Ευρώπη περιορισμένων φιλοδοξιών...

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ Ένωση επέλεξε, ως γνωστόν, την περασμένη εβδομάδα την πολιτική ηγεσία της, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της Συνθήκης της Λισαβώνας. Ειδικότερα, για τη θέση του σταθερού προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επέλεξε τον πρωθυπουργό του Βελγίου Ηerman van Rompoy, ενώ για τη θέση του υπουργού Εξωτερικών (ύπατου εκπροσώπου) τη Βρετανίδα C. Αshton, μέλος της Επιτροπής σήμερα υπεύθυνης για το διεθνές εμπόριο. Τα δύο αυτά ονόματα μπορεί να θεωρούνται αξιόλογα και με ικανότητες (διαμόρφωσης συναινέσεων κ.λπ.), αλλά οπωσδήποτε δεν είναι τα αναγνωρισμένα πρόσωπα διεθνούς εμβέλειας και φωνής στο διεθνές σύστημα. Εκτός από έναν κύκλο ειδικών, ουδείς άλλος έχει ακούσει τίποτα γι΄ αυτά. Επομένως ένας από τους (άγραφους) στόχους της Συνθήκης της Λισαβώνας που ήθελε ισχυρή, αναγνωρίσιμη, ορατή ηγεσία από πλευράς Ένωσης στο διεθνές σύστημα δεν φαίνεται να εκπληρώνεται. Τα κράτη-μέλη επέλεξαν πολιτική ηγεσία του χαμηλότερου παρονομαστή χωρίς ιδιαίτερες φιλοδοξίες.

Ένα θετικό ωστόσο στοιχείο της νέας ηγεσίας είναι ότι δεν πρόκειται να διαταράξει τις λεπτές διαθεσμικές ισορροπίες ούτε να θίξει τον ρόλο, θέσεις και εξουσίες, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αντίθετα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως βαθύτατα φιλοευρωπαϊστής «θα στηρίξει» την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ένα πρόσθετο στοιχείο άξιο επισήμανσης είναι ότι ο νέος πρόεδρος, ως οπαδός της ομοσπονδιακής λογικής, είναι κατηγορηματικά αντίθετος στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως πλήρες μέλος, αν και με τη νέα ιδιότητά του θα πρέπει να εκφράσει την κοινή συνισταμένη των κρατών-μελών.

Πάντως η προοπτική ένταξης της Τουρκίας δεν καθίσταται ευκολότερη. Ωστόσο ένα κεντρικό ερώτημα είναι αν με τη νέα ηγεσία της η Ε.Ε. αποκτά τον πολυθρύλητο τηλεφωνικό αριθμό που αναζητούσε παλαιότερα ο Χ. Κίσινγκερ προκειμένου να επικοινωνήσει με την Ευρώπη. Δύσκολο να απαντήσει κάποιος με βεβαιότητα. Εναπόκειται τόσο στον πρόεδρο όσο και στην υπουργό Εξωτερικών να απαντήσουν τελικά στο εν λόγω ερώτημα. Πάντως με τα συγκεκριμένα πρόσωπα στις ανώτατες θέσεις της Ε.Ε. και με τον κ. Μπαρόζο στην προεδρία της Επιτροπής, φαίνεται ότι η πραγματική ηγεσία της Ένωσης θα βρίσκεται μάλλον σε Παρίσι και Βερολίνο...