μιας ανύπαρκτης δήθεν ριζοσπαστικής Αριστεράς εκ παρθενογεννέσεως.
ε) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΝΙΚΩΝ
Το παράδειγμα της Ισπανίας είναι εύγλωττο. Εκεί ο λαός τιμώρησε τους ψεύτες του Αθνάρ και έφερε τους σοσιαλιστές στην κυβέρνηση. Δεν τους ταύτισε. Γιατί Δεξιά και δεξιά κουλτούρα του πολέμου, της εκμετάλλευσης του ατομισμού πάνε πακέτο. Και δεν ψήφισε (κακώς) την Ενωμένη Αριστερά παρά τον πρωτοπόρο ρόλο της στο αντιπολεμικό κίνημα. Και εδώ καταρίπτεται άλλος ένας μύθος. Συμμεττοχή μας στα κινήματα, πράγμα πολύ χρήσιμο και αναγκαίο, δεν σημαίνει αυτόματα και εκλογικά οφέλη, όπως υπονοούσε το κεντρικό μας προεκλογικό σύνθημα. Αυτό απαιτεί άλλες πολιτικές εναλλακτικές και άλλες συμμαχίες. Το παράδειγμα επίσης της Γαλλίας και της νίκης της Κεντροαριστεράς στις τοπικές εκλογές είναι εύγλωττο. Καθώς επίσης και η επικείμενη νίκη της Ελιάς στην Ιταλία. Γιατί μαζί μας αντιστάθηκαν και οι σοσιαλιστές στον πόλεμο και την Αμερικάνικη μονοκρατορία.
Και αυτοί είναι νομοτελειακά οι μελλοντικοί μας συνομιλητές . Γιατί παρά τους συμβιβασμούς και τις υποχωρήσεις τους τα τελευταία χρόνια, παραμένουν ένα μεγάλο ιστορικό ρεύμα της Αριστεράς με τεράστια συμβολή στο κοινωνικό κράτος, την άνοδο της ποιότητας της ζωής, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα και αυτά δεν αλλάζουν απ’τη μια στιγμή στην άλλη. Και πρέπει κάποτε και ‘μεις οι κομμουνιστογενείς να κάνουμε με ειλικρίνια την αυτοκριτική μας για τον τρόπο που κυβερνήσαμε στις χώρες του υπαρκτού και στο πώς πολιτευτίκαμε όλα αυτά τα χρόνια.
ζ) ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΞΙΑ;
Η ταύτιση ΠΑΣΟΚ και Δεξιάς είναι λάθος. Χωρίς να διακρίνες τις αντιφάσεις, τις αντιθέσεις, τις τάσεις, τις αποχρώσεις, δεν μπορείς να αξιοποιήσεις τις δυνατότητες συμμαχιών με τμήματα του ΠΑΣΟΚ που θα διευκολύνουν την μετατόπισή τους αριστερότερα, τη δημιουργία ρηγμάτων και τη διαμόρφωση ζωτικού χώρου για την αριστερά. Γιατί δεν μπορεί να υπάρξει ενναλλακτική πολιτική πρόταση διακυβέρνησης χωρίς μια μεγάλη μερίδα του δημοκρατικού προοδευτικού κόσμου που κατά εκατοντάδες χιλιαδες παρακολουθεί το ΠΑΣΟΚ. Και δεν μπορώ να αντιληφθώ από πού θα παρουμε και με ποιους θα συγκροτήσουμε τη Μεγάλη Αριστερά που ονειρευόμαστε αν όχι από το ΠΑΣΟΚ. Το παράδειγμα της ΕΔΑ του 25% παραμένει πάντα φωτεινό και επίκαιρο. Και αν δεν διαμορφώσουμε εμείς την εναλλακτική πρόταση θα δουλεύουμε μονίμως ως υποζύγια πότε για τη δεξιά και πότε για το ΠΑΣΟΚ. Και τα τριάντα χρόνια αυτού του φαύλου κύκλου είναι ήδη πολλά. Ας μην είναι η δική μας αριστερά ανεπίδεκτη μαθήσεως. Γιατί η ταύτιση ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ και ο καταγγελτικός λόγος προκαλεί αμυντικά αντανακλαστικά και οχυρώνει τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ γύρω απ’ την ηγεσία του και εμείς γινόμαστε οι καλλίτεροι πελάτες τους. Ο κριτικός και αντιπολιτευτικός μας λόγος πρέπει να είναι αυστηρός αλλά ταυτόχρονα ενωτικός και να δίνει χέρι συνεργασίας και να ανοίγει δρόμους διεξόδου. Η ταύτιση Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ παρ’ ότι εμφανίζεται ως ultra αριστερή άποψη είναι στην ουσία δεξιά πολιτική. Γιατί συμβάλλει στο να παραμένουν τα πράγματα ως έχουν, δεν πιστεύει στη δυνατότητα να ανατραπούν, είναι ηττοπαθής και ενσωματώσιμη. Διευκολύνει την κατάργηση των σύγχρονων διαχωριστικών γραμμών προόδου-συντήρησης (γραμμή Καραμανλή) προωθεί την αποπολιτικοποίηση και διευκολύνει τη δεξιά δημαγωγία να διεισδύει σε λαικά στρώματα.
