Πώς μπορεί να ανήκει και η επόμενη δεκαετία στο Εργατικό κόμμα
David Miliband, Tribune, ppol.gr, Δημοσιευμένο: 2009-08-10
Αυτό που είναι σπουδαίο στις σύγχρονες κοινωνίες είναι πώς απελευθερώνουν την ατομική δημιουργικότητα· αυτό που είναι επικίνδυνο είναι η αύξηση των κοινών απειλών. Ο Γκόρντον Μπράουν (Gordon Brown) είχε δίκιο όταν είπε πως οι επόμενες γενικές εκλογές θα είναι οι πρώτες εκλογές της εποχής της παγκοσμιοποίησης. Αν θέλουμε να κερδίσουμε ξανά, όπως τόνισε, θα πρέπει να απαντήσουμε στο σύνολο των προκλήσεων που μας τίθενται.
Καθήκον του Εργατικού κόμματος είναι να απαντήσει στις μεγάλες προκλήσεις που μας θέτει η τελευταία εικοσαετία:
Από τη μια, γίναμε μάρτυρες μιας θαυμαστής ενδυνάμωσης του ατόμου -η εξουσία διαχύθηκε, οι ιεραρχίες ισοπεδώθηκαν, οι ισχυροί θεσμοί αναγκάστηκαν να λογοδοτούν και παλιά ταμπού έπεσαν.
Από την άλλη, είδαμε την ανάδυση φοβερών συλλογικών απειλών -από τα αλληλένδετα χρηματοπιστωτικά συστήματα και τα ναρκωτικά έως την κλιματική αλλαγή και τη διεθνή τρομοκρατία.
Οι προοδευτικοί έχουμε κάθε δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε αυτά τα πιεστικά ζητήματα, αφού κατανοούμε πως μια πετυχημένη κοινωνία προϋποθέτει από τη μια άτομα που έχουν τις δυνατότητες και την ελευθερία να επιδιώξουν τους στόχους τους, από την άλλη άτομα που στηρίζονται στην κοινωνία.
Ο θατσερισμός εντέλει εξουδετέρωσε τους συντηρητικούς για μια γενιά γιατί απελευθέρωσε οικονομικό δυναμισμό χωρίς να μπορέσει να οικοδομήσει την απαραίτητη κοινωνική προστασία από την ορμή την ίδιων των δυνάμεων που απελευθέρωσε.
Για μας, το σημαντικό είναι να διατηρήσουμε και να διανείμουμε πιο ισότιμα τις δυνάμεις της ατομικής ενδυνάμωσης και να διευρύνουμε ταυτόχρονα τα περιθώρια για συλλογική δράση ενάντια στις κοινές απειλές.
Το κυβερνητικό πρόγραμμα «οικοδομώντας το μέλλον της Βρετανίας» συμβάλλει σε αυτή μας την προσπάθεια, καθώς μεταφέρει το κέντρο βάρους της κυβερνητικής πολιτικής από τον προσδιορισμό στόχων και προδιαγραφών στην απονομή δικαιωμάτων και ευθυνών σε γονείς, ασθενείς, και κοινότητες.
Ταυτόχρονα, έχουμε συνειδητοποιήσει πως οι απαιτήσεις της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης μας υποχρεώνουν να είμαστε πιο δημιουργικοί, ανανεωτικοί και προοδευτικοί από ποτέ, ούτως ώστε οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες, ο δυναμισμός της οικονομίας και η συλλογική κινητοποίηση να ενδυναμώνουν και να προστατεύουν τους πολίτες, και να επιλυθούν όλα τα μεγάλα προβλήματα. Οι «νέοι εργατικοί» ήταν πάντα περισσότερο ισχυροί όταν συνδύαζαν τις σοσιαλδημοκρατικές και τις ριζοσπαστικές φιλελεύθερες παραδόσεις τους.
Αυτή είναι η μελλοντική συνταγή της επιτυχίας και για την «πράσινη ανάκαμψη», τη μεταρρύθμιση των δημοσίων υπηρεσιών και την Ευρώπη.
Θα πρέπει όμως να διδαχθούμε τα οργανωτικά μαθήματα της περασμένης δεκαετίας. Για να μπορέσει το Εργατικό κόμμα, να συνεχίσει να ηγείται αυτών των αλλαγών, χρειάζεται να μεταβληθεί σε ένα κόμμα διαφορετικό. Δε χρειάζεται να αλλάξουμε το πάθος και τους στόχους μας, αλλά τις δομές και το ρόλο μας.
Οι παραδοσιακές πολιτικές δομές των μεγάλων κομμάτων πεθαίνουν και η μεγαλύτερη ανησυχία μας θα έπρεπε να είναι το χάσμα μεταξύ του αριθμού των μελών μας και των εν δυνάμει ψηφοφόρων μας. Χρειάζεται να επεκτείνουμε την επιρροή μας, οικοδομώντας κοινωνικές συμμαχίες και αυξάνοντας τις ευκαιρίες για στράτευση και σχέση των πολιτών με το κόμμα μας.
