Βλέπουν ευρωομολόγα μετά τις εκλογές

Το θέμα της έκδοσης ευρωομολόγων και γενικότερα της από κοινού κάλυψης των κρατικών χρεών στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να εισέλθει ορμητικά στο προσκήνιο της επικαιρότητας αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Ενα πρώτο σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στην Ευρωβουλή με την ευκαιρία της παρουσίασης μιας σημαντικής επί του θέματος έκθεσης, την εκπόνηση της οποίας παρήγγειλε τον Ιούλιο του 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Επικεφαλής της ομάδας των εμπειρογνωμόνων που συνέταξε την έκθεση ήταν η τέως εκπρόσωπος της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Γκερτρούντ Τούμπελ-Γκουγκερέλ και το βασικό συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ήταν ότι αν η ευρωζώνη θέλει να προφυλαχθεί άπαξ διά παντός από τον κίνδυνο συνολικής κατάρρευσης, εξαιτίας της αδυναμίας ενός κράτους-μέλους της να εξυπηρετήσει το διεθνές χρέος του, θα πρέπει να βαδίσει αποφασιστικά στην οδό της αλληλεγγύης και της από κοινού ανάληψης των δανειακών υποχρεώσεων.

Στην περίπτωση αυτή οι επενδυτές θα αντιληφθούν ότι τα κρατικά ομόλογα των χωρών της ευρωζώνης δεν προσφέρονται για την ανάπτυξη κερδοσκοπικών παιγνίων και τα «στοιχήματα» υπέρ της αποβολής μιας χώρας από τις αγορές θα περιορισθούν σημαντικά. Για όσες δε έχουν ήδη αποβληθεί από τις αγορές η επιστροφή τους θα πραγματοποιηθεί μια ώρα νωρίτερα.

Με βάση τα συμπεράσματα της έκθεσης, για να επιτευχθούν οι ανωτέρω στόχοι είναι απαραίτητο σε πρώτη φάση να αποφασιστεί η έκδοση ευρωομολόγων βραχυχρόνιας διάρκειας τα οποία θα επιτρέπουν στις χώρες της ζώνης του ευρώ να δανείζονται, σε περιπτώσεις ανάγκης, με λογικά επιτόκια και να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Σε δεύτερη φάση θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα είδος ταμείου απόσβεσης των κρατικών χρεών της ευρωζώνης, αποστολή του οποίου θα είναι η επαναγορά των κρατικών ομολόγων των χωρών που το χρέος τους υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ τους. Με το μέτρο αυτό θα απαλλαγούν οι τράπεζες από τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν κίνδυνο κατάρρευσης επειδή απλώς και μόνο επένδυσαν στα ομόλογα του κράτους στο οποίο έχουν την έδρα τους.

Στην πράξη όλα αυτά σημαίνουν βεβαίως όχι μόνο τη σχετική μείωση των επιτοκίων δανεισμού των ασθενέστερων οικονομικώς κρατών της ευρωζώνης αλλά και τη σχετική αύξηση των επιτοκίων δανεισμού των ισχυρότερων. Ενδεχομένως δε να αυξήσουν τις ροπές κάποιων κρατών της ευρωζώνης προς τον ανεύθυνο δανεισμό.

Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ. Από την άλλη οι υποστηρικτές των ευρωομολόγων θεωρούν τις εν λόγω φοβίες υπερβολικές και αντιτείνουν ότι μετά τις αποφάσεις της τελευταίας τριετίας για την οικονομική διακυβέρνηση στην ευρωζώνη οι κίνδυνοι δημοσιονομικών εκτροχιασμών έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό.

Στις Βρυξέλλες δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι η αναμενόμενη ενίσχυση των αντιευρωπαϊκών κομμάτων στις ευρωεκλογές θα επιταχύνει τις αποφάσεις για την οριστική υπέρβαση της κρίσης. Προς τον σκοπό αυτόν έχει ήδη αποφασιστεί ότι η έκθεση που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη θα είναι ένα από τα πρώτα κείμενα με τα οποία θα ασχοληθούν το φθινόπωρο τόσο η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και το ανανεωμένο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.