Είναι απομεινάρι μιας Σταλινικού τύπου μανιχαικής συλλογιστικής της δεκαετίας του μεσοπολέμου, υπόλλειμμα της λογικής «τι Παπάγος –τι Πλαστήρας» και του Φλωρακικού «τι μπρόκολα – τι λάχανα». Λογικές-βρόγχοι απ’ τις οποίες πρέπει να απαλλαγεί η Αριστερά οριστικά. Δεν έχουν θέση αναλύσεις τύπου «απ τη μια η αριστερά, απ την άλλη τα κόμματα του δικομματισμού» που είναι παραλλαγή του «απ τη μια τα μονοπώλια-απ την άλλη ο λαός» του ΚΚΕ.
Ο φόβος ότι θα αφομοιωθούμε ή θα αλλοτριωθούμε είναι αβάσιμος. Αποδείξαμε στην τροχιά του χρόνου την ανθεκτικότητα την μαχητικότητα και την δύναμη των ιδεών μας, Γιατί ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ μπορεί να διαφωνεί με επιλογές της ηγεσίας του αλλά θεωρεί ότι η δεξιά είναι χειρότερη και προσβλέπει σε μια συνεργασία μαζί μας για ν’αλλάξουν τα πράγματα.
η) ΟΧΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Δεν έχει λοιπόν αξία μια αριστερά που θα είναι στο περιθώριο και τη σιγουριά του θερμοκηπίου αλλά μια αριστερά που θα αλλάζει τα πράγματα προς όφελος του λαού και δεν θα αλλοτριώνεται. Καιρός λοιπόν για αντεπίθεση. Να βγούμε απ’ τα χαρακώματα και το μικρόκοσμο του μοιράσματος των έτσι κι’ αλλιώς λίγων καρεκλών.
Σ’ αυτή τη βάση μιας διαρκώς ανανεούμενης και ανανεωτικής αριστεράς έχει νόημα και η επιδίωξη της ενότητας στη δράση όλων των πτερύγων της με όσους μπορούν να προχωρούν χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς να γίνονται βαρίδια και χωρίς να ακυρώνουν τις πολιτικές και ιδεολογικές μας κατακτήσεις. Διαφορετικά χωρίς ανανέωση του πολιτικού μας λόγου, της αντίληψης μας για τον σύγχρονο κόσμο και των μορφών οργάνωσης και των μεθόδων δράσης μας αντι να μένουμε στάσιμοι ή να υποχωρούμε χώρια, θα μένουμε στάσιμοι ή θα υποχωρούμε ενωμένοι. Αυτό έγινε και το 1990 και απέτυχε. Γιατί θα πετύχει τώρα;
Η ανανεωτική αριστερά ήταν πάντα ενωτική. Διασπαστικός ήταν πάντα ο δογματισμός.
