Ξύπνα Ευρώπη!

Πού πηγαίνει η Ευρώπη; Η ήπειρός μας βρίσκεται στη μέση μιας καταιγίδας. Η Ευρωπαϊκή Ενωση χάνει την αξιοπιστία της διεθνώς αλλά και ανάμεσα στους ευρωπαίους πολίτες και παραμένει φοβισμένη από την έλλειψη πολιτικής βούλησης των δυνάμεων της Δεξιάς. Μην απατάσθε: η κακή διαχείριση της ελληνικής κρίσης είναι σοβαρή αποτυχία. Η Ευρώπη πρέπει να ανασυγκροτηθεί εάν δεν θέλει να βρεθεί στο περιθώριο των ιστορικών εξελίξεων ή να χάσει τη συνοχή της. Η αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης ήρθε πολύ αργά, ήταν βραχυπρόθεσμη και με πολλούς δεσμευτικούς όρους.

Από τον Ιανουάριο η ευρωζώνη περίμενε μια λύση για την κρίση στην Ελλάδα. Ολο αυτό το διάστημα ακούμε τις δεξιές κυβερνήσεις να λένε «προτεραιότητα έχουν τα συμφέροντα της χώρας μου», «να βγουν από την ευρωζώνη όσοι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν» και άλλα πολλά με το ίδιο επικριτικό ύφος. Κι ενώ ο Γιώργος Παπανδρέου πήρε με πραγματικό πολιτικό θάρρος δραστικά μέτρα για να αποκαταστήσει την οικονομία της χώρας του, η ευρωπαϊκή Δεξιά, για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, συνέχισε να απαιτεί όλο και μεγαλύτερη λιτότητα χωρίς να δείχνει ίχνος αλληλεγγύης.

Αυτή η πολιτική των υπεκφυγών από ορισμένους εκλεγμένους πολιτικούς έχει μοναδικό αντίπαλο την εκκωφαντική σιωπή άλλων που συνήθως πρωταγωνιστούν στις ρητορικές επιθέσεις. Είναι σαν να χάθηκαν ξαφνικά οι αρχές της αλληλεγγύης και της συνεργασίας, που αποτελούν θεμέλιο λίθο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι χαμένοι αυτοί μήνες κόστισαν σε όλους μας, και κυρίως στην Ελλάδα, και σήμερα η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με τις συνέπειες, καθώς ο χρόνος έχει αρχίσει να κυλάει αντίστροφα. Είναι η παράλυση του ευρωπαϊκού μηχανισμού λήψης αποφάσεων που ενθάρρυνε την κερδοσκοπία.

Το τελικό σχέδιο που αποφασίστηκε με μεγάλη καθυστέρηση, δεν μελετήθηκε επαρκώς. Οι μηχανισμοί που επιτρέπουν μονομερείς ενέργειες από τα κράτη- μέλη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι δυσλειτουργικοί και δεν παρέχουν καμία προστασία απέναντι στη διεύρυνση της δράσης των κερδοσκόπων. Η Ισπανία, που δέχτηκε κερδοσκοπικές επιθέσεις αμέσως μετά την ανακοίνωση του σχεδίου αποκλειστικά λόγω φημών, βιώνει τις τελευταίες μέρες τις συνέπειες. Η ευρωζώνη χρειάζεται έναν μηχανισμό διάσωσης για τα κράτη που βρίσκονται σε δυσχερή θέση, έναν μηχανισμό που να μπορεί να ενεργοποιηθεί άμεσα και να μπορεί να προβλέψει τις απαραίτητες δράσεις για την αντιμετώπιση των κερδοσκόπων. Η Ε.Ε. θα μπορούσε να είχε παρέμβει μέσω των άρθρων 122 και 143 της Συνθήκης, όπως είχε προτείνει το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, μέσω ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Ηταν θέμα πολιτικής βούλησης για αντίσταση στις προσταγές των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Ετσι το σχέδιο διάσωσης δεν αρκεί, παρ΄ ότι θα αντιμετωπίσει την κρίση ρευστότητας που βιώνει η Ελλάδα. Χρειάζεται αναθέρμανση της οικονομίας, παρά τους δύσκολους όρους του σχεδίου που επιβλήθηκε για να μπορέσει η Ελλάδα να αναρρώσει και να μη βρεθεί ξανά στην ίδια κατάσταση σε 18 μήνες. Το σχέδιο διάσωσης χρειάζεται να συνδυαστεί με ένα πρόγραμμα τόνωσης της ελληνικής οικονομίας με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και των Διαρθρωτικών Ταμείων. Ενα πρόγραμμα ανεξάρτητο από τα δημοσιονομικά μέτρα.

Παράλληλα, η ελληνική κρίση έφερε στο φως τα δομικά προβλήματα που έχει μια νομισματική ένωση χωρίς οικονομική διακυβέρνηση. Οι ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και Σοσιαλδημοκράτες ζητούν τη δημιουργία μιας πραγματικής, μακροπρόθεσμης, ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, που θα βασίζεται στην υπευθυνότητα, την αλληλεγγύη και τη συνεργασία. Γι΄ αυτόν τον λόγο εμείς επιμένουμε στην ανάγκη συντονισμού των μακροοικονομικών πολιτικών. Αυτό δεν σημαίνει απλώς εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών, αλλά και αναθέρμανση της οικονομίας, που μπορεί να επιτευχθεί με ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα για τη μείωση των ελλειμμάτων και ταυτόχρονη επένδυση στην ανάπτυξη και την εργασία.

Επίσης, πρέπει να δημιουργήσουμε νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία, όπως ο φόρος χρηματοοικονομικών συναλλαγών, η πράσινη φορολόγηση ή τα ευρω-ομόλογα και η ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών ώστε να μη χρειαστεί ξανά να πληρώσουν οι πολίτες για μια κρίση για την οποία δεν ευθύνονται. Αντί να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, οι δεξιές κυβερνήσεις οδηγούν την Ευρώπη σε αφαίμαξη προωθώντας την επανεθνικοποίηση των πολιτικών των κρατών- μελών, αφήνοντας τους πολίτες χωρίς διέξοδο, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερη ανεργία.

Ηλύση δεν είναι να ψάχνουμε για αποδιοπομπαίους τράγους, αλλά να δείξουμε θάρρος και να αντιμετωπίσουμε την κρίση με γνώμονα τη διαχρονική αρχή της αλληλεγγύης, που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της Ενωσης. Χωρίς αλληλεγγύη, τα κράτη- μέλη θα συνεχίσουν να βυθίζονται ολοένα και περισσότερο στην κρίση, χωρίς οι γείτονές τους να σπεύδουν να τα βοηθήσουν. Ξύπνα Ευρώπη!