H διαπόμπευση εξαχρειώνει
Για τις αποκαλύψεις του «Ηot Doc» περί παιδεραστίας
Στρατής Μπουρνάζος, Ενθέματα, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2015-01-24
«Παιδεραστία. Νίκος Γεωργιάδης. Συνελήφθη το δεξί χέρι του Μητσοτάκη. Έκανε βίαιο σεξ με ανήλικα αγόρια»: αυτά γράφει, στο εξώφυλλο, το Hot Doc που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου. Από την πρώτη στιγμή που το είδα ήμουν βέβαιος ότι κάτι δεν πάει καλά. Έκανα το τεστ με τρεις καλούς φίλους και συντρόφους. Μου είπαν, αμέσως, το ίδιο. Όσο σίγουροι όμως ήμασταν ότι κάτι δεν πάει καλά, άλλο τόσο μας ήταν δύσκολο να το προσδιορίσουμε.
Η δυσκολία προκύπτει, νομίζω, από το γεγονός ότι ενώ η αποκάλυψη γίνεται με όρους «κλειδαρότρυπας» και «ροζ σκανδάλου», δεν πρόκειται για «ροζ σκάνδαλο». Τα καταγγελλόμενα αφορούν ένα σοβαρό ποινικό αδίκημα, με μεγάλη απαξία – που αποκτά μάλιστα ακόμα μεγαλύτερη απαξία, αν τοποθετηθεί σε όλα τα συμφραζόμενά του, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα: ένας διπλωμάτης που αξιοποιεί τις υπηρεσίες του trafficking, κάνοντας σεξ με ανήλικα παιδιά και αποφεύγει τη δίωξη λόγω της διπλωματικής του ιδιότητας και των διασυνδέσεών του. Είναι σαφές, για μένα τουλάχιστον, ότι ένας δημοσιογράφος έχει σαφώς το δικαίωμα, ακόμα και την υποχρέωση, να ερευνήσει μια τέτοια υπόθεση. Όσον αφορά δε το «τεκμήριο της αθωότητας», ασφαλώς πρέπει να γίνεται σεβαστό και επιβάλλει όρους στο πώς γράφουμε και προσεγγίζουμε τα θέματα, ωστόσο, δεν αντίκειται στην πραγματοποίηση μιας έρευνας· γιατί, αν ήταν έτσι, δεν θα μπορούσαμε να γράφουμε τίποτα, θα έπρεπε να μην κάνουμε καμιά έρευνα μέχρι να τελεσιδικήσει κάθε υπόθεση (σε κάμποσα χρόνια, δηλαδή). Ποιο είναι το πρόβλημα, λοιπόν;
Προσπερνάω τα προφανή και ευνόητα (λ.χ. την περίπτωση που το δημοσίευμα αποδειχθεί αναληθές· θυμίζω και την «υπόθεση Κορκολή») και πάω κατευθείαν στα δύσκολα. Πιστεύω λοιπόν ότι, ακόμα και αν ισχύουν όλα, μέχρι κεραίας, υπάρχει πρόβλημα, και μάλιστα χοντρό, με το εξώφυλλο και το δημοσίευμα του Hot Doc. Ποιο είναι αυτό;
Πρώτον, η διαπόμπευση, ο διασυρμός. Όταν βγάζεις ένα εξώφυλλο όπως το παραπάνω (με μαυρισμένη-σκουρόχρωμη τη φάτσα του –κανονικά ανοιχτόχρωμου ξανθομπάμπουρα– Ν. Γεωργιάδη) κραυγάζοντας, απευθύνεσαι και θέλεις να κινητοποιήσεις τα πιο ταπεινά αντανακλαστικά του κοινού. Και αυτό είναι κάτι πολύ επικίνδυνο, που καμία σχέση δεν έχει με την ερευνητική δημοσιογραφία. Όπως είναι κάτι εντελώς διαφορετικό η αποκάλυψη μιας δολοφονίας και άλλο να βγάζεις τη φάτσα του (καταγγελλόμενου ως) δολοφόνου στο εξώφυλλο με τα χέρια του να στάζουν αίμα, και γράφοντας με μεγάλα γράμματα «Δολοφόνος»! Για όποιον αμφιβάλλει, η κατακλείδα του κεντρικού ρεπορτάζ (που υπογράφουν ο Κώστας Βαξεβάνης, ο Μαρίνος Γκασιάμης και ο Άγγελος Προβολισιάνος) είναι εύγλωττη: «Ο Γεωργιάδης ανέλαβε νέος γραμματέας πολιτικού σχεδιασμού στο κόμμα. Ποιος ξέρει, ίσως κάποτε τον δούμε και υπουργό Παιδείας» (η έμφαση δική μου).
