Σταματήστε να δολοφονείτε το κόμμα μας!
Michel Rocard, Libération, ppol.gr, Δημοσιευμένο: 2008-01-15
Αγαπητοί φίλοι της «λιμπερασιόν», το εξώφυλλό σας της 8ης Ιανουαρίου («αριστερά ζητά ηγέτη») ήταν αστείο και καίριο. Αν και το έγκλημα της «κομματοκτονίας» δεν έχει ακόμα συμπεριληφθεί στον ποινικό μας κώδικα, αυτό ακριβώς διαπράττεται τούτο τον καιρό. Το εξώφυλλό σας αποτυπώνει άριστα αυτή τη σφαγή.
Η υγεία του παραλυμένου «σοσιαλιστικού κόμματος» (PS) βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση εδώ και πολύ καιρό, όπως όλοι γνωρίζουμε.
Το ποια θεραπεία προτείνουμε στην κατάσταση αυτή εξαρτάται δίχως άλλο από τη διάγνωση της ασθένειας. Η δική μας διάγνωση είναι πως η κρίση σερνόταν από καιρό, κλιμακώθηκε επί ηγεσίας Φρανσουά Ολάντ (François Hollande) και καθόλου δεν οφείλεται στην πρόσφατη αποχώρησή του.
Βασική της αιτία είναι πως το PS δεν είναι πλέον εις θέση να εκφέρει συνεκτικό λόγο. Δεν έχει καν αναλύσει τι διακρίνει τον καπιταλισμό της πλήρους απασχόλησης και της ταχείας ανάπτυξης της περιόδου 1945-1972, από τον καπιταλισμό της αναιμικής ανάπτυξης, της εργασιακής ανασφάλειας και της ανεργίας, που βιώνουμε σήμερα.
Το PS δεν γνωρίζει ούτε καν σε τι χρησιμεύει η Ευρώπη, σχετικά με την οποία οι οιμωγές για το θάνατο της «πολιτικής ενοποίησης» δεν υποκαθιστούν βέβαια την απούσα ανάλυση για το πώς θα μπορούσε να παρέμβει η Ευρώπη, όπως είναι σήμερα, στην επαπειλούμενη οικονομική και χρηματοοικονομική κρίση.
Η απουσία ενός πιθανού μελλοντικού ηγέτη και ο υπερβολικός πολλαπλασιασμός των (απίθανων) υποψηφίων για τη θέση αυτή, είναι το άμεσο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης: όπου κανείς δεν μιλά πολιτικά, φυσικά κανείς δεν μιλά καλύτερα από τους άλλους!
Η αιτία τώρα αυτής της κατάστασης είναι ολοφάνερη -και απλή: το PS έθεσε εαυτόν στην απίθανη κατάσταση να λέγει δημόσια μόνον όσα συγκεντρώνουν την «ομοφωνία» του κόμματος. Το PS π.χ. είναι υποχρεωμένο να λέγει μόνον όσα αποδέχονται οι ευρωπαϊστές αλλά και οι αντι-ευρωπαϊστές του, ή μόνο εκείνα στα οποία συμφωνούν όσοι απορρίπτουν την ελεύθερη αγορά με εκείνους που -όπως εγώ- θεωρούν πως η απόρριψη της ελεύθερης οικονομίας ούτε δυνατή είναι, ούτε επιθυμητή.
Αποτέλεσμα: το κόμμα φυσικά δεν μπορεί να πει τίποτα σαφές και πειστικό.
Από τυπική άποψη, αυτή η εθελούσια παράλυση προέκυψε από την τραγική «συνθετική» απόφαση του Φρανσουά Ολάντ στο τέλος του 74ου συνεδρίου του κόμματος στο Μαν, ενάντια εξάλλου στην πλειοψηφία της... πλειοψηφίας του.
Ήδη όμως από το Μαν, ήταν αισθητό: η βάση του κόμματος ήθελε ξεκάθαρες λύσεις, όχι να της υπόσχονται απραγματοποίητες «ρήξεις» προς ο Θεός ξέρει πού. Η λανθάνουσα αυτή πλειοψηφία, που θέλει να μεταρρυθμίσει την κοινωνία βήμα-βήμα κι επιθυμεί ένα κόμμα που να ενστερνίζεται μόνο πραγματοποιήσιμες θέσεις, ήταν επίσης ορατή στο «θερινό πανεπιστήμιο» της Ροσέλ.
