Εκκλησίας το ανάγνωσμα
Κώστας Καρακώτιας, Έθνος, Δημοσιευμένο: 2016-06-01
Πριν λίγες μέρες , μια απόφαση της Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση. Η Ιεραρχία , η οποία συνεδρίασε στα πλαίσια της προετοιμασίας της Αγίας Μεγάλης Συνόδου των Εκκλησιών που θα συνέλθει τον Ιούνιο στην Κρήτη , αποφάσισε να μην αναφέρονται στα κείμενα της ως “ εκκλησίες ” η ρωμαιοκαθολική και η προτεσταντική , αλλά να αποκαλούνται “ομολογίες ” η “ χριστιανικές κοινότητες ”. Η καταφανώς υποτιμητική αυτή απόφαση για πολυπληθέστερες και με πολύ μεγαλύτερο βάρος εκκλησίες μάλλον δεν έχει σχέση με δογματικά ζητήματα , τα οποία χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Έχει σχέση με την ανεξήγητη φοβία της εγχώριας εκκλησίας απέναντι στον σύγχρονο κόσμο και την αδυναμία της να συμβαδίζει με τον ιστορικό χρόνο. Η Εκκλησία της Ελλάδος ως συγκροτημένος οργανισμός , αλλά και ως κοινωνία των πιστών , αναγνωρίζεται από την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της χώρας καθώς και από τους πολιτικούς και κρατικούς θεσμούς της. Παραδόξως όμως , ενώ έπρεπε, με την σταθερή αυτή θεσμική και λαϊκή αγκύρωση , να έχει και την αντίστοιχη αυτοπεποίθηση , δρα φοβικά και αμυντικά. Αντί να ξανοίγεται στον κόσμο , να καταθέτει την δική της , υλική και πνευματική πρόταση , να συνδιαλέγεται άφοβα με τις άλλες ιστορικές εκδοχές της χριστιανοσύνης , πράττει τα ακριβώς αντίθετα .
Επιλέγει τον αυτοεγκλεισμό στον εαυτό της, αυτοαναγορεύεται στην μόνη γνήσια έκφραση του χριστιανισμού ,εκφέρει έναν εθνοκεντρικό και συχνά μισαλλόδοξο εθνικιστικό λόγο , βάλλει ακατάπαυστα εναντίον της Δύσης και όσα αυτή πρεσβεύει και τώρα αρνείται και την ιδιότητα της εκκλησίας στις δικές της όψεις της χριστιανικής παράδοσης , ανακαλύπτει παντού εχθρούς και συνωμοσίες και συγκεκριμένοι ιεράρχες υβρίζουν και απειλούν, ανενόχλητοι , όσους έχουν διαφορετικές απόψεις και συμπεριφορές στο εσωτερικό η στο εξωτερικό. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του μητροπολίτη που πρόσφατα κραύγαζε να σαπίσει το χέρι του υπουργού Παιδείας η ενός άλλου που σχεδόν καθημερινά εκδίδει ακατάληπτους εγκυκλίους εναντίον όλων των απανταχού και παντοιοτρόπως κατ’ αυτόν “απίστων ”.
Αξιοπερίεργο δε είναι ο υπερτονισμός πρωτίστως , σε βαθμό αυτονόμησης , της ορθόδοξης ιδιότητας και δευτερευόντως της χριστιανικής και των συμφραζομένων της.
Δυστυχώς τα χρόνια της κρίσης και της αβεβαιότητας , οι συντηρητικές φωνές της εκκλησίας έχουν ενταθεί και μάλιστα συντονίζονται με το γενικότερο ανθηρό συνωμοσιολογικό και ανορθολογικό ρεύμα . Η τέτοιου είδους όμως πολιτισμική κατάσταση αυτού του χώρου , θα έπρεπε να ενδιαφέρει όχι μόνο τους πιστούς , αλλά όλους τους πολίτες , διότι η εκκλησία , ένας θεσμός με ιστορικό και πνευματικό βάθος , θα μπορούσε να λειτουργεί διαφορετικά και να προβάλει έναν άλλο τρόπο του βίου.
Έχει σχέση με την ανεξήγητη φοβία της εγχώριας εκκλησίας απέναντι στον σύγχρονο κόσμο και την αδυναμία της να συμβαδίζει με τον ιστορικό χρόνο. Η Εκκλησία της Ελλάδος ως συγκροτημένος οργανισμός , αλλά και ως κοινωνία των πιστών , αναγνωρίζεται από την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της χώρας καθώς και από τους πολιτικούς και κρατικούς θεσμούς της. Παραδόξως όμως , ενώ έπρεπε, με την σταθερή αυτή θεσμική και λαϊκή αγκύρωση , να έχει και την αντίστοιχη αυτοπεποίθηση , δρα φοβικά και αμυντικά. Αντί να ξανοίγεται στον κόσμο , να καταθέτει την δική της , υλική και πνευματική πρόταση , να συνδιαλέγεται άφοβα με τις άλλες ιστορικές εκδοχές της χριστιανοσύνης , πράττει τα ακριβώς αντίθετα .
Επιλέγει τον αυτοεγκλεισμό στον εαυτό της, αυτοαναγορεύεται στην μόνη γνήσια έκφραση του χριστιανισμού ,εκφέρει έναν εθνοκεντρικό και συχνά μισαλλόδοξο εθνικιστικό λόγο , βάλλει ακατάπαυστα εναντίον της Δύσης και όσα αυτή πρεσβεύει και τώρα αρνείται και την ιδιότητα της εκκλησίας στις δικές της όψεις της χριστιανικής παράδοσης , ανακαλύπτει παντού εχθρούς και συνωμοσίες και συγκεκριμένοι ιεράρχες υβρίζουν και απειλούν, ανενόχλητοι , όσους έχουν διαφορετικές απόψεις και συμπεριφορές στο εσωτερικό η στο εξωτερικό. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του μητροπολίτη που πρόσφατα κραύγαζε να σαπίσει το χέρι του υπουργού Παιδείας η ενός άλλου που σχεδόν καθημερινά εκδίδει ακατάληπτους εγκυκλίους εναντίον όλων των απανταχού και παντοιοτρόπως κατ’ αυτόν “απίστων ”.
Αξιοπερίεργο δε είναι ο υπερτονισμός πρωτίστως , σε βαθμό αυτονόμησης , της ορθόδοξης ιδιότητας και δευτερευόντως της χριστιανικής και των συμφραζομένων της.
Δυστυχώς τα χρόνια της κρίσης και της αβεβαιότητας , οι συντηρητικές φωνές της εκκλησίας έχουν ενταθεί και μάλιστα συντονίζονται με το γενικότερο ανθηρό συνωμοσιολογικό και ανορθολογικό ρεύμα . Η τέτοιου είδους όμως πολιτισμική κατάσταση αυτού του χώρου , θα έπρεπε να ενδιαφέρει όχι μόνο τους πιστούς , αλλά όλους τους πολίτες , διότι η εκκλησία , ένας θεσμός με ιστορικό και πνευματικό βάθος , θα μπορούσε να λειτουργεί διαφορετικά και να προβάλει έναν άλλο τρόπο του βίου.