Μια κατακλείδα-σύνοψη του κιτρινισμού, που κρούει δημαγωγικά κάποιον ανύπαρκτο «κώδωνα του κινδύνου» στους γονείς, από τον υποτιθέμενο κίνδυνο όταν κάποτε ίσως μπορεί ο Ν. Γεωργιάδης γίνει υπουργός Παιδείας. Με μια αντίστοιχη λογική, φαντάζομαι, θα μπορούσαμε να διαρρηγνύουμε προκαταβολικά τα ιμάτιά μας με το ενδεχόμενο ότι ίσως τον δούμε και υπουργό Γεωργίας κάποτε (οπότε, υποθέτω, θα απαύτωνε κατσίκες, επιφέροντας σοβαρή βλάβη στην κτηνοτροφία της χώρας).
Δεύτερον, πρόκειται για υπόθεση του 2011. Ο τίτλος «συνελήφθη το δεξί χέρι του Μητσοτάκη» δημιουργεί την παραπλανητική εντύπωση ότι αυτό συνέβη τώρα. Δεν πρόκειται ασφαλώς για αβλεψία ή μονάχα εντυπωσιοθηρία και προσπάθεια να πουλήσουμε τεύχη, καθώς η αίσθηση ότι συνέβη σήμερα, κάνει την υπόθεση να μοιάζει πιο «σπαρταριστή». Είναι σαφές, νομίζω, ότι συνδέεται άμεσα με την εκλογή και τον «αέρα» του Κυριάκου Μητσοτάκη· και αυτό είναι βρόμικος πόλεμος, που παραπέμπει σε εκβιαστικές τακτικές τύπου Μάκη Τριανταφυλλόπουλου.
Τέλος, και πολύ ευαίσθητο για μένα, όλα αυτά δεν τα γράφει ένα κάποιο μπλογκ ή ο Τράγκας, αλλά ένας δημοσιογράφος με στενούς δεσμούς με τον ΣΥΡΙΖΑ. Και λέω ευαίσθητο, γιατί ακόμα και η υποψία ότι με τέτοιον άθλιο τρόπο αντιμετωπίζεται ο πολιτικός αντίπαλος Κ. Μητσοτάκης, κινητοποιώντας τα πιο ταπεινά και φοβικά αντανακλαστικά του κοινού, πρέπει να μας αναστατώνει και να μας βρίσκει εντελώς αντίθετους, όλους όσους και όσες θεωρούμε τον εαυτό μας αριστερό.
Κλείνοντας, πιστεύω ότι ένας ερευνητής δημοσιογράφος έχει δύο διακριτά ζητήματα να εξετάσει στην υπόθεση αυτή. Το πρώτο, ασφαλώς, είναι το ζήτημα που φέρνει στο φως το Hot Doc: τα κυκλώματα trafficking, σεξοτουρισμού και παιδοφιλίας στη Μολδαβία, η εμπλοκή του Ν. Γεωργιάδη κλπ. Το δεύτερο είναι οι διαδρομές και οι δίαυλοι μέσα από τους οποίους η υπόθεση έφτασε στο φως της δημοσιότητας αυτές τις μέρες, λίγες μέρες μετά την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη (κάποιες μέρες πριν είχε προηγηθεί η εφημερίδα «Μακελειό» – με τον Στέφανο Χίο να διαμαρτύρεται, διεκδικώντας για τα «πρωτοτόκια» της αποκάλυψης). Ίσως να έχουν και τα δύο δημοσιογραφικό και πολιτικό ενδιαφέρον.
