«Ακόμα κι αν είστε εμβολιασμένοι, συμπεριφερθείτε σαν να μην είστε»

Δεν υπάρχει δικαιολογία τα απαραίτητα τεστ που απαιτούνται για τους ανεμβολίαστους να διεξάγονται αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα. Θα μπορούσαν να διεξάγονται και από τον δημόσιο τομέα ώστε να μπαίνουν τα χρήματα στον εθνικό κορβανά και να αξιοποιούνται για την ίδια τη νόσο.

Μέτρα που δεν διχάζουν την κοινωνία ούτε δημιουργούν ανισότητες συστήνει η Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας - Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εν μέσω του τέταρτου κύματος της πανδημίας και ενόψει της επικείμενης επιστροφής στα αστικά κέντρα, και κατ’ επέκταση στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στους χώρους δουλειάς και στα θρανία, επιστροφή που ευνοεί τη διασπορά του κορονοϊού, η κ. Λινού προειδοποιεί μέσω της «Εφ.Συν.»: «Ακόμα και αν είστε εμβολιασμένοι, συμπεριφερθείτε σαν να μην είστε. Δεν ακυρώνω το εμβόλιο αλλά προσπαθώ να αυξήσω το επίπεδο προστασίας».

• Πού βρισκόμαστε με την πανδημία στη χώρα, λίγο πριν από την επιστροφή στα αστικά κέντρα και κατ’ επέκταση στα ΜΜΜ, στους χώρους δουλειάς και στα θρανία;

Η αλήθεια είναι ότι ο αριθμός των κρουσμάτων είναι σε έξαρση και ακολουθεί έξαρση στον αριθμό των εισαγωγών στα νοσοκομεία. Υπάρχει το ελπιδοφόρο στοιχείο από χώρες όπως η Ινδία και η Μεγάλη Βρετανία, όπου φαίνεται να σταθεροποιούνται τα κρούσματα. Στην Ινδία πήραν μέτρα προστασίας.

Αν μπορέσει και η ελληνική κοινωνία και πολιτεία να εφαρμόσει πιο πολλά μέτρα ατομικής και κοινωνικής προστασίας, έχουμε μια ελπίδα να μη γίνουν τα πράγματα τόσο τρομερά όσο φοβόμαστε, με βάση το γεγονός ότι ο δείκτης θετικότητας στη χώρα μας είναι πολύ υψηλός. Ελπίζω οι άνθρωποι από μόνοι τους να προσπαθήσουν να προστατευτούν και η πολιτεία να μπορέσει να δημιουργήσει δίχτυ προστασίας όπου υπάρχει συνωστισμός: στα ΜΜΜ, στα σχολεία, στους χώρους δουλειάς.

• Ωστόσο, φαίνεται ότι από την αρχή της πανδημίας η πολιτεία απέφυγε να λάβει μέτρα στους χώρους συνωστισμού: ΜΜΜ, σχολεία, χώροι δουλειάς. Πώς σχολιάζετε και τι επείγει να γίνει μετά την επιστημονική παραδοχή ότι και οι εμβολιασμένοι κολλούν και μεταδίδουν;

Η πολιτεία δεν πήρε τα μέτρα που όφειλε ούτε για τα ΜΜΜ ούτε για τους χώρους εργασίας όπου είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία των εργαζομένων, ούτε βεβαίως και για τα σχολεία. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι η όλη προσπάθεια της πολιτείας επικεντρώνεται στην αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμένων - σημαντικό μεν, αλλά πρέπει παράλληλα να τηρούνται μέτρα προστασίας, ιδιαίτερα μετά τη διαπίστωση ότι η νόσος μεταδίδεται και σε εμβολιασμένους, σε μικρότερο ποσοστό και με μικρότερες συνέπειες ασθένειας, αλλά πρέπει και οι εμβολιασμένοι να τηρήσουν τα μέτρα προστασίας.

Δεν είναι λογικό να λέμε ότι σε χώρους κοινωνικής συνάντησης μπορούμε να κινηθούμε με κάλυψη 100%, αν αποφασίσουν οι ιδιοκτήτες/εργοδότες να δέχονται μόνο εμβολιασμένους. Πρέπει να εφαρμόζεται το μέτρο της απόστασης και η χρήση μάσκας. Οσον αφορά τα σχολεία, το μέτρο της απόστασης δεν έχει επιτευχθεί όπου υπάρχουν μεγάλα τμήματα. Ναι μεν οι μάσκες ωφελούν, αλλά πρέπει να γίνει προσπάθεια να βρεθούν χώροι και μέθοδοι να προστατευτούν τα παιδιά, ώστε να αραιώσουν.

Αυτή τη στιγμή η «Δ», για την οποία η πλειονότητα των παιδιών θα παραμείνει ανεμβολίαστη, καθώς ούτως ή άλλως δεν υπάρχει εμβόλιο για παιδιά κάτω των 12 ετών, είναι υπερμεταδοτική. Για τα παιδιά είναι μικρή η πιθανότητα να νοσήσουν σοβαρά αλλά υπάρχει η ακραία περίπτωση της διασωλήνωσης και του συνδρόμου μετά τον κορονοϊό που μπορεί να πλήξει τα παιδιά. Πρόκειται για ένα πολυοργανικό σύνδρομο με βλάβες στα όργανα, δυσκολίες στη συγκέντρωση και τη φυσική άσκηση. Μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα.

Επομένως, τα μεγαλύτερα παιδιά, 12 χρόνων και πάνω, που έχουν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν, ασυζητητί να εμβολιαστούν. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να διασφαλίσουμε τα παιδιά μας. Ταυτόχρονα χρειάζεται και η τήρηση των μέτρων προστασίας. Τα μικρότερα παιδιά κάτω των 12 χρόνων που πηγαίνουν σε παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία και δημοτικά παραμένουν ακάλυπτα και πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα: μάσκα, υγιεινή των χεριών και του αναπνευστικού, καλός αερισμός και κυρίως αποστάσεις!

• Ποιος είναι ο σφυγμός της κοινωνίας μετά τα τελευταία μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση;

Από ό,τι βλέπουμε, η πλειονότητα των ανθρώπων αντιδρά και υπάρχει ο κίνδυνος του διχασμού της κοινωνίας. Θα πρότεινα πριν μπουν οι άνθρωποι -οι υγειονομικοί και οι εργαζόμενοι στους οίκους ευγηρίας- σε αναστολή εργασίας να παρακολουθήσουν μία εβδομάδα ταχείας εκπαίδευσης για τα εμβόλια ώστε να ενημερωθούν και να απαντηθούν οι ερωτήσεις και οι ανησυχίες τους. Στο διάστημα αυτό να βρίσκονται σε διαθεσιμότητα ώστε να απολαμβάνουν το 75% της αμοιβής τους και μετά να αποφασίσουν αν έχουν πειστεί για την ωφέλεια των εμβολίων.

Αν αποφασίσουν να μην εμβολιαστούν, καλό θα ήταν η πολιτεία να έχει αναζητήσει θέσεις εργασίας γι’ αυτούς, που δεν τους φέρνουν σε επαφή με ανθρώπους. Στην Αγγλία δεν έγινε υποχρεωτικός ο εμβολιασμός και οι εργαζόμενοι που δεν τον επέλεξαν τοποθετήθηκαν σε θέσεις όπου δεν έχουν επαφή με ασθενείς. Εκεί βέβαια μόνο το 10% των υγειονομικών είναι ανεμβολίαστοι.

Στη χώρα μας οι γιατροί είναι εμβολιασμένοι αλλά υπάρχει ένα μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό της Αγγλίας νοσηλευτών που παραμένει ανεμβολίαστο. Επομένως χρειάζεται πολύ γρήγορα η πολιτεία να αναζητήσει άλλες θέσεις για τους ανθρώπους αυτούς και να τους ενημερώσει. Για παράδειγμα, αν είναι απλώς φόβοι για τον εμβολιασμό, θα μπορούσαν να ξεπεραστούν με μια μικρή βοήθεια ψυχολόγων/ψυχιάτρων. Σε κάθε περίπτωση τα μέτρα πρέπει να χρησιμοποιηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουμε διχασμό στην κοινωνία.

