Οι υποστηρικτές του θέλουν πιο τολμηρό τον Ομπάμα
Χάουαρντ Ζιν, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-05-17
Ο γνωστός ιστορικός Χάουαρντ Ζιν, συγγραφέας ("Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών", "Ο Μαρξ στο Σόχο", "Τρομοκρατία και πόλεμος") αποτιμά, με αυστηρό τρόπο, τις "εκατό ημέρες και κάτι" του Μπάρακ Ομπάμα.
* Ποια η εντύπωσή από τις πρώτες εκατό και κάτι ημέρες του Μπάρακ Ομπάμα στην εξουσία;
Ο Ομπάμα, είναι όπως λέμε, “μια τσάντα με διάφορα υλικά”. Αυτό που φάνηκε από τις πρώτες εκατό ημέρες του είναι από πολλές απόψεις είναι ένας παραδοσιακός Δημοκρατικός. Αυτό δεν είναι ό,τι ήλπιζαν οι ενθουσιώδεις του υποστηρικτές. Ήλπιζαν για κάτι διαφορετικό, όχι απλά διαφορετικό από την κυβέρνηση Μπους αλλά διαφορετικό από τους Δημοκρατικούς τύπου Κλίντον, που ήσαν άτολμοι και διστακτικοί σε θέματα εσωτερικής πολιτικής και επιθετικοί στην εξωτερική πολιτική. Οι πρώτες του εκατό ημέρες μας δίνουν μια ιδέα για τι είδους πολιτικός είναι. Σχεδόν αμέσως διόρισε ως οικονομικούς του συμβούλους ανθρώπους σαν τον Λόρενς Σάμερς, έναν συντηρητικό οικονομολόγο και τον Ρόμπερτ Ρούμπιν, έναν τραπεζίτη - που και οι δύο τους έχουν ισχυρούς δεσμούς με τον κόσμο της χρηματοοικονομίας και των επιχειρήσεων και των οποίων οι πολιτικές στο παρελθόν οδήγησαν στις οικονομικές καταστροφές του παρόντος.
Διόρισε υπουργό Άμυνας τον υπουργό Άμυνας του Μπους, τον Γουίλιαμ Γκέιτς. Με άλλα λόγια, οι διορισμοί του προέρχονται είτε από την κυβέρνηση του Μπους είτε από εκείνες του Κλίντον. Διόρισε στη θέση της υπουργού Εξωτερικών τη Χίλαρι Κλίντον, που ψήφισε μαζί με τον Μπους υπέρ του πολέμου στο Ιράκ, και που είναι υπέρ ενός μεγάλου στρατιωτικού προϋπολογισμού, και που είναι μεγάλος υποστηρικτής των βάναυσων πολιτικών του Ισραήλ έναντι των Παλαιστίνιων. Στις πρώτες εκατό ημέρες το Ισραήλ ξεκίνησε την ωμή επίθεση κατά της Γάζας, που κατέληξε στον θάνατο πάνω από 1.000 αμάχων και απέκλεισε τους Παλαιστινίους που ζουν εκεί και δημιούργησε χάος σε αυτή τη μικροσκοπική χώρα και δεν ακούστηκε ούτε μια λέξη διαμαρτυρίας ούτε από την πλευρά του Μπάρακ Ομπάμα ούτε από εκείνη της Χίλαρι Κλίντον. Μόλις ανέλαβε την εξουσία ο Ομπάμα, πύραυλοι εκτοξεύθηκαν κατά του Πακιστάν και σκοτώθηκαν άμαχοι. Αυτή η πολιτική συνεχίστηκε στη διάρκεια των εκατό ημερών. Οι άνθρωποι που γνωρίζουν την κατάσταση στο Πακιστάν λένε ότι αυτού του είδους οι επιθέσεις το μόνο που θα καταφέρουν θα είναι να εξαγριώσουν την εθνότητα των Παστούν, που βρίσκονται στη συνοριακή περιοχή και θα δημιουργηθούν περισσότεροι τρομοκράτες. Στρατεύματα έχουν ήδη σταλεί στο Αφγανιστάν, όπως είχε υποσχεθεί ο Ομπάμα κατά την προεκλογική του εκστρατεία και εδώ έχουμε να κάνουμε για άλλη μια κακή πολιτική, γιατί όποια δύναμη επενέβη στο Αφγανιστάν, οι Άγγλοι, οι Ρώσοι, και τώρα οι Αμερικανοί, το μόνο που κατάφερε ήταν να καταστρέψει τη χώρα. Ο Ομπάμα στις πρώτες του εκατό ημέρες παρουσίασε έναν προϋπολογισμό στο Κογκρέσο, ζητώντας πάνω από 600 δις δολάρια για τον στρατό - ένα ποσό μεγαλύτερο από το σύνολο των στρατιωτικών προϋπολογισμών του υπόλοιπου κόσμου. Ο Ομπάμα συνεχίζει να χρηματοδοτεί τον χρεοκοπημένο και πανάκριβο “πόλεμο των άστρων” του Ρέηγκαν, που το μόνο που κάνει είναι να αναθερμαίνει την κούρσα των εξοπλισμών.