Η δυσκολία προκύπτει, νομίζω, από το γεγονός ότι ενώ η αποκάλυψη γίνεται με όρους «κλειδαρότρυπας» και «ροζ σκανδάλου», δεν πρόκειται για «ροζ σκάνδαλο». Τα καταγγελλόμενα αφορούν ένα σοβαρό ποινικό αδίκημα, με μεγάλη απαξία – που αποκτά μάλιστα ακόμα μεγαλύτερη απαξία, αν τοποθετηθεί σε όλα τα συμφραζόμενά του, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα: ένας διπλωμάτης που αξιοποιεί τις υπηρεσίες του trafficking, κάνοντας σεξ με ανήλικα παιδιά και αποφεύγει τη δίωξη λόγω της διπλωματικής του ιδιότητας και των διασυνδέσεών του. Είναι σαφές, για μένα τουλάχιστον, ότι ένας δημοσιογράφος έχει σαφώς το δικαίωμα, ακόμα και την υποχρέωση, να ερευνήσει μια τέτοια υπόθεση. Όσον αφορά δε το «τεκμήριο της αθωότητας», ασφαλώς πρέπει να γίνεται σεβαστό και επιβάλλει όρους στο πώς γράφουμε και προσεγγίζουμε τα θέματα, ωστόσο, δεν αντίκειται στην πραγματοποίηση μιας έρευνας· γιατί, αν ήταν έτσι, δεν θα μπορούσαμε να γράφουμε τίποτα, θα έπρεπε να μην κάνουμε καμιά έρευνα μέχρι να τελεσιδικήσει κάθε υπόθεση (σε κάμποσα χρόνια, δηλαδή). Ποιο είναι το πρόβλημα, λοιπόν;
Προσπερνάω τα προφανή και ευνόητα (λ.χ. την περίπτωση που το δημοσίευμα αποδειχθεί αναληθές· θυμίζω και την «υπόθεση Κορκολή») και πάω κατευθείαν στα δύσκολα. Πιστεύω λοιπόν ότι, ακόμα και αν ισχύουν όλα, μέχρι κεραίας, υπάρχει πρόβλημα, και μάλιστα χοντρό, με το εξώφυλλο και το δημοσίευμα του Hot Doc. Ποιο είναι αυτό;
Πρώτον, η διαπόμπευση, ο διασυρμός. Όταν βγάζεις ένα εξώφυλλο όπως το παραπάνω (με μαυρισμένη-σκουρόχρωμη τη φάτσα του –κανονικά ανοιχτόχρωμου ξανθομπάμπουρα– Ν. Γεωργιάδη) κραυγάζοντας, απευθύνεσαι και θέλεις να κινητοποιήσεις τα πιο ταπεινά αντανακλαστικά του κοινού. Και αυτό είναι κάτι πολύ επικίνδυνο, που καμία σχέση δεν έχει με την ερευνητική δημοσιογραφία. Όπως είναι κάτι εντελώς διαφορετικό η αποκάλυψη μιας δολοφονίας και άλλο να βγάζεις τη φάτσα του (καταγγελλόμενου ως) δολοφόνου στο εξώφυλλο με τα χέρια του να στάζουν αίμα, και γράφοντας με μεγάλα γράμματα «Δολοφόνος»! Για όποιον αμφιβάλλει, η κατακλείδα του κεντρικού ρεπορτάζ (που υπογράφουν ο Κώστας Βαξεβάνης, ο Μαρίνος Γκασιάμης και ο Άγγελος Προβολισιάνος) είναι εύγλωττη: «Ο Γεωργιάδης ανέλαβε νέος γραμματέας πολιτικού σχεδιασμού στο κόμμα. Ποιος ξέρει, ίσως κάποτε τον δούμε και υπουργό Παιδείας» (η έμφαση δική μου).