Αυτή όμως η πλειοψηφία χρειάζεται χρόνο και ηρεμία, ώστε να αξιολογηθούν τα στοιχεία, να «χωνευτούν» οι αντιπαραθέσεις και να γίνουν επιτέλους οι αμφιλεγόμενες αλλά ξεκάθαρες πολιτικές επιλογές, χωρίς τις οποίες η γαλλική σοσιαλδημοκρατία είναι καταδικασμένη να εξαφανιστεί.
Πρόκειται για παλιά ιστορία: από προπολεμικά, όποτε οι σοσιαλιστές αντιμετώπιζαν κάποιο σημαντικό πολιτικό δίλημμα, επέλεγαν την αναποφασιστικότητα και κατέφευγαν στην κομματική «ενότητα» ή τη «συσπείρωση», αντί να επιλέγουν σαφείς -και αμφιλεγόμενες- θέσεις, που είναι οι μόνες άξιες να εκφράσουν μια πολιτική γραμμή εφαρμόσιμη, τολμηρή και υπεύθυνη. Η πραγματική αιτία της σημερινής κρίσης είναι η συσώρευση αυτής της αναποφασιστικότητας επί δεκαετίες. Από την άποψη αυτή, η τωρινή κρίση έχει να κάνει μάλλον με τη διανοητική κατάσταση του χώρου, παρά από την έλλειψη ηγεσίας του.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Αν επιλέξουμε από τώρα τον υποψήφιο του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2012, πριν δηλαδή καν αναδιοργανωθεί το κόμμα, ώστε να μπορεί να υποστηρίξει αυτόν τον υποψήφιο, να ξέρουμε πως προσφέρουμε στα μίντια το «τέλειο θύμα» για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Κανείς δεν είναι εις θέση να αντισταθεί επί τέσσερα ολόκληρα χρόνια στο διαρκές μιντιακό του κανονιοβολισμό που εξυπακούεται μία τόσο πρόωρη επιλογή. Σε όλες τις προεδρικές εκλογές της πέμπτης δημοκρατίας, οι υποψήφιοι πρόεδροι που ξεκινούσαν την προεκλογική τους εκστρατεία πολύ νωρίς πάντα έχαναν: Ποέρ (Poher), Σαμπάν (Chaban), Μπαρ (Barre), εγώ, Μπαλαντίρ (Balladur) και Ρουαγιάλ (Royal). Μόνο ο Σαρκοζί (Sarkozy) φαίνεται να εξαιρείται, αλλά είχε τη στρατηγικής σημασίας τύχη να επικοινωνεί με τα μίντια και την κοινή γνώμη με άλλο ρόλο, εκείνο του προέδρου της «ένωσης για ένα λαϊκό κίνημα» (UMP).
Από την άποψη αυτή, η ρητή προσπάθεια να επαναλάβει το PS το ίδιο «κόλπο», να επιλέξει δηλαδή τον επόμενο γενικό του γραμματέα έχοντας στο μυαλό πως επιλέγει τον επόμενο προεδρικό του υποψήφιο, θα αύξαινε πράγματι τις πιθανότητες της Σεγκολέν Ρουαγιάλ.
Το πρόβλημα όμως είναι πως αυτή η ευχάριστη και χαρισματική δίχως άλλο υποψήφια είναι ολοφάνερο πως δε διαθέτει τις ικανότητες που απαιτεί το αξίωμα στο οποίο στοχεύει. Εγγυάται έτσι μία ακόμα ήττα για το κόμμα κι επιπλέον μία ακόμα σοβαρότερη κρίση.
Σήμερα όμως, κανείς άλλος δεν είναι διαθέσιμος.
Είναι βασικό να συνεχίσει ο Ντελανοέ (Delanoë) να ασχολιέται με το Παρίσι για πολύ καιρό ακόμα κι ο Στρος-Καν (Strauss-Kahn) να αφοσιωθεί στη δουλειά του στην Ουάσιγκτον.