Αυτή μπορεί να είναι μα συναρπαστική και νικηφόρα πορεία. Μπορεί προσωρινά να αποτύχουμε. Αλλά θα διδαχτούμε και παλι από τις εμπειρίες μας. Αλλα ποτέ και τίποτα δεν θα κερδίσουμε αν δεν τολμήσουμε.
Μπορεί αυτά που γράφω να ενοχλούν ορισμένους συντρόφους. Μπορεί και να κάνω λάθος.
Αυτά όμως πιστεύω. Και καλλίτερα να μετανοιώσω για κάτι που λέω, παρά για κάτι που δεν είπα τότε που έπρεπε.
ΗΛΙΑΣ ΖΑΡΑΝΗ
Μέλος της Ν.Ε Β’ ΑΘΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝ
Το εκλογικό αποτέλεσμα για το Συνασπισμό ήταν ανακουφιστικό. Προσφέρει τη δυνατότητα μιας μεγάλης και ψύχραιμης πολιτικής συζήτησης χωρίς τις σκοπιμότητες μιας αυτάρεσκης αυτοεπιβεβαίωσης ή μιας εσωκομματικής αλαζονείας για την αναζήτηση των αιτιών της κακοδαιμονίας της Αριστεράς και της χρόνιας καθήλωσης της σε απελπιστικά χαμηλά ποσοστά, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, παρά την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό χιλιάδων αγωνιστών επί πάρα πολλά χρόνια.
Χωρίς την εφησυχαστική αποδοχή του μοιραίου μιας «μικρής Αριστεράς» που δεν ταιριάζει στον ανήσυχο και ατίθασο κόσμο της ανανεωτικής, οικολογικής και δημοκρατικής Αριστεράς. Στη συζήτηση δε χωρούν υπεκφυγές του τύπου : «ξεκινήσαμε από πολύ χαμηλά» γιατί τότε θα πρέπει να απαντηθεί γιατί και με ποια πολιτική ξεκινήσαμε από πολύ χαμηλά. Ποια ήταν η πολιτική που αποσάρθρωσε το εκλογικό σώμα του ΣΥΝ ώστε να φτάσει να έχει συσπείρωση 63% μια εβδομάδα πριν τις εκλογές .
β) ΠΑΣΟΚ και ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τη μακροχρόνια μονοκομματική άσκηση της εξουσίας, την αλαζονεία και τη διαφθορά που αυτή συνεπάγεται. Πλήρωσε την ανεπάρκεια και τις παλινωδίες της νέας του ηγεσίας και την επιστροφή της στον Παπανδρεϊσμό.
Ωστόσο έχασε μόλις ένα 3% του ποσοστού του και παραμένει ένα μεγάλο κόμμα με ποσοστό 40,5% . Ποσοστό υψηλότερο από τις ήττες του 89-90. Γεγονός που στα πλαίσια του δικομματικού συστήματος του δίνει τη δυνατότητα να παραμένει εν δυνάμει η μόνη εναλλακτική κυβερνητική πρόταση.
Τη φθορά του εισέπραξε η Ν.Δ., παρά το γεγονός ότι δεν προοιωνίζει τίποτα θετικότερο για την πορεία της χώρας και τη θέση του λαού. Και καθώς θα περνά ο χρόνος και Βαρδινογιάννηδες , Αλαφούζοι και άλλοι «εθνικοί μονοπύθμενοι» που στήριξαν την άνοδό της στην εξουσία, θα ζητούν να εξαργυρώσουν τα γραμμάτια που τους υπέγραψε η Ν.Δ και τα «δικά τους παιδιά» θα ζητούν εκπλήρωση των υποσχέσεων για μια θέση στο δημόσιο ενώ ο περί τον Χριστόδουλο σκοταδισμός θα απαιτεί « αναγνώριση » της συμβολής του στη νίκη και τα αδιέξοδα θα πληθαίνουν, η τελική έφοδος στο κράτος θα έρχεται πιο κοντά και η «σεμνότητα και η ταπεινότητα» θα πηγαίνουν περίπατο.
