Θανάσης Θεοχαρόπουλος: Εθνικό Συμβούλιο Μετανάστευσης

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε για μια ακόμα φορά ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Μιας κρίσης που βρήκε την Ευρωπαϊκή Ένωση απροετοίμαστη για το φαινόμενο αυτής της κλίμακας και τη χώρα μας εξασθενημένη από την οικονομική κρίση. Μιας κρίσης που τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο συνεχίζει να πυροδοτεί λαϊκισμούς, φοβίες και να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από ακραίους κύκλους.

Βεβαίως πρέπει να στηλιτεύσουμε ότι πολλές χώρες της Ευρώπης έχουν μια αντιευρωπαϊκή στάση σε αυτό το ζήτημα, για να βρούμε κι έναν κοινό τόπο στη συζήτηση εδώ μέσα. Μια αντιευρωπαϊκή στάση, που σημαίνει ότι όταν θέλουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την κοινωνική συνοχή σε επίπεδο Ευρωπαϊκή Ένωσης, πρέπει να επιδιώκουμε και σε τέτοια μεγάλα προβλήματα την κοινή διαχείριση και βέβαια όχι και τον επιμερισμό των ευθυνών και όχι βέβαια να τα αντιμετωπίσει όλα μια χώρα που δεν μπορεί.

Δυστυχώς, λοιπόν, η κατάσταση δεν βελτιώνεται, ούτε σε διεθνές επίπεδο ούτε σε εθνικό ούτε σε ευρωπαϊκό. Σε διεθνές επίπεδο η γενεσιουργός αιτία της κρίσης συνεχίζει όχι απλά να υφίσταται, αλλά να επιβαρύνεται περαιτέρω δημιουργώντας τσουνάμι προσφύγων. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως είπαμε, συνεχίζει να τίθεται σε δοκιμασία τόσο η δομή όσο και η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρά τις τυπικές και άτυπες συναντήσεις επί του θέματος, διάφορες προτάσεις, πρωτοβουλίες σκοντάφτουν σε εθνικές ατζέντες. Διαφάνηκε και στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στη Μπρατισλάβα. Οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης αντιστέκονται πεισματικά στα σχέδια υποχρεωτικής κατανομής προσφύγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αρνούμενες κατηγορηματικά να αποδεχθούν δεσμευτικές ποσοστώσεις για υποδοχή προσφύγων από τη Συρία.

Αντίθετα, προτείνουν εναλλακτικούς τρόπους συμβολής -και εδώ είναι το επικίνδυνο- στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, όπως την ευέλικτη αλληλεγγύη, σύμφωνα με την οποία δεν θα δέχονται πρόσφυγες με αντάλλαγμα να συνεισφέρουν περισσότερο έμψυχο δυναμικό ή περισσότερα χρήματα για την μέριμνα των προσφύγων.

Θυμάστε, κύριε Μουζάλα, όταν ο κ. Τσίπρας στις 18 Μαρτίου είχε δηλώσει στη Σύνοδο Κορυφής σε μια ερώτηση σε συνέντευξη Τύπου ότι όποιες χώρες δεν θέλουν να συμμετέχουν στην κατανομή των προσφύγων, τότε τουλάχιστον πρέπει να συνεισφέρουν οικονομικά, ότι σας άσκησα σκληρή αντιπολίτευση στο συγκεκριμένο θέμα και σας είπα ότι αυτές οι κουβέντες δεν πρέπει να ξανακουστούν από χείλη κυβερνητικά ελληνικά πόσο δε μάλλον του Πρωθυπουργού ο οποίος το είχε πει εκείνη τη στιγμή.

Από εκεί και μετά δεν έχει ξαναειπωθεί κάτι τέτοιο, αλλά πρόκειται για μια λαθεμένη στρατηγική. Η διασύνδεση τότε χρέους και προσφυγικού ήταν άλλη μια λαθεμένη στρατηγική που επιχειρήθηκε για ένα μικρό χρονικό διάστημα και εγκαταλείφθηκε μέσα στους πειραματισμούς, οι οποίοι γινόντουσαν. Δυστυχώς συνεχίστηκαν μερικοί πειραματισμοί και μετά το πρώτο επτάμηνο. Αυτά τα έχουμε πει και δεν χρειάζεται τώρα να πούμε κάτι περισσότερο.