Η ανάδειξη ενός νέου χαρισματικού ηγέτη είναι οπωσδήποτε εφικτή -και μάλλον το πιθανότερο σενάριο- αλλά θα πάρει ακόμα χρόνια στο PS για να καταφέρει να προσδιορίσει και να υιοθετήσει ένα πραγματικό σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, που θα προσδιορίσει το λόγο του κόμματος, κι άλλα τόσα χρόνια μέχρι να αναδειχθεί ο καλύτερος συνήγορος αυτού του λόγου. Έτσι έχουν τα πράγματα.
Έτσι λοιπόν η επιβίωση του PS, αλλά -το σημαντικότερο- η υγεία του κόμματος και η συντήρηση των ελπίδων του για νίκη στις εκλογές του 2012, απαιτεί η πρώτη απόφαση που θα πάρουμε στο 75ο συνέδριό μας να είναι πως θα επιλέξουμε τον υποψήφιό μας για τις εκλογές του 2012 το φθινόπωρο του 2011, και σε καμία περίπτωση νωρίτερα.
Πράγμα που σημαίνει πως η εντολή του επόμενου γενικού γραμματέα θα έχει ως βασικό -αν όχι μοναδικό- περιεχόμενο να οδηγήσει το κόμμα στην εκπόνηση του νέου του προγράμματος. Να διευθύνει δηλαδή τον εσωκομματικό διάλογο και να προκαλεί κάθε φορά που είναι απαραίτητο τις ψηφοφορίες εκείνες που θα οδηγούν το κόμμα σε όλο και μεγαλύτερη συνοχή και σαφήνεια, στο σοσιαλδημοκρατικό δρόμο που ήδη επέλεξαν όλα τα αδελφά κόμματα του ευρωπαϊκού σοσιαλιστικού κόμματος.
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα πρόσωπο με παγκόσμια οπτική, άποψη για την οικονομία και τη γεωστρατηγική και -προς-θεού- όχι μία καλή μιντιακή παρουσία.
Δε θα έχουμε λοιπόν -κι αφορά το κομματικό αίσθημα αυτοσυντήρησής μας να μην τον αναζητήσουμε καν- έναν πρώτο γραμματέα χαρισματικό κι ευφραδή, επιλεγμένο να «λάμπει» σε μία αέναη λογομαχία με τον πρόεδρο της δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο θα στερούνταν νοήματος: δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αμφισβητηθεί η υπερ-κυριαρχία του Σαρκοζί στη Γαλλία πριν την προκήρυξη των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών του 2012.
Αυτό που θα δώσει βάρος στην παρουσία του PS στη γαλλική πολιτική ζωή είναι αντιθέτως η επανεμφάνιση μιας αντιπολίτευσης συνεκτικής, σεβαστής, γεμάτης αυτοπεποίθηση και ξεκάθαρα συγχρονισμένης με τους διεθνείς της συμμάχους, ακόμα κι αν ο επόμενος γενικός γραμματέας δε διεκδικεί την προεδρία της δημοκρατίας και δεν επιζητεί διαρκώς την μιντιακή αντιπαράθεση.
Ίσως να είμαστε λιγότερο σφριγηλοί και προσωποποιημένοι, αλλά θα είμαστε πιο σοβαροί και συνεκτικοί. Φυσικά τα μίντια θα κατσουφιάσουν. Δε θα έχουν τόσες ευκαιρίες για φωτογράφηση καυγάδων, πύρινους τίτλους και μεγάλες στιγμές τηλεοπτικών συγκρούσεων. Τόσο το χειρότερο για εκείνα.
Η ανάγκη να παραμείνουν σε καλή υγεία οι μεγάλες δημοκρατικές δυνάμεις της χώρας υπερέχει απεριόριστα της ανάγκης να διαιωνιστεί μία μιντιακή κόντρα που στο κάτω-κάτω αφορά όλο και λιγότερο την κοινή γνώμη.
Ιδιαίτερα για την αριστερά, όπου οι τελευταίες εκλογές πιστοποίησαν την οριστική αδυναμία του κομμουνιστικού κόμματος (PCF), των πράσινων και των τροτσκιστών: το PS στέκει μόνο του.
Είμαστε πολυάριθμοι εκείνοι που γνωρίζουμε αρκετά καλά πώς να ανορθώσουμε το κόμμα. Χρειαζόμαστε όμως να μας το αναγνωρίσετε αυτό, αντί να μας χαλάτε διαρκώς τη δουλειά.