Υπάρχουν ορισμένα χρήσιμα διδάγματα από το εξωτερικό: είναι λογικό πολλοί να ενδιαφέρονται για την προεκλογική εκστρατεία του Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama). Το δίκτυο των εκατομμυρίων οπαδών του ήταν πράγματι εκπληκτικό. Καταργώντας την κομματική συνδρομή κι επιτρέποντας στον καθένα να καθορίσει το ύψος της προσωπικής του συνδρομής, ο Ομπάμα επέτρεψε περισσότερη συμμετοχή· χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά την τεχνολογία, δημιούργησε νέους διαύλους για διάλογο και πληροφόρηση των πολιτών για τα τεκταινόμενα στην καμπάνια του· ενθάρρυνε την αυτο-οργάνωση, καταρτίζοντας 3,600 «οργανωτές του Ομπάμα» που έδρασαν στις κοινότητές τους.
Αλλά φυσικά το αμερικανικό προεδρικό σύστημα είναι διαφορετικό από το δικό μας, οπότε ας δούμε ένα παράδειγμα κοντύτερα σε μας: το ΠΑΣΟΚ, το ελληνικό σοσιαλιστικό κόμμα, είναι το μόνο ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κόμμα που τα πήγε εξαιρετικά στις φετινές ευρωεκλογές. Το ΠΑΣΟΚ είναι επίσης το κόμμα που αναμόρφωσε την κομματική του δομή όσο κανένα άλλο. Το ΠΑΣΟΚ άνοιξε τόσο πολύ τις οργανώσεις του που έφτασε να έχει 900,000 «φίλους», σε συνολικό πληθυσμό 11 εκατομμυρίων. Επιπλέον, το κόμμα έχει ποσοστώσεις για τη στελέχωσή του από άνδρες και γυναίκες, οργανώνει άμεσες εκλογές για να ορίσει τους υποψηφίους του στις τοπικές εκλογές και ανάπτυξε την οργάνωση «κάθε μέρα πολίτης», στην οποία οι πολίτες δραστηριοποιούνται χωρίς να εντάσσονται σε κομματικές δομές.
Αυτές οι τολμηρές κι ελκυστικές κομματικές δομές επέτρεψαν στο ΠΑΣΟΚ να συνδεθεί με τις ζωντανές δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών και να πολλαπλασιάσει την απήχηση του μηνύματός του χάρη σε στρατευμένες, τοπικές και αυθεντικές φωνές, με τις συνεπακόλουθες εκλογικές επιτυχίες.
Στη Βρετανία, το πρώτο βήμα στην αποκατάσταση των σχέσεων του Εργατικού κόμματος με την κοινωνία θα έπρεπε να είναι η σύναψη νέων σχέσεων με τα περισσότερα από τρία εκατομμύρια μέλη των συνδικάτων. Η νέα αυτή σχέση μπορεί να βασιστεί στους προσδιορισμένους κοινούς πολιτικούς μας στόχους, ούτως ώστε να συνδικάτα να ενταχθούν στο ρεύμα των Εργατικών. Η σύνδεσή μας με τα συνδικάτα θα μας επιτρέψει να εισέλθουμε στην καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο δίαυλος αυτός θα μας πληροφορεί για το τι πάει στραβά, αλλά και θα μας εμπλουτίζει με βελτιωτικές προτάσεις.
Αλλά μπορούμε να κάνουμε κι άλλα βήματα εμπρός, σε άλλους τομείς.
Λέμε πως πιστεύουμε στην κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων· γιατί λοιπόν να μην αποδίδουμε ένα μέρος των πόρων του κόμματος σε κοινωνικές, εθελοντικές και φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες;
Λέμε πως θέλουμε να ακούσουμε τους ψηφοφόρους μας· γιατί λοιπόν να μην συντάξουμε καταλόγους φίλων του κόμματος, ως ένα πρώτο βήμα για τξη διοργάνωση μελλοντικά άμεσων εσωκομματικών εκλογών, όπως στις ΗΠΑ;
Το Εργατικό κόμμα χρειάζεται να αξιοποιήσει αυτές τις ιδέες, ώστε να αντλήσει από την ενέργεια των τοπικών κοινωνιών και να εξασφαλίσει πως ασχολούμαστε με τα προβλήματα του μέλλοντος, με τις δομές εξουσίας του μέλλοντος, με τους ανθρώπους του μέλλοντος.
