Θαν. Θεοχαρόπουλος: ανέτοιμη η ελληνική Κυβέρνηση να απορροφήσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Αδρανή εις βάρος των προσφύγων, των μεταναστών, των Ελλήνων πολιτών

Κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε για μία ακόμη φορά ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Μιας κρίσης για την αντιμετώπιση της οποίας η σημερινή Κυβέρνηση αποδεικνύεται συνεχώς απροετοίμαστη, αμήχανη, χωρίς ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο.

Σε πρόσφατες δηλώσεις σας, κύριε Υπουργέ, αναγνωρίσατε ότι υπήρξαν και πάλι καθυστερήσεις. Καθυστέρηση στη δημιουργία χώρων φιλοξενίας, καθυστέρηση και στην εκκένωση του Ελληνικού. Η εκτίμησή σας ήταν ότι περίπου στα μέσα Ιουνίου θα έχει εκκενωθεί. Μάλιστα, σας είχα ζητήσει αυτό να επιταχυνθεί και να γίνει άμεσα. Να μην υπάρξει καμία καθυστέρηση, διότι δεν είναι συνθήκες αυτές ούτε για τους πρόσφυγες ούτε για τους κατοίκους των περιοχών.

Σήμερα 18 Ιουλίου, έναν μήνα μετά από τότε που θα είχε εκκενωθεί, δεν έχει γίνει τίποτα. Προχθές διαβεβαιώσατε ότι θα γίνει μια τεράστια προσπάθεια να επισπευσθεί η εκκένωση του Ελληνικού.

Δεν χρειάζεται, όμως, κύριε Υπουργέ, να φτάνουμε σε αυτό το οριακό σημείο για να επιχειρούμε αυτές τις προσπάθειες. Η αδικαιολόγητη καθυστέρηση έχει τραγικές συνέπειες και αυτό φάνηκε και τις προηγούμενες ημέρες στα επεισόδια που έγιναν στο κέντρο. Προχθές μάλιστα δηλώσατε ότι έχετε την ευθύνη, την οποία αναλαμβάνετε, καθώς είχατε δεσμευτεί, όπως είπατε προχθές στις δηλώσεις σας, πως το Ελληνικό θα αδειάσει πιο νωρίς.

Αυτό, όμως, που έχει νόημα είναι να προχωρείτε σε άμεσες και ουσιαστικές ενέργειες για την επίλυση του προβλήματος. Και παλιότερα είχατε δεσμευτεί και για άλλα πράγματα, τα οποία δεν υλοποιήθηκαν.

Σας το λέμε αυτό εμείς, οι οποίοι όπως βλέπετε προσπαθούμε –γιατί το είπατε- να υπάρχει μία συνεννόηση. Σε όλη αυτήν την προηγούμενη περίοδο αυτό το πνεύμα έχουμε δείξει στο θέμα του προσφυγικού. Και στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, στο πρώτο συμβούλιο εννοώ, στην κοινή εθνική γραμμή, όταν τη ζητήσατε, αλλά και στη συνέχεια όταν ήρθε η σύμβαση σε σχέση με την Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όμως, και παλιότερα είχατε δεσμευτεί και για άλλα πράγματα, όπως για τη δημιουργία διακομματικής επιτροπής, η οποία θα έχει ως στόχο την επίλυση των προβλημάτων και δυστυχώς δεν προχώρησε ούτε αυτή στην πορεία.

Τώρα, όσον αφορά το σύστημα της μετεγκατάστασης, μιας και έχουμε την ευκαιρία σήμερα να συζητούμε κάποια πράγματα, να πούμε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. Από τις 21 Μαρτίου, σε συζήτηση επίκαιρης επερώτησης στη Βουλή, σάς είχα πει ότι η απόφαση της συνόδου σε πολλά σημεία της είναι απλώς ένα ευχολόγιο, καθώς δεν υπάρχει ο τρόπος εγγύησης της εφαρμογής της.