Κι αυτός είναι ο λόγος που το εξώφυλλό σας ήταν τόσο άστοχο. Με συμπαθάτε που σας το λέω με τόση ευθύτητα.
-------------------------------------------------------------------*O Michel Rocard είναι πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας.
Η υγεία του παραλυμένου «σοσιαλιστικού κόμματος» (PS) βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση εδώ και πολύ καιρό, όπως όλοι γνωρίζουμε.
Το ποια θεραπεία προτείνουμε στην κατάσταση αυτή εξαρτάται δίχως άλλο από τη διάγνωση της ασθένειας. Η δική μας διάγνωση είναι πως η κρίση σερνόταν από καιρό, κλιμακώθηκε επί ηγεσίας Φρανσουά Ολάντ (François Hollande) και καθόλου δεν οφείλεται στην πρόσφατη αποχώρησή του.
Βασική της αιτία είναι πως το PS δεν είναι πλέον εις θέση να εκφέρει συνεκτικό λόγο. Δεν έχει καν αναλύσει τι διακρίνει τον καπιταλισμό της πλήρους απασχόλησης και της ταχείας ανάπτυξης της περιόδου 1945-1972, από τον καπιταλισμό της αναιμικής ανάπτυξης, της εργασιακής ανασφάλειας και της ανεργίας, που βιώνουμε σήμερα.
Το PS δεν γνωρίζει ούτε καν σε τι χρησιμεύει η Ευρώπη, σχετικά με την οποία οι οιμωγές για το θάνατο της «πολιτικής ενοποίησης» δεν υποκαθιστούν βέβαια την απούσα ανάλυση για το πώς θα μπορούσε να παρέμβει η Ευρώπη, όπως είναι σήμερα, στην επαπειλούμενη οικονομική και χρηματοοικονομική κρίση.
Η απουσία ενός πιθανού μελλοντικού ηγέτη και ο υπερβολικός πολλαπλασιασμός των (απίθανων) υποψηφίων για τη θέση αυτή, είναι το άμεσο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης: όπου κανείς δεν μιλά πολιτικά, φυσικά κανείς δεν μιλά καλύτερα από τους άλλους!
Η αιτία τώρα αυτής της κατάστασης είναι ολοφάνερη -και απλή: το PS έθεσε εαυτόν στην απίθανη κατάσταση να λέγει δημόσια μόνον όσα συγκεντρώνουν την «ομοφωνία» του κόμματος. Το PS π.χ. είναι υποχρεωμένο να λέγει μόνον όσα αποδέχονται οι ευρωπαϊστές αλλά και οι αντι-ευρωπαϊστές του, ή μόνο εκείνα στα οποία συμφωνούν όσοι απορρίπτουν την ελεύθερη αγορά με εκείνους που -όπως εγώ- θεωρούν πως η απόρριψη της ελεύθερης οικονομίας ούτε δυνατή είναι, ούτε επιθυμητή.
Αποτέλεσμα: το κόμμα φυσικά δεν μπορεί να πει τίποτα σαφές και πειστικό.
Από τυπική άποψη, αυτή η εθελούσια παράλυση προέκυψε από την τραγική «συνθετική» απόφαση του Φρανσουά Ολάντ στο τέλος του 74ου συνεδρίου του κόμματος στο Μαν, ενάντια εξάλλου στην πλειοψηφία της... πλειοψηφίας του.
Ήδη όμως από το Μαν, ήταν αισθητό: η βάση του κόμματος ήθελε ξεκάθαρες λύσεις, όχι να της υπόσχονται απραγματοποίητες «ρήξεις» προς ο Θεός ξέρει πού. Η λανθάνουσα αυτή πλειοψηφία, που θέλει να μεταρρυθμίσει την κοινωνία βήμα-βήμα κι επιθυμεί ένα κόμμα που να ενστερνίζεται μόνο πραγματοποιήσιμες θέσεις, ήταν επίσης ορατή στο «θερινό πανεπιστήμιο» της Ροσέλ.