Μια κατακλείδα-σύνοψη του κιτρινισμού, που κρούει δημαγωγικά κάποιον ανύπαρκτο «κώδωνα του κινδύνου» στους γονείς, από τον υποτιθέμενο κίνδυνο όταν κάποτε ίσως μπορεί ο Ν. Γεωργιάδης γίνει υπουργός Παιδείας. Με μια αντίστοιχη λογική, φαντάζομαι, θα μπορούσαμε να διαρρηγνύουμε προκαταβολικά τα ιμάτιά μας με το ενδεχόμενο ότι ίσως τον δούμε και υπουργό Γεωργίας κάποτε (οπότε, υποθέτω, θα απαύτωνε κατσίκες, επιφέροντας σοβαρή βλάβη στην κτηνοτροφία της χώρας).
Δεύτερον, πρόκειται για υπόθεση του 2011. Ο τίτλος «συνελήφθη το δεξί χέρι του Μητσοτάκη» δημιουργεί την παραπλανητική εντύπωση ότι αυτό συνέβη τώρα. Δεν πρόκειται ασφαλώς για αβλεψία ή μονάχα εντυπωσιοθηρία και προσπάθεια να πουλήσουμε τεύχη, καθώς η αίσθηση ότι συνέβη σήμερα, κάνει την υπόθεση να μοιάζει πιο «σπαρταριστή». Είναι σαφές, νομίζω, ότι συνδέεται άμεσα με την εκλογή και τον «αέρα» του Κυριάκου Μητσοτάκη· και αυτό είναι βρόμικος πόλεμος, που παραπέμπει σε εκβιαστικές τακτικές τύπου Μάκη Τριανταφυλλόπουλου.
Τέλος, και πολύ ευαίσθητο για μένα, όλα αυτά δεν τα γράφει ένα κάποιο μπλογκ ή ο Τράγκας, αλλά ένας δημοσιογράφος με στενούς δεσμούς με τον ΣΥΡΙΖΑ. Και λέω ευαίσθητο, γιατί ακόμα και η υποψία ότι με τέτοιον άθλιο τρόπο αντιμετωπίζεται ο πολιτικός αντίπαλος Κ. Μητσοτάκης, κινητοποιώντας τα πιο ταπεινά και φοβικά αντανακλαστικά του κοινού, πρέπει να μας αναστατώνει και να μας βρίσκει εντελώς αντίθετους, όλους όσους και όσες θεωρούμε τον εαυτό μας αριστερό.
Κλείνοντας, πιστεύω ότι ένας ερευνητής δημοσιογράφος έχει δύο διακριτά ζητήματα να εξετάσει στην υπόθεση αυτή. Το πρώτο, ασφαλώς, είναι το ζήτημα που φέρνει στο φως το Hot Doc: τα κυκλώματα trafficking, σεξοτουρισμού και παιδοφιλίας στη Μολδαβία, η εμπλοκή του Ν. Γεωργιάδη κλπ. Το δεύτερο είναι οι διαδρομές και οι δίαυλοι μέσα από τους οποίους η υπόθεση έφτασε στο φως της δημοσιότητας αυτές τις μέρες, λίγες μέρες μετά την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη (κάποιες μέρες πριν είχε προηγηθεί η εφημερίδα «Μακελειό» – με τον Στέφανο Χίο να διαμαρτύρεται, διεκδικώντας για τα «πρωτοτόκια» της αποκάλυψης). Ίσως να έχουν και τα δύο δημοσιογραφικό και πολιτικό ενδιαφέρον.