γ) ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Η Αριστερά δεν κατάφερε να καρπωθεί παρά ελάχιστα (0,3% το ΚΚΕ , 0,05 % ο ΣΥΝ). Το ΔΗΚΚΙ, ο συνεπέστερος εκφραστής της αντινεοφιλελεύθερης – αντιδικομματικής ρητορικής , συρρικνώθηκε και διελύθη. Γεγονός που για άλλη μια φορά αποδεικνύει ότι δεν αρκεί η καταγγελία για να εισπραξεις αλλά απαιτούνται προτάσεις και διεξοδοι πειστικές. Και γιαυτό ακριβώς εισέπραξε μόνον η Ν.Δ. Γιατί αποτελούσε παρά τον αναχρονισμό, τον συντηρητισμό και τη δεξιά φύση της , τη μοναδική κυβερνητική πρόταση.
δ) ΣΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΤΩΡΑ
Το χαμηλό ποσοστό μας δεν μπορεί να εξηγείται μόνο από την πόλωση ουτε μόνο από το εκλογικό σύστημα . Αυτά ήταν δεδομένα από την αρχή. Ούτε μόνο λόγω των αδυναμιών και των καθυστερήσεων της επικοινωνιακής μας πολιτικής. Πολύ περισσότερο δε μπορεί από κάποιους να επικαλούνται οι διαφωνίες σ΄αυτή τη γραμμή. Στο κόμμα μας αυτά είναι κατακτημένα και η επίκλησή τους εκτός του ότι αποτελεί παρέμβαση στα εσωτερικά μας δείχνει και μια έλλειψη δημοκρατικής κουλτούρας .
Απαιτείται συνολικό ψάξιμο της πολιτικής μας γραμμής . Γιατί αν η γραμμή της «αντινεοφιλελεύθερης – αντιδικομματικής» καταγγελίας ήταν σωστή, τότε γιατί άλλαξε 100% το τελευταίο δεκαήμερο και εξελίχτηκε (ευτυχώς) σε έκκληση στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ να ψηφίσει ΣΥΝ για μια πλουραλιστικη Βουλή;
Σύμφωνα με το EXIT POLL της VPRC το 0,9% του ποσοστού μας επέστρεψε τις τελευταίες δυο μέρες πριν τις εκλογές στον Συνασπισμό και είναι προφανώς πρώην ψηφοφόροι μας που απογοητευμένοι από το πισωγύρισμα στον Παπανδρεισμό και την ένταξη των φιλελεύθερων στα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ. Που μαζί με το 0,2% των νέων ψηφοφόρων και το 0,5% από τα λευκά – άκυρα – αποχή και «άλλο κόμμα» συμπλήρωσε τις απώλειες και διαμόρφωσε το τελικό 3,26 %. Δηλαδή οι σύμμαχοι μας ήταν στο 0,5 % μαζί με ό,τι ήρθε από λευκά – άκυρα – αποχή . Σημειωτέον ό,τι από το ΚΚΕ δεν ήρθε ούτε ένας ψήφος προς το ΣΥΝ παρά τις συνεχείς εκκλήσεις για συνεργασία. Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματα του για το ποια θα ήταν η κοινοβουλευτική τύχη του ΣΥΝ χωρίς τα λάθη – «δώρα» του Γεωργίου Παπανδρέου προς εμάς.
Συνοπτικά πιστέυω πως ήταν λάθος η εκλογική τακτική. Γιατί Δε μπορείς να ταυτίζεις ανιστόρητα τη συντηρητική παράταξη με την σοσιαλ δημοκρατία και να αναζητάς φαντασιακά τη διαμόρφωση μιας ανύπαρκτης δήθεν ριζοσπαστικής Αριστεράς εκ παρθενογεννέσεως.