Σε ό,τι αφορά στην εσωτερική πολιτική, ο Ομπάμα συνεχίζει την παράδοση του Δημοκρατικού κόμματος με τις μετριοπαθείς μεταρρυθμίσεις, πρότεινε έτσι μερικά πράγματα που κινούνται προς θετική κατεύθυνση. Ένα πρόγραμμα απασχόλησης, μεγαλύτερη φορολογία στις επιχειρήσεις, περισσότερη ενίσχυση της εκπαίδευσης. Αλλά πρόκειται για μικρά βήματα και εμείς βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλη κρίση. Δεν έχει πλησιάσει τα προγράμματα του Νιού Ντιλ, που είχαν δημιουργήσει κυβερνητική απασχόληση για οκτώ εκατομμύρια ανθρώπους. Και αρνείται να προωθήσει μια μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας στη βάση του “ενός που πληρώνει”, δηλαδή ένα κυβερνητικό σύστημα υγείας, που δεν θα απαιτεί οι ασφαλιστικές εταιρείες ή άλλους μεσάζοντες εταιρειών να είναι μέρη της διαδικασίας υγείας. Διόρισε υπουργό Εκπαίδευσης έναν άνθρωπο που, ως επικεφαλής του σχολικού συστήματος του Σικάγο, ξεκίνησε την ιδιωτικοποίηση του σχολικού συστήματος και ο οποίος είναι υπέρ των στάνταρντ τεστ - ενάντια στα οποία διαμαρτύρονται οι δάσκαλοι σε όλη τη χώρα, τονίζοντας ότι αυτά υπονομεύουν την παιδεία των νέων. Ξοδεύει εκατοντάδες εκατομμύρια, σχεδόν ένα τρις δολάρια, για να “ξελασπώσει” τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις αντί να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα για την άμεση ενίσχυση των ανθρώπων, για να βοηθήσει ανθρώπους που δεν μπορούν να πληρώσουν τα γραμμάτιά τους, να δώσει δουλειά σε άνεργους. Με άλλα λόγια ακολουθεί τη λογική σύμφωνα με την οποία ρίχνεις χρήμα στην κορυφή, στο πλουσιότερο κομμάτι του πληθυσμού και ελπίζεις ότι αυτό θα φθάσει κάτω, στους ανθρώπους που το χρειάζονται αντί να δώσεις κατευθείαν βοήθεια σε όσους τη χρειάζονται.