Ακόμη δε και ο Πρόεδρος της Κομισιόν, ο κ. Γιούνκερ, υποστηρικτής μέχρι τώρα της υποχρεωτικής κατανομής προσφύγων, φαίνεται να αναθεωρεί μερικώς, όπως επισήμανε προ ημερών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι ναι μεν πεπεισμένος για την ανάγκη περισσότερης αλληλεγγύης, αλλά γνωρίζει επίσης ότι η αλληλεγγύη πρέπει να είναι εθελοντική.

Όσον αφορά τη συμφωνία δε Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, πρώτα – πρώτα εμείς κρατήσαμε υπεύθυνη στάση ως Δημοκρατική Συμπαράταξη στο συγκεκριμένο θέμα και εδώ στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, όταν ήρθε η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, αλλά και με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους σοσιαλδημοκράτες, γιατί το είπατε και αναφερθήκατε στο τι κάνουμε και με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι όταν πηγαίνουμε στο εξωτερικό, αυτό το οποίο λέμε σε όλους είναι το πώς πρέπει να υπάρχει δίκαιη κατανομή προσφύγων, να αλλάξει η λογική, να υπάρξει υποχρεωτική μετεγκατάσταση σε όλα αυτά τα ζητήματα. Βεβαίως εδώ ασκήσαμε υπεύθυνη πολιτική και στην εθνική συνεννόηση, όταν χρειάστηκε στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, αλλά και όταν ήρθε η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας.

Είπαμε, όμως, ξεκάθαρα ότι πρόκειται σε πολλά σημεία για ένα ευχολόγιο και βέβαια ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία εφαρμογής. Δεν το είχατε αρνηθεί και εσείς, αλλά το θέμα είναι τι κάνετε για να μπορέσετε να λύσετε τα συγκεκριμένα προβλήματα που δημιουργούνται, καθώς δεν πρόκειται για διμερές πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Και βέβαια έχουμε τα προβλήματα της μετεγκατάστασης από την πρώτη στιγμή. Θα θυμάστε, κύριε Ξυδάκη, σε μια Επιτροπή ότι ήμουν αρκετά επικριτικός για το θέμα της διαδικασίας, όταν είχε έρθει ο Πρωθυπουργός με τον κ. Γιούνκερ, αν δεν κάνω λάθος, για τριάντα ανθρώπους που έφυγαν στο Λουξεμβούργο. Το χαρακτήρισα ως μία φιέστα θέλοντας να δείξω ότι δεν μπορεί να πνίγονται τόσα άτομα και η Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει μία φιέστα για τριάντα ανθρώπους που θα μετεγκατασταθούν, ενώ δεν λύνουμε το πρόβλημα -είτε η χώρα μας είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση- στην ουσία της μετεγκατάστασης στο επίπεδο της διαπραγμάτευσης.

Υπάρχουν κάποια νησιά, αλλά και η Μακεδονία, όπου, όπως αναφέρατε, το 60% των προσφύγων πάει εκεί. Αλλά αυτό είναι και δική σας ευθύνη, εννοώ της Κυβέρνησής σας, γιατί πρέπει να υπάρχει δίκαιη κατανομή και στην χώρα μας μέσα. Να μας πει ο κ. Βίτσας τι γίνεται και με τα άδεια στρατόπεδα, αν είναι σε ικανοποιητική κατάσταση και δεν έχουν δοθεί αυτή τη στιγμή. Να το πείτε, να ξεκαθαρίσετε, γιατί ο κ. Καμμένος είχε πει κάποια πράγματα εκείνη τη στιγμή, ότι δεν θα δώσει, δεν ξέρω τι έχει συμβεί στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Σε εθνικό επίπεδο η σημερινή Κυβέρνηση παρουσιάζεται εγκλωβισμένη σε αντιφατικές δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, παρουσιάζει αδυναμία ολοκλήρωσης όλων των διοικητικών διαδικασιών, καθώς και αδυναμία απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων, όπως αναδείξαμε σε προηγούμενη ερώτηση.