Αυτή όμως η πλειοψηφία χρειάζεται χρόνο και ηρεμία, ώστε να αξιολογηθούν τα στοιχεία, να «χωνευτούν» οι αντιπαραθέσεις και να γίνουν επιτέλους οι αμφιλεγόμενες αλλά ξεκάθαρες πολιτικές επιλογές, χωρίς τις οποίες η γαλλική σοσιαλδημοκρατία είναι καταδικασμένη να εξαφανιστεί.
Πρόκειται για παλιά ιστορία: από προπολεμικά, όποτε οι σοσιαλιστές αντιμετώπιζαν κάποιο σημαντικό πολιτικό δίλημμα, επέλεγαν την αναποφασιστικότητα και κατέφευγαν στην κομματική «ενότητα» ή τη «συσπείρωση», αντί να επιλέγουν σαφείς -και αμφιλεγόμενες- θέσεις, που είναι οι μόνες άξιες να εκφράσουν μια πολιτική γραμμή εφαρμόσιμη, τολμηρή και υπεύθυνη. Η πραγματική αιτία της σημερινής κρίσης είναι η συσώρευση αυτής της αναποφασιστικότητας επί δεκαετίες. Από την άποψη αυτή, η τωρινή κρίση έχει να κάνει μάλλον με τη διανοητική κατάσταση του χώρου, παρά από την έλλειψη ηγεσίας του.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Αν επιλέξουμε από τώρα τον υποψήφιο του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2012, πριν δηλαδή καν αναδιοργανωθεί το κόμμα, ώστε να μπορεί να υποστηρίξει αυτόν τον υποψήφιο, να ξέρουμε πως προσφέρουμε στα μίντια το «τέλειο θύμα» για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Κανείς δεν είναι εις θέση να αντισταθεί επί τέσσερα ολόκληρα χρόνια στο διαρκές μιντιακό του κανονιοβολισμό που εξυπακούεται μία τόσο πρόωρη επιλογή. Σε όλες τις προεδρικές εκλογές της πέμπτης δημοκρατίας, οι υποψήφιοι πρόεδροι που ξεκινούσαν την προεκλογική τους εκστρατεία πολύ νωρίς πάντα έχαναν: Ποέρ (Poher), Σαμπάν (Chaban), Μπαρ (Barre), εγώ, Μπαλαντίρ (Balladur) και Ρουαγιάλ (Royal). Μόνο ο Σαρκοζί (Sarkozy) φαίνεται να εξαιρείται, αλλά είχε τη στρατηγικής σημασίας τύχη να επικοινωνεί με τα μίντια και την κοινή γνώμη με άλλο ρόλο, εκείνο του προέδρου της «ένωσης για ένα λαϊκό κίνημα» (UMP).
Από την άποψη αυτή, η ρητή προσπάθεια να επαναλάβει το PS το ίδιο «κόλπο», να επιλέξει δηλαδή τον επόμενο γενικό του γραμματέα έχοντας στο μυαλό πως επιλέγει τον επόμενο προεδρικό του υποψήφιο, θα αύξαινε πράγματι τις πιθανότητες της Σεγκολέν Ρουαγιάλ.
Το πρόβλημα όμως είναι πως αυτή η ευχάριστη και χαρισματική δίχως άλλο υποψήφια είναι ολοφάνερο πως δε διαθέτει τις ικανότητες που απαιτεί το αξίωμα στο οποίο στοχεύει. Εγγυάται έτσι μία ακόμα ήττα για το κόμμα κι επιπλέον μία ακόμα σοβαρότερη κρίση.
Σήμερα όμως, κανείς άλλος δεν είναι διαθέσιμος.
Είναι βασικό να συνεχίσει ο Ντελανοέ (Delanoë) να ασχολιέται με το Παρίσι για πολύ καιρό ακόμα κι ο Στρος-Καν (Strauss-Kahn) να αφοσιωθεί στη δουλειά του στην Ουάσιγκτον.
Η ανάδειξη ενός νέου χαρισματικού ηγέτη είναι οπωσδήποτε εφικτή -και μάλλον το πιθανότερο σενάριο- αλλά θα πάρει ακόμα χρόνια στο PS για να καταφέρει να προσδιορίσει και να υιοθετήσει ένα πραγματικό σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, που θα προσδιορίσει το λόγο του κόμματος, κι άλλα τόσα χρόνια μέχρι να αναδειχθεί ο καλύτερος συνήγορος αυτού του λόγου. Έτσι έχουν τα πράγματα.
