Συμφωνία έως τις 30 Ιουνίου

Η κυβέρνηση, υπό το κράτος διαρκώς αυξανόμενων απαιτήσεων των δανειστών, παρέπεμψε σε δημοψήφισμα την αποδοχή η μη της πρότασης τους.

Η διαδικασία του δημοψηφίσματος προβλέπεται στο σύνταγμα. Όμως η κυβέρνηση επιλέγει να διεξαχθεί στην εκπνοή του προγράμματος στήριξης, με έλεγχο των ροών του τραπεζικού συστήματος, χωρίς επαρκές διάστημα διαλόγου και με ερώτημα που δεν προκρίνει με ακρίβεια τι πρέπει να πράξει στη συνέχεια η κυβέρνηση.

Το δημοψήφισμα λειτουργεί ως προσωρινή λύτρωση από τις πραγματικές δυσκολίες της διαπραγμάτευσης. Όμως η συμφωνία με τους δανειστές είναι αδήριτη ανάγκη και για αυτό είναι υποχρεωτικός ο συμβιβασμός μεταξύ της πρότασης των δανειστών και της πρότασης της ελληνικής κυβέρνησης. Σε αυτή την κατεύθυνση δεν συμβάλλουν τα τελεσίγραφα, οι λογικές επιβολής και οι κατηγορηματικές αρνήσεις.

Το δημοψήφισμα μεταθέτει την ευθύνη της επιλογής στους πολίτες. Ένα ερώτημα όμως δεν μπορεί να αποτυπώσει το σύνθετο διαπραγματευτικό πλαίσιο ούτε να οδηγήσει στην εξαγωγή καθαρής εντολής. Πολύ περισσότερο όταν οι πολίτες δεν έχουν όλα τα δεδομένα ενώ παραμένουν ανοικτά σημαντικά ζητήματα όπως το αναπτυξιακό πακέτο και η αναδιάρθρωση του χρέους. Αντιθέτως ο τρόπος που διατυπώνεται το ερώτημα του δημοψηφίσματος διευκολύνει την ανάπτυξη διχαστικών λογικών, συναισθηματικών και όχι λογικών προσεγγίσεων, στρεβλώσεων των αντιθέσεων όπως αυτής μεταξύ της θέσης για σταθερή ευρωπαϊκή πορεία και της απλοϊκής αντιμνημονικακής – αντιευρωπαικής λογικής. Έτσι περισσότερο συσκοτίζεται παρά αποσαφηνίζεται το πλαίσιο των χειρισμών που πρέπει να ακολουθηθούν στη συνέχεια.

Το δημοψήφισμα δεν διευκολύνει τον ΣΥΡΙΖΑ όποιο και εάν είναι το αποτέλεσμα.

Αν επικρατήσει το «ναι» αυτό θα ισοδυναμεί με τερματισμό της διεκδίκησης τροποποιήσεων στην πρόταση των δανειστών και ο ΣΥΡΙΖΑ ως ηττημένος θα χάσει το έρεισμα για τη συνέχιση της διακυβέρνησης. Προφανώς τα στελέχη του δεν μπορεί να συμπεριφερθούν ως ομάδα τεχνοκρατών που αναλαμβάνει να υλοποιεί κάθε είδους πολιτική ακόμη και αν διαφωνεί.

Αν επικρατήσει το «όχι» ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς επιβεβαιώνει την αντίθεση του λαού αλλά δεν δημιουργεί νέα δεδομένα στη διαπραγμάτευση. Οι δανειστές κράτησαν τη μέχρι τώρα στάση τους έχοντας υπόψη την υποστήριξη του ελληνικού πληθυσμού προς την κυβέρνηση. Για αυτό στην καλύτερη περίπτωση θα υπάρξει συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διεκόπησαν Ήδη αυτό φαίνεται και από τις δηλώσεις ακόμη και εκείνων των εταίρων που ειλικρινώς θέλουν να βοηθήσουν για την απεμπλοκή της κατάστασης. Έτσι όμως αφενός δεν θα υπάρχει ριζική μεταβολή της στάσης των δανειστών και αφετέρου δεν θα υπάρχει το ηθικό δικαίωμα συμφωνίας σε μια πρόταση που θα έχει προηγουμένως απορριφθεί. Ακόμη όμως και αν οι δανειστές τροποποιήσουν την πρόταση τους θα είναι ασαφές αν αυτό συνιστά ποιοτική μεταβολή που επιτρέπει την αποδοχή της πρότασης τους. Στην ουσία οδηγούμαστε στην κατάσταση της 26ης Ιανουαρίου.