Η ανανέωση και ο εκσυγχρονισμός του κόμματός μας, είναι βασικός όρος του αγώνα μας να εκλεγούμε στην κυβέρνηση της χώρας για τέταρτη συνεχόμενη φορά. Ελπίζω πως μαζί μπορούμε να αντεπεξέρθουμε ιδεολογικά και οργανωτικά στις προκλήσεις της επόμενης δεκαετίας, ώστε να ανήκει κι αυτή στο Εργατικό κόμμα
---------------------------------------------------------------* Ο David Miliband είναι υπουργός εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου
Καθήκον του Εργατικού κόμματος είναι να απαντήσει στις μεγάλες προκλήσεις που μας θέτει η τελευταία εικοσαετία:
Από τη μια, γίναμε μάρτυρες μιας θαυμαστής ενδυνάμωσης του ατόμου -η εξουσία διαχύθηκε, οι ιεραρχίες ισοπεδώθηκαν, οι ισχυροί θεσμοί αναγκάστηκαν να λογοδοτούν και παλιά ταμπού έπεσαν.
Από την άλλη, είδαμε την ανάδυση φοβερών συλλογικών απειλών -από τα αλληλένδετα χρηματοπιστωτικά συστήματα και τα ναρκωτικά έως την κλιματική αλλαγή και τη διεθνή τρομοκρατία.
Οι προοδευτικοί έχουμε κάθε δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε αυτά τα πιεστικά ζητήματα, αφού κατανοούμε πως μια πετυχημένη κοινωνία προϋποθέτει από τη μια άτομα που έχουν τις δυνατότητες και την ελευθερία να επιδιώξουν τους στόχους τους, από την άλλη άτομα που στηρίζονται στην κοινωνία.
Ο θατσερισμός εντέλει εξουδετέρωσε τους συντηρητικούς για μια γενιά γιατί απελευθέρωσε οικονομικό δυναμισμό χωρίς να μπορέσει να οικοδομήσει την απαραίτητη κοινωνική προστασία από την ορμή την ίδιων των δυνάμεων που απελευθέρωσε.
Για μας, το σημαντικό είναι να διατηρήσουμε και να διανείμουμε πιο ισότιμα τις δυνάμεις της ατομικής ενδυνάμωσης και να διευρύνουμε ταυτόχρονα τα περιθώρια για συλλογική δράση ενάντια στις κοινές απειλές.
Το κυβερνητικό πρόγραμμα «οικοδομώντας το μέλλον της Βρετανίας» συμβάλλει σε αυτή μας την προσπάθεια, καθώς μεταφέρει το κέντρο βάρους της κυβερνητικής πολιτικής από τον προσδιορισμό στόχων και προδιαγραφών στην απονομή δικαιωμάτων και ευθυνών σε γονείς, ασθενείς, και κοινότητες.
Ταυτόχρονα, έχουμε συνειδητοποιήσει πως οι απαιτήσεις της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης μας υποχρεώνουν να είμαστε πιο δημιουργικοί, ανανεωτικοί και προοδευτικοί από ποτέ, ούτως ώστε οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες, ο δυναμισμός της οικονομίας και η συλλογική κινητοποίηση να ενδυναμώνουν και να προστατεύουν τους πολίτες, και να επιλυθούν όλα τα μεγάλα προβλήματα. Οι «νέοι εργατικοί» ήταν πάντα περισσότερο ισχυροί όταν συνδύαζαν τις σοσιαλδημοκρατικές και τις ριζοσπαστικές φιλελεύθερες παραδόσεις τους.
Αυτή είναι η μελλοντική συνταγή της επιτυχίας και για την «πράσινη ανάκαμψη», τη μεταρρύθμιση των δημοσίων υπηρεσιών και την Ευρώπη.
Θα πρέπει όμως να διδαχθούμε τα οργανωτικά μαθήματα της περασμένης δεκαετίας. Για να μπορέσει το Εργατικό κόμμα, να συνεχίσει να ηγείται αυτών των αλλαγών, χρειάζεται να μεταβληθεί σε ένα κόμμα διαφορετικό. Δε χρειάζεται να αλλάξουμε το πάθος και τους στόχους μας, αλλά τις δομές και το ρόλο μας.
Οι παραδοσιακές πολιτικές δομές των μεγάλων κομμάτων πεθαίνουν και η μεγαλύτερη ανησυχία μας θα έπρεπε να είναι το χάσμα μεταξύ του αριθμού των μελών μας και των εν δυνάμει ψηφοφόρων μας. Χρειάζεται να επεκτείνουμε την επιρροή μας, οικοδομώντας κοινωνικές συμμαχίες και αυξάνοντας τις ευκαιρίες για στράτευση και σχέση των πολιτών με το κόμμα μας.
