Συνεχής ο αγώνας ενάντια στον ορθολογισμό
Διονύσης, Γουσέτης
Αυγή, 2006-04-15
Αν κανείς νομίζει ότι ο «ιερός πόλεμος» εναντίον του δυτικού ορθολογισμού προέρχεται αποκλειστικά από τους μουσουλμάνους, έχει υποτιμήσει τη χώρα μας. Μονίμως και αενάως δηλώνουμε εχθροί. Για του λόγου το αληθές, σας παραθέτω δυο κείμενα. Το πρώτο είναι απόσπασμα από το έργο «Χριστιανική παιδαγωγία» του Μοναχού Γρηγορίου του Μολδαβού, αλλιώς Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου (18ος αιώνας):
«Η σχέσις της Εκκλησίας με την παιδείαν άρχισε να τορπιλίζεται ‘διακριτικά’ μετά την Άλωσιν (1453 μ.Χ.), αρχικώς μεν από τους Λατίνους, αργότερα δε και από τους Προτεστάντας (ΙΖ΄ αι.), οι οποίοι επεδίωκαν να ιδρύσουν σχολεία εις την καθ’ ημάς Ανατολήν. []Η Εκκλησία κάνοντας χρήσι των προνομίων της σχετικής θρησκευτικής ελευθερίας, τα οποία της παρεδόθησαν υπό του Ποθητού, ωργάνωσε την ορθόδοξο χριστιανική παιδεία.
Ο Διαφωτισμός απέβλεπε εἰς την δημιουργία ενός αυτονόμου και λογοκρατουμένου ανθρώπου. Οι Διαφωτισταί εχαρακτήριζαν ως δεισιδαιμονία ό,τι
εδιδάσκετο εις τα σχολεία και προσπαθούσαν θορυβώντες να εισαγάγουν τις αρχές του Διαφωτισμού εις την εκπαίδευσι του Γένους, δίδοντας απεριόριστον εμπιστοσύνη εις τον ανθρώπινο λόγο και σκέψι. Προς τον σκοπό αυτό επρότειναν, σταθερά και μεθοδικώς, την εισαγωγή μιας διαφορετικής παιδείας, απηλλαγμένης της πίστεως εις την ύπαρξι και παρουσία του Θεού, ενώ παραλλήλως αναιρούσαν την ορθόδοξο πατερική παράδοσι και αυθεντία της εκκλησίας. Οι Διαφωτισταί ενόμισαν ότι οι εντολές του Χριστού εφαρμόζονται με μόνην την θέληση του ανθρώπου. Έτσι η ‘καθάρσις’ της καρδίας έπρεπε, κατ’ αυτούς, να αντικατασταθή με την αυτονομημένην ηθική και ο ‘φωτισμός’ με την νοησιαρχική κατήχηση.
Οι Κολλυβάδες, μία δραξ οσίων ανδρών την εποχήν αυτήν, βλέποντας ότι οι αθεώτατοι λιμπερτίνοι νοθεύουν ανεπανόρθωτα το φρόνημα του Γένους, απεφάσισαν, ως άλλοι Μακκαβαίοι, να αντιπαραθέσουν εις τους Διαφωτιστάς της Ευρώπης τους Αγίους της Εκκλησίας, και, εις την κατά κόσμον σοφία, την ένθεο γνώσι και εμπειρία τους. Κατ’ αυτούς, η κίνησις του Διαφωτισμού είχε γεννήσει ‘το έσχατο και ακρότατο των κακών’, την αθεΐαν, η οποία προήλθεν από την απουσία του φόβου του Θεού και κατήντησε την Ευρώπην εις το χάος της απωλείας».
Το δεύτερο κείμενο ήρθε μόλις φέτος από τη Λευκωσία και είναι επιστολή Ελληνοκυπρίου προς τον Νίκο Δήμου:
«Οι τελειόφοιτοι των Λυκείων της Κύπρου συναγωνίζονται κάθε χρόνο στη συγγραφή έκθεσης, με θέμα που βάζει η Ελληνική Πρεσβεία. Ορίστε λοιπόν το θέμα: ‘Η σύγχυση των ιδεών, ο ευδαιμονισμός, μαζί με το στυγνό ορθολογισμό που τείνει να αγνοήσει τον άνθρωπο ως σκοπό της κοινωνικής συμβίωσης έχουν παραμορφώσει το πολιτιστικό πρόσωπο της Ευρώπης’. Με βάση την πιο πάνω διαπίστωση, έχοντας υπόψη και τη σύγχρονη κυπριακή πραγματικότητα, να αναπτύξετε τους λόγους που καθιστούν αναγκαία στην προσήλωση στις ανθρωπιστικές αρχές και αξίες του ελληνισμού και να εισηγηθείτε τρόπους με τους οποίους η εφαρμογή των αξιών αυτών μπορεί να οδηγήσει σ’ έναν κόσμο καλύτερο και ανθρωπινότερο».
Στο πρώτο κείμενο μπορείτε να θαυμάσετε ότι για την εκκλησία ο εχθρός δεν ήταν, δεν υπήρξε ποτέ, ο σημερινός «προαιώνιος εχθρός», ο Τούρκος κατακτητής. Ανέκαθεν -πριν και μετά την άλωση- ήταν η Δύση. Μπορείτε ακόμα να κατανοήσετε την παιδεία που οργάνωσε η εκκλησία, σύμφωνα με τα προνόμια που της έδωσε ο πορθητής. Τέλος, μπορείτε να διαπιστώσετε τι λυσσασμένο μίσος υπήρχε στον αγώνα της θρησκευτικής παραφροσύνης κατά του ορθολογισμού.
Στο δεύτερο κείμενο, ο Νίκος Δήμου σχολιάζει την ηλίθια πουριτανική καταδίκη του ευδαιμονισμού από τον κ. Πρέσβη (λες και η ευτυχία είναι κακό πράγμα) και τη βλακώδη πατριδοκαπηλεία ότι η Ελλάς θα σώσει τον κόσμο.
Τα δυο κείμενα μαζί αποπνέουν τη μυρωδιά του αγώνα ενάντια στον ορθολογισμό και τη Δύση που τον θέσπισε, όλους αυτούς τους αιώνες. Ξεκίνησε απ’ την ορθόδοξη εκκλησία αλλά έχει επεκταθεί στην κοινωνία που την ασπάζεται ως «κρατούσα θρησκεία». Αυτός ο αγώνας δίνει ερμηνεία σε καταστάσεις που φαίνονται ακατανόητες: πού οφείλεται ο τόσο αδιάλλακτος αντιιμπεριαλισμός μας; Που οφείλεται ο ομόψυχος φιλοκομμουνισμός μας; Γιατί είμαστε τελευταίοι δότες οργάνων στην Ευρώπη; Γιατί είμαστε οι πιο ξενόφοβοι στην Ευρώπη; Και πολλά άλλα.
Το κυριότερο όμως συμπέρασμα είναι ότι η Πολιτεία συμμερίζεται επίσημα τις σκοταδιστικές απόψεις του καλόγερου του 18ου αιώνα και καταγγέλλει επίσημα -δια χειλέων πρέσβεως- τον ορθολογισμό και τους Δυτικούς, που πλέον είναι εταίροι μας και μας σκάνε τα διάφορα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης. Δεν μάζεψε αυθωρεί, ως όφειλε, τον πρέσβη της στην Κύπρο. Ή μήπως δεν πρόκειται για ανορθολογισμό, αλλά για άλλον πολιτισμό, για να θυμηθούμε τον Χάντιγκτον, που βιαστήκαμε να τον γράψουμε στα μαύρα κατάστιχα;
e-mail: diongous@central.ntua.gr
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=1112