"Οι εκρήξεις των βομβών ήταν όμως πεισματικά προβλέψιμες"

Αυτό το πρωινό ο πόνος, η θλίψη και ο τρόμος χτύπησαν, για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, τόσους αθώους ανθρώπους στο Λονδίνο. Δεν έχουμε πληρώσει το ίδιο τίμημα με το τίμημα που πληρώνουν οι κάτοικοι στη Φαλούτζα, την Νατζάφ ή την Τζενίν, ούτως ή άλλως είναι ένα παράλογο τίμημα, αλλά οι ρίζες και των δύο παραμένουν οι ίδιες.

Οι εκρήξεις των βομβών ήταν όμως "πεισματικά" προβλέψιμες. Όντως, είχαν ευρέως και συνεχώς προβλεφθεί και οι Λονδρέζοι το γνώριζαν, καθώς από τη στιγμή που ο Τόνι Μπλερ ενέπλεξε τη Βρετανία στο Ιράκ, στο πλευρό των ΗΠΑ, έβαλε την πόλη τους στη γραμμή του πυρός.

Την ώρα που γράφω, τα συντρίμμια καθαρίζονται και οι απώλειες καταμετρώνται. Όμως ο Μπλερ έχει ήδη εμφανιστεί στην τηλεόραση προκειμένου να απευθυνθεί στο έθνος, αναλαμβάνοντας την υπεράσπιση των "αξιών μας" και τον "τρόπο ζωής μας" ενάντια σε εκείνους που θέλουν να "επιβάλουν τον εξτρεμισμό στον κόσμο". Μίλησε για την ενότητα των "πολιτισμένων εθνών" στην αντίσταση κατά της "τρομοκρατίας". Μπορεί ο τρόπος που το έθεσε να είναι πιο "αεράτος" αλλά η δική του "εμείς ενάντια εκείνων" αντίληψη για τον κόσμο δεν διαφέρει από εκείνη του Μπους. Ακόμα και για τα δεδομένα του Μπλερ, ήταν μία παράσταση σιχαμένης υποκρισίας, καθώς φάνηκε ότι προσεγγίζει ένα υψηλό επίπεδο ηθικής σε αντίθεση με τη βία και την καταστροφή, τις οποίες ο ίδιος απελευθέρωσε.

Η κυβέρνηση των Εργατικών, με την παρακίνηση της Συντηρητικής αντιπολίτευσης και του Δεξιού Τύπου, θα ψάξει να εκμεταλλευτεί τον φόβο και θα στρατολογήσει εκδικητικά συναισθήματα. Σε αυτή τη φάση τουλάχιστον είναι άγνωστο πώς θα αντιδράσει ο βρετανικός λαός. Το κλίμα που θα επικρατήσει θα είναι ανάλογο των -μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ΗΠΑ ή της Ισπανίας μετά τη σφαγή της Μαδρίτης;

Μία μέρα μετά τον ολυμπιακό θρίαμβο του Λονδίνου, οι επιθέσεις είναι μία ζοφερή υπενθύμιση ότι η μιντιακή παραπλανητική τόνωση του ηθικού δεν μπορεί να απαλύνει την κατρακύλα της παγκόσμια θέσης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η προσήλωση του Μπλερ στον Μπους, η πρόθεση εφαρμογής ενός αμερικανικού τύπου νεο-φιλελεύθερου μοντέλου στην Ευρώπη και η επιθετική διατήρηση του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας" έχουν μειώσει τη Βρετανία στα μάτια όλης της Ευρώπης και όλου του κόσμου.

Αυτή είναι μία πραγματικότητα την οποία γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι στη Βρετανία. Η αντίθεση κατά της εισβολής στο Ιράκ είχε εξαπλωθεί σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, ενώ ήταν σαρωτική στο Λονδίνο. Μεταγενέστερες αποκαλύψεις που αφορούσαν πλαστά στοιχεία για το ζήτημα των όπλων μαζικής καταστροφής του Ιράκ έχουν πικράνει τη βρετανική κοινή γνώμη, ενώ σε όλες τις δημοσκοπήσεις ο πρωθυπουργός εμφανίζεται ως ένας από τους λιγότερο έμπιστους και σεβαστούς ανθρώπους στη χώρα. Βέβαια ο Μπλερ κατόρθωσε να επανεκλεγεί τον Μάιο, χάρη στην απουσία μίας ενεργής αντιπολίτευσης στο υπάρχον πολιτικό σύστημα, η οποία θα γίνει πιο αισθητή τις επόμενες μέρες καθώς η Βρετανία θα αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις των βομβιστικών εκρήξεων.