Υπάρχουν ορισμένα χρήσιμα διδάγματα από το εξωτερικό: είναι λογικό πολλοί να ενδιαφέρονται για την προεκλογική εκστρατεία του Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama). Το δίκτυο των εκατομμυρίων οπαδών του ήταν πράγματι εκπληκτικό. Καταργώντας την κομματική συνδρομή κι επιτρέποντας στον καθένα να καθορίσει το ύψος της προσωπικής του συνδρομής, ο Ομπάμα επέτρεψε περισσότερη συμμετοχή· χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά την τεχνολογία, δημιούργησε νέους διαύλους για διάλογο και πληροφόρηση των πολιτών για τα τεκταινόμενα στην καμπάνια του· ενθάρρυνε την αυτο-οργάνωση, καταρτίζοντας 3,600 «οργανωτές του Ομπάμα» που έδρασαν στις κοινότητές τους.
Αλλά φυσικά το αμερικανικό προεδρικό σύστημα είναι διαφορετικό από το δικό μας, οπότε ας δούμε ένα παράδειγμα κοντύτερα σε μας: το ΠΑΣΟΚ, το ελληνικό σοσιαλιστικό κόμμα, είναι το μόνο ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κόμμα που τα πήγε εξαιρετικά στις φετινές ευρωεκλογές. Το ΠΑΣΟΚ είναι επίσης το κόμμα που αναμόρφωσε την κομματική του δομή όσο κανένα άλλο. Το ΠΑΣΟΚ άνοιξε τόσο πολύ τις οργανώσεις του που έφτασε να έχει 900,000 «φίλους», σε συνολικό πληθυσμό 11 εκατομμυρίων. Επιπλέον, το κόμμα έχει ποσοστώσεις για τη στελέχωσή του από άνδρες και γυναίκες, οργανώνει άμεσες εκλογές για να ορίσει τους υποψηφίους του στις τοπικές εκλογές και ανάπτυξε την οργάνωση «κάθε μέρα πολίτης», στην οποία οι πολίτες δραστηριοποιούνται χωρίς να εντάσσονται σε κομματικές δομές.
Αυτές οι τολμηρές κι ελκυστικές κομματικές δομές επέτρεψαν στο ΠΑΣΟΚ να συνδεθεί με τις ζωντανές δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών και να πολλαπλασιάσει την απήχηση του μηνύματός του χάρη σε στρατευμένες, τοπικές και αυθεντικές φωνές, με τις συνεπακόλουθες εκλογικές επιτυχίες.
Στη Βρετανία, το πρώτο βήμα στην αποκατάσταση των σχέσεων του Εργατικού κόμματος με την κοινωνία θα έπρεπε να είναι η σύναψη νέων σχέσεων με τα περισσότερα από τρία εκατομμύρια μέλη των συνδικάτων. Η νέα αυτή σχέση μπορεί να βασιστεί στους προσδιορισμένους κοινούς πολιτικούς μας στόχους, ούτως ώστε να συνδικάτα να ενταχθούν στο ρεύμα των Εργατικών. Η σύνδεσή μας με τα συνδικάτα θα μας επιτρέψει να εισέλθουμε στην καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο δίαυλος αυτός θα μας πληροφορεί για το τι πάει στραβά, αλλά και θα μας εμπλουτίζει με βελτιωτικές προτάσεις.
Αλλά μπορούμε να κάνουμε κι άλλα βήματα εμπρός, σε άλλους τομείς.
Λέμε πως πιστεύουμε στην κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων· γιατί λοιπόν να μην αποδίδουμε ένα μέρος των πόρων του κόμματος σε κοινωνικές, εθελοντικές και φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες;
Λέμε πως θέλουμε να ακούσουμε τους ψηφοφόρους μας· γιατί λοιπόν να μην συντάξουμε καταλόγους φίλων του κόμματος, ως ένα πρώτο βήμα για τξη διοργάνωση μελλοντικά άμεσων εσωκομματικών εκλογών, όπως στις ΗΠΑ;
Το Εργατικό κόμμα χρειάζεται να αξιοποιήσει αυτές τις ιδέες, ώστε να αντλήσει από την ενέργεια των τοπικών κοινωνιών και να εξασφαλίσει πως ασχολούμαστε με τα προβλήματα του μέλλοντος, με τις δομές εξουσίας του μέλλοντος, με τους ανθρώπους του μέλλοντος.
Η ανανέωση και ο εκσυγχρονισμός του κόμματός μας, είναι βασικός όρος του αγώνα μας να εκλεγούμε στην κυβέρνηση της χώρας για τέταρτη συνεχόμενη φορά. Ελπίζω πως μαζί μπορούμε να αντεπεξέρθουμε ιδεολογικά και οργανωτικά στις προκλήσεις της επόμενης δεκαετίας, ώστε να ανήκει κι αυτή στο Εργατικό κόμμα
---------------------------------------------------------------* Ο David Miliband είναι υπουργός εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου
