Tο χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου

Το σκηνικό του 6ου Συνεδρίου του ΣΥΝ ξεστήνεται, το πανό «της δράσης, της ενότητας, της αλληλεγγύης» θα τοποθετηθεί αποσυναρμολογημένο στα υπόγεια των κομματικών γραφείων, με τις έννοιες του συνθήματος σοβαρά τραυματισμένες και ένιες εξ΄αυτών ακυρωμένες.

Ο ΣΥΝ θα επιμείνει στο «φωτεινό μονοπάτι» του ΣΥΡΙΖΑ, η Ανανεωτική Πτέρυγα εξετάζει «ανεμολόγια και ορίζοντες», καθόλου «έτοιμη από καιρό» και η ηγετική ομάδα κοιτά αμήχανη, αυτό που επέβαλε με την «βοήθεια» και την υποστήριξη των αγανακτισμένων μελών, για τα οποία πάντα φταίει η ηγεσία και επείγονται να πάρουν το κόμμα στα χέρια τους. Άσχετα αν με χαρακτηριστική άνεση και σε αυτό το Συνέδριο «αλλαγής και νέας σελίδας» την επανεξέλεξαν, στη συντριπτική πλειοψηφία της , στις πρώτες θέσεις. Άλλαξαν λίγο οι εσωτερικοί συσχετισμοί, μπήκαν λίγο περισσότερα μέλη από την δυστυχώς, απαίδευτη κοινωνικά και κομματικά νεολαία μας και ένιοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι της.

Το Συνέδριο της «βελούδινης διάσπασης» πέραν από τις προφανείς ηγετικές ανεπάρκειες και το χαμηλό επίπεδο πολιτικοποίησης των οργανώσεων, τους καταμερισμούς ευθυνών, που καθένας επιμερίζει ανάλογα με τις απόψεις του, επιβεβαίωσε δραματικά, κατά την γνώμη μου, το τεράστιο δημοκρατικό και πολιτικό έλλειμμα της Ελληνικής Αριστεράς. Την αδυναμία συνύπαρξη της, με όρους ανοχής, συνεννόησης, σύνθεσης και επιμονής στην πράξη, με αυτά που μας ενώνουν, χωρίς δαιμονοποίηση των διαφορετικών απόψεων ακόμα και των προβληματικών στελεχικών συμπεριφορών. Η «κανονιστική αντίληψη» και τα ποινολόγια ποτέ δεν ωφέλησαν την πολιτική μακροημέρευση σχημάτων της Αριστεράς, πέραν της συντήρησης στο σημείο μηδέν του καταψύκτη, πολιτικά και κοινωνικά, του υπαρκτού Περισσού.

Σε μια βαθύτατα θρησκευόμενη και συντηρητική κοινωνία, η λιτανεία του σκηνώματος με εκδηλώσεις γνήσιας λαϊκής λατρείας, πάντα θέλγει ένα σημαντικό κοινωνικό κομμάτι, αποτελεί απάγκιο και αντοχή. Τα «εικονίσματα» σύντροφοι, που έλεγε και θυμόσοφα ο μακαρίτης.

Το τραγικό είναι ότι και το ανανεωτικό, ριζοσπαστικό κομμάτι της Αριστεράς αισθάνεται την ανάγκη κατασκευής νέων εικονισμάτων, ξεχνώντας ότι ταυτόχρονα χρειάζεται και την δημιουργία, για καλύτερη λιτανεία, νέων σκηνωμάτων. Έτσι περιφέρει το σκήνωμα του ΣΥΡΙΖΑ, ως άλλο Ελ Σιντ έξω από τις πύλες της Βαλένθια. Πιστεύοντας προφανώς ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται.

Πέρα όμως απ΄αυτά, το ερώτημα αν τα συνθήματα του πανό μπορούν να γίνουν πραγματικότητα, παραμένει. Η εικοσάχρονη πορεία του ΣΥΝ, η μελέτη της Ιστορίας της ίδιας της Ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας Αριστεράς, το επαναφέρει δραματικά. Μπορεί η Αριστερά να συνυπάρξει και πως;

Είκοσι χρόνια μετά αισθάνομαι ότι συνέπραξα σε ένα τραγικό λάθος, την μετατροπή του Ενιαίου Συνασπισμού ΚΚΕ-ΕΑΡ-λοιποί σε ενιαίο κόμμα. Είκοσι χρόνια μετά, ο Περισσός γύρισε στα αρχαία μοναστήρια, να καθαρίζει από την καπνιά άγριες μορφές ξεχασμένων, αιμοβόρων αγίων. Η κρίση βλέπετε βοηθάει στην αναστήλωση και όχι στην κατασκευή νέων εκκλησιών. Τα 50 χρόνια αποτυχίας της ανανέωσης που αυτάρεσκα εκστόμισε η σ. Αλέκα, την βοηθούν στην ετεροχρονισμένη δικαίωση του σταλινισμού και του ολοκληρωτικού «σοσιαλισμού», που είχε πάντα κρυμμένο στο βάθος του μυαλού της.

