Η Ελληνοτουρκική μεθοριακή γραμμή του Έβρου καθορίσθηκε με την Συνθήκη της Λωζάνης όπου περιγράφεται με συντεταγμένες η οριοθέτηση στα σχετικά πρωτόκολλα της επιτροπής Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών συνόρων τα οποία υπογράφηκαν από Έλληνα, Τούρκο και Ολλανδό εκπρόσωπο. Το 1955 έγινε η ευθυγράμμιση του ποταμού στο νότιο τμήμα του, από την περιοχή των Φερών μέχρι το Δέλτα του ποταμού. Δημιουργήθηκε έτσι μια ευθύγραμμη κοίτη και καταργήθηκαν οι «μαίανδροι» της παλιάς κοίτης. Τα σύνορα όμως δεν άλλαξαν.

Το σχήμα «τέσσερις αιώνες σκλαβιάς στους Τούρκους» ή «τετρακόσια χρόνια Τουρκοκρατίας» κυριαρχεί σαν αυτονόητο στον επίσημο και τον καθημερινό λόγο, δεν λέει όμως όλη την αλήθεια. Ετσι στρογγυλεμένο όπως είναι, αφήνει έξω αρκετές κρίσιμες πτυχές της Ιστορίας. Κατ’ αρχάς υπονοεί πως όλος ο ελληνισμός έπεσε την ίδια χρονιά στον δεινό ζυγό και ελευθερώθηκε επίσης την ίδια χρονιά (ή δεκαετία). Επεσε το 1453, με την άλωση της Πόλης, και λυτρώθηκε το 1821, με την Επανάσταση.

Υπάρχουν τα τρέχοντα θέματα προστασίας επιχειρήσεων/εργασίας. Αυτά χρειάζονται λεφτά αλλά και καθαρά λόγια – όχι σαν το «υπουργείο-που-αυξάνει-τις-συντάξεις», που αποσιώπησε ότι οι μισθοί που θα επιδοτούνται από το πρόγραμμα Συνεργασία θα είναι 20% μειωμένοι. Και διάθεση διαβούλευσης – ολοσχερώς έχουν χαθεί τα ίχνη της. Με προτεραιότητα σε επενδύσεις και μισθωτή εργασία – για αυτές συγχωρούνται/επιβάλλονται φορολογικές ελαφρύνσεις, όχι για τη μείωση ΦΠΑ στους καφέδες, για να δοθούν 120 εκατ. που ο κλάδος θα μπορούσε εύκολα να τα πάρει απ’ την αγορά βάζοντας 10-20 σεντς στην τιμή του καφέ. Και αίσθημα ευθύνης από όλους – ας ευχηθούμε να διαψευστούν οι φόβοι επιδείνωσης της φοροδιαφυγής, προκειμένου να εμφανιστούν μειωμένοι τζίροι και κάθε πικραμένος να μπει σε κάποιο πρόγραμμα…

Η αποδέσμευση της Παλαιστινιακής Αρχής από τη συμφωνία του Οσλο ήταν αναμενόμενη καθώς η νέα κυβέρνηση συνασπισμού Νετανιάχου - Γκαντζ θα προχωρήσει σε προσαρτήσεις περιοχών της Δυτικής Οχθης.

Ετσι καταγράφεται το άδοξο τέλος της διαμεσολάβησης των ΗΠΑ στην αραβοϊσραηλινή σύγκρουση με επίκεντρο την επίλυση του Παλαιστινιακού, μια διαδικασία που έχει χάσει τη δυναμική της από τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο του Ολιβιέ Ρουά «Η Ευρώπη είναι χριστιανική;» (μετάφραση: Βάλια Καϊμάκη, Πόλις 2020). Ο Ολιβιέ Ρουά είναι διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας και καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. Θεωρείται, μάλιστα, ένας από τους εγκυρότερους παγκοσμίως μελετητές του πολιτικού Ισλάμ. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξής του, που δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό «L’Obs».

Ο διάλογος για το Αιγαίο συνεχίζει και παραμένει στις ελληνικές καλένδες λόγω της διστακτικής ελληνικής στάσης. Κατόπιν αυτού οι παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου συνεχίζονται αμείωτες με αντίστοιχες εικονικές αερομαχίες και μεγάλο οικονομικό κόστος, με σχεδόν καθημερινό τον κίνδυνο εναέριας σύγκρουσης, πτώσης αεροσκάφους, θάνατο πιλότων. Γιατί όμως «οι παραβιάσεις»; Επειδή η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που παρουσιάζει το ανορθόδοξο να διαθέτει εναέριο χώρο ευρύτερο κατά τέσσερα ναυτικά μίλια από τα χωρικά της ύδατα (αιγιαλίτιδα ζώνη), κάτι που καταφανώς αντιβαίνει προς τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.