ε) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΝΙΚΩΝ
Το παράδειγμα της Ισπανίας είναι εύγλωττο. Εκεί ο λαός τιμώρησε τους ψεύτες του Αθνάρ και έφερε τους σοσιαλιστές στην κυβέρνηση. Δεν τους ταύτισε. Γιατί Δεξιά και δεξιά κουλτούρα του πολέμου, της εκμετάλλευσης του ατομισμού πάνε πακέτο. Και δεν ψήφισε (κακώς) την Ενωμένη Αριστερά παρά τον πρωτοπόρο ρόλο της στο αντιπολεμικό κίνημα. Και εδώ καταρίπτεται άλλος ένας μύθος. Συμμεττοχή μας στα κινήματα, πράγμα πολύ χρήσιμο και αναγκαίο, δεν σημαίνει αυτόματα και εκλογικά οφέλη, όπως υπονοούσε το κεντρικό μας προεκλογικό σύνθημα. Αυτό απαιτεί άλλες πολιτικές εναλλακτικές και άλλες συμμαχίες. Το παράδειγμα επίσης της Γαλλίας και της νίκης της Κεντροαριστεράς στις τοπικές εκλογές είναι εύγλωττο. Καθώς επίσης και η επικείμενη νίκη της Ελιάς στην Ιταλία. Γιατί μαζί μας αντιστάθηκαν και οι σοσιαλιστές στον πόλεμο και την Αμερικάνικη μονοκρατορία.
Και αυτοί είναι νομοτελειακά οι μελλοντικοί μας συνομιλητές . Γιατί παρά τους συμβιβασμούς και τις υποχωρήσεις τους τα τελευταία χρόνια, παραμένουν ένα μεγάλο ιστορικό ρεύμα της Αριστεράς με τεράστια συμβολή στο κοινωνικό κράτος, την άνοδο της ποιότητας της ζωής, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα και αυτά δεν αλλάζουν απ’τη μια στιγμή στην άλλη. Και πρέπει κάποτε και ‘μεις οι κομμουνιστογενείς να κάνουμε με ειλικρίνια την αυτοκριτική μας για τον τρόπο που κυβερνήσαμε στις χώρες του υπαρκτού και στο πώς πολιτευτίκαμε όλα αυτά τα χρόνια.
ζ) ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΞΙΑ;
Η ταύτιση ΠΑΣΟΚ και Δεξιάς είναι λάθος. Χωρίς να διακρίνες τις αντιφάσεις, τις αντιθέσεις, τις τάσεις, τις αποχρώσεις, δεν μπορείς να αξιοποιήσεις τις δυνατότητες συμμαχιών με τμήματα του ΠΑΣΟΚ που θα διευκολύνουν την μετατόπισή τους αριστερότερα, τη δημιουργία ρηγμάτων και τη διαμόρφωση ζωτικού χώρου για την αριστερά. Γιατί δεν μπορεί να υπάρξει ενναλλακτική πολιτική πρόταση διακυβέρνησης χωρίς μια μεγάλη μερίδα του δημοκρατικού προοδευτικού κόσμου που κατά εκατοντάδες χιλιαδες παρακολουθεί το ΠΑΣΟΚ. Και δεν μπορώ να αντιληφθώ από πού θα παρουμε και με ποιους θα συγκροτήσουμε τη Μεγάλη Αριστερά που ονειρευόμαστε αν όχι από το ΠΑΣΟΚ. Το παράδειγμα της ΕΔΑ του 25% παραμένει πάντα φωτεινό και επίκαιρο. Και αν δεν διαμορφώσουμε εμείς την εναλλακτική πρόταση θα δουλεύουμε μονίμως ως υποζύγια πότε για τη δεξιά και πότε για το ΠΑΣΟΚ. Και τα τριάντα χρόνια αυτού του φαύλου κύκλου είναι ήδη πολλά. Ας μην είναι η δική μας αριστερά ανεπίδεκτη μαθήσεως. Γιατί η ταύτιση ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ και ο καταγγελτικός λόγος προκαλεί αμυντικά αντανακλαστικά και οχυρώνει τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ γύρω απ’ την ηγεσία του και εμείς γινόμαστε οι καλλίτεροι πελάτες τους. Ο κριτικός και αντιπολιτευτικός μας λόγος πρέπει να είναι αυστηρός αλλά ταυτόχρονα ενωτικός και να δίνει χέρι συνεργασίας και να ανοίγει δρόμους διεξόδου. Η ταύτιση Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ παρ’ ότι εμφανίζεται ως ultra αριστερή άποψη είναι στην ουσία δεξιά πολιτική. Γιατί συμβάλλει στο να παραμένουν τα πράγματα ως έχουν, δεν πιστεύει στη δυνατότητα να ανατραπούν, είναι ηττοπαθής και ενσωματώσιμη. Διευκολύνει την κατάργηση των σύγχρονων διαχωριστικών γραμμών προόδου-συντήρησης (γραμμή Καραμανλή) προωθεί την αποπολιτικοποίηση και διευκολύνει τη δεξιά δημαγωγία να διεισδύει σε λαικά στρώματα.