Έτσι λοιπόν η επιβίωση του PS, αλλά -το σημαντικότερο- η υγεία του κόμματος και η συντήρηση των ελπίδων του για νίκη στις εκλογές του 2012, απαιτεί η πρώτη απόφαση που θα πάρουμε στο 75ο συνέδριό μας να είναι πως θα επιλέξουμε τον υποψήφιό μας για τις εκλογές του 2012 το φθινόπωρο του 2011, και σε καμία περίπτωση νωρίτερα.
Πράγμα που σημαίνει πως η εντολή του επόμενου γενικού γραμματέα θα έχει ως βασικό -αν όχι μοναδικό- περιεχόμενο να οδηγήσει το κόμμα στην εκπόνηση του νέου του προγράμματος. Να διευθύνει δηλαδή τον εσωκομματικό διάλογο και να προκαλεί κάθε φορά που είναι απαραίτητο τις ψηφοφορίες εκείνες που θα οδηγούν το κόμμα σε όλο και μεγαλύτερη συνοχή και σαφήνεια, στο σοσιαλδημοκρατικό δρόμο που ήδη επέλεξαν όλα τα αδελφά κόμματα του ευρωπαϊκού σοσιαλιστικού κόμματος.
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα πρόσωπο με παγκόσμια οπτική, άποψη για την οικονομία και τη γεωστρατηγική και -προς-θεού- όχι μία καλή μιντιακή παρουσία.
Δε θα έχουμε λοιπόν -κι αφορά το κομματικό αίσθημα αυτοσυντήρησής μας να μην τον αναζητήσουμε καν- έναν πρώτο γραμματέα χαρισματικό κι ευφραδή, επιλεγμένο να «λάμπει» σε μία αέναη λογομαχία με τον πρόεδρο της δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο θα στερούνταν νοήματος: δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αμφισβητηθεί η υπερ-κυριαρχία του Σαρκοζί στη Γαλλία πριν την προκήρυξη των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών του 2012.
Αυτό που θα δώσει βάρος στην παρουσία του PS στη γαλλική πολιτική ζωή είναι αντιθέτως η επανεμφάνιση μιας αντιπολίτευσης συνεκτικής, σεβαστής, γεμάτης αυτοπεποίθηση και ξεκάθαρα συγχρονισμένης με τους διεθνείς της συμμάχους, ακόμα κι αν ο επόμενος γενικός γραμματέας δε διεκδικεί την προεδρία της δημοκρατίας και δεν επιζητεί διαρκώς την μιντιακή αντιπαράθεση.
Ίσως να είμαστε λιγότερο σφριγηλοί και προσωποποιημένοι, αλλά θα είμαστε πιο σοβαροί και συνεκτικοί. Φυσικά τα μίντια θα κατσουφιάσουν. Δε θα έχουν τόσες ευκαιρίες για φωτογράφηση καυγάδων, πύρινους τίτλους και μεγάλες στιγμές τηλεοπτικών συγκρούσεων. Τόσο το χειρότερο για εκείνα.
Η ανάγκη να παραμείνουν σε καλή υγεία οι μεγάλες δημοκρατικές δυνάμεις της χώρας υπερέχει απεριόριστα της ανάγκης να διαιωνιστεί μία μιντιακή κόντρα που στο κάτω-κάτω αφορά όλο και λιγότερο την κοινή γνώμη.
Ιδιαίτερα για την αριστερά, όπου οι τελευταίες εκλογές πιστοποίησαν την οριστική αδυναμία του κομμουνιστικού κόμματος (PCF), των πράσινων και των τροτσκιστών: το PS στέκει μόνο του.
Είμαστε πολυάριθμοι εκείνοι που γνωρίζουμε αρκετά καλά πώς να ανορθώσουμε το κόμμα. Χρειαζόμαστε όμως να μας το αναγνωρίσετε αυτό, αντί να μας χαλάτε διαρκώς τη δουλειά.
Κι αυτός είναι ο λόγος που το εξώφυλλό σας ήταν τόσο άστοχο. Με συμπαθάτε που σας το λέω με τόση ευθύτητα.
-------------------------------------------------------------------*O Michel Rocard είναι πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας.