• Τι θα λέγατε στον κόσμο και τι στην κυβέρνηση;

Στον κόσμο -με άμεση προτεραιότητα τους 60 ετών και άνω- θα έλεγα να εμβολιαστεί πρώτα για το δικό του καλό, για να μην κινδυνεύσουν οι ίδιοι ούτε από τη νόσο ούτε από το σύνδρομο μετά Covid-19 και κατ’ επέκταση για τους ανθρώπους τους. Οι εμβολιασμένοι να συστρατευτούν στην ενημέρωση για τα οφέλη του εμβολιασμού, να διαμηνύουν ότι δεν έπαθαν τίποτα και ότι ο κίνδυνος είναι τόσο μεγάλος από τον ιό της πανδημίας -το ποσοστό θνητότητας αυτών που νοσούν είναι πολύ μεγαλύτερο στους ανεμβολίαστους- που ο εμβολιασμός είναι αναγκαίος.

Θα έλεγα στον κόσμο «προσέξτε, προσέξτε, προσέξτε», φορέστε μάσκα, κρατήστε αποστάσεις και ζητήστε από τους ανθρώπους με τους οποίους πρόκειται να συναντηθείτε να κάνουν ένα ράπιντ self-test ώστε να μην κινδυνεύσουν. Συμπεριφερθείτε ακόμα και αν είστε εμβολιασμένοι σαν να μην είστε. Δεν ακυρώνω το εμβόλιο, αλλά προσπαθώ να αυξήσω το επίπεδο προστασίας.

Στην κυβέρνηση κάνω έκκληση για περισσότερα μέτρα που δεν κοστίζουν: ισχυρή σύσταση για τη χρήση μάσκας παντού και εφαρμογή του μέτρου της απόστασης. Επιπλέον, εκτεταμένη, συνεχή ενημέρωση για τα μέτρα και τον εμβολιασμό και επανεξέταση της απόφασης για 100% πληρότητα σε οποιοδήποτε χώρο κοινωνικής συνάντησης, ακόμα και αν είναι όλοι εμβολιασμένοι, και της διεξαγωγής των ράπιντ τεστ σε ανεμβολίαστους αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα.

Δεν υπάρχει δικαιολογία τα απαραίτητα τεστ που απαιτούνται για τους ανεμβολίαστους να διεξάγονται αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα. Θα μπορούσαν να διεξάγονται και από τον δημόσιο τομέα ώστε να μπαίνουν τα χρήματα στον εθνικό κορβανά και να αξιοποιούνται για την ίδια τη νόσο. Τέλος, μέτρα προστασίας σε ΜΜΜ, χώρους δουλειάς και σχολεία.

• Θεωρείτε ότι εισάγουν ζητήματα ανισότητας και διχασμού και τα αναγκαία διαγνωστικά τεστ, στα οποία υποχρεούνται μόνο οι ανεμβολίαστοι, ενώ πλέον γνωρίζουμε ότι και οι εμβολιασμένοι μεταδίδουν;

Η απόφαση δημιουργεί προβλήματα καθώς σύμφωνα με τα νέα δεδομένα και οι εμβολιασμένοι κολλάνε και μεταδίδουν - οι πιθανότητες είναι μικρότερες αλλά υπάρχουν. Οι έλεγχοι είναι απαραίτητοι, εισάγονται ωστόσο ανισότητες λόγω και του κόστους, αφού δεν προβλέπονται εξαιρέσεις, και του γεγονότος ότι ανατίθεται αυτό το έργο στον ιδιωτικό τομέα κατ’ αποκλειστικότητα. Δεν υπάρχει πρόνοια για τους φοιτητές για παράδειγμα, που καταθέτουν τα οικονομικά στοιχεία της οικογένειάς τους ώστε να έχουν δυνατότητα συμμετοχής σε στέγαση και σίτιση.

Αρα τα πανεπιστήμια γνωρίζουν ποιοι φοιτητές θα έπρεπε να κάνουν το τεστ δωρεάν σε ένα κράτος που παραδέχεται ότι η παιδεία παρέχεται δωρεάν. Επιπλέον οι φτωχότεροι άνθρωποι, που συνήθως ζουν σε χειρότερες υγειονομικές συνθήκες, δεν είναι ισότιμο και δίκαιο να πληρώνουν το ίδιο κόστος για το τεστ με ανθρώπους που έχουν εισόδημα 3.000 ευρώ μηνιαίως. Μπαίνουν θέματα ανισότητας. Η πολιτεία πρέπει να μελετά ποια μέτρα αποδίδουν και ποια δεν αποδίδουν -έχει τα εργαλεία- και να πορεύεται ειδικότερα σε μια πανδημία καταλλήλως.