Είναι απομεινάρι μιας Σταλινικού τύπου μανιχαικής συλλογιστικής της δεκαετίας του μεσοπολέμου, υπόλλειμμα της λογικής «τι Παπάγος –τι Πλαστήρας» και του Φλωρακικού «τι μπρόκολα – τι λάχανα». Λογικές-βρόγχοι απ’ τις οποίες πρέπει να απαλλαγεί η Αριστερά οριστικά. Δεν έχουν θέση αναλύσεις τύπου «απ τη μια η αριστερά, απ την άλλη τα κόμματα του δικομματισμού» που είναι παραλλαγή του «απ τη μια τα μονοπώλια-απ την άλλη ο λαός» του ΚΚΕ.
Ο φόβος ότι θα αφομοιωθούμε ή θα αλλοτριωθούμε είναι αβάσιμος. Αποδείξαμε στην τροχιά του χρόνου την ανθεκτικότητα την μαχητικότητα και την δύναμη των ιδεών μας, Γιατί ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ μπορεί να διαφωνεί με επιλογές της ηγεσίας του αλλά θεωρεί ότι η δεξιά είναι χειρότερη και προσβλέπει σε μια συνεργασία μαζί μας για ν’αλλάξουν τα πράγματα.
η) ΟΧΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Δεν έχει λοιπόν αξία μια αριστερά που θα είναι στο περιθώριο και τη σιγουριά του θερμοκηπίου αλλά μια αριστερά που θα αλλάζει τα πράγματα προς όφελος του λαού και δεν θα αλλοτριώνεται. Καιρός λοιπόν για αντεπίθεση. Να βγούμε απ’ τα χαρακώματα και το μικρόκοσμο του μοιράσματος των έτσι κι’ αλλιώς λίγων καρεκλών.
Σ’ αυτή τη βάση μιας διαρκώς ανανεούμενης και ανανεωτικής αριστεράς έχει νόημα και η επιδίωξη της ενότητας στη δράση όλων των πτερύγων της με όσους μπορούν να προχωρούν χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς να γίνονται βαρίδια και χωρίς να ακυρώνουν τις πολιτικές και ιδεολογικές μας κατακτήσεις. Διαφορετικά χωρίς ανανέωση του πολιτικού μας λόγου, της αντίληψης μας για τον σύγχρονο κόσμο και των μορφών οργάνωσης και των μεθόδων δράσης μας αντι να μένουμε στάσιμοι ή να υποχωρούμε χώρια, θα μένουμε στάσιμοι ή θα υποχωρούμε ενωμένοι. Αυτό έγινε και το 1990 και απέτυχε. Γιατί θα πετύχει τώρα;
Η ανανεωτική αριστερά ήταν πάντα ενωτική. Διασπαστικός ήταν πάντα ο δογματισμός.
Αυτή μπορεί να είναι μα συναρπαστική και νικηφόρα πορεία. Μπορεί προσωρινά να αποτύχουμε. Αλλά θα διδαχτούμε και παλι από τις εμπειρίες μας. Αλλα ποτέ και τίποτα δεν θα κερδίσουμε αν δεν τολμήσουμε.
Μπορεί αυτά που γράφω να ενοχλούν ορισμένους συντρόφους. Μπορεί και να κάνω λάθος.
Αυτά όμως πιστεύω. Και καλλίτερα να μετανοιώσω για κάτι που λέω, παρά για κάτι που δεν είπα τότε που έπρεπε.
ΗΛΙΑΣ ΖΑΡΑΝΗ
Μέλος της Ν.Ε Β’ ΑΘΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝ
