Ομοσπονδία κομμάτων ή προοδευτική παράταξη;

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Φώφη Γεννηματά απηύθυνε χθες πρόσκληση προς τον Σταύρο Θεοδωράκη και τον Γιώργο Παπανδρέου. Εναπόκειται στους προέδρους του Ποταμιού και του ΚΙΔΗΣΟ να απαντήσουν στην πρόσκληση αυτή, όπως εκείνοι θεωρούν πολιτικά ορθότερο. Το γεγονός πάντως ότι συνεχίζεται, έστω και επί της διαδικασίας, ο διάλογος για τη σύγκλιση των δυνάμεων του προοδευτικού χώρου – συγκεκριμένη πρόσκληση έχει απευθύνει και η επιτροπή διαλόγου του Ποταμιού με βάση την απόφαση του πρόσφατου συνεδρίου του για συγκρότηση του «κοινοβουλίου του κέντρου» – δεν μπορεί παρά να είναι ένα θετικό σημάδι αντίδρασης απέναντι στην απειλή διαμόρφωσης ενός νέου καταστροφικού πολωτικού δικομματικού σκηνικού στην πολιτική ζωή της χώρας.

Η πρόσκληση αυτή ωστόσο απευθύνεται εμμέσως και στους προοδευτικούς πολίτες που επίσης καλούνται να σταθμίσουν την δυναμική της και να την κρίνουν ως προς την ουσία και την αποτελεσματικότητά της.

Αναφέρει και σωστά στην επιστολή της η κ. Γεννηματά ότι «η χώρα έχει ανάγκη από έναν ισχυρό-κυρίαρχο πόλο εξουσίας που θα διεκδικήσει την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού» και ότι «είναι αναγκαίο να προχωρήσουμε στην συγκρότηση επιτροπής με αντιπροσώπευση όλων των κομμάτων και συλλογικοτήτων με στόχο τη διαμόρφωση ενός ομόσπονδου πολυκομματικού φορέα.»

Με όλο τον σεβασμό στην άποψη αυτή, ο κάθε προοδευτικός πολίτης δικαιούται να διερωτηθεί. Γιατί άραγε μια τέτοια μεγάλη – μετά από πολύ καιρό – προσπάθεια σύγκλισης των δυνάμεων του μεσαίου προοδευτικού χώρου θα πρέπει να οχυρωθεί στα τείχη ορισμένων κομμάτων; Γιατί να αγνοηθεί η μεταρρυθμιστική πνοή ριζοσπαστικών κεντρώων και φιλελεύθερων δυνάμεων; Γιατί να χαθεί η δυναμική των παλιών και νέων εκείνων πολιτικών που επέλεξαν να μην ενταχθούν στα κόμματα αυτά ή που διαφοροποιήθηκαν στην πορεία, ακολούθησαν προσωπικές διαδρομές και ανέλαβαν αξιόλογες πρωτοβουλίες; Γιατί να αποκλεισθούν πρωτοπόρα στελέχη των μαζικών κινημάτων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του υγειούς συνδικαλιστικού κινήματος ή της δυναμικής επιχειρηματικής δραστηριότητας από μια τέτοια προσπάθεια; Πιστεύει κανείς ειλικρινά ότι οι απογοητευμένοι πολίτες που δεν προσήλθαν καν στις τελευταίες κάλπες, θα ενθουσιαστούν από το γεγονός και μόνο ότι τα κόμματα που δεν κέρδισαν την εμπιστοσύνη τους μέχρι σήμερα, συγκρότησαν ομοσπονδία;

Μήπως αντίθετα, ο εκ των προτέρων προσδιορισμός μιας ομοσπονδίας κομμάτων, ως τελικού στόχου, αποθαρρύνει και δημιουργεί βάσιμες υπόνοιες ότι τα λόγια της κ. Γεννηματά «χωρίς αλαζονεία, καπελώματα, μηχανισμούς, μικρομεγαλισμούς», ανεξαρτήτως προθέσεων, θα διαψευσθούν με τον πιο τραγικό τρόπο, αν αναλογιστεί κανείς πως κατέληξαν ανάλογα εγχειρήματα του παρελθόντος;

Και μια ακόμα ένσταση. Προτείνεται, σαν τελικός σταθμός, η εκλογή επικεφαλής από τη βάση. Τι δυνατότητα να ηγεμονεύσει μπορεί να έχει ο επικεφαλής μιας ομοσπονδίας κομμάτων που το καθένα θα έχει τη δική του δομή και τον δικό του αρχηγό; Εκτός αν υπονείται ότι η αναμέτρηση για την εκλογή θα γίνει μεταξύ των κομματικών αρχηγών – και των υφισταμένων κομματικών μηχανισμών – γεγονός που σε καμιά περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και δεν πρόκειται να κερδίσει την εμπιστοσύνη και να κινητοποιήσει την μεγάλη πλειοψηφία των προοδευτικών πολιτών.

Οι δύσκολες συνθήκες και τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η χώρα, έχοντας στο τιμόνι μια επικίνδυνη κυβέρνηση, επιβάλουν την πιο υπεύθυνη αντιμετώπιση της συγκρότησης ενός ισχυρού προοδευτικού και μεταρρυθμιστικού πόλου. Ας μην θέσουμε εξ αρχής υψηλούς στόχους, αλλά ας μην θέσουμε, εξ αρχής επίσης και τους τελικούς στόχους.

Σημασία έχει, σε πρώτο στάδιο, να συγκροτηθεί μια αντιπροσωπευτική όλων των προοδευτικών δυνάμεων επιτροπή που να αναζητήσει την κοινή γλώσσα σαν βάση μιας ουσιαστικής προγραμματικής σύγκλισης.

Κι ας μην περιγράψουμε τον τελικό στόχο στα μέτρα κανενός. Συνειδητοποιούμε όλοι ότι μια μεγάλη, ενιαία προοδευτική παράταξη με εκλεγμένη από τη βάση ηγεσία είναι η μόνη ικανή να απαλλάξει την χώρα από τη σημερινή διακυβέρνηση και να επιβάλλει τις μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται ο τόπος για να βγει από την κρίση και να τραβήξει τον δρόμο της ανάπτυξης.

Δεν υπάρχει πια η πολυτέλεια μιας ακόμα χαμένης ευκαιρίας. Ας αφήσουμε στους πολίτες της μεγάλης προοδευτικής πλειοψηφίας της χώρας τον τελευταίο λόγο!