Δεν προβλεπόταν με σαφήνεια το αν, το πότε θα γίνει η μετεγκατάσταση των προσφύγων από την Ελλάδα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν υπήρχαν υποχρεώσεις, με λίγα λόγια, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να παραμείνουν εγκλωβισμένες πολλές χιλιάδες ανθρώπων στη χώρα μας. Ήδη, σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία του συντονιστικού οργάνου Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης, οι πρόσφυγες ανέρχονται σε πενήντα επτά χιλιάδες περίπου.

Αυτό το οποίο θέλουμε είναι να μας ενημερώσετε πώς θα γίνει και ο απεγκλωβισμός αυτών των προσφύγων, αν υπάρχει κάποιο σχέδιο. Σας κρούαμε τον κώδωνα του κινδύνου σε σχέση με τις δεσμεύσεις της Τουρκίας. Λέγαμε ότι φαινομενικές υποχωρήσεις της, σε σχέση με το αρχικό σχέδιο της συμφωνίας, μπορούν να τεθούν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σύντομα, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι ως χώρα, γιατί θα τα ξαναδούμε μπροστά μας.

Με αφορμή, λοιπόν, τα πρόσφατα γεγονότα στην Τουρκία, εκτιμάτε ότι οι εξελίξεις αυτές θα έχουν αντίκτυπο –σήμερα εκτιμήσατε-, θα έχουν επιπτώσεις στο προσφυγικό ζήτημα για τη χώρα μας, και στη συμφωνία δηλαδή μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ποιες θα είναι, λοιπόν, αυτές οι επιπτώσεις, τις οποίες αναφέρατε σήμερα και τι μέτρα λαμβάνετε για αυτό; Γιατί ζητάτε από τη Βουλή, όπως ακούσαμε πριν από λίγο, χαμηλούς τόνους την επόμενη περίοδο για το ζήτημα αυτό το οποίο είναι εθνικό. Αυτούς τους τόνους κρατάμε στο συγκεκριμένο ζήτημα του προσφυγικού σε όλη την περίοδο και το έχουμε αποδείξει ως Δημοκρατική Συμπαράταξη -είναι ξεκάθαρο- και με τη βοήθεια που προσπαθούμε να δώσουμε με τις συνόδους των σοσιαλιστικών κομμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε όλες τις παρεμβάσεις τις οποίες κάνουμε.

Πρέπει, όμως, να πείτε εδώ πέρα τι νομίζετε ότι μπορεί να συμβεί σε σχέση με τη συμφωνία, πού δεν θα τηρηθεί και ποια είναι η διαδικασία την οποία εσείς θα ακολουθήσετε από εδώ και στο εξής.

Και με την ευκαιρία, επειδή τέθηκε προηγουμένως, να τονίσω για άλλη μια φορά ότι η απάντηση στα υπαρκτά μεγάλα ελλείμματα της δημοκρατίας στην Τουρκία –και αναφέρομαι σε αυτά που είπε προηγουμένως ο εκπρόσωπος της οργάνωσης που κατηγορείται για εγκληματικές ενέργειες- είναι η περισσότερη δημοκρατία κι όχι η κατάλυσή της από πραξικοπηματίες. Ευτυχώς το πραξικόπημα απέτυχε και αποφεύγονται ανεξέλεγκτες αρνητικές συνέπειες.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, ο εγκλωβισμός της σημερινής Κυβέρνησης, οι λανθασμένοι χειρισμοί και η αδυναμία ολοκλήρωσης όλων των διοικητικών διαδικασιών είχαν ως αποτέλεσμα να μην απορροφηθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, να μην αξιοποιηθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι στον τομέα της μετανάστευσης.

Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να αναφερθώ στην ερώτηση που είχα καταθέσει προς εσάς στις 16 Φεβρουαρίου, κύριε Υπουργέ, και στην οποία επεσήμανα την αναγκαιότητα ολοκλήρωσης όλων των διαδικασιών για τη λήψη κοινοτικής χρηματοδοτικής βοήθειας. Από τον Φεβρουάριο ακόμη σας επεσήμανα την επίπληξη-σύσταση των ευρωπαϊκών θεσμών και την υποστήριξη της θέσης από Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι δεν λάβαμε χρηματοδότηση, γιατί δεν υποβάλαμε αιτήματα. Στην απάντησή σας, στις 11 Μαρτίου, με ενημερώσατε για το ποσό που είχε εκταμιευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προχρηματοδότηση και αρκεστήκατε σε μια αναλυτική περιγραφή των δράσεων για τις οποίες έχει εκδοθεί πρόσκληση υποβολής αιτημάτων χρηματοδότησης. Τι έχει γίνει από τότε; Τίποτα.

Θα καταθέσω για τα Πρακτικά την ερώτηση στην οποία σας ρωτούσα τον Φεβρουάριο «σε τι ύψος ανέρχονται τα κονδύλια που έχουν χορηγηθεί έως τώρα;» καθώς και την απάντησή σας τον Μάρτιο. Βλέπω, για παράδειγμα, ότι «για το επιχειρησιακό έτος 2015» –γιατί άκουσα πριν από λίγο ότι το 2015 πήγαν όλα καλά- «δεν συμβασιοποιήθηκαν έργα στο πλαίσιο των τακτικών ευρωπαϊκών πόρων ΤΑΜΕ και ΤΕΑ. Ωστόσο, δεδομένου ότι το πρόγραμμα είναι πολυετές, οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με εθνική χρηματοδότηση για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών για το διάστημα αυτό δύνανται να είναι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση, στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων». Αυτή ήταν η απάντησή σας και βέβαια μαζί με πολλά άλλα στοιχεία τα οποία εμπεριέχονται.

Σήμερα διαβάζουμε στη σχετική απάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης το τελευταίο χρονικό διάστημα, ότι τα κονδύλια για την Ελλάδα στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων, προκειμένου να ενισχυθούν οι ικανότητες υποδοχής προσφύγων της χώρας, είναι περίπου 509 εκατομμύρια ευρώ. Η ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει υποβάλει καμία δαπάνη προς πληρωμή στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων, με αποτέλεσμα τα 70 εκατομμύρια ευρώ που έχουν καταβληθεί στη χώρα μας ως προχρηματοδότηση να παραμένουν αναξιοποίητα. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Πληροφορούμαστε, επίσης, ότι η κατανομή κονδυλίων υπέρ της χώρας μας αναμένεται να αυξηθεί το 2018 και για αυτό μας βλέπετε και ανήσυχους, γιατί θα αυξηθούν τα κονδύλια και δεν βλέπουμε τις διαδικασίες αυτές απορρόφησής τους.

Είναι δυνατόν, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, η χώρα μας να δοκιμάζεται καθημερινά τόσο σκληρά, να προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις και στα σύνθετα προβλήματα της πολύπλευρης κρίσης και να μην αξιοποιούμε την οικονομική βοήθεια από την Ευρώπη; Είναι δυνατόν να αποδεικνύεται ανέτοιμη η ελληνική Κυβέρνηση να απορροφήσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια και αυτά να παραμένουν αδρανή εις βάρος των προσφύγων, των μεταναστών, των Ελλήνων πολιτών αλλά και της οικονομίας της χώρας;

Σας ερωτώ: Είναι δυνατόν η Ελλάδα να είναι ο κύριος αποδέκτης κονδυλίων από τα εν λόγω ταμεία και η εικόνα της χώρας μας να είναι η σημερινή; Πρέπει επιτέλους η ελληνική Κυβέρνηση να μπορέσει να συντονίσει την κατάσταση. Συντονισμός απαιτείται στη χώρα μας και στον τομέα αξιοποίησης των πόρων, όπως και σ’ όλους τους άλλους τομείς, -αυτός ο συντονισμός λείπει- γιατί αλλιώς οι συνέπειες θα είναι επώδυνες τόσο στο οικονομικό όσο και στο ανθρωπιστικό πεδίο. Αυτή, δυστυχώς, είναι η πραγματικότητα.