Βέβαια, δεν θα πρέπει να φτάσει πάλι η κατάσταση στο «και πέντε» για να αποφασίσετε να λάβετε μέτρα τόσο για την υφιστάμενη όσο και για πιθανή χειρότερη κατάσταση. Τι θα πρέπει να γίνει, για παράδειγμα, για να προχωρήσετε σε μια πιθανή ορθολογική κατανομή των προσφύγων, με αποσυμφόρηση των δυσανάλογα επιβαρυμένων γεωγραφικών περιοχών της χώρας -είπαμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πριν από λίγο- ή για παράδειγμα στο θέμα της εθνικής πολιτικής;

Όταν είχατε αναλάβει, κύριε Μουζάλα, σας είχα προτείνει σε μια συνάντησή μας -και ξέρετε πόσο προσπαθήσαμε να βοηθήσουμε στο συγκεκριμένο θέμα- να γίνει ένα Εθνικό Συμβούλιο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Είχατε πει ότι θα γίνει μια διακομματική Επιτροπή. Δεν έγινε ούτε αυτή. Λέω ότι αν είχαν γίνει κάποια τέτοια στοιχεία, θα μπορούσε να είχε γίνει καλύτερη συζήτηση και να μην έχουμε και αυτό το διχαστικό κλίμα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας που αναδείχθηκε από τοποθετήσεις σήμερα ανθρώπων και της Κυβέρνησης και της Νέας Δημοκρατίας.

Συνεπώς, αυτό που απαιτείται, είναι η συνεννόηση. Όμως, τον πρώτο λόγο στη συνεννόηση τον έχει η Κυβέρνηση πάντοτε, ώστε να την προκαλέσει και να μπορέσει να υπάρξει συνεννόηση σ’ αυτά τα ζητήματα.

Θα πρέπει, λοιπόν, η Κυβέρνηση να αποδεχθεί ότι τέτοιας κλίμακας προβλήματα δεν λύνονται με ιδεοληψίες και στείρους εγωισμούς. Όσο νωρίτερα το συνειδητοποιήσει τόσο καλύτερα θα είναι για τη χώρα, την εθνική οικονομία και τη Δημοκρατία.

Αναφερθήκατε και στο Ελληνικό. Ξέρετε την πίεσή μου και για το Ελληνικό. Ξέρετε ότι όταν είχαμε συναντηθεί το Μάιο, μου είχατε δώσει δέσμευση για τον Ιούνιο. Δημοσίως μετά είπατε, τον Ιούλιο, ότι κάνετε κάθε δυνατή προσπάθεια για να προχωρήσει η διαδικασία του Ελληνικού. Ακόμα και σήμερα είπατε «δεν τα καταφέραμε». Πρέπει να γίνει προσπάθεια δίκαιης κατανομής των προσφύγων. Γι’ αυτό λέω, επειδή είναι σήμερα και οι τρεις Υπουργοί, να ενημερώσουν ποιοι είναι οι άδειοι χώροι, πού βρίσκονται και πώς θα γίνει δίκαιη κατανομή των προσφύγων σε όλα αυτά τα ζητήματα.

Και βεβαίως, σε όλα αυτά τα θέματα, να υπάρχει σχέδιο. Διότι είπατε ότι υπάρχει σχέδιο, αλλά το σχέδιο πρέπει να είναι μεταξύ κυβέρνησης, αυτοδιοίκησης, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, συντονισμών. Συντονισμός σε όλα αυτά δεν υπάρχει.

Εμείς, λοιπόν, θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που πράττουμε: Υπεύθυνη αντιπολίτευση, προγραμματική όχι στείρα και βέβαια, στο ευρωπαϊκό επίπεδο να προσπαθούμε να βοηθήσουμε στα ζητήματα αυτά. Πρωτοτυπήστε, όμως κι εσείς, ώστε να τηρήσετε αυτά τα οποία λέτε για τις ημερομηνίες και για τα χρονοδιαγράμματα, τα οποία βάζετε.