Η διακοπή των διαπραγματεύσεων και η επιλογή του δημοψηφίσματος ενώ έγινε σε αντιπαράθεση με τη σκληρή στάση που επιδεικνύουν το ΔΝΤ και η ομάδα Σόιμπλε, στην ουσία τροφοδότησε τη δική τους στρατηγική που στοχεύει στο να προωθηθεί η ρήξης, να τεθεί θέμα Grexit και να οδηγηθεί η Ελλάδα εκτός ευρώ ή σε πειθάρχηση, ώστε να κλείσει ο δρόμος των προοδευτικών αλλαγών σε άλλες χώρες.

Το δημοψήφισμα ανεξαρτήτως των προθέσεων της κυβέρνησης μεταθέτει τη διακύβευση από το πεδίο της αναζήτησης έντιμου συμβιβασμού με αδιαπραγμάτευτη την παραμονή μας στο ευρώ στο πεδίο της ρήξης και του διλλήματος ευρώ ή δραχμή. Δημιουργείται η κατάσταση κατά την οποίαν τα γεγονότα αυτονομούνται από τους παραγωγούς και τις προθέσεις τους.

Η επιλογή του δημοψηφίσματος συνιστά ακραίο τακτικό λάθος, η αρνητική επενέργεια του οποίου μεγιστοποιείται αφού ελάχιστοι κόκκοι έχουν ξεμείνει στην κλεψύδρα του χρόνου.

Αυτή η επιλογή πρέπει να αλλάξει. Η απόφαση της βουλής έχει κάποιο νόημα μόνο ως μέσο που μπορεί να κινητοποιήσει όλες τις πλευρές ώστε να επιτευχθεί μέχρι την Τρίτη 30/6/15 μια μεταβατική συμφωνία. Μια συμφωνία που θα αποτυπώνει τον δημοκρατικό συγκερασμό μεταξύ της εντολής των ελληνικών εκλογών, των συμφωνηθέντων εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου και των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα έναντι των δανειστών.

Κύρια σημεία αυτής της συμφωνίας πρέπει να είναι:

α) Η αποτροπή πιστωτικού γεγονότος και η διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, με την παράταση του τρέχοντος προγράμματος ώστε να γίνονται αποδεκτά τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου από την ΕΚΤ και να υπάρχει βασική χρηματοδότηση μέσω του ELA

β) Η διασφάλιση της χρηματοδότησης της χώρας έως το Σεπτέμβριο για την κάλυψη των υποχρεώσεων προς τους δανειστές, αλλά και την αντικατάσταση των έντοκων γραμματίων, με τη χρησιμοποίηση χρηματοδοτικών μέσων όπως το ποσό της ανακεφαλαιοποίησης που δεν χρησιμοποιήθηκε κ.α

γ) Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τα δημοσιονομικά με αμοιβαίες υποχωρήσεις. Οι εταίροι πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και η χώρα μας πρέπει να συνυπολογίσει ότι μπορούν να υπάρξουν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις στο μέλλον. Στόχευση σε αυτή τη φάση δεν μπορεί να είναι η αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα αφού δεν υπάρχει αντικαταστάτης στη χρηματοδότηση.

δ) Η συγκεκριμενοποίηση του αναπτυξιακού πακέτου

ε) Η δέσμευση ότι θα ξεκινήσει συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους το αμέσως επόμενο διάστημα

στ) Το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την τελική συμφωνία με ορίζοντα το 2018 που πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό- ει δυνατόν – μέχρι τον Σεπτέμβριο.

ζ) Ψήφιση της μεταβατικής συμφωνίας από την ελληνική βουλή.

Για την επίτευξη της συμφωνίας -μέσα από σύνοδο Κορυφής- η κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει τη διαμεσολάβηση της Κομισιόν, των κρατών μελών όπως η Γαλλία και η Ιταλία και των ευρωομάδων των Πρασίνων και των Σοσιαλιστών, που τάσσονται υπέρ της ανάληψης πρωτοβουλιών για την υπέρβαση της κρίσης.

Αν επιτευχθεί συμφωνία το δημοψήφισμα μπορεί να ακυρωθεί ή να μετατεθεί κατά μία εβδομάδα για να ενημερωθεί ο κόσμος και να έχει ως αντικείμενο το ναι η όχι στη νέα μεταβατική συμφωνία.

Αν δεν επιτευχθεί μεταβατική συμφωνία μέχρι την Τρίτη 30/6 τότε οι δανειστές πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρχει πιστωτικό γεγονός μέχρι τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, γεγονός που απαιτεί την άτυπη παράταση του προγράμματος για ένα μήνα. Είναι θέμα δημοκρατίας.

Για τη χώρα μας πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη η παραμονή της χώρας στην Ε.Ε και την ευρωζώνη ανεξάρτητα από τις υπαρκτές δυσκολίες που προκύπτουν από τους αρνητικούς πολιτικούς συσχετισμούς. Ο αγώνας για την αλλαγή στην Ε.Ε θα είναι διαρκείας και θα ευοδωθεί με την ισχυροποίηση των προοδευτικών δυνάμεων σε όλες τις χώρες.