Η επιτακτική ανάγκη ενός νέου Κοινωνικού Συμβολαίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση, την τεχνολογική αναβάθμιση και την απασχόληση.

1)Δύσκολες οι προβλέψεις σε περιόδους αβεβαιότητας. Η δυσκολία επιβαρύνεται από την τάση της ελληνικής κοινωνίας να «πυροβολεί τον αγγελιαφόρο» (το 2001, 2008…) Δύο κίνδυνοι σήμερα: Ο κίνδυνος της ακυβέρνητης πολιτείας και της αδυναμίας διαχείρισης της οικονομίας στο εσωτερικό και ο κίνδυνος της περιθωριοποίησης στον διεθνή χώρο. Όμως, είναι απαραίτητο να αντιστραφεί άμεσα η απόκλιση και να τεθούν οι προϋποθέσεις για την επαναδρομολόγηση μιας διαδικασίας (διεργασίας) σύγκλισης της οικονομίας με την ευρωπαϊκή οικονομία.

2) Το διεθνές περιβάλλον σχεδόν ζοφερό. Σκληρό brexit, στασιμότητα στην Ευρώπη (με λίγες εξαιρέσεις), καταθλιπτικός περίγυρος, το προσφυγικό περίπου άλυτο, η ευρωπαϊκή κρίση (ταυτότητας, προοπτικών, ρόλου) σε κορύφωση, η Γερμανία ανερμήνευτος παράγοντας – τι λέει ότι κάνει και τι πραγματικά κάνει;

3) Η Ελλάδα σε απόκλιση απ΄την Ευρώπη, λόγω της συνεχιζόμενης αποδυνάμωσης της θέσης της χώρας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, της πολιτικής αποδυνάμωσης στον ευρωπαϊκό/διεθνή χώρο και της μειωμένης εσωτερικής ικανότητας διακυβέρνησης.

4) Τα σκληρά δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας:

• Κατρακύλα στη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα – μια οικονομία ακριβή για τους κατοίκους της και φθηνή για τους ξένους.

• Κατακρήμνιση στους δείκτες ψηφιακής ετοιμότητας, στις δαπάνες έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης,

• Εικόνα μιας ρηχής επιχειρηματικότητας με χαμηλή τεχνολογική ταυτότητα και χαμηλή καινοτομική επίδοση

• Έλλειψη του ενδιάμεσο κρίκου – διασύνδεσης των Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων με τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις, τη δημόσια διοίκηση.

• Braindrain αντί της (επιβαλλόμενης από την κρίση και τον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο) αμφίδρομης κινητικότητας.

5) Ανάγκη ενός σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης, σε συνδυασμό με την ευρύτερη δυνατή πολιτική και κοινωνική συμφωνία. Προϋπόθεση: αναμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης, για την κινητοποίηση της κοινωνίας στην επανεκκίνηση της οικονομίας.

6)Η ορθολογική διαχείριση των δημοσίων οικονομικών να συνδυαστεί με μια στρατηγική τόνωσης των επενδύσεων - για να φτάσουμε στη δημιουργία θέσεων εργασίας (με επιχειρησιακές και λειτουργικές ικανότητες) και να βελτιώσουμε τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα και όχι απλώς την ανταγωνιστικότητα με βάση το μοναδιαίο κόστος εργασίας.

7) Η ποιοτική ανάπτυξη (που θα στηρίζεται στη γνώση, την καινοτομία, την τεχνολογία, την επιχειρηματικότητα που αξιοποιεί τη γνώση) είναι η μόνη «άγκυρα» της Ελλάδας στην ευρωζώνη και στις συνθήκες του διεθνούς ανταγωνισμού.

8) Ανάγκη επαναξιολόγησης του ρόλου του κράτους (ως ρυθμιστή και διαμορφωτή των θεσμών, χρηματοδότη των τεχνολογικών εγχειρημάτων και οδηγό μιας νέου τύπου βιομηχανικής και τεχνολογικής πολιτικής), του ρόλου της επιχειρηματικότητας (σε συνδυασμό με τη γνώση, την εξωστρέφεια, την καινοτομία και τον διεθνή ορίζοντα) και του ρόλου της παιδείας ( από τα «χαρτιά» στα «γράμματα»)

9)Ενεργοποίηση του δημοσίου διαλόγου – ποιο είναι το σύγχρονο εθνικό αφήγημα; Πώς διαβάζουμε τις εξελίξεις, πώς κατανοούμε τη δυναμική των πραγμάτων, πώς μεταστρέφουμε τις απλουστευτικές ρητορείες του λαϊκισμού; Ανάγκη διαπάλης με τις νοοτροπίες, με την τοξική κουλτούρα της ευκολίας, την αδυναμία κατανόησης του timing, την περιορισμένη κατανόηση των οικονομικών καταναγκασμών και περιορισμών.

10) Ανάδειξη των κινδύνων που υποκρύπτουν τα post truth politics - με την επίκληση μιας κίβδηλης δημοκρατικότητας και μιας παραπλανητικής αντισυστημικότητας (βλ. τη ρητορεία και την πρακτική του Trump στις ΗΠΑ) προωθείται η διασπορά ψευδών και κατασκευασμένων ειδήσεων

11) Καταληκτικά: απαιτείται ένα εγχείρημα μεγάλης εμβέλειας και εθνικής ανάγκης. Οι δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και ευρύτερα της Κεντροαριστεράς θα πρέπει να υπερβούν τον κατακερματισμό και την προγραμματική τους υστέρηση, να εντείνουν την προγραμματική τους συνεννόηση και να επεξεργαστούν ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα παραγωγικής αναδιάρθρωσης κι εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης και του δημόσιου βίου. Να κινητοποιήσουν τέλος τους πολίτες για κάτι σημαντικό, που αξίζει τον κόπο και που έχει ανάγκη ο τόπος.