* Κατά τη γνώμη σας, ποια ήταν η θετικότερη, ποια η πιο απογοητευτική απόφαση και ποια η περισσότερο υποσχόμενη απόφαση του Ομπάμα;
Η πιο θετική του απόφαση ήταν μάλλον το κλείσιμο του στρατοπέδου βασανιστηρίων του Γκουαντάναμο αλλά από την άλλη η διαδικασία κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς. Το απογοητευτικό είναι ότι οι δικηγόροι του υπουργείου Δικαιοσύνης ισχυρίστηκαν ενώπιον των δικαστηρίων ότι ο πρόεδρος πρέπει να διατηρεί το δικαίωμα να κρατά φυλακισμένα επ’ αόριστον άτομα που θεωρεί απειλές. Με άλλα λόγια τάχθηκαν υπέρ της πολιτικής Μπους. Ελπιδοφόρα είναι η απόφασή του να χαλαρώσει τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς προς την Κούβα, η υπόσχεση ότι θα άρει το εμπάργκο έναντι της Κούβας αλλά δεν είναι σαφές ότι θα το πράξει.
Οι Δημοκρατικοί, και οι επόμενες 100 ημέρες...
* Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι οι ΗΠΑ είναι πιο φιλελεύθερες σε σχέση με πριν από δύο χρόνια και ότι η εκλογική βάση των Δημοκρατικών έχει διευρυνθεί. Σε ποιο βαθμό αυτά τα γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν την πολιτική του Ομπάμα;
Πράγματι, η βάση των Δημοκρατικών έχει διευρυνθεί, λόγω των καταστροφικών πολιτικών του Μπους. Αλλά αυτή η διεύρυνση δεν επαρκής για να ωθήσει τον Ομπάμα προς τολμηρότερες θέσεις. Ο κόσμος που διεύρυνε τη βάση αυτή, πρέπει να απαιτήσει από τον Ομπάμα να δράσει με αποφασιστικότητα για να μπει τέλος στις στρατιωτικές επεμβάσεις στο εξωτερικό και να αλλάξει ριζικά η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
* Κατά τις επόμενες εκατό ημέρες, τι θα είναι πιο δύσκολο: η αδύναμη οικονομία ή η εξωτερική πολιτική, με την κατάσταση στο Πακιστάν, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ;
Πιστεύω ότι το πιο δύσκολο θα είναι ο χειρισμός της εξωτερικής πολιτικής. Και τούτο γιατί ο Ομπάμα φαίνεται προσκολλημένος στις παραδοσιακές στρατιωτικές προσεγγίσεις.
* Ποια η εντύπωσή από τις πρώτες εκατό και κάτι ημέρες του Μπάρακ Ομπάμα στην εξουσία;
Ο Ομπάμα, είναι όπως λέμε, “μια τσάντα με διάφορα υλικά”. Αυτό που φάνηκε από τις πρώτες εκατό ημέρες του είναι από πολλές απόψεις είναι ένας παραδοσιακός Δημοκρατικός. Αυτό δεν είναι ό,τι ήλπιζαν οι ενθουσιώδεις του υποστηρικτές. Ήλπιζαν για κάτι διαφορετικό, όχι απλά διαφορετικό από την κυβέρνηση Μπους αλλά διαφορετικό από τους Δημοκρατικούς τύπου Κλίντον, που ήσαν άτολμοι και διστακτικοί σε θέματα εσωτερικής πολιτικής και επιθετικοί στην εξωτερική πολιτική. Οι πρώτες του εκατό ημέρες μας δίνουν μια ιδέα για τι είδους πολιτικός είναι. Σχεδόν αμέσως διόρισε ως οικονομικούς του συμβούλους ανθρώπους σαν τον Λόρενς Σάμερς, έναν συντηρητικό οικονομολόγο και τον Ρόμπερτ Ρούμπιν, έναν τραπεζίτη - που και οι δύο τους έχουν ισχυρούς δεσμούς με τον κόσμο της χρηματοοικονομίας και των επιχειρήσεων και των οποίων οι πολιτικές στο παρελθόν οδήγησαν στις οικονομικές καταστροφές του παρόντος.