Είκοσι χρόνια μετά, ο κύριος όγκος των ιστορικά ανανεωτικών δυνάμεων που συνέπραξε στο εγχείρημα αποκολλάται, αδυνατώντας να συνυπάρξει με την, τότε, ανανεωτική εκδοχή του Περισσού.

Τα παλαιά εικονίσματα που είχανε κρυφτεί στα μπαούλα, ξαναβγήκαν, ενώ μια ενδιάμεση καλοζωισμένη Αριστερή γενιά, με ελάχιστες κοινωνικές εμπειρίες και ακαδημαϊκές προσεγγίσεις, «διαβάζει» με νέα γυαλιά κυρίως μοντέρνες εκδοχές παλιών προσκυνηταρίων. Αποπειράται να ζήσει το δικό της μύθο των εξεγέρσεων, ανάμεσα σε μαθητικές καταλήψεις και Δεκέμβρηδες. Πυροβολώντας με μεγάλα λόγια, την υποβάθμιση της ζωής της, που επέρχεται από την νεοφιλελεύθερη «τροπική» καταιγίδα.

Είκοσι χρόνια μετά, η τέχνη της ακύρωσης των μεγάλων κατακτήσεων της Αριστεράς, χάριν της εμμονής στην απόλυτη ιδεολογική επικυριαρχία παραμένει άσβεστη, εντός του ΣΥΝ, εντός του ΣΥΡΙΖΑ, μέσα στην κοινωνία. Παράγει ανορθολογισμούς, ασφυξίες και υποκειμενικές εκρήξεις, ψευδαισθήσεις οργανωτικών ρυθμίσεων και τακτοποιήσεων.

Το ξόρκισμα ποτέ δεν μας έσωσε, ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την πραγματικότητα. Μια θρησκευόμενη, συντηρητική κοινωνία έχει την Αριστερά που αντέχει. Αν δεν θέλουμε να οδηγηθούμε για άλλη μία φορά στην παράκρουση, στο πως είναι δυνατόν η Αριστερά να διασπάται όταν απαιτείται να είναι ενωμένη, η απάντηση δεν είναι στο «ότι φταίνε οι ηγέτες και τα καταστατικά», κύρια ευθύνη φέρει μια κουλτούρα κομματικής οικοδόμησης που δεν αντιστοιχεί και δεν αντιστοιχήθηκε ποτέ στην Ελληνική κοινωνία.

Η σύγχρονη Αριστερά εκτός από οικολογική, θα είναι πλουραλιστική. Αυτό μας οδηγεί εκ των πραγμάτων στην συγκρότηση της όχι ως κλασσικού ενιαίου κόμματος, αλλά ως ενός ομοσπονδιακού τύπου κόμματος, με ποσοστώσεις δημοκρατικής διασφάλισης, στη βάση του ελάχιστου κοινού παρονομαστή και τη δυνατότητα δημόσιας έκφρασης όλων. Θα έχει μεν ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα, του σοσιαλισμού με δημοκρατία ,ελευθερία και οικολογικό πρόταγμα αλλά και ένα minimum, κοινό κυβερνητικό πρόγραμμα. Οι συμμαχίες και τα μέτωπα που θα συνάπτει θα είναι όχι ιδεολογικού αλλά πολιτικού χαρακτήρα, διεκδίκησης συγκεκριμένων στόχων. Θα δίνει την δυνατότητα ιδιαίτερης έκφρασης όλων των επιμέρους ομόσπονδων συνιστωσών, στη βάση της αυτοδέσμευσης.

Ας διατηρήσουμε την ανάγκη των μεγάλων αφηγήσεων και αντιπαραθέσεων μας, σε Ινστιτούτα και λέσχες, Συμπόσια και ημερίδες, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, ως διανοητικές ασκήσεις, επιστημονική αναζήτηση και προγραμματική τεκμηρίωση και όχι ως δεσμευτικούς καταναγκασμούς.

Ας κατανοήσουμε ότι οι μεγάλες αλλαγές, εκτός από ξεχωριστές ιστορικές στιγμές που δεν προβλέπονται, πραγματοποιούνται ως άθροισμα μικρών θετικών κατακτήσεων και όχι ως άμεση επίτευξη ολικών ρήξεων, μετά από μια ατελείωτη αλληλουχία διαψευσμένων μεγάλων προσδοκιών. Η αφομοίωση αυτής της αντίληψης, αποτελεί οφειλή, πρώτα και κύρια, προς τον εαυτό μας.

Σε αντίθετη περίπτωση, τα «θανατηφόρα επεισόδια» της Ελληνικής Αριστεράς θα εξακολουθούν να αντιστοιχούν στον τίτλο και την ιστορία του βιβλίου του G.G.Marquez.

Υ.Γ. παραινέσεις:

• Για νεαρούς συντρόφους, εκτός από θεωρία διαβάστε συστηματικά Ιστορία(από πολλές, ει δυνατόν, πηγές)

• Για ηλικιωμένους, ο μεταλλαγμένος αριστερισμός συναντάται συχνά και ως γεροντική ασθένεια.