Αναμφίβολα, η κυβέρνηση Μπλερ θα κοιτάξει να χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη ωμότητα προκειμένου να αυξήσει τις επιθέσεις της κατά πολιτικών ελευθεριών. Ο πληθυσμός του 1,5 εκατομμυρίου μουσουλμάνων της χώρας, που ήδη γίνονται θύματα αστυνομικής παρενόχλησης, θα βρεθούν κάτω από αυξανόμενη πίεση. (Πολλοί σχολιαστές είπαν ότι οι βόμβες είναι έργο ατόμων που κρύβονται ανώνυμα στη νόμιμη μουσουλμανική κοινότητα). Οι διαδηλωτές κατά της παγκοσμιοποίησης -που πρόσφατα συγκεντώθηκαν έξω από το συνέδριο του G8 στο Γκλενίγκλις της Σκωτίας- θα χαρακτηριστούν "τρομοκράτες" και θα μεταχειριστούν ανάλογα. Όποτε υπάρχει η ανάγκη εκτροπής του ενδιαφέροντος του κόσμου από τις επιπτώσεις των κυβερνητικών νεο-φιλελεύθερων πολιτικών, από την αποτυχία αναδόμησης του δημοσίου τομέα, από τις εξωτερικές περιπέτειες ένα νέο εξιλαστήριο θύμα θα εμφανίζεται. Οι εκρήξεις βομβών μπορεί να βοηθήσουν αυτήν την εξέλιξη, αλλά υπάρχει η πεποίθηση ότι θα υπάρχει μία ουσιαστική δημόσια αντίσταση.

Στις 15 Φεβρουαρίου 2003, περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Λονδίνο διαδηλώνοντας κατά της επερχόμενης επίθεσης στο Ιράκ. Θυμάμαι ένα γείτονα να μου λέει πως για πρώτη φορά συμμετείχε σε μία πορεία και το έπραττε επειδή θα ήταν καταραμένος αν επέτρεπε στο Μπλερ να θέσει σε κίνδυνο τις κόρες του, μετατρέποντας το Λονδίνο βασικό στόχο κάποιας επίθεσης.

Ό,τι συνέβη από τότε -το ένα ψέμα μετά το άλλο, ο θάνατος Βρετανών στρατιωτών, η άρνηση βασικών τεκταινομένων στο Ιράκ προκειμένου να επιβεβαιώνεται το σενάριο του Μπλερ- αύξησε τη λαϊκή δυσαρέσκεια, κάτι που γίνεται αντιληπτό ως ένα αποτέλεσμα της απόφασης Μπλερ να συμβαδίζει με τον Μπους. Ο πρωθυπουργός υπολογίζει ότι οι εκρήξεις βομβών θα ενώσουν τους Βρετανούς πίσω από το άρμα της κυβέρνησης και η παρουσία ενός καλοπροβαρισμένου εκπροσώπου τύπου θα ανανεώσει την εικόνα της κυβέρνησης. Πολλά από τα ΜΜΕ θα φουσκώσουν το μήνυμα ότι βρισκόμαστε υπό την απειλή αγνώστων βαρβάρων που εναντιώνονται στον "τρόπο ζωής μας". Μία αντιπολεμική κίνηση πρέπει να αναλάβει τη διατύπωση μίας διαφορετικής ανάλυσης, την υπενθύμιση ότι αυτή η επίθεση είναι αποτέλεσμα του ρόλου μας στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Παλαιστίνη και να επιμείνει στο ότι η προώθηση μίας ηθικής στάσης δεν πρέπει να υποκαταστήσει την απελπισμένη ανάγκη αλλαγής της πολιτικής μας.

* Το Redpepper είναι ένα αριστερό περιοδικό, στη θεματολογία του οποίου υπάρχουν ζητήματα βρετανικού και διεθνούς ενδιαφέροντος.

** Ο Μάικ Μαρκίς είναι γνωστός αρθρογράφος. Άρθρα του δημοσιεύονται σε μεγάλες βρετανικές εφημερίδες όπως η Guardian.

Γ. ΣΑΛΤΑΠΙΔΑΣ