Διόρισε υπουργό Άμυνας τον υπουργό Άμυνας του Μπους, τον Γουίλιαμ Γκέιτς. Με άλλα λόγια, οι διορισμοί του προέρχονται είτε από την κυβέρνηση του Μπους είτε από εκείνες του Κλίντον. Διόρισε στη θέση της υπουργού Εξωτερικών τη Χίλαρι Κλίντον, που ψήφισε μαζί με τον Μπους υπέρ του πολέμου στο Ιράκ, και που είναι υπέρ ενός μεγάλου στρατιωτικού προϋπολογισμού, και που είναι μεγάλος υποστηρικτής των βάναυσων πολιτικών του Ισραήλ έναντι των Παλαιστίνιων. Στις πρώτες εκατό ημέρες το Ισραήλ ξεκίνησε την ωμή επίθεση κατά της Γάζας, που κατέληξε στον θάνατο πάνω από 1.000 αμάχων και απέκλεισε τους Παλαιστινίους που ζουν εκεί και δημιούργησε χάος σε αυτή τη μικροσκοπική χώρα και δεν ακούστηκε ούτε μια λέξη διαμαρτυρίας ούτε από την πλευρά του Μπάρακ Ομπάμα ούτε από εκείνη της Χίλαρι Κλίντον. Μόλις ανέλαβε την εξουσία ο Ομπάμα, πύραυλοι εκτοξεύθηκαν κατά του Πακιστάν και σκοτώθηκαν άμαχοι. Αυτή η πολιτική συνεχίστηκε στη διάρκεια των εκατό ημερών. Οι άνθρωποι που γνωρίζουν την κατάσταση στο Πακιστάν λένε ότι αυτού του είδους οι επιθέσεις το μόνο που θα καταφέρουν θα είναι να εξαγριώσουν την εθνότητα των Παστούν, που βρίσκονται στη συνοριακή περιοχή και θα δημιουργηθούν περισσότεροι τρομοκράτες. Στρατεύματα έχουν ήδη σταλεί στο Αφγανιστάν, όπως είχε υποσχεθεί ο Ομπάμα κατά την προεκλογική του εκστρατεία και εδώ έχουμε να κάνουμε για άλλη μια κακή πολιτική, γιατί όποια δύναμη επενέβη στο Αφγανιστάν, οι Άγγλοι, οι Ρώσοι, και τώρα οι Αμερικανοί, το μόνο που κατάφερε ήταν να καταστρέψει τη χώρα. Ο Ομπάμα στις πρώτες του εκατό ημέρες παρουσίασε έναν προϋπολογισμό στο Κογκρέσο, ζητώντας πάνω από 600 δις δολάρια για τον στρατό - ένα ποσό μεγαλύτερο από το σύνολο των στρατιωτικών προϋπολογισμών του υπόλοιπου κόσμου. Ο Ομπάμα συνεχίζει να χρηματοδοτεί τον χρεοκοπημένο και πανάκριβο “πόλεμο των άστρων” του Ρέηγκαν, που το μόνο που κάνει είναι να αναθερμαίνει την κούρσα των εξοπλισμών.
Σε ό,τι αφορά στην εσωτερική πολιτική, ο Ομπάμα συνεχίζει την παράδοση του Δημοκρατικού κόμματος με τις μετριοπαθείς μεταρρυθμίσεις, πρότεινε έτσι μερικά πράγματα που κινούνται προς θετική κατεύθυνση. Ένα πρόγραμμα απασχόλησης, μεγαλύτερη φορολογία στις επιχειρήσεις, περισσότερη ενίσχυση της εκπαίδευσης. Αλλά πρόκειται για μικρά βήματα και εμείς βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλη κρίση. Δεν έχει πλησιάσει τα προγράμματα του Νιού Ντιλ, που είχαν δημιουργήσει κυβερνητική απασχόληση για οκτώ εκατομμύρια ανθρώπους. Και αρνείται να προωθήσει μια μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας στη βάση του “ενός που πληρώνει”, δηλαδή ένα κυβερνητικό σύστημα υγείας, που δεν θα απαιτεί οι ασφαλιστικές εταιρείες ή άλλους μεσάζοντες εταιρειών να είναι μέρη της διαδικασίας υγείας. Διόρισε υπουργό Εκπαίδευσης έναν άνθρωπο που, ως επικεφαλής του σχολικού συστήματος του Σικάγο, ξεκίνησε την ιδιωτικοποίηση του σχολικού συστήματος και ο οποίος είναι υπέρ των στάνταρντ τεστ - ενάντια στα οποία διαμαρτύρονται οι δάσκαλοι σε όλη τη χώρα, τονίζοντας ότι αυτά υπονομεύουν την παιδεία των νέων. Ξοδεύει εκατοντάδες εκατομμύρια, σχεδόν ένα τρις δολάρια, για να “ξελασπώσει” τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις αντί να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα για την άμεση ενίσχυση των ανθρώπων, για να βοηθήσει ανθρώπους που δεν μπορούν να πληρώσουν τα γραμμάτιά τους, να δώσει δουλειά σε άνεργους. Με άλλα λόγια ακολουθεί τη λογική σύμφωνα με την οποία ρίχνεις χρήμα στην κορυφή, στο πλουσιότερο κομμάτι του πληθυσμού και ελπίζεις ότι αυτό θα φθάσει κάτω, στους ανθρώπους που το χρειάζονται αντί να δώσεις κατευθείαν βοήθεια σε όσους τη χρειάζονται.
* Κατά τη γνώμη σας, ποια ήταν η θετικότερη, ποια η πιο απογοητευτική απόφαση και ποια η περισσότερο υποσχόμενη απόφαση του Ομπάμα;
Η πιο θετική του απόφαση ήταν μάλλον το κλείσιμο του στρατοπέδου βασανιστηρίων του Γκουαντάναμο αλλά από την άλλη η διαδικασία κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς. Το απογοητευτικό είναι ότι οι δικηγόροι του υπουργείου Δικαιοσύνης ισχυρίστηκαν ενώπιον των δικαστηρίων ότι ο πρόεδρος πρέπει να διατηρεί το δικαίωμα να κρατά φυλακισμένα επ’ αόριστον άτομα που θεωρεί απειλές. Με άλλα λόγια τάχθηκαν υπέρ της πολιτικής Μπους. Ελπιδοφόρα είναι η απόφασή του να χαλαρώσει τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς προς την Κούβα, η υπόσχεση ότι θα άρει το εμπάργκο έναντι της Κούβας αλλά δεν είναι σαφές ότι θα το πράξει.
Οι Δημοκρατικοί, και οι επόμενες 100 ημέρες...
* Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι οι ΗΠΑ είναι πιο φιλελεύθερες σε σχέση με πριν από δύο χρόνια και ότι η εκλογική βάση των Δημοκρατικών έχει διευρυνθεί. Σε ποιο βαθμό αυτά τα γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν την πολιτική του Ομπάμα;
Πράγματι, η βάση των Δημοκρατικών έχει διευρυνθεί, λόγω των καταστροφικών πολιτικών του Μπους. Αλλά αυτή η διεύρυνση δεν επαρκής για να ωθήσει τον Ομπάμα προς τολμηρότερες θέσεις. Ο κόσμος που διεύρυνε τη βάση αυτή, πρέπει να απαιτήσει από τον Ομπάμα να δράσει με αποφασιστικότητα για να μπει τέλος στις στρατιωτικές επεμβάσεις στο εξωτερικό και να αλλάξει ριζικά η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
* Κατά τις επόμενες εκατό ημέρες, τι θα είναι πιο δύσκολο: η αδύναμη οικονομία ή η εξωτερική πολιτική, με την κατάσταση στο Πακιστάν, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ;
Πιστεύω ότι το πιο δύσκολο θα είναι ο χειρισμός της εξωτερικής πολιτικής. Και τούτο γιατί ο Ομπάμα φαίνεται προσκολλημένος στις παραδοσιακές στρατιωτικές προσεγγίσεις.