Έχουμε συνηθίσει να αντιλαμβανόμαστε την Ευρωπαϊκή Ενωση και την ιστορία της ενοποίησης, σαν οικονομική πρωτίστως πραγματικότητα. Τέτοιοι ήταν άλλωστε οι μεγάλοι σταθμοί της πορείας της. Κοινότητα άνθρακα και χάλυβα, οικονομική κοινότητα, ενιαία αγορά, νομισματική ένωση χωρίς κράτος. Τέτοια ήταν και η επικρατούσα στρατηγική της ενοποίησης: η διαρκής πύκνωση της οικονομικής συνεργασίας θα απαιτούσε αυξανόμενη πολιτική ενοποίηση. Αυτή η θεώρηση της ΕΕ ως «οικονομικής» πραγματικότητας είναι τόσο εδραιωμένη στην κοινή γνώμη ώστε να ξεχνάμε ότι όλοι οι μεγάλοι σταθμοί της ευρωπαϊκής ενοποίησης έγιναν υπό την επίδραση των παγκόσμιων γεωπολιτικών μεταβολών. 

«Το Brexit προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία για να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές στην αρχιτεκτονική της ΕΕ», τονίζει η κ. Ζωρζέττα Λάλη, πρώην στέλεχος της Ε. Επιτροπής, ειδική σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ, στη συνέντευξη της στη «Μεταρρύθμιση» και τον Αντώνη Τιφύλλη.

Οπως αναφέρει, το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο κύριος αντίπαλος του ευρώ και εμπόδισε κάθε αλλαγή προς το καλλίτερο. Η δυσκολία τώρα είναι ότι το όλο σύστημα έχει πάει τόσο μακριά στη διακυβερνητική οδό, που τα Κράτη μέλη θα έχουν δυσκολία να την εγκαταλείψουν για μια πιο κοινοτική λύση.

Τις τελευταίες ημέρες, η συζήτηση για την καταγραφή της μαθησιακής διαδικασίας δείχνει να ξεφεύγει από το ζητήματα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, λόγω των περιοριστικών μέτρων, και να επεκτείνεται στο ζήτημα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με αυτό τον τρόπο.

Ο Ανδρέας Λοβέρδος μίλησε για μέσο διαμόρφωσης γνώμης για το εκπαιδευτικό έργο. Από κοντά και ο Άρης Πορτοσάλτε. Όσο για τον Γρηγόρη Ψαριανό… είναι γνωστή πλέον η εμμονική εχθρότητα ορισμένων πρώην αριστερών για οποιοδήποτε αίτημα των εργαζομένων, εν προκειμένω των εκπαιδευτικών.

Για Εβρο και Θράκη η «συνοριακότητα» δεν ήταν πάντα χαρακτηριστικό τους. Από Ιστορία και Γεωγραφία αναδείχθηκαν σε σταυροδρόμι πολιτισμών, εκεί όπου η Ευρώπη συναντάει την Ασία και τα Βαλκάνια τη Μεσόγειο. Η πανάρχαια Εγνατία Οδός είναι διάσπαρτη από μνημεία των πέντε πολιτισμών που διέτρεχε στο διάβα των αιώνων.

...Η Αριστερά του 21ού αιώνα για είναι κοινωνικά χρήσιμη και πολιτικά αποτελεσματική οφείλει να έχει σχέδιο πολιτικών και κοινωνικών συμμαχιών, σχέδιο πλειοψηφικό που να απαντά στις κοινωνικές ανάγκες που αναδιατάσσονται και κυρίως πρέπει να βρίσκει τη δύναμη και τη δημιουργικότητα να ενσωματώνει νέες ιδέες και προτάσεις στο σχέδιό της, όχι μόνο από όμορους πολιτικούς χώρους, αλλά από ολόκληρο το πολιτικό και κοινωνικό φάσμα. Κατά τη γνώμη μου έτσι θα μείνει αποτελεσματική, ζωντανή και χρήσιμη, έτσι θα γίνει ξανά πλειοψηφική»

Τελικά είχαν δίκιο οι αισιόδοξοι. Εκείνοι που υποστήριζαν δηλαδή ότι η πρόκληση του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου θα λειτουργούσε προωθητικά, και όχι ανασταλτικά, για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, καθώς θα ανάγκαζε τη γερμανίδα καγκελάριο να συμφωνήσει επιτέλους με μια μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους ώστε να καταπολεμηθούν οι ανισότητες στους κόλπους της ευρωζώνης. Σε αντίθετη περίπτωση, και με την αγορά ομολόγων υπό αμφισβήτηση, θα παρακολουθούσαμε απλώς σήμερα την αρχή του τέλους του ευρώ.